Һекмәт топлиғучи 10
1 Худди өлүк чивинләр әттарниң әтирини сеситиветидиғандәк, азраққинә ахмақлиқ таразида даналиқ вә иззәт-һөрмәттинму еғир тохтайду.
Des mouches mortes infectent et corrompent l’huile du parfumeur; de même un peu de folie l’emporte sur la sagesse et la gloire.
2 Даналиқниң көңли оңға майил, ахмақниңки солға.
Le cœur du sage est à sa droite, et le cœur de l’insensé, à sa gauche.
3 Ахмақ киши һәтта йолда меңиватқандиму, униң әқли кам болғачқа, у ахмақ екәнлигини һәммигә аян қилиду.
Et aussi, quand l’insensé va dans le chemin, le sens lui manque, et il montre à tous qu’il est fou.
4 Һөкүмдарниң саңа аччиғи кәлсә, орнуңдин истепа бәрмә; чүнки тинич-сәвричанлиқ хата-сәһвәнликтин болған зор хапилиқни тиничлитиду.
Si l’esprit du prince s’élève contre toi, ne quitte point ta place; car le calme prévient de grandes fautes.
5 Қуяш астида яман бир ишни көрдумки, у һөкүмдардин чиққан бир хата иштур —
Il est un mal que j’ai vu sous le soleil, comme une erreur qui provient du souverain:
6 ахмақлар жуқури мәнсәптә, шуниң билән тәң байлар пәс орунда олтириду;
la folie occupe les postes élevés, et des riches sont assis dans de basses conditions.
7 мән қулларниң атқа мингәнлигини, әмирләрниң қуллардәк пиядә маңғанлиғини көрдум.
J’ai vu des esclaves portés sur des chevaux, et des princes aller à pied comme des esclaves.
8 Орини колиған киши униңға жиқилиши мүмкин; тамни бузған кишини илан чеқиши мүмкин;
Celui qui creuse une fosse peut y tomber, et celui qui renverse une muraille peut être mordu par un serpent.
9 ташларни йөткигән киши таш тәрипидин ярилиниши мүмкин; отун яридиған киши хәвпкә учрайду.
Celui qui détache des pierres peut être blessé, et celui qui fend du bois peut se faire mal.
10 Палта гал болса, бириси тиғини билимисә, палтини күчәп чепишқа тоғра келиду; бирақ даналиқ адәмни утуқ-мувәппәқийәткә ериштүриду.
Si le fer est émoussé et si l’on n’a pas aiguisé le tranchant, on devra redoubler de force; mais la sagesse est préférable pour le succès.
11 Илан ойнитилмай туруп, иланчини чақса, иланчиға немә пайда?
Si le serpent mord faute d’enchantement, il n’y a pas d’avantage pour l’enchanteur.
12 Дана кишиниң сөзлири шәпқәтликтур; бирақ ахмақниң ләвлири өзини жутиду.
Les paroles de la bouche du sage sont pleines de grâce; mais les lèvres de l’insensé le dévorent.
13 Сөзлириниң беши ахмақлиқ, айиғи рәзил тәлвиликтур;
Le commencement des paroles de sa bouche est sottise, et la fin de son discours est démence furieuse.
14 амма ахмақ йәнила гәпни көпәйтиду. Бирақ һеч ким кәлгүсини билмәйду; униңдин кейинки ишларни ким униңға ейталисун?
Et l’insensé multiplie les paroles!… L’homme ne sait pas ce qui arrivera, et qui lui dira ce qui sera après lui?
15 Ахмақлар җапаси билән өзлирини упритиду; чүнки улар һәтта шәһәргә баридиған йолниму билмәйду.
Le travail de l’insensé le fatigue, lui qui ne sait pas même aller à la ville.
16 И зимин, падишасиң бала болса, әмирлириң сәһәрдә зияпәт өткүзсә, һалиңға вай!
Malheur à toi, pays dont le roi est un enfant, et dont les princes mangent dès le matin!
17 И зимин, падишасиң мөтивәрниң оғли болса вә әмирлириң кәйп үчүн әмәс, бәлки өзини қувәтләш үчүн мувапиқ вақтида зияпәт өткүзсә, бу сениң бәхитиң!
Heureux es-tu, pays dont le roi est fils de nobles, et dont les princes mangent au temps convenable, pour soutenir leurs forces, et non pour se livrer à la boisson.
18 Һорунлуқтин өйниң торуси ғулай дәп қалиду; қолларниң бошлуғидин өйдин ямғур өтиду.
Quand les mains sont paresseuses, la charpente s’affaisse, et quand les mains sont lâches, la maison ruisselle.
19 Зияпәт күлкә үчүн тәйярлинар, шарап һаятни хуш қилар; лекин пул һәммә ишни һәл қилар!
On fait des repas pour goûter le plaisir; le vin rend la vie joyeuse, et l’argent répond à tout.
20 Падишаға ләнәт қилма, һәтта оюңдиму тиллима; һоҗраңдиму байларни тиллима; чүнки асмандики бир қуш авазиңни таритиду, бир қанат егиси бу ишни аян қилиду.
Même dans ta pensée ne maudis pas le roi, même dans ta chambre à coucher ne maudis pas le puissant; car l’oiseau du ciel emporterait ta voix, et l’animal ailé publierait tes paroles.
