< Қанун шәрһи 7 >
1 Пәрвәрдигар Худайиң сени һазир егиләшкә кетиватқан зиминға башлап киргүзгәндин кейин, алдиңдин көп ят әл-милләтләрни, йәни Һиттийлар, Гиргашийлар, Аморийлар, Ⱪананийлар, Пәриззийлар, Һивийлар, Йәбусийларни — сәндин күчлүк әл-милләтләрни һайдиветиду.
“Yahweh our God will bring you to the land that you will soon enter and occupy. As you advance, he will expel from that land seven people-groups that are more powerful and more numerous than you are. He will expel the Heth people-group, the Girgash people-group, the Amor people-group, the Canaan people-group, the Periz people-group, the Hiv people-group, and the Jebus people-group.
2 Әнди Пәрвәрдигар Худайиң алдиңда уларни қолуңға тапшуруши билән сән уларға һуҗум қилғиниңда, сән уларни тәлтөкүс йоқитишиң керәк; улар билән һеч әһдә түзишиңгә вә уларға һеч рәһим қилишиңға болмайду.
When Yahweh our God enables you to defeat [DOU] them, you must kill all of them. You must not make (an alliance/a peace treaty) with any of them. You must not act mercifully toward them.
3 Сениң улар билән никаһлишишиңға болмайду; сән қизиңни уларниң оғуллириға беришиңгиму вә уларниң қизини оғлуңға елип беришиңгиму болмайду;
You must not marry any of them. You must not allow your daughters to marry any of their sons or allow your sons to marry any of their daughters.
4 чүнки улар оғлуңни Маңа әгишиштин езиқтуриду вә шуниң билән оғуллириң башқа илаһларға чоқуниду; у чағда Пәрвәрдигарниң ғәзиви силәргә қозғилип, силәрни тезла йоқитиду.
Because, if you did that, those people would cause your children to stop worshiping Yahweh and to worship other gods. If that happens, Yahweh will be very angry with you and he will get rid of you immediately.
5 Сән уларға шундақ муамилә қилғинки, уларниң қурбангаһлирини бузуветиңлар, бут түврүклирини чеқиветиңлар, ашәраһ бутлирини кесиветиңлар вә ойма бутлирини от билән көйдүрүветиңлар;
This is what you must do to those people: Tear down their (altars/places for sacrificing animals), break apart the stone pillars [that are dedicated to their male god Baal], cut down the [poles that they use when they worship the goddess] Asherah, and burn their [wooden] idols.
6 чүнки силәр Пәрвәрдигар Худайиңларға пак-муқәддәс бир хәлиқтурсиләр; Пәрвәрдигар Худайиңлар силәрни йәр йүзидики барлиқ башқа хәлиқләрдин үстүн қилип, Өзигә хас бир хәлиқ болушқа талливалған.
You must do that because you are a group of people who belong to Yahweh our God. He has chosen you from among all the people-groups in the world to be his own special people.
7 Пәрвәрдигарниң силәргә меһир чүшүп силәрни талливалғини силәрниң башқа хәлиқләрдин көп болғанлиғиңлар үчүн әмәс, әмәлийәттә силәр барлиқ хәлиқләр арисида әң аз едиңлар,
“It was not because you were more numerous than any other people-group that Yahweh preferred you; you are one of the smallest people-groups on the earth.
8 Пәрвәрдигарниң силәрни сөйгини сәвәвидин вә ата-бовилириңлар алдида бәргән қәсимигә садиқ болғанлиғи үчүн Пәрвәрдигар силәрни күчлүк қол билән қутқузуп, һөрлүк бәдили төләп «қуллуқ макани»дин, йәни Мисир падишаси Пирәвнниң қолидин чиқарған.
Instead, it is because Yahweh loved you and because he wanted to do what he vowed to your ancestors. That is the reason that he rescued you by his great power [MTY], and freed you from being slaves [MTY] of the king of Egypt.
9 Шуңа силәр Пәрвәрдигар Худайиңларниң бәрһәқ Худа, вәдисидә турғучи Тәңри екәнлигини билишиңлар керәк; У Өзини сөйүп, әмирлирини тутқанларға миң дәвиргичә өзгәрмәс меһир көрситип әһдисидә турғучидур;
So do not forget that Yahweh our God is the only/true God. He will do what he agreed to do for you, and he will faithfully love (for 1,000 generations/forever) all those who love him and who obey his commandments.
10 лекин Өзигә өчмәнләрниң ишлирини өз бешиға очуқ-ашкарә чүшүрүп, уларни йоқитиду; Өзигә өчмәнләрниң һәр биригә өзи қилған ишлирини уларниң бешиға очуқ-ашкарә қайтурушқа кечиктүрмәйду.
But for those who hate him, he will (pay them back/do to them what they deserve); he will punish them and quickly get rid of them.
11 Силәр Мән бүгүн силәргә тапилиған әмир, бәлгүлимиләр һәм һөкүмләргә әмәл қилиш үчүн уларни чиң тутуңлар.
“So you must be sure to obey all the commandments and rules and regulations that I am giving to you today.
12 Чоқум шундақ болидуки, бу бәлгүлимиләргә қулақ селип, көңүл қоюп әмәл қилисаңлар, Пәрвәрдигар Худайиңлар ата-бовилириңларға қәсәм билән вәдә қилған әһдә вә меһирни силәргә көрситип туриду;
If you heed these commands and obey them faithfully, Yahweh our God will do what he has agreed to do for you, and he will faithfully love you, which is what he vowed to your ancestors that he would do.
13 Сени сөйүп бәрикәтләп, ата-бовилириңға қәсәм билән саңа беришкә вәдә қилған зиминда турғузуп көпәйтиду; шу йәрдә пәрзәнтлириңни, йәр-туприғиңдики мәһсулатларни, буғдийиңни, йеңи шарабиңни, зәйтун мейиңни, калилириңниң нәслини вә қойлириңниң қозилирини бәрикәтләп көпәйтиду.
He will love you and bless you. He will enable you to have many children [DOU]. He will bless your fields, with the result that you will have plenty of grain and [grapes to make] wine and plenty of [olive] oil. You will have many cattle and sheep. He will do all these things for you in the land that he promised to your ancestors that he would give to you.
14 Сән барлиқ әлләрдин зиядә бәхит-бәрикәт көрисән; араңда, әр-аял яки мал-чарваң арисида һеч туғмаслиқ болмайду;
He will bless you more than he will bless any other people-group. All of you will be able to have/produce children [LIT]. All of your livestock will be able to produce offspring.
15 Пәрвәрдигар сәндин барлиқ кесәлләрни нери қилиду вә сән өзүң көргән Мисирдики дәһшәтлик вабалардин һеч қайсисини үстүңгә салмайду, бәлки саңа өч болғанларға салиду.
And Yahweh will protect you from all illnesses. You will not be afflicted with any of the dreadful diseases that [our ancestors knew about] in Egypt, but all your enemies will be inflicted with those diseases.
16 Сән Пәрвәрдигар саңа тапшурған барлиқ хәлиқләрни йоқитишиң керәк; сән уларни көргәндә, уларға һеч рәһим қилмаслиғиң керәк, сән уларниң илаһлириниң қуллуғиға кирмәслигиң керәк; әгәр шундақ қилсаң, бу иш саңа қилтақ болиду.
You must get rid of all the people-groups that Yahweh our God will enable you to conquer. Do not [SYN] act mercifully toward any of them. And do not worship their gods, because if you do that, it would be like falling into a trap [from which you will never be able to escape].
17 Әгәр сән көңлүңдә: «Бу әлләр мәндин күчлүк; мән қандақ қилип уларни зиминидин қоғливетәләймән?» — десәң,
“Do not think to yourselves, ‘These people-groups are more numerous/powerful than we are, so we certainly cannot [RHQ] expel them.’
18 улардин қорқма; Пәрвәрдигар Худайиңниң Пирәвн һәм барлиқ Мисирлиқларни қандақ қилғанлиғини әслигин,
Do not be afraid of them. Instead, think about what Yahweh our God did to the king of Egypt and to all the people whom he [ruled].
19 — йәни Пәрвәрдигар Худайиң сени шу йәрдин чиқириш үчүн васитә қилған, өз көзүң билән көргән дәһшәтлик һөкүм-синақлар, мөҗизилик аламәтләр вә карамәтләр, күчлүк қол вә созулған биләкни мәһкәм есиңдә тут; Пәрвәрдигар сән қорқуватқан барлиқ хәлиқниму шундақ қилиду.
Do not forget the terrible plagues that your ancestors saw [Yahweh inflict on the people of Egypt], and the many [DOU] miracles [that he performed], and the very powerful [DOU, MTY] way by which he brought your ancestors out [of Egypt]. Yahweh our God will do the same kind of things to the people-groups that you are afraid of now.
20 Униң үстигә Пәрвәрдигар Худайиң таки уларниң сәндин йошурунған қалдуқлири йоқитилғичә уларниң арисиға сериқ һәриләрни әвәтиду;
Furthermore, he will cause them to become terrified, and he will destroy those who remain alive and run away to hide from you.
21 Сән улардин қорқмаслиғиң керәк; чүнки Пәрвәрдигар Худайиң араңдидур; У улуқ вә дәһшәтлик бир Илаһдур.
Do not be afraid of those people, because Yahweh our God will be with/among you. He is a great God; he is the one you should be afraid of.
22 Пәрвәрдигар Худайиң шу әлләрни алдиңдин пәйдинпәй һайдайду; сән уларни бирақла йоқитиветәлмәйсән; бирақла йоқитивәткән тәғдирдиму, даладики һайванлар көпийип, үстүңгә бастуруп келиши мүмкин.
He will expel those people-groups gradually. You should not [try to] expel all of them at one time, because if you did that, the number of wild animals would quickly increase, [and you would not be able to get rid of them].
23 Лекин алдиңға илгириләп маңғиниңда Пәрвәрдигар Худайиң уларни қолуңға тапшуриду вә уларни паракәндә қилип, йоқитилғичә дәккә-дүккигә салиду.
Instead, Yahweh will enable you to defeat your enemies [one people-group at a time]. He will cause them to panic until they are destroyed.
24 У уларниң падишалирини қолуңға тапшуриду, сән уларниң намлириниму асман астидин йоқ қилисән; уларни йоқатқичә һеч бир адәм алдиңда туралмайду.
He will enable you to defeat [IDM] their kings. After you kill them, their names will be forgotten {people will forget about them}. No people-group will be able to stop you; you will destroy all of them.
25 Силәр уларниң ойма бутини от билән көйдүрүветиңлар; көз қириңларни шуларниң үстидики алтун-күмүчкә салмаңлар, уларни алмаңлар; болмиса у силәргә қилтақ болиду; чүнки у Пәрвәрдигар Худайиң алдида жиркиничлик бир нәрсидур.
You must burn the wooden idols [that represent] their gods. Do not desire to take the silver or gold [decorations] that are on those idols, because if you take them for yourselves, they will be like a trap [to cause you to want to worship those idols]. Yahweh hates [the worship of those idols].
26 Сән һеч қандақ жиркиничлик нәрсини өйүңгә елип кәлмә; болмиса сән униңға охшаш ләнәтлик нәрсә болуп қалисән; сән униңдин қаттиқ йиргән, униңға мутләқ нәпрәтлән; чүнки у ләнәтлик бир нәрсидур.
You must not bring any of those disgusting idols into your houses, because if you do that, God will curse you like he curses them. You must hate and despise [DOU] those idols, because they are things that [Yahweh] has cursed.”