Даниял 3
1 Падиша Небоқаднәсар алтундин егизлиги атмиш гәз, кәңлиги алтә гәз келидиған бир һәйкәл ясап, Бабил өлкисиниң Дура түзләңлигигә орнатти.
Nebuchadnezzar the king has made an image of gold, its height sixty cubits, its breadth six cubits; he has raised it up in the Valley of Dura, in the province of Babylon;
2 Падиша барлиқ вәзир, валий, һаким, мәслиһәтчи, ғәзничи, сотчи, сорақчиларни шундақла һәр қайси өлкиләрдики башқа әмәлдарларниң һәммисини падиша Небоқаднәсар орнатқан бу алтун һәйкәлни өз илаһиға аташ мурасимиға қатнишишқа пәрман чүшүрди.
and Nebuchadnezzar the king has sent to gather the satraps, the prefects, and the governors, the counselors, the treasurers, the judges, the magistrates, and all the rulers of the province, to come to the dedication of the image that Nebuchadnezzar the king has raised up.
3 Шуниң билән вәзирләр, валийлар, һакимлар, мәслиһәтчиләр, ғәзничиләр, сотчилар, сорақчилар, шундақла һәр қайси өлкиләрдики башқа әмәлдарларниң һәммиси аташ мурасимиға җәм болди. Улар һәйкәлниң алдида турди.
Then are gathered the satraps, the prefects, and the governors, the counselors, the treasurers, the judges, the magistrates, and all the rulers of the province, to the dedication of the image that Nebuchadnezzar the king has raised up: and they are standing before the image that Nebuchadnezzar has raised up.
4 Җакарчи жуқури аваз билән: — Әй һәр қайси әл-жут, һәр қайси таипиләрдин кәлгәнләр, һәр хил тилда сөзлишидиған қовмлар,
And a crier is calling mightily: “They are saying to you: O peoples, nations, and languages!
5 силәр сүнай, нәй, қалун, лира, зилтар, булман вә башқа һәр хил сазларниң авазини аңлиған һаман, йәргә баш уруп падиша Небоқаднәсар орнатқан алтун һәйкәлгә сәҗдә қилиңлар.
At the time that you hear the voice of the horn, the flute, the harp, the lyre, the stringed instrument, the symphony, and all kinds of music, you fall down and pay respect to the golden image that Nebuchadnezzar the king has raised up:
6 Кимки баш уруп сәҗдә қилмиса, шуан дәһшәтлик ялқунлап турған хумданға ташлиниду, — дәп җакалиди.
and whoever does not fall down and pay respect, in that hour he is cast into the midst of a burning fiery furnace.”
7 Шуңа, сүнай, нәй, қалун, лира, зилтар, булман вә башқа һәр хил сазларниң авазини аңлиған һаман һәр қайси әл-жут, һәр қайси таипиләрдин кәлгән, һәр хил тилда сөзлишидиған қовм йәргә баш уруп Небоқаднәсар орнатқан алтун һәйкәлгә сәҗдә қилишти.
Therefore at that time, when all the peoples are hearing the voice of the horn, the flute, the harp, the lyre, the stringed instrument, and all kinds of music, falling down are all the peoples, nations and languages, worshiping the golden image that Nebuchadnezzar the king has raised up.
8 У чағда, бәзи калдийләр алдиға чиқип Йәһудийлар үстидин әрз қилди.
Therefore at that time certain Chaldeans have drawn near, and accused the Jews;
9 Улар падиша Небоқаднәсарға: — И алийлири, мәңгү яшиғайла!
they have answered, indeed, they are saying to Nebuchadnezzar the king, “O king, live for all ages!
10 Алийлири сүнай, нәй, қалун, лира, зилтар, булман вә башқа һәр хил сазларниң авазини аңлиған һаман һәммәйлән йәргә баш уруп алтун һәйкәлгә сәҗдә қилсун,
You, O king, have made a decree that every man who hears the voice of the horn, the flute, the harp, the lyre, the stringed instrument, and the symphony, and all kinds of music, falls down and pays respect to the golden image;
11 шундақла кимки йәргә баш уруп сәҗдә қилмиса, у дәһшәтлик ялқунлап турған хумданға ташлансун дәп пәрман қилған едила.
and whoever does not fall down and pay respect, is cast into the midst of a burning fiery furnace.
12 Сили Бабил өлкисиниң мәмурий ишлирини башқурушқа тайинлиған бир нәччә Йәһудий, йәни Шадрак, Мишак, Әбәднеголар бар; и алийлири, бу адәмләр силигә һөрмәтсизлик қиливатиду. Улар падишаниң илаһлириниң ибадитидә болмиди яки падиша орнатқан алтун һәйкәлгиму сәҗдә қилмайду, — деди.
There are certain Jews whom you have appointed over the work of the province of Babylon—Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, these men have not made of you, O king, [any] regard; your gods they are not serving, and to the golden image you have raised up—are not making worship.”
13 Шуни аңлап падиша Небоқаднәсар дәрғәзәп болуп, Шадрак, Мишак, Әбәднеголарни өз алдиға кәлтүрүшни әмир қилди. Шуниң билән улар бу үчәйләнни падиша алдиға әпкәлди.
Then Nebuchadnezzar, in anger and fury, has said to bring in Shadrach, Meshach, and Abed-Nego. Then these men have been brought in before the king.
14 Небоқаднәсар уларға: — Шадрак, Мишак, Әбәдднего, силәр растин мениң илаһлиримниң хизмитидә болмидиңларму һәм мән орнатқан алтун һәйкәлгә сәҗдә қилмидиңларму?
Nebuchadnezzar has answered and said to them, “Is [it] a laid plan, O Shadrach, Meshach, and Abed-Nego—my gods you are not serving, and to the golden image that I have raised up you are not worshiping?
15 Һазир силәр сүнай, нәй, қалун, лира, зилтар, булман вә башқа һәр хил сазларниң авазини аңлиған һаман, мән ясатқан һәйкәлгә сәҗдә қилишқа тәйяр турсаңлар, яхши. Лекин сәҗдә қилмисаңлар, силәр дәрһал дәһшәтлик ялқунлап турған хумданға ташлинисиләр. Шу чағда қандақ илаһ келип силәрни чаңгилимдин қутқузувалидикин, қени?! — деди.
Now behold, you are ready, so that at the time that you hear the voice of the horn, the flute, the harp, the lyre, the stringed instrument, and the symphony, and all kinds of music, you fall down and pay respect to the image that I have made! But if you do not worship—in that hour you are cast into the midst of a burning fiery furnace; who is that God who delivers you out of my hands?”
16 Шадрак, Мишак, Әбәднеголар падишаға җававән: — И Небоқаднәсар, бу ишта биз өзимизни ақлишимиз һаҗәтсиз.
Shadrach, Meshach, and Abed-Nego have answered, indeed, they are saying to King Nebuchadnezzar, “We have no need concerning this matter to answer you.
17 Биз сәҗдә қилип келиватқан Худайимиз бизни дәһшәтлик ялқунлап турған хумдандин қутқузалайду; и алийлири, У чоқум өзлириниң илкидин бизни қутқузиду.
Behold, it is; our God whom we are serving, is able to deliver us from a burning fiery furnace; and from your hand, O king, He delivers.
18 Лекин бизни қутқузмиған тәғдирдиму, алийлиригә мәлум болсунки, биз йәнила илаһлириниң хизмитидә болмаймиз вә сили орнатқан алтун һәйкәлгә сәҗдә қилмаймиз, — деди.
And behold—not! Be it known to you, O king, that we are not serving your gods, and we do not worship the golden image you have raised up.”
19 Буни аңлиған һаман падиша Небоқаднәсарниң тәри бузулуп, Шадрак, Мишак, Әбәднеголарға қаттиқ ғәзәпләнди. Шуниң билән адәмлиригә хумданни адәттикидин йәттә һәссә қаттиқ қизитишни буйруди.
Then Nebuchadnezzar has been full of fury, and the expression of his face has been changed concerning Shadrach, Meshach, and Abed-Nego; he answered and said to heat the furnace seven times above that which it is seen to be heated;
20 У қошунидики әң қавул палванларға Шадрак, Мишак, Әбәднеголарни бағлап, дәһшәтлик ялқунлап турған хумданға ташлашни буйруди.
and to certain mighty men who [are] in his force he has said to bind Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, to cast into the burning fiery furnace.
21 Шуниң билән улар тонлири, иштанлири, сәллилири вә башқа либас кийимлири селинмиған һалда бағлинип дәһшәтлик ялқунлап турған хумданға ташланди.
Then these men have been bound in their coats, their tunics, and their turbans, and their clothing, and have been cast into the midst of the burning fiery furnace.
22 Падишаһниң әмриниң қаттиқлиғи билән хумдандики от интайин ялқунлап йенип туратти, шуңлашқа хумдандин чиқиватқан ялқун Шадрак, Мишак, Әбәднеголарни көтәргән әскәрләрни көйдүрүп ташлиди.
Therefore, because that the word of the king is urgent, and the furnace heated exceedingly, those men who have taken up Shadrach, Meshach, and Abed-Nego—the spark of the fire has killed them.
23 Шундақ қилип Шадрак, Мишак, Әбәднего үчәйлән бағлақлиқ һалда дәһшәтлик ялқунлап турған хумданға чүшүп кәтти.
And these three men, Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, have fallen down in the midst of the burning fiery furnace—bound.
24 Андин Небоқаднәсар чөчүгән һалда орнидин чачрап туруп, мәслиһәтчи вәзирлиридин: — Биз бағлап от ичигә ташлиғинимиз үч адәм әмәсму? — дәп сориди. — Улар җававән «Шундақ, и алийлири! — деди.
Then Nebuchadnezzar the king has been astonished, and has risen in haste; he has answered and said to his counselors, “Have we not cast three men into the midst of the fire—bound?” They have answered and are saying to the king, “Certainly, O king.”
25 Падиша җававән: — Мана, мән төрт адәмниң бағлақсиз һалда от ичидә әркин меңип жүрүватқинини көрүватимәнғу, улар қилчә көйгәндәк әмәс; һәмдә төртинчи киши илаһларниң оғлидәк туриду! — деди.
He answered and has said, “Behold, I am seeing four men loose, walking in the midst of the fire, and they have no hurt; and the appearance of the fourth [is] like to a son of the gods.”
26 Шуниң билән Небоқаднәсар дәһшәтлик ялқунлап турған хумданниң ағзиға йеқин келип: — Шадрак, Мишак, Әбәднего! Һәммидин Алий Илаһниң қуллири, чиқиңлар, маяққа келиңлар! — дәп товлиди. Шуниң билән Шадрак, Мишак вә Әбәднего оттин чиқти.
Then Nebuchadnezzar has drawn near to the gate of the burning fiery furnace; he has answered and said, “Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, servants of God Most High come forth, indeed, come”; then Shadrach, Meshach, and Abed-Nego come forth, from the midst of the fire;
27 Барлиқ вәзирләр, валийлар, һакимлар вә падишаниң мәслиһәтчи вәзирлири жиғилип келишип бу үчәйләнгә тикилишип қарашти; уларниң қилчә көйгән йери йоқ еди, чач-сақаллириму көймигән, кийим-кечәклириму шу пети еди, үсти-бешидиму ис-түтүнниң пуриғи йоқ еди.
and gathered together, the satraps, the prefects, and the governors, and the counselors of the king, are seeing these men, that the fire has no power over their bodies, and the hair of their head has not been singed, and their coats have not changed, and the smell of fire has not passed on them.
28 Небоқаднәсар мундақ деди: — Шадрак, Мишак, Әбәднеголарниң Худасиға шүкүр-саналар болғай! У Өз пәриштисини әвәтип, Өзигә таянған қуллирини қутқузивалди. Улар өзлириниң илаһидин башқа һеч қандақ илаһқа хизмәт қилмаслиқ үчүн вә яки баш уруп сәҗдә қилмаслиқ үчүн, пәқәт өз Худайимизниңла ибадитидә болимиз дәп падишаниң пәрманиға хилаплиқ қилип һаятини тәвәккул қилди.
Nebuchadnezzar has answered and has said, “Blessed [is] the God of Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, who has sent His messenger, and has delivered His servants who trusted on Him.” And the word of the king changed, and gave up their bodies that they might not serve nor pay respect to any god except to their own God.
29 Әнди мән шундақ пәрман чүшүримәнки: Қайси әл-жут болсун, қайси таипиләрдин кәлгән болсун, қайси тилда сөзлишидиғанлар болсун, Шадрак, Мишак, Әбәднеголарниң Худасиға қара чаплайдикән, пүтүн тени қийма-чийма қилинсун, өйлири һаҗәтханиға айландурулсун! Чүнки бундақ қутқузалайдиған башқа илаһ йоқ.
“And by me a decree is made, that any people, nation, and language, that speaks erroneously concerning the God of Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, he is made pieces, and its house is made a dunghill, because that there is no other god who is able thus to deliver.”
30 Шуниң билән падиша Шадрак, Мишак, Әбәднего үчәйләнни өстүрүп, Бабил өлкисидә жуқури мәнсәпкә тайинлиди.
Then the king has caused Shadrach, Meshach, and Abed-Nego, to prosper in the province of Babylon.
