Даниял 5
1 Бир күни падиша Бәлшазар әмир-есилзадиләрдин миң кишини тәклип қилип катта зияпәт берип, уларниң алдида шарап ичип, әйш-ишрәт кәйпини сүрди.
Ымпэратул Белшацар а фэкут ун маре оспэц челор о мие де май-марь ай луй ши а бэут вин ынаинтя лор.
2 Падиша Бәлшазар шарапни тетип көрүп, өзи, әмир-есилзадилири, өз хотун-кенизәклириң шарапни атиси Небоқаднәсар Йерусалимдики муқәддәс ибадәтханидин олҗиға алған алтун-күмүчтин ясалған җам-қачиларда ичишигә шу җам-қачиларни елип чиқишни буйруди.
Ши, ын кефул винулуй, а порунчит сэ адукэ васеле де аур ши де арӂинт пе каре ле луасе татэл сэу, Небукаднецар, дин Темплул де ла Иерусалим, ка сэ бя ку еле ымпэратул ши май-марий луй, невестеле ши циитоареле луй.
3 [Нәвкәрләр] дәрһал берип Худаниң Йерусалимдики муқәддәс ибадәтханисидин елип келингән алтун җам-қачиларни елип чиқти; падишаниң өзи, әмир-есилзадилири, униң хотунлири вә кенизәклири уларда шарап ичти.
Ау адус ындатэ васеле де аур каре фусесерэ луате дин Темплу, дин Каса луй Думнезеу дин Иерусалим, ши ау бэут дин еле ымпэратул ши май-марий луй, невестеле ши циитоареле луй.
4 Улар шарап ичкәч, алтун, күмүч, мис, төмүр, яғач вә ташлардин ясалған бутларни мәдһийиләшти.
Ау бэут вин ши ау лэудат пе думнезеий де аур, де арӂинт, де арамэ ши де фер, де лемн ши де пятрэ.
5 Дәл шу пәйттә адәм қолиниң бәш бармиғи пәйда болуп, чирақданниң удулидики ординиң там сугиқиға хәт йезишқа башлиди. Падиша хәт язған қолниң көрүнгән қисмини көрүп,
Ын клипа ачея, с-ау арэтат деӂетеле уней мынь де ом ши ау скрис ын фаца сфешникулуй, пе тенкуяла зидулуй палатулуй ымпэрэтеск. Ымпэратул а вэзут ачастэ букатэ де мынэ каре а скрис.
6 чирайи татирип, көңлидә интайин алақзадә болуп кәтти. Пут-қоллири бошишип, путлири титрәп кәтти.
Атунч, ымпэратул а ынгэлбенит ши гындуриле атыт л-ау тулбурат кэ и с-ау десфэкут ынкеетуриле шолдурилор ши ӂенункий и с-ау избит унул де алтул.
7 Падиша қаттиқ вақирап, пир-устазлар, калдийләр вә мунәҗҗимларни чақиришни буйруди. Бабилдики данишмәнләр кәлгән һаман падиша уларға: — Кимки тамдики бу хәтләрни оқуп мәнасини маңа дәп берәлисә, униңға сөсүн рәңлик бир тон кийгүзүлүп, бойниға алтун зәнҗир есилип, падишалиқта үчинчи мәртивә берилиду, — деди.
Ымпэратул а стригат ын гура маре сэ и се адукэ чититорий ын стеле, халдеений ши гичиторий. Апой ымпэратул а луат кувынтул ши а зис ынцелепцилор Бабилонулуй: „Орьчине ва путя чити скрисоаря ачаста ши мь-о ва тылкуи ва фи ымбрэкат ку пурпурэ, ва пурта ун лэнцишор де аур ла гыт ши ва авя локул ал трейля ын кырмуиря ымпэрэцией.”
8 Падишаһниң данишмәнлириниң һәммиси ордиға һазир болди; лекин улар нә хәтләрни оқуялмайтти нә падишаға мәнасини чүшәндүрүп берәлмәйтти.
Тоць ынцелепций ымпэратулуй ау интрат, дар н-ау путут нич сэ читяскэ скрисоаря ши нич с-о тылкуяскэ ымпэратулуй.
9 Бәлшазар техиму алақзадә болуп, чирайи техиму татирип кәтти. Әмир-есилзадиләрму қандақ қилишни биләлмәй қалди.
Дин причина ачаста, ымпэратул Белшацар с-а ынспэймынтат фоарте таре, фаца и с-а ынгэлбенит ши май-марий луй ау рэмас ынкремениць.
10 Падиша вә әмир-есилзадиләрниң вақирашқан авазини аңлиған ханиш зияпәт залиға кирип, падишаға мундақ деди: — И алийлири, мәңгү яшиғайла! Алақзадә болуп кәтмигәйла, чирайлири татирап кәтмигәй.
Ымпэрэтяса, ла аузул кувинтелор ымпэратулуй ши май-марилор луй, а интрат ын одая оспэцулуй, а луат кувынтул ши а ворбит астфел: „Сэ трэешть вешник, ымпэрате! Сэ ну те тулбуре гындуриле тале ши сэ ну ци се ынгэлбеняскэ фаца!
11 Падишаһлиқлирида бир киши бар, униңда муқәддәс илаһларниң роһи бар, атилири тәхттики вақтида, бу кишидә йоруқлуқ, даналиқ вә әқил-парасәт, йәни илаһларға хас әқил-парасәт намайән қилинған еди. Атилири Небоқаднәсар, йәни падиша атилири уни пүтүн рәмчи-палчилар, пир-устазлар, калдийләр вә мунәҗҗимларниң беши қилип тайинлиған.
Ын ымпэрэция та есте ун ом каре аре ын ел духул думнезеилор челор сфинць, ши, пе время татэлуй тэу, с-ау гэсит ла ел луминь, причепере ши о ынцелепчуне думнезеяскэ. Де ачея ымпэратул Небукаднецар, татэл тэу, да, татэл тэу, ымпэрате, л-а пус май-маре песте врэжиторь, чититорь ын стеле, халдеень, гичиторь,
12 Бу кишидә алаһидә бир роһий хусусийәт, билим, һекмәт, чүшләргә тәбир берәләйдиған, тепишмақларни йешәләйдиған вә түгүн-сирларни ачалайдиған қабилийәт бар еди. Шу кишиниң исми Даниял болуп, падиша униңға Бәлтәшасар дәпму исим қойған. Шуңа бу Даниял чақиртилсун, у чоқум бу хәтләрниң мәнасини йешип бериду.
ши ануме пентру кэ с-а гэсит ла ел, ла Даниел, нумит де ымпэрат Белтшацар, ун дух ыналт, штиинцэ ши причепере, путинца сэ тылкуяскэ виселе, сэ лэмуряскэ ынтребэриле греле ши сэ дезлеӂе лукруриле ынкылчите. Сэ фие кемат дар Даниел, ши ел ыць ва да тылкуиря!”
13 Шуниң билән Даниял падишаниң алдиға елип келинди, падиша Даниялдин: — Падиша атам Йәһуда өлкисидин сүргүн қилип кәлгән Йәһудийлар ичидики һелиқи Даниял сәнму? — дәп соривиди,
Атунч, Даниел а фост адус ынаинтя ымпэратулуй. Ымпэратул а луат кувынтул ши а зис луй Даниел: „Ту ешть Даниел ачела, унул дин принший де рэзбой ай луй Иуда, пе каре й-а адус аич дин Иуда татэл меу, ымпэратул?
14 — Сән тоғрилиқ хәвирим бар, сәндә муқәддәс илаһларниң роһи, шундақла йоруқлуқ, даналиқ вә алаһидә әқил-парасәт бар екән дәп аңлидим.
Ам афлат деспре тине кэ ай ын тине духул думнезеилор ши кэ ла тине се гэсеск луминь, причепере ши о ынцелепчуне немайпоменитэ.
15 Әнди данишмәнләр вә пир-устазларни тамдики хәтни оқуп, мәнасини маңа чүшәндүрүп бәрсун дәп алдимға чақиртип келинди; лекин бу ишниң сирини һеч қайсиси йешип берәлмиди.
Ау адус ынаинтя мя пе ынцелепць ши пе чититорий ын стеле, ка сэ читяскэ скриеря ачаста ши сэ мь-о тылкуяскэ, дар н-ау путут сэ тылкуяскэ ачесте кувинте.
16 Бирақ сән тоғрилиқ аңлиғанмәнки, сән сирларни чүшәндүрәләйдикәнсән вә түгүнләрни йешәләйдикәнсән. Әгәр бу хәтләрни оқуп, мәнасини чүшәндүрүп берәлисәң, саңа сөсүн рәңлик тон кийгүзүлиду, бойнуңға алтун зәнҗир есилиду, падишалиқта үчинчи дәриҗилик мәртивигә еришисән, — деди.
Ам афлат кэ ту поць сэ тылкуешть ши сэ дезлеӂь ынтребэрь греле; акум, дакэ вей путя сэ читешть скриеря ачаста ши сэ мь-о тылкуешть, вей фи ымбрэкат ку пурпурэ, вей пурта ун лэнцишор де аур ла гыт ши вей авя локул ал трейля ын кырмуиря ымпэрэцией!”
17 Даниял падишаға мундақ җавап бәрди: — Алийлириниң инъамлири өзлиридә қалсун, мукапатлирини башқа кишигә бәргәйла. Әндиликтә мән алийлириға бу хәтни оқуп, мәнасини чүшәндүрүп берәй.
Даниел а рэспунс ындатэ ынаинтя ымпэратулуй: „Цине-ць даруриле ши дэ алтуя рэсплэтириле тале! Тотушь вой чити ымпэратулуй скриеря ши й-о вой тылкуи.
18 — И алийлири, Һәммидин Алий Худа атилири Небоқаднәсарға падишалиқ, улуқлуқ, шан-шәрәп вә һәйвәт бәрди.
Ымпэрате, Думнезеул чел Пряыналт дэдусе татэлуй тэу, Небукаднецар, ымпэрэцие, мэриме, славэ ши стрэлучире
19 Униңға берилгән улуқлуқтин һәр қайси әл-жут, һәр қайси таипиләр вә һәр хил тилда сөзлишидиған қовмларниң һәммиси униң алдида титрәп қорқуп туратти; у кимни халиса шуни өлтүрәтти, кимни халиса шуни тирик қоятти; кимни халиса шуни мәртивилик қилатти, кимни халиса шуни пәс қилатти.
ши, дин причина мэримий пе каре й-о дэдусе, тоате попоареле, нямуриле, оамений де тоате лимбиле се темяу ши тремурау ынаинтя луй. Кэч ымпэратул омора пе чине воя ши лэса ку вяцэ пе чине воя; ынэлца пе чине воя ши кобора пе чине воя.
20 Лекин у көңлидә тәкәббурлишип, роһ-қәлбидә мәғрурлинип мүҗәзи тәрсалишип, падишалиқ тәхтидин чүшүрүлүп, иззитидин мәһрум қилинди.
Дар, кынд и с-а ынгымфат инима ши и с-а ымпетрит духул пынэ ла мындрие, а фост арункат де пе скаунул луй ымпэрэтеск ши а фост деспуят де слава луй;
21 У кишиләр арисидин һайдиветилип, униңға явайи һайванларниң әқли берилди. У явайи ешәкләр билән биллә маканлишип, калилардәк от-чөп йегүзүлди, тени шәбнәмдин чилиқ-чилиқ һөл болуп кәтти, таки у Һәммидин Алий Худаниң инсан падишалиғини идарә қилидиғанлиғини вә У падишалиқниң һоқуқини Өзи таллиған һәр қандақ кишигә беридиғанлиғини билип йәткичә шу һаләттә болди.
а фост изгонит дин мижлокул копиилор оаменилор, инима и с-а фэкут ка а фярелор ши а локуит ла ун лок ку мэгарий сэлбатичь; й-ау дат сэ мэнынче ярбэ ка ла бой, ши трупул й-а фост удат ку роуа черулуй, пынэ кынд а рекуноскут кэ Думнезеул чел Пряыналт стэпынеште песте ымпэрэция оаменилор ши кэ о дэ куй вря.
22 Әй Бәлшазар, Небоқаднәсарниң оғли туруп өзлири буларниң һәммисидин хәвәрлири болсиму, лекин өзлирини төвән қилмидила.
Дар ту, Белшацар, фиул луй, ну ць-ай смерит инима, мэкар кэ ай штиут тоате ачесте лукрурь.
23 Әксичә тәкәббурлишип әрштики Рәбгә қарши турдила. Сили Униң муқәддәс ибадәтханисидин олҗа алған җам-қачиларни елип келип, өзлири, әмир-есилзадилири, өз хотунлири вә кенизәклириму уларда шарап ичтиңлар андин көрмәйдиған, аңлимайдиған вә һеч немини чүшәнмәйдиған алтун, күмүч, мис, төмүр, яғач вә ташлардин ясалған бутларни мәдһийилидилә. Һалбуки, силиниң нәпәслирини Өз қолида тутқан вә силиниң барлиқ һәрикәтлирини Өз илкидә тутқан Худани улуқлимидила.
Чи те-ай ынэлцат ымпотрива Домнулуй черурилор; васеле дин Каса Луй ау фост адусе ынаинтя та ши аць бэут вин ку еле, ту ши май-марий тэй, невестеле ши циитоареле тале; ай лэудат пе думнезеий де арӂинт, де аур, де арамэ, де фер, де лемн ши де пятрэ, каре нич ну вэд, нич н-ауд ши нич ну причеп нимик, ши н-ай слэвит пе Думнезеул ын мына кэруя се афлэ суфларя та ши тоате кэиле тале!
24 Шуңа, Худа бу қолниң көрүнгән қисмини әвәтип бу хәтләрни яздурди.
Де ачея а тримис Ел ачест кап де мынэ каре а скрис скриеря ачаста.
25 Бу хәтләр: «Мене, мене, тәкәл, упһарсин» дегәндин ибарәт.
Ятэ ынсэ скриеря каре а фост скрисэ: ‘Нумэрат, нумэрат, кынтэрит ши ымпэрцит!’
26 Буниң чүшәндүрүлүши: — «Мене» — Худа силиниң падишалиқлириниң һесавини қилип, уни аяқлаштурди.
Ши ятэ тылкуиря ачестор кувинте. ынсямнэ кэ Думнезеу ць-а нумэрат зилеле домнией ши й-а пус капэт.
27 «Тәкәл» — сили таразида тартиливидила, кам чиқтила.
ынсямнэ кэ ай фост кынтэрит ын кумпэнэ ши ай фост гэсит ушор!
28 «Пәрәс» — падишалиқлири парчилинип, Медиалиқлар билән Парсларға тәвә қилинди.
ынсямнэ кэ ымпэрэция та ва фи ымпэрцитэ ши датэ мезилор ши першилор!”
29 Шуниң билән Бәлшазар дәрһал нәвкәрлиригә әмир қиливиди, улар Даниялға сөсүн рәңлик тонни кийдүрүп, бойниға алтун зәнҗирни есип қойди; у у тоғрилиқ: «Падишаһлиқ ичидә үчинчи дәриҗилик мәртивигә егә болсун» дәп җакалиди.
Ындатэ, Белшацар а дат порункэ ши ау ымбрэкат пе Даниел ку пурпурэ, й-ау пус ун лэнцишор де аур ла гыт ши ау дат де штире кэ ва авя локул ал трейля ын кырмуиря ымпэрэцией.
30 Шу кечә калдийләрниң падишаси Бәлшазар өлтүрүлди.
Дар, кяр ын ноаптя ачея, Белшацар, ымпэратул халдеенилор, а фост оморыт.
31 Падишаһлиқ болса Медиалиқ Дариусниң қолиға өтти. У тәхминән атмиш икки яшта еди.
Ши а пус мына пе ымпэрэцие Дариус Медул, каре ера ын вырстэ де шайзечь ши дой де ань.
