Даниял 11

1 Мән Медиалиқ Дариус падиша болған биринчи жилидила, уни мустәһкәмләш һәм күчәйтиш үчүн орнумдин қозғалған едим.

And as for me, in the first year of Darius the Mede, I stood up to confirm and strengthen him.

2 Әнди мән саңа һәқиқәтни ейтип берәй: — Буниңдин кейин Парсқа йәнә үч падиша һөкүмранлиққа чиқиду; кейин төртинчи падиша чиқип, башқа падишалардинму көптин көп мал-дунияни топлайду; у мал-дуниялиридин қудрәт тепип, һәммә жутларни Гретсийәгә җәң қилишқа қозғайду.

And now I will show thee the truth. Behold, there shall stand up yet three kings in Persia, and the fourth shall be far richer than them all. And when he has grown strong through his riches, he shall stir up all against the realm of Greece.

3 Униңдин кейин күчлүк бир падиша мәйданға чиқиду. У зор падишалиқни идарә қилип, немини халиса шуни қилиду.

And a mighty king shall stand up, who shall rule with great dominion, and do according to his will.

4 Лекин у һоқуқ жүргүзүватқинида, падишалиғи парчилинип асманниң төрт шамал тәрипигә бөлүнүп кетиду. Униң тәхтигә әвлатлири варислиқ қилалмайду, кейинки падишалиқ у һөкүм сүргән вақтидикидәк күчлүк болмайду; чүнки униң падишалиғи ағдурулуп, башқиларға тәвә болуп кетиду.

And when he shall stand up, his kingdom shall be broken, and shall be divided toward the four winds of heaven, but not to his posterity, nor according to his dominion with which he ruled, for his kingdom shall be plucked up, even for others besides these.

5 Униңдики сәрдарларниң ичидин бири «җәнубий падиша» болуп күчийиду; лекин йәнә бир сәрдар униңдинму күчлүк болиду вә өзиниң техиму чоң падишалиғини сорайду.

And the king of the south shall be strong, and one of his rulers. And he shall be powerful over him, and have dominion. His dominion shall be a great dominion.

6 Бир нәччә жил өткәндин кейин, [җәнубий падиша шималий падиша] билән иттипақ түзиду; җәнубий падишаниң қизи шу иттипақни мустәһкәмләш үчүн шималий падишаниң йениға бариду. Лекин кейин бу қиз еришкән һоқуқидин мәһрум қилиниду; шималий падиша өзиму һоқуқини қолида туталмай, мәзмут туралмайду. Бу қиз вә уни елип кәлгәнләр, униң балиси һәм шу вақитларда уни қоллиғучиларниң һәммисигә сатқунлуқ қилиниду.

And at the end of years they shall join themselves together. And the daughter of the king of the south shall come to the king of the north to make an agreement, but she shall not retain the strength of her arm, nor shall he stand, nor his arm. But she shall be given up, and also those who brought her, and he who begot her, and he who strengthened her in those times.

7 Һалбуки, униң [ата җәмәт] туққинидин бири қошунниң һоқуқини қолиға елип [падиша болуп], шималий падишаниң қорғиниға бесип кирип, уларға қарши һуҗум қилип чоң ғәлибә қилиду.

But out of a shoot from her roots shall a man stand up in his place, who shall come to the army, and shall enter into the fortress of the king of the north, and shall deal against them, and shall prevail.

8 У уларниң илаһ-бутлири, қуйма мәбудлири вә бутханилиридики алтун-күмүчтин ясалған җам-қачиларни Мисирға елип кетиду. У бир нәччә жил шималий падишадин өзини нери қилиду.

And also their gods, with their molten images, and with their goodly vessels of silver and of gold, he shall carry captive into Egypt, and he shall refrain from the king of the north some years.

9 Шималий падиша җәнубий падишаниң зиминиға бесип кириду, лекин ахири өз жутиға чекиниду.

And he shall come into the realm of the king of the south, but he shall return into his own land.

10 Шималий падишаниң шаһзадилири қозғилип, зор қошун тәшкилләйду. Шаһзадиләрдин бири кәлкүндәк келип җәнупқа бесип кириду. Кейин у йәнә җәң қилип, дүшмән қорғиниғичиму бесип кириду.

And his sons shall war, and shall assemble a multitude of great forces, which shall come on, and overflow, and pass through. And they shall return and war, even to his fortress.

11 Җәнубий падиша қаттиқ ғәзәптә қошун тартип җәңгә атлинип, шималий падишаға һуҗум қилиду. Шималий падиша зор бир қошунни җәңгә салиду, лекин униң шу зор қошуни мәғлуп болуп әсиргә елиниду.

And the king of the south shall be moved with anger, and shall come forth and fight with him, even with the king of the north. And he shall set forth a great multitude, and the multitude shall be given into his hand.

12 Шу зор қошунниң әсиргә елиниши билән җәнубий падиша интайин мәғрурлиниду. У түмәнлигән адәмләрни йоқитиду, бирақ униң ғәлибиси узун давамлашмайду.

And the multitude shall be lifted up, and his heart shall be exalted. And he shall cast down tens of thousands, but he shall not prevail.

13 Чүнки шималий падиша жутиға қайтип, бурунқидинму көп вә күчлүк қошун тәшкилләйду. Бекитилгән жиллар тошқандин кейин у зор қудрәтлик қошунни көп тәминатлар билән қошуп башлап келиду.

And the king of the north shall return, and shall set forth a multitude greater than the former, and he shall come on at the end of the times, even of years, with a great army and with much substance.

14 У чағда нурғун кишиләр җәнубий падишаға қарши туруп униңға қарши қозғилаң көтириду. [И Даниял —] сениң хәлқиң ичидики зораванлар мошу ғайипанә аламәттики бешарәтни әмәлгә ашурмақчи болуп, йоғанчилиқ қилиду, лекин улар мәғлуп болиду.

And in those times many shall stand up against the king of the south. Also the sons of the violent among thy people shall lift themselves up to establish the vision, but they shall fall.

15 Шималий падиша потәй селип мустәһкәм шәһәрни муһасирә һуҗуми қилип бесивалиду. Җәнупдики күчләр, һәтта әң хил қошунларму бәрдашлиқ берәлмәйду, уларниң қаршилиқ қилғидәк күчи қалмайду.

So the king of the north shall come, and cast up a mound, and take a well-fortified city. And the forces of the south shall not stand, nor his chosen people. Neither shall there be any strength to stand.

16 Шималдики таҗавузчи болса өзи халиғанчә иш қилиду, униңға һеч ким қаршилиқ қилалмайду. У «гөзәл зимин»ни ишғал қилиду; униң қолида уни вәйран қилғучи күч болиду.

But he who comes against him shall do according to his own will, and none shall stand before him. And he shall stand in the glorious land, and in his hand shall be destruction.

17 [Шималий падиша] бәл бағлап падишалиғидики барлиқ күчләрни сәпәрвәр қилип [Мисирға] йол алиду; у [Мисир] билән әһдә түзиду, өзи әһдидә турғандәк қилиду. Бирақ [Мисирниң] һакимийитини ағдруруш үчүн у аяллириниң бир қизини [Мисир] падишасиға бериду. Лекин [қизи] атиси тәрәптә турмайду, уни қоллимайду.

And he shall set his face to come with the strength of his whole kingdom, and with him equitable conditions, and he shall perform them. And he shall give him the daughter of women, to corrupt her, but she shall not stand, nor be for him.

18 Кейин у деңиз бойидики жутларға һуҗум қилип, нурғун адәмләрни әсиргә алиду. Лекин ят бир сәрдар униң кишиләрни хар қилишлирини чәкләйду вә әксичә, униң бу харлашлирини өзигә яндуриду.

After this he shall turn his face to the isles, and shall take many. But a ruler shall cause the reproach offered by him to cease. Yea, moreover, he shall cause his reproach to turn upon him.

19 У өз жутидики қорғанларға чекинип келиду. Лекин ахирида у путлинип йоқилип кетиду.

Then he shall turn his face toward the fortresses of his own land, but he shall stumble and fall, and shall not be found.

20 Кейин униң орниға йәнә бир падиша тәхткә олтириду; у падишалиқниң әң шан-шәрәплик җайиға бир залим алваңбегини әвәтиду. Лекин у узун өтмәйла, малиманчилиқму болмай, җәңму болмай өлтүрүлиду».

Then someone shall stand up in his place who shall cause an exactor to pass through the glory of the kingdom, but within a few days he shall be destroyed, neither in anger, nor in battle.

21 — «Шуниңдин кейин пәс бир адәм униң орниға чиқип шималий падишалиқни алиду; амма падишалиқниң һөрмәт-шөһрити униңға һеч тәвә болмайду, дәп қарилиду; лекин у хәлиқниң асайишлиқ пәйтидин пайдилинип, ялақчилиқ васитилири билән һакимийәтни тартивалиду.

And in his place he who is contemptible shall stand up, to whom they had not given the honor of the kingdom. But he shall come in time of security, and shall obtain the kingdom by flatteries.

22 Зиминиға кәлкүндәк бесип киргән күчләрни у һәм кәлкүндәк һуҗум қилип йоқитиду, шуниңдәк у һәттаки «[Худаниң] әһдисидә бекитилгән әмир»ниму йоқитиду.

And the overwhelming forces shall be overwhelmed from before him, and shall be broken, yea, also the ruler of the covenant.

23 Шәртнамә түзүш арқилиқ у башқа жутларни алдайду; адәмлири кичик бир қошун болсиму, лекин униң күчи көпийип-көпийип, қудрәт тапиду.

And after the league made with him, he shall work deceitfully, for he shall come up, and shall become strong, with a small people.

24 У халайиқниң асайишлиқ пәйтидин пайдилинип, әң бай өлкиләргә таҗавуз қилип кирип, атилири яки атилириниң атилири зади қилип бақмиған ишларни қилиду, йәни у олҗини, ғәнимәтләрни вә нурғун байлиқларни қол астидикилиригә үләштүрүп бериду; мәлум бир мәзгилгичә қорғанларғиму һуҗум қилиш қәстидә болиду.

He shall come in time of security even upon the fattest places of the province, and he shall do that which his fathers have not done, nor his fathers' fathers. He shall scatter among them prey, and spoil, and substance. Yea, he shall devise his devices against the strongholds, even for a time.

25 У өз күчини ишқа селип чоң ғәйрәт билән қозғилип, зор қошунни башлап, җәнубий падишаға һуҗум қилиду. Җәнубий падишаму наһайити зор қудрәтлик бир қошун билән җәңгә атлиниду. Лекин җәнубий падиша хаинларниң йошурун сүйқәстигә учрап, мувәппәқийәт қазиналмайду.

And he shall stir up his power and his courage against the king of the south with a great army. And the king of the south shall war in battle with a very great and mighty army, but he shall not stand, for they shall devise devices against him.

26 Чүнки униң назу-немәтлирини йегәнләр уни жиқитиду. Униң қошуни һәммә йәргә тарқилиду; нурғунлири өлтүрүлиду.

Yea, those who eat of his food shall destroy him, and his army shall overflow, and many shall fall down slain.

27 Кейин, бу икки падиша бир-бирини қәстлишип, яман нийәт билән бир дәстиханда тамақ йейишип, бир-биригә ялған гәп қилишиду; лекин бу ишлар һеч кимгә пайда йәткүзмәйду, чүнки бу ишларниң ахири пәқәт бәлгүләнгән вақиттила болиду.

And as for both these kings, their hearts shall be to do mischief, and they shall speak lies at one table. But it shall not prosper, for yet the end shall be at the time appointed.

28 [Шималий падиша] нурғун мал-мүлүкләрни елип өз жутиға қайтиду. У көңлидә Худаниң хәлқи билән түзгән муқәддәс әһдигә қарши туриду; шуниң билән у әһдигә қарши һәрикәтләрни қилип, андин өз жутиға қайтиду.

Then he shall return into his land with great substance. And his heart shall be against the holy covenant, and he shall do his pleasure, and return to his own land.

29 Бәлгүләнгән вақитта шималий падиша йәнила җәнупқа таҗавуз қилиду; лекин бу қетимқи әһвал илгәркигә вә йәнә келип әң ахирқи қетимқисидики биләнму охшимайду.

At the time appointed he shall return, and come into the south, but it shall not be in the latter time as it was in the former.

30 Чүнки Киттим арилидин чиққан кемиләр һуҗум қилип келиду. Шуңа у дәрд-әләм билән чекиниду вә [Худаниң] Өз хәлқи билән түзгән муқәддәс әһдисигә қарап интайин ғәзәплиниду, униңға қарши халиқинини қилиду; шундақла чекинип янғанда муқәддәс әһдигә асийлиқ қилғучиларни әтиварлайду.

For ships of Kittim shall come against him. Therefore he shall be grieved, and shall return, and have indignation against the holy covenant, and shall do his pleasure. He shall even return, and have regard to those who forsake the holy covenant.

31 Униң тәрипидә турған бир нәччә күчләр қорған болған муқәддәс ибадәтханини булғайду, «күндилик қурбанлиқ»ни әмәлдин қалдуриду вә «вәйран қилғучи жиркиничлик номуссизлиқ»ни униң орниға қойиду.

And forces shall stand on his part, and they shall profane the sanctuary, even the fortress, and shall take away the continual burnt offering, and they shall set up the abomination that makes desolate.

32 У муқәддәс әһдигә хаинлиқ қилғучиларни хушамәт-һейлигәрлик билән чирикләштүриду; лекин өз Худасини дост тутқучи хәлиқ болса қәйсәрлик билән һәрикәт қилиду.

And he shall pervert by flatteries such as do wickedly against the covenant. But the people who know their God shall be strong, and do exploits.

33 Хәлиқ ичидики ақиллар нурғун қериндашлириға тәлим йәткүзиду; лекин бир нәччә күнләр уларниң бәзилири қиличта жиқилиду, отта көйдүрүлүп өлтүрүлиду, зинданға чүшиду яки булаң-талаңға учрайду.

And those who are wise among the people shall instruct many, yet they shall fall by the sword and by flame, by captivity and by spoil, many days.

34 Жиқилған вақитлирида, Худаниң хәлқи азғинә ярдәмгә егә болиду. Амма нурғун кишләр уларниң қатириға хушамәт-һейлигәрлик билән соқунуп кириду.

Now when they shall fall, they shall be helped with a little help, but many shall join themselves to them with flatteries.

35 Бәзи ақиллар жиқилиду. Лекин уларниң жиқилиши өзлириниң синилиши, тавлиниш-тазилиниши, қиямәт күнигичә паклиниши үчүндур. Чүнки ахирәт Худа бәлгүлигән вақиттила келиду.

And some of those who are wise shall fall, to refine them, and to purify, and to make them white, even to the time of the end, because it is yet for the time appointed.

36 Шималий падиша өз мәйличә қиливериду; у тәкәббурлишип, өзини һәр қандақ илаһлардинму улуқлап үстүн қоюп, һәтта һәммә Илаһларниң Илаһи Болғучиға әҗайип күпүрлүк сөз қилиду; таки Худаниң ғәзиви толуқ төкүлгән күнигичә у давамлиқ зор ронақ тапиду. Чүнки Худаниң бекиткини әмәлгә ашмай қалмайду.

And the king shall do according to his will. And he shall exalt himself, and magnify himself above every god, and shall speak marvelous things against the God of gods. And he shall prosper till the indignation be accomplished, for that which is determined shall be done.

37 Бу падиша ата-бовилири чоқунған илаһларғиму писәнт қилмайду, аялларғиму һеч қандақ һәвәс қилмайду. Әмәлийәттә у һәр қандақ илаһни һөрмәтлимәйду, чүнки у өзини һәр қандақ илаһтин улуқ дәп қарайду.

Neither shall he regard the gods of his fathers, nor the desire of women, nor regard any god, for he shall magnify himself above all.

38 Буларниң орнида у «күчләр илаһи»ни һөрмәтләйду; униң ата-бовилириму әзәлдин чоқунмиған бу илаһни болса у алтун, күмүч, яқут вә башқа қиммәтлик соғатларни тәқдим қилип һөрмәтләйду.

But in his place he shall honor the god of fortresses. And a god whom his fathers did not know, he shall honor with gold, and silver, and with precious stones, and pleasant things.

39 У әң мустәһкәм қорғанларни шундақ бир ғәйрий илаһқа тайинип егиләйду. Кимки униң һөкүмранлиғиға беқинса, у шуларға шәрәплик мәнсәп бериду, уларни көпчиликни башқуридиған қилиду вә инъам сүпитидә йәр-зиминни тәқсим қилип бериду.

And he shall deal with the strongest fortresses by the help of a foreign god. Whoever acknowledges him he will increase with glory, and he shall cause them to rule over many, and shall divide the land for a price.

40 Ахир заман кәлгәндә, җәнубий падиша әскәр чиқирип униңға һуҗум қилиду. Шималий падиша җәң һарвулири, атлиқ әскәрләр вә нурғун кемиләр билән қуюндәк униңға қайтурма зәрбә бериду. У барлиқ жутларға таҗавуз қилип, кәлкүндәк тешип кәң йәр-зиминларни басиду.

And at the time of the end, the king of the south shall contend with him, and the king of the north shall come against him like a whirlwind, with chariots, and with horsemen, and with many ships, and he shall enter into the countries, and shall overflow and pass through.

41 У һәтта «гөзәл зимин»ға бесип кириду; нурғун әлләр аздурулуп жиқитилиду. Лекин булар, йәни Едомлар, Моаблар вә Аммонларниң чоңлири униң қолидин қутулуп қалиду.

He shall also enter into the glorious land, and many countries shall be overthrown. But these shall be delivered out of his hand: Edom, and Moab, and the chief of the sons of Ammon.

42 Шималий падиша барлиқ дөләтләргә қолини созиду, Мисир зиминиму қечип қутулалмайду.

He shall stretch forth his hand also upon the countries, and the land of Egypt shall not escape.

43 У Мисирниң алтун-күмүч байлиқлири вә башқа қиммәт баһалиқ буюмлирини талан-тараҗ қилиду. Ливийәликләр вә Ефиопийиликләр униңға бойсунуп әгишиду.

But he shall have power over the treasures of gold and of silver, and over all the precious things of Egypt. And the Libyans and the Ethiopians shall be at his steps.

44 Кейин шәриқ вә шималдин кәлгән шәпиләр уни алақзадә қилиду. У техиму дәрғәзәп болуп нурғун кишини қирғинчилиқ қилип өлтүримән дәп җәң қозғайду

But news out of the east and out of the north shall trouble him, and he shall go forth with great fury to destroy and to utterly sweep away many.

45 Вә деңизларниң оттурисида, көркәм муқәддәс тағ тәрипигә орда чедирлирини тикиду. Лекин униң әҗили шу йәрдә тошиду вә һеч ким уни қутқузмайду».

And he shall plant the tents of his palace between the sea and the glorious holy mountain, yet he shall come to his end, and none shall help him.