Юһанна 11
1 Лазарус дегән бир адәм кесәл болуп қалған еди. У Мәрйәм вә һәдиси Марта турған, Бәйт-Ания дегән кәнттә туратти
Now a man named Lazarus, of Bethany, was lying ill; he belonged to the same village as Mary and her sister Martha.
2 (бу Мәрйәм болса, Рәбгә хушбуй майни сүркигән, путлирини өз чачлири билән ертип қурутқан һелиқи Мәрйәм еди; кесәл болуп ятқан Лазарус униң иниси еди).
This Mary, whose brother Lazarus was ill, was the Mary who anointed the Master with perfume, and wiped his feet with her hair.
3 Лазарусниң һәдилири Әйсаға хәвәрчи әвәтип: «И Рәб, мана сән сөйгән [достуң] кесәл болуп қалди» дәп йәткүзди.
The sisters, therefore, sent this message to Jesus — ‘Master, your friend is ill’;
4 Лекин Әйса буни аңлап: — Бу кесәлдин өлүп кәтмәйду, бәлки бу арқилиқ Худаниң Оғли улуқлинип, Худаниң шан-шәриви аян қилиниду — деди.
and, when Jesus heard it, he said: “This illness is not to end in death, but is to redound to the honour of God, in order that the Son of God may be honoured through it.”
5 Әйса Марта, сиңлиси вә Лазарусни толиму сөйәтти.
Jesus loved Martha and her sister, and Lazarus.
6 Шуңа у Лазарусниң кесәл екәнлигини аңлиған болсиму, өзи туруватқан җайда йәнә икки күн турди.
Yet, when he heard of the illness of Lazarus, he still stayed two days in the place where he was.
7 Андин кейин у мухлислириға: — Йәһудийәгә қайта барайли! — деди.
Then, after that, he said to his disciples: “Let us go to Judea again.”
8 Мухлислири униңға: — Устаз, йеқиндила [у йәрдики] Йәһудийлар сени чалма-кесәк қилмақчи болған турса, йәнә у йәргә қайта барамсән? — дейишти.
“Rabbi,” they replied, “the Jews were but just now seeking to stone you; and are you going there again?”
9 Әйса мундақ деди: — Күндүздә он икки саат бар әмәсму? Күндүзи йол маңған киши путлашмас, чүнки у бу дунияниң йоруғини көриду.
“Are not there twelve hours in the day?” answered Jesus. “If a man walks about in the day-time, he does not stumble, because he can see the light of the sun;
10 Лекин кечиси йол маңған киши путлишар, чүнки униңда йоруқлуқ йоқтур.
but, if he walks about at night, he stumbles, because he has not the light.”
11 Бу сөзләрни ейтқандин кейин, у: — Достимиз Лазарус ухлап қалди; мән уни уйқисидин ойғатқили баримән, — дәп қошуп қойди.
And, when he had said this, he added: “Our friend Lazarus has fallen asleep; but I am going that I may wake him.”
12 Шуңа мухлислар униңға: — И Рәб, ухлиған болса, яхши болуп қалиду, — деди.
“If he has fallen asleep, Master, he will get well,” said the disciples.
13 Һалбуки, Әйса Лазарусниң өлүми тоғрилиқ ейтқан еди, лекин улар у дәм елиштики уйқини дәватиду, дәп ойлашти.
But Jesus meant that he was dead; they, however, supposed that he was speaking of natural sleep.
14 Шуңа Әйса уларға очуғини ейтип: — Лазарус өлди, — деди.
Then he said to them plainly: “Lazarus is dead;
15 — Бирақ силәрни дәп, силәрниң етиқат қилишиңлар үчүн, [униң қешида] болмиғанлиғимға хошалмән. Әнди униң йениға барайли, — деди.
and I am glad for your sakes that I was not there, so that you may learn to believe in me. But let us go to him.”
16 «Қош гезәк» дәп атилидиған Томас башқа мухлисдашлириға: — Бизму униң билән биллә барайли һәм униң билән биллә өләйли, — деди.
At this, Thomas, who was called ‘The Twin,’ said to his fellow-disciples: “Let us go too, so that we may die with him.”
17 Әйса мухлислири билән Бәйт-Анияға барғанда, Лазарусниң йәрликкә қоюлғиниға аллиқачан төрт күн болғанлиғи униңға мәлум болди.
When Jesus reached the place, he found that Lazarus had been four days in the tomb already.
18 Бәйт-Ания Йерусалимға йеқин болуп, униңдин алтә чақиримчә жирақлиқта еди,
Bethany being only about two miles from Jerusalem,
19 шуниң билән нурғун Йәһудийлар Марта билән Мәрйәмгә иниси тоғрисида тәсәлли бәргили уларниң йениға кәлгән еди.
a number of the Jews had come there to condole with Martha and Mary on their brother’s death.
20 Марта әнди Әйсаниң келиватқинини аңлапла, униң алдиға чиқти. Лекин Мәрйәм болса өйидә олтирип қалди.
When Martha heard that Jesus was coming, she went to meet him; but Mary sat quietly at home.
21 Марта әнди Әйсаға: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти.
“Master,” Martha said to Jesus, “if you had been here, my brother would not have died.
22 Һелиһәм Худадин немини тилисәң, Униң саңа шуни беридиғанлиғини билимән, — деди.
Even now, I know that God will grant you whatever you ask him.”
23 — Иниң қайта тирилиду, — деди Әйса.
“Your brother shall rise to life,” said Jesus.
24 Марта: — Ахирқи күнидә, йәнә тирилиш күнидә униң җәзмән тирилидиғанлиғини билимән, — деди.
“I know that he will,” replied Martha, “in the resurrection at the Last Day.”
25 Әйса униңға: — Тирилиш вә һаятлиқ мән өзүмдурмән; маңа етиқат қилғучи киши өлсиму, һаят болиду;
“I am the Resurrection and the Life,” said Jesus. “He that believes in me shall live, though he die;
and he who lives and believes in me shall never die. Do you believe this?” (aiōn g165)
27 У униңға: — Ишинимән, и Рәб; сениң дунияға келиши муқәррәр болған Мәсиһ, Худаниң Оғли екәнлигиңгә ишинимән.
“Yes Master,” she answered; “I have learned to believe that you are the Christ, the Son of God, ‘who was to come’ into the world.”
28 Буни дәп болуп, у берип сиңлиси Мәрйәмни астиғина чақирип: — Устаз кәлди, сени чақириватиду, — деди.
After saying this, Martha went and called her sister Mary, and whispered: “The Teacher is here, and is asking for you.”
29 Мәрйәм буни аңлап, дәрһал орнидин туруп, униң алдиға барди
As soon as Mary heard that, she got up quickly, and went to meet him.
30 (шу пәйттә Әйса техи йезиға кирмигән болуп, Марта униң алдиға меңип, учришип қалған йәрдә еди).
Jesus had not then come into the village, but was still at the place where Martha had met him.
31 Әнди [Мәрйәмгә] тәсәлли бериватқан, өйдә униң билән олтарған Йәһудийлар униң алдирап қопуп сиртқа чиқип кәткинини көрүп, уни қәбиргә берип шу йәрдә жиға-зерә қилғили кәтти, дәп ойлап, униң кәйнидин меңишти.
So the Jews, who were in the house with Mary, condoling with her, when they saw her get up quickly and go out, followed her, thinking that she was going to the tomb to weep there.
32 Мәрйәм әнди Әйса бар йәргә барғанда уни көрүп, айиғиға өзини етип: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти! — деди.
When Mary came where Jesus was and saw him, she threw herself at his feet. “Master,” she exclaimed, “if you had been here, my brother would not have died!”
33 Әйса Мәрйәмниң жиға-зерә қилғинини, шундақла униң билән биллә кәлгән Йәһудий хәлиқниң жиға-зерә қилишқинини көргәндә, роһида қаттиқ пиған чекип, көңли толиму беарам болди вә:
When Jesus saw her weeping, and the Jews who had come with her weeping also, he groaned deeply, and was greatly distressed.
34 — Уни қәйәргә қойдуңлар? — дәп сориди. — И Рәб, келип көргин, — дейишти улар.
“Where have you buried him?” he asked. “Come and see, Master,” they answered.
35 Әйса көз йеши қилди.
Jesus burst into tears.
36 Йәһудий хәлқи: — Қараңлар, у уни қанчилик сөйгән! — дейишти.
“How he must have loved him!” the Jews exclaimed;
37 Вә улардин бәзилири: — Қариғуниң көзини ачқан бу киши кесәл адәмни өлүмдин сақлап қалалмасмиди? — дейишти.
but some of them said: “Could not this man, who gave sight to the blind man, have also prevented Lazarus from dying?”
38 Әйса ичидә йәнә қаттиқ пиған чекип, қәбирниң алдиға барди. Қәбир бир ғар еди; униң кириш ағзиға чоң бир таш қоюқлуқ еди.
Again groaning inwardly, Jesus came to the tomb. It was a cave, and a stone lay against the mouth of it.
39 Әйса: — Ташни еливетиңлар! — деди. Өлгүчиниң һәдиси Марта: — И Рәб, йәрликкә қойғили төрт күн болди, һазир у пурап кәткәнду, — деди.
“Move the stone away,” said Jesus. “Master,” said Martha, the sister of the dead man, “by this time the smell must be offensive, for this is the fourth day since his death.”
40 Әйса униңға: — Мән саңа: «Етиқат қилсаң, Худаниң шан-шәривини көрисән» дегән едимғу! — деди.
“Did not I tell you,” replied Jesus, “that, if you would believe in me, you should see the glory of God?”
41 Буниң билән халайиқ ташни еливәтти. Әйса көзлирини асманға тикип мундақ дуа қилди: — И Ата, тилигимни аңлиғиниң үчүн саңа тәшәккүр ейтимән.
So they moved the stone away; and Jesus, with uplifted eyes, said: “Father, I thank thee that thou hast heard my prayer;
42 Тиләклиримни һемишә аңлайдиғанлиғиңни билимән; лекин шундақ болсиму, әтрапимдики мошу халайиқ сениң мени әвәткәнлигиңгә ишәнсун дәп, буни ейтиватимән!
I know that thou always hearest me; but I say this for the sake of the people standing near, so that they may believe that thou has sent me as thy Messenger.”
43 Бу сөзләрни қилғандин кейин, у жуқури авазда: — Лазарус, ташқириға чиқ! — дәп товлиди.
Then, after saying this, Jesus called in a loud voice: “Lazarus! come out!”
44 Өлгүчи қол-путлири кепәнләнгән, еңиги теңилған һалда ташқириға чиқти. Әйса уларға: — Кепәнни йешиветип, уни азат қилиңлар! — деди.
The dead man came out, wrapped hand and foot in a winding-sheet; his face, too, had been wrapped in a cloth. “Set him free,” said Jesus, “and let him go.”
45 Мәрйәмниң йениға пәтә қилип келип, униң әмиллирини көргән Йәһудийлар ичидин нурғунлири униңға етиқат қилди.
In consequence of this, many of the Jews, who had come to visit Mary and had seen what Jesus did, learned to believe in him.
46 Лекин уларниң ичидә бәзилири Пәрисийләрниң йениға берип, Әйсаниң қилған ишлирини мәлум қилишти.
Some of them, however, went to the Pharisees, and told them what he had done.
47 Шуңа баш каһинлар вә Пәрисийләр Йәһудийларниң кеңәшмисини жиғип: — Қандақ қилишимиз керәк? Бу адәм нурғун мөҗизилик аламәтләрни яритиватиду.
Upon this the Chief Priests and the Pharisees called a meeting of the High Council, and said: “What are we to do, now that this man is giving so many signs?
48 Униңға шундақ йол қоюп беривәрсәк, һәммә адәм униңға етиқат қилип кетиду. Шундақ болғанда, Римлиқлар келип бу бизниң җайимиз вә қовмимизни вәйран қиливетиду! — дейишти.
If we let him alone as we are doing, every one will believe in him; and the Romans will come and will take from us both our City and our Nationality.”
49 Уларниң ичидә бири, йәни шу жили баш каһин болған Қаяфа: — Силәр һеч немини билмәйдикәнсиләр!
One of them, however, Caiaphas, who was High Priest that year, said to them:
50 Пүтүн хәлиқниң һалак болушиниң орниға, бирла адәмниң улар үчүн өлүшиниң әвзәллигини чүшинип йәтмәйдикәнсиләр, — деди
“You are utterly mistaken. You do not consider that it is better for you that one man should die for the people, rather than the whole nation should be destroyed.”
51 (бу сөзни у өзлүгидин ейтмиған еди; бәлки у шу жили баш каһин болғанлиғи үчүн, Әйсаниң [Йәһудий] хәлқи үчүн, шундақла пәқәт у хәлиқ үчүнла әмәс, бәлки Худаниң һәр янға тарқилип кәткән пәрзәнтлириниң һәммисини бир қилип уюштуруш үчүн өлидиғанлиғидин алдин бешарәт берип шундақ дегән еди).
Now he did not say this of his own accord; but, as High Priest that year, he prophesied that Jesus was to die for the nation —
And not for the nation only, but also that he might unite in one body the Children of God now scattered far and wide.
53 Шуниң билән улар мәслиһәтлишип, шу күндин башлап Әйсани өлтүрүветишни қәстлиди.
So from that day they plotted to put Jesus to death.
54 Шуниң үчүн Әйса әнди Йәһудийлар арисида ашкарә жүрмәйтти, у у йәрдин айрилип чөлгә йеқин райондики Әфраим исимлиқ бир шәһиригә берип, мухлислири билән у йәрдә турди.
In consequence of this, Jesus did not go about publicly among the Jews any more, but left that neighbourhood, and went into the country bordering on the Wilderness, to a town called Ephraim, where he stayed with his disciples.
55 Әнди Йәһудийларниң «өтүп кетиш һейти»ға аз қалған еди. Нурғун кишиләр таһарәтни ада қилиш үчүн, һейттин илгири йезилардин Йерусалимға келишти.
But the Jewish Festival of the Passover was near; and many people had gone up from the country to Jerusalem, for their ‘purification,’ before the Festival began.
56 Шуниң билән биллә шу кишиләр Әйсани издәшти. Улар ибадәтханида жиғилғанда бир-биригә: — Қандақ ойлаватисиләр? У һейт өткүзгили кәлмәсму? — дейишти.
So they looked for Jesus there, and said to one another, as they stood in the Temple Courts: “What do you think? Do you think he will come to the Festival?”
57 Баш каһинлар билән Пәрисийләр болса уни тутуш үчүн, һәр кимниң униң қәйәрдилигини билсә, мәлум қилиши тоғрилиқ пәрман чиқарған еди.
The Chief Priests and the Pharisees had already issued orders that, if any one learned where Jesus was, he should give information, so that they might arrest him.
