Қанун шәрһи 29

1 Төвәндикиләр Пәрвәрдигар Исраиллар билән әһдә бағлаш үчүн Моаб зиминида Мусаға тапилиған сөзләрдур. Бу әһдә Пәрвәрдигар улар билән Һорәбдә қилған әһдидин башқа бир әһдә еди.

These [are] [the] words of the covenant which he commanded Yahweh Moses to make with [the] people of Israel in [the] land of Moab besides the covenant which he had made with them at Horeb.

2 Муса пүткүл Исраилни чақирип уларға мундақ деди: «Силәр Пәрвәрдигарниң Мисир зиминида Пирәвнгә, униң барлиқ хизмәткарлири вә зиминниң һәммә йеридә көз алдиңларда немә иш қилғинини көрдүңлар,

And he summoned Moses all Israel and he said to them you you have seen all that he did Yahweh to eyes your in [the] land of Egypt to Pharaoh and to all servants his and to all land his.

3 йәни шу чоң апәтләр билән улуқ мөҗизилик аламәт вә карамәтләрни өз көзүңлар билән көрдүңлар.

The trials great which they saw eyes your the signs and the wonders great those.

4 Лекин Пәрвәрдигар силәргә бүгүнгичә чүшәнгидәк көңүл, көргидәк көз вә аңлиғидәк қулақ бәрмиди.

And not he has given Yahweh to you a heart to know and eyes to see and ears to hear until the day this.

5 Мән қириқ жил силәрни баяванда йетәкләп жүрдүм; шу вақитларда үстүңлардики кийимлириңлар кониримиди, путуңлардики кәшиңларму конирап кәтмиди.

And I led you forty year[s] in the wilderness not they wore out clothes your from on you and sandal your not it wore out from on foot your.

6 Худа Өзиниң силәрниң Пәрвәрдигар Худайиңлар екәнлигини билсун дәп, силәргә йейишкә нан, ичишкә шарап яки күчлүк ичимлик несип қилмиди.

Bread not you ate and wine and strong drink not you drank so that you may know that I [am] Yahweh God your.

7 Силәр бу җайға йетип кәлгиниңларда Һәшбонниң падишаси Сиһон билән Башанниң падишаси Ог биз билән җәң қилғили чиқти; амма биз уларни уруп мәғлуп қилдуқ;

And you came to the place this and he came out Sihon [the] king of Heshbon and Og [the] king of Bashan to meet us for battle and we defeated them.

8 биз уларниң зиминлирини елип Рубәнләр билән Гадлар вә Манассәһниң йерим қәбилисигә мирас қилип бәрдук.

And we took land their and we gave it for an inheritance to the Reubenite[s] and to the Gadite[s] and to [the] half of [the] tribe of the Manassite[s].

9 Әнди силәр һәммә ишлириңларда раваҗ тепиш үчүн бу әһдиниң сөзлирини тутуп, уларға әмәл қилиңлар.

And you will keep [the] words of the covenant this and you will do them so that you may cause to prosper all that you will do!

10 Бүгүн һәммиңлар — кәбилә башлиқлириңлар, ақсқаллириңлар, әмәлдарлириңлар, шуниңдәк Исраилниң һәммә әрлири,

You [are] standing this day all of you before Yahweh God your chiefs your tribes your elders your and officials your every man of Israel.

11 кичик балилириңлар, аяллириңлар, чедиргаһиңларда туруватқан мусапирлар, шундақла отун кәскүчилириңлар вә су тошуғучилириңларму, һәммиңлар Пәрвәрдигарниң алдида һазир туруватисиләр;

Little one[s] your wives your and sojourner your who [is] in [the] midst of camps your from [the] cutter of wood your unto [the] drawer of water your.

12 мәхсәт шуки, Пәрвәрдигар Худайиңларниң әһдисигә, йәни Пәрвәрдигар Худайиңлар бүгүн силәргә бәргән қәсими билән бағлиған әһдигә дахил болушуңлар үчүндур,

To pass on you in [the] covenant of Yahweh God your and in oath his which Yahweh God your [is] making with you this day.

13 Вә шуниң билән тәң У силәрни бүгүн Өзигә хас бир хәлиқ қилип силәргә вәдә қилғинидәк, ата-бовилириңларға, йәни Ибраһим, Исһақ вә Яқупқа қилған қәсими бойичә өзи силәргә Худа болуштур.

So as to establish you this day - of him to a people and he he will become for you God just as he spoke to you and just as he swore to ancestors your to Abraham to Isaac and to Jacob.

14 Лекин мән бу әһдә вә қәсәмни ялғуз силәр биләнла әмәс,

And not with you to alone you I [am] making the covenant this and the oath this.

15 бәлки бүгүн биз билән бу йәрдә Пәрвәрдигар Худайимизниң алдида туруватқанлар, шундақла бүгүн бу йәрдә биз билән биргә болмиған кишиләрниң һәммиси биләнму түзүшимән.

For with [the one] who there he here with us [is] standing this day before Yahweh God our and with [the one] who there not he here [is] with us this day.

16 (чүнки силәр бизниң Мисир зиминида қандақ турғанлиғимиз вә сәпиримиздә әлләрниң оттурисидин қандақ өтүп кәлгинимизни убдан билисиләр;

For you you know this: we dwelt in [the] land of Egypt and this: we passed in [the] midst of the nations which you passed through.

17 Силәр уларниң арисидики жиргиничлик нәрсиләрни, уларниң арисидики яғач, таш, алтун вә күмүчтин ясалған бутларни көрдүңлар).

And you saw detestable things their and idols their wood and stone silver and gold which [were] with them.

18 Әһдиниң мәхсити болса, силәрниң араңлардики һәр бир әр, һәр бир аял, һәр бир аилә вә һәр бир қәбилилириңлардин бүгүн көңли Пәрвәрдигар Худайимиздин йенип, шу әлләрниң илаһлириниң қуллуғиға кирип кетидиған һеч киши болмисун, шундақла араңларда өт сүйи вә әмән чиқиридиған йилтиз пәйда болуп қалмисун үчүндур.

Lest there [be] among you a man or a woman or a clan or a tribe who heart his [is] turning away this day from with Yahweh God our to go to serve [the] gods of the nations those lest there [be] among you a root bearing fruit poison and wormwood.

19 Дәрвәқә шундақ болидуки, шу ләнәт сөзлирини аңлиғанда өз көңлидә өз-өзини бәхит-бәрикәтлик санап: «Мән қанчә башбаштақлиқ билән маңсамму, теч-аманлиқта туриверимән», дегүчи шундақ бир киши болиду; нәтиҗидә, нәм йәрму чаңқақ йәргә охшашла вәйран қилиниду.

And it will be when hears he [the] words of the oath this and he will bless himself in heart his saying peace it will belong to me for in [the] stubbornness of heart my I walk so as to sweep away the watered [ground] with the thirsty [ground].

20 Пәрвәрдигар мундақ кишини әпу қилмайду, бәлки Пәрвәрдигарниң ғәзиви билән отлуқ қәһри түтүндәк шу кишигә чүшиду; бу китапта пүтүлгән һәммә ләнәтләр униң бешиға чүшиду; Пәрвәрдигар униң исмини асманниң тегидин өчүриду.

Not he will be willing Yahweh to forgive him for then it will smoke [the] anger of Yahweh and jealousy his on the man that and it will lie down on him every oath that is written in the book this and he will wipe out Yahweh name his from under the heavens.

21 Пәрвәрдигар бу қанун китавида пүтүлгән әһдиниң һәммә ләнәтлири бойичә Исраилниң барлиқ қәбилилиридин уни айрип чиқип, апәткә муптила қилиду.

And he will separate him Yahweh for harm from all [the] tribes of Israel according to all [the] oaths of the covenant that is written in [the] book of the law this.

22 Кәлгүси дәвир болса, йәни силәрдин кейин чиқидиған балилириңлар вә шундақла жирақ жуттин кәлгән мусапирлар Пәрвәрдигар шу зиминниң үстигә әвәткән балаю-апәтләр билән кесәлләрни көриду;

And it will say the generation later children your who they will arise from after you and the foreigner who he will come from a land distant and they will see [the] plagues of the land that and diseases its which he has made sick Yahweh it.

23 Пәрвәрдигар ғәзиви вә қәһри билән вәйран қилған Содом, Гоморра, Адмаһ вә Зәбоимларниң вәйранчилиғидәк зиминниң һәммә йери гуңгутлишип, шорлишип, көйүп кәткинини, териқчилиқму, һосулму болмиғинини, от-чөпму үнмигинини көриду;

[is] sulfur And salt a burning waste all land its not it is sown and not it causes to grow and not it comes up in it any vegetation like [the] overthrow of Sodom and Gomorrah Admah (and Zeboiim *Q(k)*) which he overthrew Yahweh in anger his and in rage his.

24 буни көргәнләр, һәтта һәммә әл-жут: «Немишкә Пәрвәрдигар бу зиминға мундақ қилғанду? Немишкә Униң ғәзиви шунчә қаттиқ, әшәддий болғанду?» дәп сорайду;

And they will say all the nations concerning what? has he done Yahweh thus to the land this why? [is] [the] heat of the anger great this.

25 андин уларға җавап берилип: «Улар ата-бовилириниң Худаси Пәрвәрдигарниң уларни Мисир зиминидин қутқузуп чиқарғинида улар билән бекиткән әһдини ташлап,

And people will say on that they forsook [the] covenant of Yahweh [the] God of ancestors their which he made with them when brought out he them from [the] land of Egypt.

26 берип уларниң несивиси болмиған, өзиму тонумиған илаһларниң қуллуғиға кирип, уларға чоқунғини үчүн шундақ болди.

And they went and they served gods other and they bowed down to them gods which not they had known them and not he had assigned to them.

27 Мана бу сәвәптин Пәрвәрдигарниң ғәзиви бу зиминға тутишип, бу китапта пүтүлгән һәммә ләнәтни униң үстигә кәлтүрди.

And it burned [the] anger of Yahweh on the land that to bring on it every curse that is written in the book this.

28 Шуниң үчүн Пәрвәрдигар ғәзәп, аччиқ вә зор қәһр билән уларни жутидин жулуп, башқа бир жутқа ташлиди» — дейилиду.

And he plucked up them Yahweh from on land their in anger and in rage and in wrath great and he threw out them to a land another as the day this.

29 Һәр бир йошурун сирлар болса Пәрвәрдигар Худайимизниңкидур; лекин һәр қандақ ашкариланған вәһийләр болса бу қанунниң сөзлиригә әмәл қилишимиз үчүн әбәткичә биз вә балилиримизниңкидур.

The hidden [things] [belong] to Yahweh God our and the revealed [things] [belong] to us and to descendants our until perpetuity to do all [the] words of the law this.