Яқуп 3
1 Қериндашлирим, араңлардин көп киши тәлим бәргүчи боливалмаңлар! Чүнки силәргә мәлумки, биз [тәлим бәргүчиләр] башқилардин техиму қаттиқ сораққа тартилимиз.
My fellow believers, not many of you should [desire to] become teachers [of God’s truth, because] you know [that God] will judge us [(exc)], who teach others, more severely [than he will judge other people].
2 Чүнки һәммимиз көп ишларда хаталишип путлишимиз. [Һалбуки], әгәр бириси тилда хаталашмиса, у камаләткә йәткән, пүткүл тенини тизгинләлигән адәм болиду.
It is true that we all in many ways do things that are wrong [MET]. But those who always [LIT] control what they say will be all that God intends/wants them to be. They will be able to control all their actions [MTY].
3 Мана, биз атларни өзимизгә беқиндуруш үчүн ағзиға жүгән салимиз; буниң билән пүткүл тәнлирини [халиған тәрәпкә] буралаймиз.
[To illustrate], if we put [a small metal] bit into the mouth of a horse in order to cause the horse to obey us, we can cause the horse to turn [and go where we want it to] [MET].
4 Мана, кемиләргиму қараңлар; шунчилик йоған болсиму, йәнә келип дәһшәтлик шамаллар тәрипидин урулуп һайдилидиған болсиму, лекин рольчи қәйәргә уларни һайдай десә, у кичиккинә бир роль арқилиқ уни халиған тәрәпкә бурайду.
Think also about ships. [Although] a ship may be very large and [although] it can be moved by strong winds {strong winds can move it}, by [turning] a very small (rudder/steering paddle) people can direct the ship wherever they want [it to go].
5 Шуниңға охшаш, гәрчә тил [тенимизниң] кичик бир әзаси болсиму, лекин толиму йоған сөзләйду. Кичиккинә бир от учқуниниң чоң орманға от туташтуралайдиғанлиғини ойлап беқиңлар!
Similarly, [although] our tongues are very small, [if we do not control them], we can [harm] many people by what we proudly say [MTY]. Think [also] about how [just] a small [flame of] fire can cause a large forest (OR, a large area of brushwood) to burn.
6 Тил — дәрвәқә бир оттур; у әзалиримиз арисидин орун елип қәбиһликкә толған бир аләм болиду. У пүткүл тәнни булғиғучидур; у дозақ отидин туташтурулуп, пүткүл тәбиәтниң чақиға от туташтуриду! (Geenna g1067)
[Just like a fire damages a forest] [MET], when we say things that are evil, [we harm many people]. What we say [MTY] reveals that we are very evil. What we say contaminates/defiles everything that we think and do [PRS, MET]. [Just like a flame of fire easily] causes [the whole surrounding area] [MET] to burn, what we say [MTY] can cause [others] to want to do evil. It is the devil himself [MTY] who causes us to say evil things. (Geenna g1067)
7 Чүнки һәртүрлүк һайванлар һәм учар-қанатлар, өмилигүчи һайванлар һәм деңиздики мәхлуқлар инсанийәт тәрипидин көндүрүлмәктә һәмдә көндүрүлгән еди.
Indeed, although people are able to tame/control all kinds of wild animals, birds, reptiles and creatures that live in the water, and people have actually tamed/controlled them,
8 Амма тилни һеч ким көндүрәлмәйду; у тинимсиз рәзил бир нәрсә болуп, җанға замин болидиған зәһәргә толғандур.
no person ([on his own/by himself]) is able to control what he says [MTY]. And when people say evil things, [it shows that] they are unstable/uncontrolled and wicked [MTY]. [As] the poison [of a snake kills people] [MTY], [we harm others] [MET] by what we say.
9 Биз тилимиз билән Пәрвәрдигар Атимизға шану-тәшәккүр қайтуримиз, вә йәнә униң билән Худаниң образида яритилған инсанларни қарғаймиз.
We use our tongue to praise God, who is our Lord and Father, but we also use our same tongue to ask God to say evil things to people. [That is very wrong]! God made people like himself, [so we should speak as respectfully to others as we speak to God].
10 Демәк, охшаш бир еғиздин һәм тәшәккүр-мубарәк һәм ләнәт-қарғаш чиқиду. И қериндашлирим, бундақ болмаслиғи керәк!
We praise [God], but with our same mouth we also ask for evil [things to happen to others]. My fellow believers, this should not be!
11 Бир булақ охшаш бир көздин бирла вақитта татлиқ һәм қиртақ су чиқирамду?
Surely bitter water and good water do not come out of the same spring! [RHQ]
12 И қериндашлирим, әнҗир дәриғи зәйтунниң мевисини бәрмәйду, яки үзүм тели әнҗирниң мевисини берәләмду? Һәм тузлуқ [булақ] татлиқ суниму чиқиралмайду.
My fellow believers, a fig tree cannot [RHQ] produce olives. Nor can [RHQ] a grapevine produce figs. Neither can a salty spring produce good [water]. [Similarly, we should say only good things, and we should not say evil things] [MET].
13 Араңларда ким дана вә пәмлик? Пәзиләтлик жүрүш-турушидин у даналиққа хас болған мөмин-кәмтәрлик билән әмәллирини көрсәтсун!
If any of you thinks [RHQ] that [you are] wise and know a lot, you should always act in a good way to show people that your good actions are the result of your [being truly] wise. Being wise [helps us to act] gently [toward others].
14 Лекин әгәр қәлбиңларда аччиқ һәсәтхорлуқ вә җедәл-маҗира болса, әнди ялған сөзләр билән һәқиқәтни йоққа чиқармаңлар, махтанмаңлар.
But if you are very [MET] jealous/unhappy when you see that someone else is succeeding, and always want to have what you want, regardless of what others want, you should not say [that you are wise, for by boasting like that], you are saying that ([God’s message/what God says about you]) is not true.
15 Бундақ «даналиқ» әрштин әмәс, бәлки дунияға, инсан тәбиийитигә хас болуп, җин-шәйтандин кәлгәндур.
Those who have such [attitudes are] not wise [MTY] in the way that God [wants them to be]. Instead, they are only thinking and acting like ([ungodly people/people who do not please God]). They think and act according to their own [evil] desires. They do what the demons [want them to do] (OR, they think and act as demons [do]).
16 Чүнки һәсәтхорлуқ вә җедәл-маҗира болғанла йәрдә қалаймиқанчилиқ вә һәр хил рәзилликләр болиду.
[Keep in mind that] people who have such attitudes (are unruly/do not submit to authority) and [do] all kinds of evil things.
17 Лекин әрштин кәлгән даналиқ болса, у алди билән пактур, у йәнә течлиқпәрвәр, хуш пеил, башқиларниң пикригә қулиқи очуқ, рәһимдил болуп, яхши мевиләр билән толған, униңда тәрәпбазлиқ яки сахтипәзлик йоқтур.
But [when people] are wise [PRS] in the way that God [MTY] [wants them to be], they are pure in every way, which God considers to be very important. They also act peaceably towards [others], they (are considerate of/think about the rights and feelings of) others, they are willing to yield to [the wishes of] others, they act compassionately [toward others], and they do all kinds of good things [for others] [MET]. [How they treat others does] not depend on (others’ status/whether others are important or not), and they are sincere [in all they do].
18 Һәққанийлиқ уруқлири течлиқпәрвәрләр арисида чечилип, течлиқ ичидә мевә бериду.
Those who [act] peaceably [toward others] cause [others to also] act peaceably, with the result that they all live together [acting toward each other] in a righteous way [MET].
