Йәшая 44
1 Бирақ һазир, и Яқуп Мениң қулум, И Мениң таллиғиним Исраил, аңла! —
But now, you people of Israel whom Yahweh has chosen to serve him, listen to me.
2 Сени ясиған, балиятқудин тартипла сени шәкилләндүргән, саңа ярдәмдә болғучи Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — «Қорқма, и Мениң қулум Яқуп, И Мениң таллиғиним «Йәшурун», қорқма!
Yahweh, the one who created you and helps you, says this: “You dear people of Israel whom I have chosen, you who serve me, do not be afraid.
3 Чүнки Мән уссап кәткәнниң үстигә суни, Қағҗирақ йәрниң үстигә кәлкүнләрни қуюп беримән; Нәслиң үстигә Роһумни, Пәрзәнтлириң үстигә бәрикитимни қуйимән;
I will pour water on your dry land and cause streams to flow. And I will pour out my Spirit on your descendants and greatly bless them.
4 Улар юмран чөпләр арисидин, Ериқ-өстәңләр бойидики мәҗнун таллардәк өсиду;
They will grow up like [SIM] grass grows along the water, like [SIM] willow/poplar [trees] grow well along a riverbank.
5 Бириси: «Мән Пәрвәрдигарға тәвәмән» — дәйду, Йәнә бириси болса Яқупниң исми билән өзини атайду; Йәнә башқа бириси қоли билән: «Мән Пәрвәрдигарға тәвәмән» дәп язиду, Шундақла Исраилниң исмини өзиниң исмигә яндаш қошиду.
Some of them will say, ‘I belong to Yahweh,’ and others will say, ‘We are descendants of Jacob,’ and others will write on their hands, ‘We belong to Yahweh,’ and others will say, ‘We are Israelis.’”
6 Исраилниң падишаси Пәрвәрдигар, Йәни Исраилниң һәмҗәмәт-қутқузғучиси, самави қошунларниң Сәрдари болған Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — «Мән болсам Тунҗи һәм Ахиридурмән; Мәндин башқа һеч илаһ йоқтур.
Yahweh, the King of Israel, the one who saves us, the Commander of the armies of angels, says this: “I am the one who begins everything and who ends everything; there is no other God.
7 Қени, ким Мениң қедимки хәлқимни тикләп бекиткинимдәк бир ишни җакалап, алдин-ала баян қилип, андин уни Мениң алдимға Мәндәк тикләп қоялайду? Қени, ким кейинки ишларни, кәлгүсидә болидиған ишларни алдин-ала баян қилалисун!
If there is anyone like me [RHQ], he should proclaim it! He should speak and tell me [now]! He should tell what has happened since I caused my people [of Israel] to become a nation long ago, and he should also tell what things will happen; he should predict what will happen in the future.
8 Қорқмаңлар, сарасимигә чүшүп кәтмәңләр! Мән илгири мошуларни силәргә аңлитип, алдин баян қилған әмәсму? Мошу тоғрилиқ силәр Мениң гувачилиримдурсиләр. Мәндин башқа илаһ барму? Бәрһәқ, башқа Қорам Таш йоқ; һеч биридин хәвирим йоқтур.
[My people], do not be afraid. Long ago I told you things that would happen [RHQ]; I predicted them, and you can testify that I did that. There certainly is not [RHQ] any other God. There is no other God who is able to protect you [MET]; I know that there is no other God!”
9 Оюлған мәбудни шәкилләндүргәнләрниң һәммисиниң әһмийити йоқ; Уларниң әтиварлиған нәрсилириниң һеч пайдиси йоқтур; Мошуларға болған «гувачилар» болса, өзлири қариғу, һеч немини билмәс; Дәрвәқә нәтиҗиси уларниң өзлиригә шәрмәндиликтур.
All those who make idols are foolish, and the idols that they (think highly of/greatly respect) are worthless. And the people who worship those idols— [it is as though] they are blind, and they will be ashamed [for having worshiped those idols].
10 Ким бир «илаһ»ни шәкилләндүргән болса, Һеч пайдиси йоқ бир мәбудни қуйған, халас!
Only [foolish people] [RHQ] would make idols in a mold, idols that would never help them at all.
11 [Мәбудниң] барлиқ һәмраһлири шәрмәндә болиду; Мәбудни ясиғучилар болса адәмдур, халас; Уларниң һәммиси жиғилип, орнидин туруп көрсун, Улар қорқушуп, шәрмәндичиликтә қалиду.
Those who make idols and those who worship them will be ashamed. Those who make idols are only human beings, [but they claim that they are making gods]! They should stand in front of God in a court, and [when they hear what he says], they will be terrified, and they will all be disgraced.
12 Мана төмүрчи сайманлирини [қолиға елип], Чоғлар үстидә [мошу нәрсини] базғанлири билән соқуп шәкилләндүриду; Андин у күчлүк қоли билән униңға ишләйду; Бирақ униң қосиғи ечип мағдуридин қалиду; Су ичмәй у һалсизлинип кетиду.
Metalworkers stand in front of hot coals in order to make idols. They pound them strongly with hammers, and shape them. Because they work very hard, they become hungry and weak; they become very thirsty and feel exhausted.
13 Яғаччи болса яғач үстигә өлчәш жипини тартиду; У қәләм билән үстигә әндизә сизиду; Уни рәндә билән рәндиләйду; У йәнә пәрка билән сизип җиҗайду; Ахирда у уни адәмниң гөзәллигигә охшитип инсан тәқи-турқини шәкилләндүриду; Шуниң билән у өйдә турушқа тәйяр қилиниду.
Then a woodcarver takes a big block/piece of wood and he measures it; then he marks it to show where he will cut it. He uses a chisel and other tools to carve it to resemble a human. He causes it to become a very beautiful [idol], and then he puts it in a shrine.
14 Мана у бир күни өзи үчүн кедир дәрәқлирини кесишкә чиқиду! (У әслидә арча вә дуб дәрәқлирини елип өзи үчүн орманлиқ арисиға тикип чоң қилған еди; У қариғайму тиккән еди, ямғур уни үндүрди).
[Before he carves an idol from that block of wood], he has cut down a cedar tree, or he has selected a cypress tree or an oak tree and allowed it to grow tall in the forest. Or, he has planted a pine/evergreen tree and the rain has watered it [and caused it to grow tall].
15 Мошу яғачлардин отун елиниду; Бириси униңдин елип, иссиниду; Мана, у от йеқип, нан йеқиватиду; У йәнә униңдин елип бир илаһни ясайду һәм униңға ибадәт қилиду; Уни оюлған мәбуд қилип униңға баш уриду.
[And after he uses part of the tree to make an idol], he uses the other part of the tree to make a fire, either to warm himself or to bake bread. But he uses [part of the same tree] to make for himself an idol to worship! He makes an idol and then he bows down to worship it.
16 Демәк, йеримини отта көйдүриветиду; Йерими билән гөш йәйду; У кавап қилип қанғичә йәйду; Бәрһәқ, у иссинип, өз-өзигә: — «Аһ, раһәтлинип иссиндиммән, отни көрүватимән!» — дәйду.
He burns part of the wood of the tree to cook his meat and eats the meat and his stomach becomes full, and he burns part of the wood to warm his body, and he says, “I feel warm while I am watching the flames in the fire.”
17 Бирақ қалғини билән у бир илаһни ясайду; Бу униң мәбуди болиду; У униң алдиға жиқилип ибадәт қилиду; У униңға дуа қилип: «Мени қутқузғайсән; Чүнки сән мениң илаһимдурсән» — дәйду.
Then he takes the rest of the wood and makes an idol which is his god. He bows down to it and worships it, and prays to it and says, “You are my god, so save me!”
18 Бу [кишиләр] һеч билмәйду, һеч чүшәнмәйду; Чүнки у уларни көрмисун дәп көзлирини, Уларни чүшәнмисун дәп көңлини сугақ билән сугивәткән.
Those people are very stupid and ignorant [SAR]. [It is as though] they are blind and cannot see, and their minds are closed and they cannot think well.
19 Улардин һеч биридә мошуларни көңлигә кәлтүрүп: — «Яғачниң йеримини мән отта көйдүрдүм, Йериминиң чоғлири үстидә мән нан яқтим; Мән кавапму қилип йәвалдим; Қалғинини бир ләнәтлик нәрсә қиламтим? Мән бир парчә яғачқа баш урамтим!» — дегудәк һеч билим яки йорутулуш йоқтур.
They do not think about what they are doing, that they are taking a block of wood and burning half of it to warm themselves and using some of the rest to bake bread and roast some meat! [They do not say to themselves], “It is stupid [RHQ] to take the rest of the wood to make a detestable idol! It does not make sense to bow down to a block of wood!”
20 Униң йегини күлләрдур! Униң көңли езиқтурулған! У өз-өзини аздурди! Шуниң билән у өзиниң җенини қутқузалмайду, Яки: «Мениң оң қолумда бир сахтилиқ бар әмәсму?» — дейәлмәйду.
They are very stupid to [worship something that if you burn it, it becomes] ashes! They trust in something that cannot save them; they do not admit, “In my hand I hold something that is not really a god! [RHQ]”
21 Мошу ишларни есиңдә тут, и Яқуп, И Исраил, чүнки сән Мениң қулумдурсән; Мән сени ясап шәкилләндүрдүм; Сән Мениң қулумдурсән, и Исраил, Сән Мениң есимдин һеч чиқмайсән!
[Yahweh says, “You descendants of] [MTY] Jacob, you people of Israel who should be serving me, I created you, and I will not forget you.
22 Итаәтсизликлириңни булутни өчүрүвәткәндәк, Гуналириңни туманни өчүрүвәткәндәк өчүрүвәттим; Мениң йенимға қайтип кәл; Чүнки Мән сени һәмҗәмәтлик қилип һөрлүккә сетивалдим.
I have gotten rid of your sins like [SIM] [the wind blows away] a cloud. [It is as though] your transgressions were a morning mist [SIM] that I have blown away. Return to me because I have rescued you.”
23 И асманлар, нахша ейтиңлар, чүнки Пәрвәрдигар шу ишни қилған! И йәрниң тегилири, шатлинип, яңраңлар! И тағлар, орманлар вә улардики һәр бир дәрәқләр, Яңритип нахшилар ейтиңлар! Чүнки Пәрвәрдигар Яқупни һәмҗәмәтлик қилип һөрлүккә сетивалди, У Исраил арқилиқ гөзәллигини көрситиду!».
[The sun and moon and stars] in the sky should sing, and all the things that are beneath the ground should shout joyfully! All the mountains and forests, and all you trees, should sing loudly, because Yahweh has rescued [the descendants of] [MTY] Jacob; [the people of] Israel will praise/honor him.
24 «Сениң Һәмҗәмәт-Қутқузғучиң болған, сени балиятқуда ясап шәкилләндүргән Пәрвәрдигар мундақ дәйду: — Мән болсам һәммини Яратқучи, Асманларни ялғуз кәргәнмән, Өз-өзүмдинла йәр-зиминни яйған Пәрвәрдигардурмән;
Yahweh, who saved you and created you, says this: “I am Yahweh, the one who created everything. I am the only one who stretched out the sky. There was [RHQ] no one who (was with/helped) me when I created the earth.
25 (У болса ялған [пәйғәмбәрләрниң] бешарәтлирини бекар қилғучи, Палчиларни қаймуқтурғучи, Даналарни йолидин яндурғучи, Уларниң билимлирини наданлиққа айландурғучи;
I show that the false prophets are liars, and I show that those who perform rituals to predict the future are fools. Some people who [falsely think that they] are [IRO] wise [say that they] know a lot, but I show that they are foolish.
26 Өз қулиниң сөзини әмәлгә ашурғучи, Расул-әлчилириниң несиһәтлирини мувәппәқийәтлик қилғучи, Йерусалимға: «Сән аһалилик болисән», Йәһуда шәһәрлиригә: «Қайтидин қурулисиләр; харабәңларни әслигә кәлтүримән» — дегүчи;
But I always cause to happen what my prophets predict [DOU]. [I tell them to] say to [the people of] [MTY] Jerusalem, ‘[Some day] people will live here again.’ [And I tell them to] say to [the people in other] towns in Judah [that Yahweh says], ‘Your towns will be rebuilt; I will cause the places that are only ruins to be rebuilt.’
27 Чоңқур деңизға: «Қуруқ бол, Дәриялириңни қурутимән» — дегүчи;
When I say to the rivers, ‘Dry up!’, they will become dry.
28 Һәм Қорәш тоғрисида: «У Мениң қой падичим, у Мениң көңлүмдикигә толуқ әмәл қилип, Йерусалимға: «Қурулисән», Һәм ибадәтханиға: «Сениң һулуң селиниду» дәйду» — дегүчидур): —
When I say about King Cyrus, ‘He will [take care of my people like] [MET] a shepherd [takes care of his sheep], he will do what I want him to do,’ he will say about Jerusalem, ‘We must rebuild it!’, and he will also say, ‘We must rebuild the temple!’”
