Қанун шәрһи 12

1 Ата-бовилириңларниң Худаси болған Пәрвәрдигар силәрниң егилишиңларға беридиған зиминда турғанда, йәр йүзидики барлиқ күнлириңларда көңүл қоюп тутушуңлар керәк болған бәлгүлимиләр һәм һөкүмләр мана мунулардур: —

And these [are] the ordinances and the judgements, which you shall observe to do in the land, which the Lord God of your fathers gives you for an inheritance, all the days which you live upon the land.

2 Силәр һайдап чиқарған әлләрниң егиз тағлар, дөңләр вә һәр бир йешил дәрәқ астидики өз илаһлириниң қуллуғида болған ибадәтгаһлирини тәлтөкүс йоқитишиңлар керәк;

You shall utterly destroy all the places in which they served their gods, whose [land] you inherit, on the high mountains and on the hills, and under the thick tree.

3 Уларниң қурбангаһлирини бузуңлар, бут түврүклирини чеқиңлар вә ашәраһлирини от билән көйдүрүветиңлар; илаһлириниң ойма мәбудлирини кесип ташлаңлар; уларниң исим-намлириниму шу йәрдин йоқитишиңлар керәк.

And you shall destroy their altars, and break in pieces their pillars, and you shall cut down their groves, and you shall burn with fire the graven images of their gods, and you shall abolish their name out of that place.

4 Силәр Пәрвәрдигар Худайиңларниң хизмитидә улардәк қилмаңлар,

You shall not do so to the Lord your God.

5 бәлки Пәрвәрдигар Худайиңлар Өз намини тикләш үчүн барлиқ қәбилилириңларниң зиминлири арисидин таллиған, Өз туралғуси болған җайни издәңлар, шу йәргә келиңлар;

But in the place which the Lord your God shall choose in one of your cities to name his name there, and to be called upon, you shall even seek [him] out and go there.

6 шу йәргә силәр көйдүрмә вә енақлиқ қатарлиқ қурбанлиғиңларни, мәһсулатлириңлардин ондин бири болған өшриләрни, қолуңлардики көтәрмә һәдийәләрни, қәсәмгә бағлиқ һәдийәләрни, ихтиярий һәдийәләрни вә қой-кала падилириңларниң тунҗа балилирини әкилисиләр;

And you shall carry there your whole burnt offerings, and your sacrifices, and your first fruits, and your vowed-offerings, and your free will offerings, and your offerings of thanksgiving, the firstborn of your herds, and of your flocks.

7 Силәр аиләңдикиләр билән қошулуп шу йәрдә Пәрвәрдигар Худайиңларниң алдида зияпәт қилиңлар, силәр Пәрвәрдигар Худайиңлар силәрни бәрикәтлигән қол әмгигиңларниң мевисидин шатлинисиләр.

And you shall eat there before the Lord your God, and you shall rejoice in all the things on which you shall lay your hand, you and your houses, as the Lord your God has blessed you.

8 Силәр биз бүгүн қилғинимиздәк, йәни һәр бириңлар өз билгиниңларчә қилғиниңлардәк қилмаслиғиңлар керәк;

You shall not do altogether as we do here today, every man that which is pleasing in his own sight.

9 Чүнки Пәрвәрдигар Худайиңлар силәргә беридиған арамлиқ һәм мирасқа техи йетип кәлмидиңлар.

For hitherto you have not arrived at the rest and the inheritance, which the Lord our God gives you.

10 Бирақ силәр Иордан дәриясидин өтүп, Пәрвәрдигар Худайиңлар силәргә мирас қилип беридиған зиминға олтирақлашқандин кейин, шундақла у силәрни әтрапиңлардики барлиқ дүшмәнлириңлардин қутқузуп арам бәргәндин кейин, силәр теч-аман турғанда,

And you shall go over Jordan, and shall dwell in the land, which the Lord our God takes as an inheritance for you; and he shall give you rest from all your enemies round about, and you shall dwell safely.

11 шу чағда Пәрвәрдигар Худайиңлар Өз намини қойидиған бир җай болиду; силәр шу йәргә көйдүрмә вә енақлиқ қатарлиқ қурбанлиғиңларни, мәһсулатлириңлардин ондин бири болған өшриләрни, қолуңлардики көтәрмә һәдийәләрни вә Пәрвәрдигарға атап қәсәм қилған есил һәдийәләрни әкилисиләр;

And there shall be a place which the Lord your God shall choose for his name to be called there, there shall you bring all things that I order you today; your whole burnt offerings, and your sacrifices, and your tithes, and the first fruits of your hands, and every choice gift of yours, whatever you shall vow to the Lord your God.

12 вә Пәрвәрдигар Худайиңлар алдида шатлинисиләр, йәни силәр, оғул-қизлириңлар, қул-дедәклириңлар вә силәр билән бир йәрдә туруватқан Лавийлар (чүнки уларниң араңларда һеч қандақ несивиси яки мираси йоқтур) һәммиңлар шатлинисиләр.

And you shall rejoice before the Lord your God, you and your sons, and your daughters, and your menservants and your maidservants, and the Levite that is at your gates; because he has no portion or inheritance with you.

13 Сән көйдүрмә қурбанлиқлириңни удул кәлгән җайларда қилмаслиқ үчүн көңүл қойғин;

Take heed to yourself that you offer not your whole burnt offerings in any place which you shall see;

14 Пәқәт Пәрвәрдигар һәммә қәбилилириңниң зиминлири арисидин таллиған җайда көйдүрмә қурбанлиқлириңни қил вә шу җайда мениң саңа барлиқ тапилиғинимға әмәл қил.

save in the place which the Lord your God shall choose, in one of your tribes, there shall you offer your whole burnt offerings, and there shall you do all things whatever I charge you this day.

15 Һалбуки, сән көңлүң тартқиничә Пәрвәрдигар Худайиң сени бәрикәтлигини бойичә шәһәр-йезилириңда һалал һайванларни союп (худди җәрән яки кейик гөшидин йегәнгә охшаш), гөш йесәң болиду; мәйли пак, мәйли напак кишиләр болсун уларниң гөшини йесә болиду.

But you shall kill according to all your desire, and shall eat flesh according to the blessing of the Lord your God, which he has given you in every city; the unclean that is within you and the clean shall eat it on equal terms, as the doe or the stag.

16 Силәр пәқәт уни қени билән қошуп йемәслигиңлар керәк; силәр қенини су төккәндәк йәргә төкүветишиңлар керәк.

Only you shall not eat the blood; you shall pour it out on the ground as water.

17 Сән ашлиқтин, йеңи шараптин, зәйтун мейидин ондин бири болған өшрилириңни яки кала-қой падилириңниң тунҗа балилирини, яки қәсәмгә бағлиқ һәдийәлириңни, ихтиярий һәдийәлириңни яки қолуңдики көтәрмә һәдийәлириңни шәһәр-йезилириңда йемәслигиң керәк;

You shall not be able to eat in your cities the tithe of your corn, and of your wine, and of your oil, the firstborn of your herd and of your flock, and all [your] vows as many as you shall have vowed, and your thank-offerings, and the first fruits of your hands.

18 бәлки буларни Пәрвәрдигар Худайиң алдида, Пәрвәрдигар Худайиң таллайдиған җайда йейишиң керәк, йәни сән, оғлуң, қизиң, қул-дедигиң вә сән билән бир йәрдә туруватқан Лавийлар биргә йесәң болиду; вә сән Пәрвәрдигар Худайиң алдида әмгигиңниң барлиқ мевисидин шатлинисән.

But before the Lord your God you shall eat it, in the place which the Lord your God shall choose for himself, you, and your son, and your daughter, your man-servant, and your maidservant, and the stranger that is within your gates; and you shall rejoice before the Lord your God, on whatever you shall lay your hand.

19 Өзүңгә һези болғинки, сән зиминда турған барлиқ күнлириңдә Лавийлардин ваз кәчмәслигиң керәк.

Take heed to yourself that you do not desert the Levite all the time that you live upon the earth.

20 Пәрвәрдигар Худайиң саңа вәдә қилғандәк чегаралириңни кеңәйткәндә, сән көңлүң тартип: «гөш йәймән» десәң, сән көңлүңниң тартқиничә гөш йесәң болиду.

And if the Lord your God shall enlarge your borders, as he said to you, and you shall say, I will eat flesh; if your soul should desire to eat flesh, you shall eat flesh according to all the desire of your soul.

21 Әгәр Пәрвәрдигар Худайиңлар Өз намини қоюшқа таллайдиған җай сәндин бәк жирақ болса, сән Пәрвәрдигар саңа тәқдим қилған кала-қойлардин елип сойисән; мән саңа тапилиғандәк уларни сойисән вә шәһәр-йезилириң ичидә көңлүң тартқиничә боғузлап йәйсән.

And if the place be far from you, which the Lord your God shall choose for himself, that his name be called upon it, then you shall kill of your herd and of your flock which God shall have given you, even as I commanded you, and you shall eat in your cities according to the desire of your soul.

22 Җәрән яки кейик йегәндәк уларни йәйсән; мәйли пак мәйли напак кишиләр болсун униң гөшидин йесә болиду.

As the doe and the stag are eaten, so shall you eat it; the unclean in you and the clean shall eat it in like manner.

23 Пәқәт шуниңдин һези болғинки, уларниң қенини йемә; чүнки җан дегән қандидур; сән гөшни җан билән қошуп йемәслигиң керәк.

Take diligent heed that you eat no blood, for blood [is] the life of it; the life shall not be eaten with the flesh.

24 Сән қанни йемәслигиң керәк; бәлки уни суни йәргә төккәндәк йәргә төкүвәт.

You shall not eat [it]; you shall pour it out on the ground as water.

25 Сән уни йемәслигиң керәк; шундақ қилсаң һалиң вә сәндин кейинки балилириңниң һали яхши болиду; чүнки сән Пәрвәрдигарниң нәзиридә дурус болғанни қилған болисән.

You shall not eat it, that it may be well with you and with your sons after you, if you shall do that which is good and pleasing before the Lord your God.

26 Бирақ сәндики Пәрвәрдигарға атиған вә қәсәмгә бағлиқ нәрсиләрни болса, сән уларни елип Пәрвәрдигар таллайдиған җайға апирисән;

But you shall take your holy things, if you have any, and your vowed-offerings, and come to the place which the Lord your God shall choose to have his name named upon it.

27 сән [шу йәрдә] Пәрвәрдигар Худайиңниң қурбангаһи үстидә көйдүрмә қурбанлиқлириңни, гөш билән қенини сунғин; башқа қурбанлиқлириңниң қениниму Пәрвәрдигар Худайиңниң қурбангаһи үстидә қуйғин вә гөшини йегин.

And you shall sacrifice your whole burnt offerings, you shall offer the flesh upon the altar of the Lord your God; but the blood of your sacrifices you shall pour out at the foot of the altar of the Lord your God, but the flesh you shall eat.

28 Мән саңа тапилиған бу барлиқ сөзләргә қулақ селип көңүл бөлгин. Шундақ қилсаң, Пәрвәрдигар Худайиңларниң нәзиридә яхши вә дурус болғанни қилған болисән вә өз һалиң вә сәндин кейинки әвлатлириңниң һали яхши болиду.

Beware and listen, and you shall do all the commands which I charge you, that it may be well with you and with your sons for ever, if you shall do that which is pleasing and good before the Lord your God.

29 Пәрвәрдигар Худайиң сән баридиған йәрдики әлләрниң зиминини егилишиң үчүн уларни сениң алдиңда йоқитиду. Шу чағда, сән уларниң зиминини егиләп шу йәрдә турғиниңда,

And if the Lord your God shall utterly destroy the nations, to whom you go in there to inherit their land, from before you, and you shall inherit it, and dwell in their land;

30 Шу әлләр алдиңда йоқитилғандин кейин, уларниң изидин меңишқа езиқтурулмаслиғиң үчүн өзүңгә һези бол вә: — «Бу әлләр өз илаһлириниң ибадитини қандақ тутқан болғийди? Мәнму шундақ қилип бақайчу!» дәп уларниң илаһлирини һеч издимә.

take heed to yourself that you seek not to follow them after they are destroyed before you, saying, How do these nations act towards their gods? I will do likewise.

31 Сән Пәрвәрдигар Худайиңниң хизмитидә болғиниңда қәтъий уларниң йоли бойичә иш тутмаслиғиң керәк; чүнки немә иш Пәрвәрдигарға жиркиничлик болса, немә иш Униңға нәпрәтлик болса, улар өз илаһлири үчүн шу ишларни қилған; улар һәтта өз оғуллирини вә қизлириниму илаһлириға атап отта көйдүрүп кәлгән.

You shall not do so to your God; for they have sacrificed to their gods the abominations of the Lord which he hates, for they burn their sons and their daughters in fire to their gods.

32 Мән силәргә тапилиғанлиги әмәлләргә әмәл қилишқа көңүл бөлүңлар; униңға һеч немә қошмаңлар, униңдин һеч нәрсини чиқиривәтмәңлар.

Every word that I command you this day, it shall you observe to do: you shall not add to it, nor diminish from it.