Қанун шәрһи 21

1 Әгәр Пәрвәрдигар Худайиңлар силәргә мирас қилип егиләшкә беридиған зиминда, далада өлтүрүлгән бир җәсәт тепилса, амма уни өлтүргән адәм мәлум болмиса,

“When there will have been found in the land, which the Lord your God will give to you, the corpse of a man who has been killed, and it is not known who is guilty of the murder,

2 ақсақаллириңлар билән сорақчи бәглириңлар чиқип өлүк тепилған йәр билән әтрапидики шәһәрләрниң арилиғини өлчисун;

your judges and those greater by birth shall go out and measure, from the place of the corpse, the distance to each of the surrounding cities.

3 өлтүрүлгүчиниң җәситигә әң йеқин шәһәрниң ақсақаллири болса ишқа селинмиған, боюнтороқму селинмиған инәк тепип кәлсун;

And in whichever one they perceive to be closer than the others, the elders shall take a calf from the herd, one which has not pulled with a yoke, nor tilled with a plow.

4 шу шәһәрниң ақсақаллири инәкни сүйи тохтимай ақидиған, һайдилип терилмиған бир җилғиға елип берип, шу җилғиниң өзидә инәкниң бойнини сундурувәтсун;

And they shall lead it into a rough and stony valley, one which has never been tilled or sown. And in that place, they shall cut the neck of the calf.

5 шу чағда Лавийниң әвлатлири болған каһинлар уларниң қешиға кәлсун; чүнки Пәрвәрдигар Худайиңлар уларни Өзиниң алдида хизмәттә болуп, Пәрвәрдигарниң намида бәхит-бәрикәт тиләшкә таллиғандур. Һәр бир дәва вә һәр бир таяқ җазаси уларниң сөзи бойичә кесилсун.

And the priests the sons of Levi shall approach, those whom the Lord your God has chosen to minister to him, and to bless in his name, and to decide every controversy by their word, and to judge which things are clean and which are unclean.

6 Өлтүрүлгүчиниң җәситигә әң йеқин шәһәрдики ақсақалларниң һәммиси шу җилғиға келип, бойни сундурулған инәкниң үстидә туруп, қоллирини жуюп

And those greater by birth of that city, nearest to the one who was slain, shall go and shall wash their hands over the calf that was killed in the valley.

7 гувалиқ берип: «Қоллиримиз болса бу қанни төкмиди, көзлиримиз бу ишни көрмиди;

And they shall say: ‘Our hands did not shed this blood, nor did our eyes see it.

8 әй Пәрвәрдигар, Сән Өзүң һөрлүк бәдили төләп қутқузған хәлқиң Исраилни кәчүргәйсән вә наһәқ аққан қанниң гунайини Исраил хәлқиңгә артмиғайсән» — десун; шундақ қилип бу қан гунайиға кафарәт кәлтүрүлгән болиду.

Be merciful to your people Israel, whom you have redeemed, O Lord, and do not charge them with innocent blood in the midst of your people Israel.’ And so the guilt of the blood will be taken away from them.

9 Силәр шундақ қилип Пәрвәрдигарниң нәзиридә тоғра болғанни қилип наһәқ төкүлгән қанниң гунайини өзүңлардин чиқиривәткән болисиләр.

Then you will be free from the blood that was shed against the innocent, when you will have done as the Lord has instructed you.

10 Әгәр силәр дүшмәнлириңлар билән җәң қилғили чиққиниңларда Пәрвәрдигар Худайиңлар уларни қолуңларға бәргәч, улардин әсир алған болсаңлар,

If you have gone out to fight against your enemies, and the Lord your God has delivered them into your hand, and if, as you are leading away the captives,

11 бу әсирләрниң арисида чирайлиқ бир аялни көрүп, көңлүң униңға чүшүп, уни әмриңгә елишни халисаң,

you see among the number of the captives a beautiful woman, and you love her, and you are willing to have her as a wife:

12 ундақта уни өйүңгә елип барғин; у чечини чүшүрүп, тирнақлирини ясап,

then you shall lead her into your house. And she shall shave off her hair, and cut her nails short,

13 әсирликтә кийгән кийимлирини селип, өйүңдә олтирип толуқ бир ай ата-аниси үчүн матәм тотсун; андин сән униң қешиға кирип уни өзүңгә аял қилип униңға әр болсаң болиду.

and remove the garment in which she was captured. And she shall sit in your house and weep for her father and mother, for one month. And after that, you shall enter to her and sleep with her, and she shall be your wife.

14 Кейин, әгәрдә көңлүң униңдин сөйүнмисә, у қәйәрни халиса, барғили қоюшуң керәк; уни пулға сатмиғин вә униңға дедәктәк муамилә қилмиғин, чүнки сән униңға йеқинлиқ қилип уят қилғансән.

But if afterwards she does not sit well in your mind, you shall set her free. You cannot sell her for money, nor can you oppress her by force. For you have humiliated her.

15 Әгәр бирисиниң икки аяли болуп уларниң биригә амрақлиқ, йәнә биригә өчлүк қилған болса вә амрақ вә өч болған һәр иккисидин оғул туғулған болса, тунҗисини өч аялидин тапқан болса

If a man has two wives, one beloved and the other hated, and they have produced children by him, and if the son of the hated wife is the firstborn,

16 ундақта у киши оғуллириға барини мирас үчүн үләштүрүп бәргән күнидә өч аялиниң оғли, йәни униң тунҗа оғлиниң орниға амрақ аялиниң оғлини тунҗа оғуллуққа қоюшқа болмайду.

and if he wishes to divide his substance among his sons: he cannot make the son of the beloved wife the firstborn, and so prefer him before the son of the hated wife.

17 У бәлки өч аялиниң оғлини тунҗа оғлум дәп етирап қилсун; чүнки бу униң күч-қуввити бар вақтидики дәсләпки мевисидур; тунҗа оғуллуқ һоқуқи униңки болғачқа, атиси барлиқ мал-мүлүктин униңға икки үлүш мирас бәрсун.

Instead, he shall acknowledge the son of the hated wife as the firstborn, and he shall give to him a double portion of all that he has. For he is the first among his children, and the rights of the firstborn are owed to him.

18 Әгәр бирисиниң башбаштақ вә итаәтсиз оғли болса, у нә атисиниң сөзигә, нә анисиниң сөзигә қулақ салмай, һәтта таяқ-тәрбийиму кар қилмай, уларниң гепини йәнила аңлимиса,

If a man produces a disobedient and reckless son, who will not listen to the orders of his father or mother, and, having been corrected, shows contempt for obedience:

19 Униң ата-аниси уни тутуп, шәһәрниң дәрвазисиға елип берип, шәһәрниң ақсақаллириниң қешиға кәлтүрсун;

they shall take him and lead him to the elders of the city and to the gate of judgment.

20 улар шәһәрниң ақсақаллириға әрз қилип: — «Бу оғлимиз башбаштақлиқ вә итаәтсизлик қилип, сөзимизни аңлимай жүриду; у нәпси яман, шарапхор болуп қалди» дәп ейтсун.

And they shall say to them: ‘This our son is reckless and disobedient. He shows contempt when listening to our admonitions. He occupies himself with carousing, and self-indulgence, and feasting.’

21 Шуниң билән шәһәрниң һәммә хәлқи бир болуп уни чалма-кесәк қилип өлтүрсун. Силәр бу йол билән өзүңлардин рәзилликни чиқириветисиләр; пүткүл Исраил бу ишни аңлап қорқидиған болиду.

Then the people of the city shall stone him to death. And he shall die, so that you may take away the evil from your midst. And so may all of Israel, upon hearing it, be very afraid.

22 Әгәр бириси өлүм җазасиға лайиқ гуна садир қилип, өлтүрүлгән болса вә җәситини бир дәрәққә есип қойған болсаңлар,

When a man will have sinned in a matter which is punished by death, and, having been judged unto death, he has been hanged on a gallows:

23 өлүги кечичә дәрәқтә қалмисун; қандақла болмисун, силәр дәрәққә есилғучини шу күндә көмүветиңлар (чүнки кимдәким [дәрәққә] есилған болса, Худа тәрипидин ләнәткә қалдурулған киши һесаплиниду). Шундақ қилсаңлар, Пәрвәрдигар Худайиңлар силәргә мирас қилип бәргән зиминни булғимиған болисиләр.

his corpse shall not remain on the tree. Instead, he shall be buried on the same day. For he who hangs from a tree has been cursed by God, and you shall not defile your land, which the Lord your God will give to you as a possession.”