< Юһанна 11 >
1 Лазарус дегән бир адәм кесәл болуп қалған еди. У Мәрйәм вә һәдиси Марта турған, Бәйт-Ания дегән кәнттә туратти
Now a man named Lazarus was sick. He was from Bethany, the village of Mary and her sister Martha.
2 (бу Мәрйәм болса, Рәбгә хушбуй майни сүркигән, путлирини өз чачлири билән ертип қурутқан һелиқи Мәрйәм еди; кесәл болуп ятқан Лазарус униң иниси еди).
(Mary was the one who anointed the Lord with ointment and wiped his feet with her hair; it was her brother Lazarus who was sick.)
3 Лазарусниң һәдилири Әйсаға хәвәрчи әвәтип: «И Рәб, мана сән сөйгән [достуң] кесәл болуп қалди» дәп йәткүзди.
So the sisters sent word to Jesus, “Lord, behold, the one yoʋ love is sick.”
4 Лекин Әйса буни аңлап: — Бу кесәлдин өлүп кәтмәйду, бәлки бу арқилиқ Худаниң Оғли улуқлинип, Худаниң шан-шәриви аян қилиниду — деди.
But when Jesus heard this, he said, “This sickness will not end in death but is for the glory of God, so that the Son of God may be glorified through it.”
5 Әйса Марта, сиңлиси вә Лазарусни толиму сөйәтти.
Now Jesus loved Martha, her sister Mary, and Lazarus.
6 Шуңа у Лазарусниң кесәл екәнлигини аңлиған болсиму, өзи туруватқан җайда йәнә икки күн турди.
But when he heard that Lazarus was sick, he stayed where he was for two more days.
7 Андин кейин у мухлислириға: — Йәһудийәгә қайта барайли! — деди.
After that he said to the disciples, “Let us go to Judea again.”
8 Мухлислири униңға: — Устаз, йеқиндила [у йәрдики] Йәһудийлар сени чалма-кесәк қилмақчи болған турса, йәнә у йәргә қайта барамсән? — дейишти.
The disciples said to him, “Rabbi, the Jews were just recently seeking to stone yoʋ, and yet you are going there again?”
9 Әйса мундақ деди: — Күндүздә он икки саат бар әмәсму? Күндүзи йол маңған киши путлашмас, чүнки у бу дунияниң йоруғини көриду.
Jesus answered, “Are there not twelve hours in the day? If anyone walks in the day, he does not stumble, because he sees the light of this world.
10 Лекин кечиси йол маңған киши путлишар, чүнки униңда йоруқлуқ йоқтур.
But if anyone walks in the night, he stumbles, because the light is not in him.”
11 Бу сөзләрни ейтқандин кейин, у: — Достимиз Лазарус ухлап қалди; мән уни уйқисидин ойғатқили баримән, — дәп қошуп қойди.
After saying this, he said to them, “Our friend Lazarus has fallen asleep, but I am going there to wake him up.”
12 Шуңа мухлислар униңға: — И Рәб, ухлиған болса, яхши болуп қалиду, — деди.
His disciples said, “Lord, if he has fallen asleep, he will recover.”
13 Һалбуки, Әйса Лазарусниң өлүми тоғрилиқ ейтқан еди, лекин улар у дәм елиштики уйқини дәватиду, дәп ойлашти.
(They thought Jesus was speaking about natural sleep, but he was actually speaking about Lazarus' death.)
14 Шуңа Әйса уларға очуғини ейтип: — Лазарус өлди, — деди.
Then Jesus told them plainly, “Lazarus has died,
15 — Бирақ силәрни дәп, силәрниң етиқат қилишиңлар үчүн, [униң қешида] болмиғанлиғимға хошалмән. Әнди униң йениға барайли, — деди.
and I rejoice for your sake that I was not there, so that you may believe. But let us go to him.”
16 «Қош гезәк» дәп атилидиған Томас башқа мухлисдашлириға: — Бизму униң билән биллә барайли һәм униң билән биллә өләйли, — деди.
Then Thomas (called Didymus) said to his fellow disciples, “Let us go too, so that we may die with him.”
17 Әйса мухлислири билән Бәйт-Анияға барғанда, Лазарусниң йәрликкә қоюлғиниға аллиқачан төрт күн болғанлиғи униңға мәлум болди.
When Jesus arrived, he found that Lazarus had been in the tomb for four days already.
18 Бәйт-Ания Йерусалимға йеқин болуп, униңдин алтә чақиримчә жирақлиқта еди,
Now Bethany was less than two miles from Jerusalem,
19 шуниң билән нурғун Йәһудийлар Марта билән Мәрйәмгә иниси тоғрисида тәсәлли бәргили уларниң йениға кәлгән еди.
and many of the Jews had joined the women who were with Martha and Mary, to console them about their brother.
20 Марта әнди Әйсаниң келиватқинини аңлапла, униң алдиға чиқти. Лекин Мәрйәм болса өйидә олтирип қалди.
When Martha heard that Jesus was coming, she went to meet him, but Mary remained seated in the house.
21 Марта әнди Әйсаға: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти.
Then Martha said to Jesus, “Lord, if yoʋ had been here, my brother would not have died.
22 Һелиһәм Худадин немини тилисәң, Униң саңа шуни беридиғанлиғини билимән, — деди.
But even now I know that God will give yoʋ whatever yoʋ ask of him.”
23 — Иниң қайта тирилиду, — деди Әйса.
Jesus said to her, “Yoʋr brother will rise again.”
24 Марта: — Ахирқи күнидә, йәнә тирилиш күнидә униң җәзмән тирилидиғанлиғини билимән, — деди.
Martha said to him, “I know that he will rise again in the resurrection on the last day.”
25 Әйса униңға: — Тирилиш вә һаятлиқ мән өзүмдурмән; маңа етиқат қилғучи киши өлсиму, һаят болиду;
Jesus said to her, “I am the resurrection and the life. He who believes in me, though he may die, yet shall he live.
26 вә һаят туруп, маңа етиқат қилғучи әбәдил-әбәт өлмәс; буниңға ишинәмсән? (aiōn )
No one who lives and believes in me will ever die. Do yoʋ believe this?” (aiōn )
27 У униңға: — Ишинимән, и Рәб; сениң дунияға келиши муқәррәр болған Мәсиһ, Худаниң Оғли екәнлигиңгә ишинимән.
She said to him, “Yes, Lord, I have come to believe that yoʋ are the Christ, the Son of God, who is to come into the world.”
28 Буни дәп болуп, у берип сиңлиси Мәрйәмни астиғина чақирип: — Устаз кәлди, сени чақириватиду, — деди.
After saying this, she went and called her sister Mary, saying in private, “The Teacher is here and is calling for yoʋ.”
29 Мәрйәм буни аңлап, дәрһал орнидин туруп, униң алдиға барди
When Mary heard this, she rose quickly and went to him.
30 (шу пәйттә Әйса техи йезиға кирмигән болуп, Марта униң алдиға меңип, учришип қалған йәрдә еди).
(Now Jesus had not yet come into the village, but was in the place where Martha had met him.)
31 Әнди [Мәрйәмгә] тәсәлли бериватқан, өйдә униң билән олтарған Йәһудийлар униң алдирап қопуп сиртқа чиқип кәткинини көрүп, уни қәбиргә берип шу йәрдә жиға-зерә қилғили кәтти, дәп ойлап, униң кәйнидин меңишти.
When the Jews who were in the house with Mary, consoling her, saw her rise quickly and go out, they followed her, saying, “She is going to the tomb to weep there.”
32 Мәрйәм әнди Әйса бар йәргә барғанда уни көрүп, айиғиға өзини етип: — И Рәб, бу йәрдә болған болсаң, иним өлмигән болатти! — деди.
When Mary came to where Jesus was and saw him, she fell at his feet and said to him, “Lord, if yoʋ had been here, my brother would not have died.”
33 Әйса Мәрйәмниң жиға-зерә қилғинини, шундақла униң билән биллә кәлгән Йәһудий хәлиқниң жиға-зерә қилишқинини көргәндә, роһида қаттиқ пиған чекип, көңли толиму беарам болди вә:
When Jesus saw her weeping, and the Jews who had come with her also weeping, he was deeply moved in his spirit and troubled.
34 — Уни қәйәргә қойдуңлар? — дәп сориди. — И Рәб, келип көргин, — дейишти улар.
He said, “Where have you laid him?” They said to him, “Lord, come and see.”
36 Йәһудий хәлқи: — Қараңлар, у уни қанчилик сөйгән! — дейишти.
So the Jews said, “See how he loved him!”
37 Вә улардин бәзилири: — Қариғуниң көзини ачқан бу киши кесәл адәмни өлүмдин сақлап қалалмасмиди? — дейишти.
But some of them said, “Could not he who opened the eyes of the blind man have also kept this man from dying?”
38 Әйса ичидә йәнә қаттиқ пиған чекип, қәбирниң алдиға барди. Қәбир бир ғар еди; униң кириш ағзиға чоң бир таш қоюқлуқ еди.
Deeply moved once more, Jesus came to the tomb. (It was a cave, and a stone was lying against it.)
39 Әйса: — Ташни еливетиңлар! — деди. Өлгүчиниң һәдиси Марта: — И Рәб, йәрликкә қойғили төрт күн болди, һазир у пурап кәткәнду, — деди.
Jesus said, “Take away the stone.” Martha, the sister of the man who had died, said to him, “Lord, there is already a stench, for it is the fourth day.”
40 Әйса униңға: — Мән саңа: «Етиқат қилсаң, Худаниң шан-шәривини көрисән» дегән едимғу! — деди.
Jesus said to her, “Did I not tell yoʋ that if yoʋ believed yoʋ would see the glory of God?”
41 Буниң билән халайиқ ташни еливәтти. Әйса көзлирини асманға тикип мундақ дуа қилди: — И Ата, тилигимни аңлиғиниң үчүн саңа тәшәккүр ейтимән.
So they took away the stone from where the dead man was lying. Then Jesus lifted up his eyes and said, “Father, I thank yoʋ that yoʋ have heard me.
42 Тиләклиримни һемишә аңлайдиғанлиғиңни билимән; лекин шундақ болсиму, әтрапимдики мошу халайиқ сениң мени әвәткәнлигиңгә ишәнсун дәп, буни ейтиватимән!
I know that yoʋ always hear me, but I say this for the benefit of the crowd that is standing here, so that they may believe that yoʋ sent me.”
43 Бу сөзләрни қилғандин кейин, у жуқури авазда: — Лазарус, ташқириға чиқ! — дәп товлиди.
After saying this, he cried out with a loud voice, “Lazarus, come out!”
44 Өлгүчи қол-путлири кепәнләнгән, еңиги теңилған һалда ташқириға чиқти. Әйса уларға: — Кепәнни йешиветип, уни азат қилиңлар! — деди.
Then the man who had died came out, his feet and his hands bound with strips of cloth, and his face wrapped in a cloth. Jesus said to them, “Unbind him, and let him go.”
45 Мәрйәмниң йениға пәтә қилип келип, униң әмиллирини көргән Йәһудийлар ичидин нурғунлири униңға етиқат қилди.
Therefore many of the Jews who had come to Mary, and had seen what Jesus did, believed in him.
46 Лекин уларниң ичидә бәзилири Пәрисийләрниң йениға берип, Әйсаниң қилған ишлирини мәлум қилишти.
But some of them went to the Pharisees and told them what Jesus had done.
47 Шуңа баш каһинлар вә Пәрисийләр Йәһудийларниң кеңәшмисини жиғип: — Қандақ қилишимиз керәк? Бу адәм нурғун мөҗизилик аламәтләрни яритиватиду.
So the chief priests and the Pharisees convened a meeting of the Sanhedrin and said, “What are we going to do? For this man is doing many signs.
48 Униңға шундақ йол қоюп беривәрсәк, һәммә адәм униңға етиқат қилип кетиду. Шундақ болғанда, Римлиқлар келип бу бизниң җайимиз вә қовмимизни вәйран қиливетиду! — дейишти.
If we allow him to continue like this, everyone will believe in him, and the Romans will come and take away our holy place and our nation.”
49 Уларниң ичидә бири, йәни шу жили баш каһин болған Қаяфа: — Силәр һеч немини билмәйдикәнсиләр!
But one of them, Caiaphas, who was high priest that year, said to them, “You do not know anything,
50 Пүтүн хәлиқниң һалак болушиниң орниға, бирла адәмниң улар үчүн өлүшиниң әвзәллигини чүшинип йәтмәйдикәнсиләр, — деди
nor do you consider that it is better for us to have one man die for the people than to have the whole nation perish.”
51 (бу сөзни у өзлүгидин ейтмиған еди; бәлки у шу жили баш каһин болғанлиғи үчүн, Әйсаниң [Йәһудий] хәлқи үчүн, шундақла пәқәт у хәлиқ үчүнла әмәс, бәлки Худаниң һәр янға тарқилип кәткән пәрзәнтлириниң һәммисини бир қилип уюштуруш үчүн өлидиғанлиғидин алдин бешарәт берип шундақ дегән еди).
(He said this not of his own accord, but as high priest that year he prophesied that Jesus was going to die for the nation,
and not only for the nation, but also to gather together and unite the children of God scattered abroad.)
53 Шуниң билән улар мәслиһәтлишип, шу күндин башлап Әйсани өлтүрүветишни қәстлиди.
So from that day they plotted together to kill him.
54 Шуниң үчүн Әйса әнди Йәһудийлар арисида ашкарә жүрмәйтти, у у йәрдин айрилип чөлгә йеқин райондики Әфраим исимлиқ бир шәһиригә берип, мухлислири билән у йәрдә турди.
Therefore Jesus no longer went around openly among the Jews. Instead, he departed from there to the region near the wilderness, to a town called Ephraim, where he spent time with his disciples.
55 Әнди Йәһудийларниң «өтүп кетиш һейти»ға аз қалған еди. Нурғун кишиләр таһарәтни ада қилиш үчүн, һейттин илгири йезилардин Йерусалимға келишти.
Now the Passover of the Jews was near, and many people went up to Jerusalem from the countryside to purify themselves before the Passover.
56 Шуниң билән биллә шу кишиләр Әйсани издәшти. Улар ибадәтханида жиғилғанда бир-биригә: — Қандақ ойлаватисиләр? У һейт өткүзгили кәлмәсму? — дейишти.
They were looking for Jesus and saying to one another as they stood in the temple courts, “What do you think? That he will not come to the feast at all?”
57 Баш каһинлар билән Пәрисийләр болса уни тутуш үчүн, һәр кимниң униң қәйәрдилигини билсә, мәлум қилиши тоғрилиқ пәрман чиқарған еди.
(Now the chief priests and the Pharisees had given an order that if anyone knew where Jesus was, he should report it, so that they could arrest him.)