< Паалийәтлири 2 >
1 Әнди «орма һейт» күниниң вақти-саити тошқанда, буларниң һәммиси Йерусалимда бир йәргә җәм болған еди.
And when the day of Pentecost was fully come, they were all unanimously assembled in the same place:
2 Асмандин туюқсиз күчлүк шамал соққандәк бир аваз аңлинип, улар олтириватқан өйни бир алди.
and, on a sudden, there was a sound from heaven, as of a rushing violent wind; and it filled all the house where they were sitting.
3 От ялқунидәк тиллар уларға көрүнүп, уларниң һәр бириниң үстигә тарқилип қонди.
And there appeared to them tongues resembling fire, distinctly separated, and it rested upon each of them,
4 Уларниң һәммиси Муқәддәс Роһқа толдурулуп, Роһ уларға сөз ата қилиши билән улар намәлум тилларда сөзлигили турди.
and they were all filled with the Holy Spirit, and began to speak in other languages, as the Spirit gave them utterance.
5 У чағда, асман астидики барлиқ әлләрдин кәлгән нурғун ихласмән Йәһудий әрләрму Йерусалимда туруватқан еди.
Now there were sojourning in Jerusalem pious men; Jews from every nation under heaven;
6 Әнди [етиқатчиларниң] бу авази аңлинип, топ-топ адәмләр шу йәргә җәм болушти һәмдә [етиқатчиларниң] өзлири турушлуқ җайдики тилларда сөзлишиватқанлиғини аңлап, теңирқап қелишти.
and when this report came abroad, the multitude assembled, and were confounded; for every one heard them speaking in his own dialect.
7 Улар һәйран болуп тәәҗҗүплинип: — Қараңлар, сөзлишиватқанларниң һәммиси Галилийәликләрғу?
And they were all astonished, and wondered, saying one to another, Behold! are not all these that speak, Galileans?
8 Қандақларчә уларниң бизниң ана жутимиздики тиллиримизда сөзлишиватқанлиғини аңлаватқандимиз?
And how do we every one hear in his own native language:
9 Аримизда Партиялар, Медиалар, Еламлар, шундақла Месопотамийә, Йәһудийә, Кападокия, Понтус, Асия,
Parthians, and Medes, and Elamites, and those that inhabit Mesopotamia, and Judea, and Cappadocia, Pontus, and Asia,
10 Фригийә һәм Памфилийә, Мисир, Ливийәниң Куринигә йеқин җайлиридин кәлгәнләр, шуниңдәк мошу йәрдә мусапир болуп туруватқан Рим шәһиридин кәлгәнләр — Йәһудийлар болсун, Тәврат етиқатиға киргәнләр болсун, Кретлар вә Әрәбләр болсун, һәммимиз уларниң Худаниң қилған улуқ әмәллирини бизниң ана тиллиримизда сөзләватқанлиғини аңлаватимиз! — дейишти.
Phrygia, and Pamphilia, Egypt, and the parts of Africa which are about Cyrene: Roman strangers, also, both Jews and proselytes;
Cretes, and Arabians; we hear them speaking in our own tongues the wonderful works of God!
12 Улар һаң-таң қелип алақзадилик билән бир-биригә: — Бу зади қандақ ишту? — дейишти.
And they were all in amazement and perplexity, and said one to another, What can this mean?
13 Амма бәзиләр: — Булар йеңи шарап билән убданла мәс болуп қапту! — дәп мәсқирә қилишти.
But others, mocking, said, Surely these men are filled with sweet wine.
14 Амма Петрус қалған он бирәйлән билән орнидин туруп, авазини көтирип көпчиликкә мундақ деди: — Әй Йәһудийәдикиләр вә Йерусалимда барлиқ туруватқанлар! Бу иш силәргә мәлум болғайки, сөзлиримгә қулақ селиңлар!
But, Peter, standing up with the eleven, raised his voice, and said to them--Jews, and all you that sojourn in Jerusalem, let this be known to you, and attend to my words;
15 Булар силәр ойлиғандәк мәс әмәс, чүнки һазир пәқәт әтигән саат тоққуз болди.
for these men are not drunk, as you suppose, since it is but the third hour of the day:
16 Әмәлийәттә бу дәл Йоел пәйғәмбәр арқилиқ алдин-ала ейтилған шу иштур:
but this is that which was spoken by the Prophet Joel,
17 — «Худа мундақ деди: «Мән ахирқи күнләрдә Өз Роһумни барлиқ әт егилири үстигә қуйимән; Силәрниң оғул-қизлириңлар вәһийлик бешарәт йәткүзиду, Силәрниң жигитлириңлар ғайипанә аламәт көрүнүшләрни көриду; Силәрниң қерилириңлар аламәт чүшләрни көриду;
"And it shall come to pass in the last days, says God, I will pour out a portion of my Spirit upon all flesh; and your sons and daughters shall prophesy; and your young men shall see visions, and your old men shall dream dreams.
18 Бәрһәқ, шу күнләрдә қуллирим үстигиму, дедәклирим үстигиму Роһумни қуйимән, улар бешарәт йәткүзиду.
Yes, in those days I will pour out of my Spirit upon my servants, and upon my handmaids; and they shall prophesy;
19 Мән жуқурида асманларда карамәт ишлар, төвәндә, зиминда мөҗизилик аламәтләрни, Қан, от, ис-түтәк түврүклирини көрситимән.
and I will give prodigies in heaven above, and signs in the earth beneath; blood and fire, and a cloud of smoke:
20 Рәбниң улуқ һәм карамәт-шәрәплик күни болмиғичә, Қуяш қараңғулуққа, Ай қанға айландурулиду.
the sun shall be turned into darkness, and the moon into blood, before that great and illustrious day of the Lord come.
21 Һәм шу чағда шундақ әмәлгә ашурулидуки, Рәбниң намини чақирип нида қилғанларниң һәммиси қутқузулиду».
And it shall come to pass, that whosoever shall invoke the name of the Lord shall be saved."
22 Әй Исраиллар, мошу сөзләрни аңлаңлар. Насарәтлик Әйса болса, Худа араңларда у арқилиқ көрсәткән қудрәтлик әмәлләр, карамәтләр вә мөҗизилик аламәтләр билән силәргә тәстиқлиған бир зат — бу ишлар һәммиңларға мәлум —
Israelites, hear these words: Jesus, the Nazarene, a man recommended to you by God, by powerful operations, and wonders, and signs, which God wrought by him in the midst of you, (as you yourselves also know, )
23 у киши Худаниң бекиткән мәхсити вә алдин-ала билиши бойичә сатқунлуққа учрап тутуп берилгәндин кейин, силәр уни Тәврат қанунисиз жүргән адәмләрниң қоли арқилиқ крестләп өлтүргүздүңлар.
him you have apprehended, being given up by the declared counsel and foreknowledge of God, and by the hands of sinners have crucified and slain:
24 Лекин Худа уни өлүмниң азапларниң илкидин азат қилип қайта тирилдүрди. Чүнки өлүмниң уни тутқун қилиши һәргиз мүмкин әмәс.
whom God raised up, having loosed the pains of death, as it was impossible that he should be held under it.
25 Давут [Зәбурда] у тоғрилиқ мундақ алдин-ала ейтқан: «Мән Пәрвәрдигарни һәрдайим көз алдимда көрүп келиватимән; У оң йенимда болғачқа, Мән һәргиз тәврәнмәймән.
For David says, concerning him, "I have regarded the Lord as always before me; because he is at my right hand, that I might not be moved:
26 Шуңа мениң қәлбим хошалланди, Мениң тилим шатлинип яйриди; Мениң теним үмүт-арзу ичидә туриду;
for this reason my heart is glad, and my tongue exults; moreover, too, my flesh shall rest in hope
27 Чүнки Сән җенимни тәһтисарада қалдурмайсән, Шундақла Сениң Муқәддәс Болғучуңға чиришләрни көргүзмәйсән. (Hadēs )
that thou wilt not leave my soul in the unseen world, neither wilt thou permit thy Holy One to see corruption. (Hadēs )
28 Сән маңа һаят йоллирини көрсәткәнсән; Һозуруң билән мени шат-хурамлиққа толуп ташқузисән».
Thou hast made me to know the ways of life; thou wilt make me full of joy with thy countenance."
29 Қериндашлар, мән атимиз [падиша] Давут тоғрилиқ һеч иккиләнмәй шуни ейтимәнки, у өлди вә униң қәбри бүгүнки күнгичә аримизда бар.
Brethren, permit me to speak freely to you concerning the patriarch David; the he is both dead and buried, and his sepulcher is among us to this day;
30 Әнди у пәйғәмбәр болуп, Худаниң униң тәхтигә олтиришқа өз пуштидин бирәйләнни турғузушқа қәсәм билән вәдә бәргәнлигини биләтти.
therefore, being a prophet, and knowing that God had sworn to him with an oath, that of the fruit of his loins he would raise up the Messiah to sit on his throne;
31 У Мәсиһниң [өлгәндин кейин] тирилдүрүлидиғинини алдин-ала көрүп йәткән вә бу мунасивәт билән Мәсиһниң тәһтисарада қалдурулмайдиғинини вә тениниң чиримәйдиғинини тилға алған. (Hadēs )
he, foreseeing this, spoke of the resurrection of the Messiah, that his soul should not be left in the unseen world, nor his flesh see corruption. (Hadēs )
32 Худа дәл бу Әйсани өлүмдин тирилдүрди, вә һәммимиз бу ишниң гувачилиримиз.
This Jesus, God has raised up, of which all we are witnesses:
33 У Худаниң оң йенида шан-шәрәп ичидә олтарғузулуп, шундақла Ата вәдә қилған Муқәддәс Роһни қобул қилип, һазир көрүватқан һәм аңлаватқанлириңларни төкүп [бизләргә] чүшүрди.
being exalted, therefore, to the right hand of God, and having received the promise of the Holy Spirit from the Father, he has shed forth this, which you see and hear.
34 Чүнки Давут өзи әршкә чиққан әмәс; лекин у муну сәзләрни [Зәбурда] ейтқан: — «Пәрвәрдигар мениң Рәббимгә ейттики: — «Мән сениң дүшмәнлириңни тәхтипәриң қилмиғичә, Мениң оң йенимда олтарғин!»».
For David is not ascended into heaven, but he says, "The Lord said to my Lord, Sit thou at my right hand,
till I make thy foes thy footstool.
36 Шуниң үчүн, пүткүл Исраил җәмәтидикиләр шуни қәтъий билсунки, Худа силәр крестлигән дәл ушбу Әйсани һәм Рәб һәм Мәсиһ қилип тиклиди!».
Let, therefore, all the house of Israel assuredly know, that God has made this Jesus, whom you have crucified, Lord and Messiah.
37 Бу сөзләр аңлиғанларниң жүригигә санҗилғандәк қаттиқ тәккән болуп улар Петрус вә башқа расуллардин: — И қериндашлар, ундақта биз немә қилишимиз керәк? — дәп сорашти.
Now, when they heard these things, they were pierced to the heart, and said to Peter, and the rest of the Apostles, Brethren, what shall we do?
38 Петрус уларға: — Товва қилиңлар, һәр бириңлар Әйса Мәсиһниң намида гуналириңларниң кәчүрүм қилиниши үчүн чөмүлдүрүшни қобул қилиңлар вә шундақ қилсаңлар Худаниң илтипати болған Муқәддәс Роһ силәргә ата қилиниду.
And Peter said to them, Reform, and be each of you immersed in the name of Jesus Christ, in order to the remission of sins, and you shall receive the gift of the Holy Spirit.
39 Чүнки бу вәдә силәргә вә силәрниң балилириңларға, жирақта туруватқанларниң һәммисигә, йәни Пәрвәрдигар Худайимиз өзигә чақирғанларниң һәммисигә ата қилиниду.
For the promise is to you, and to your children, and to all that are afar off; as many as the Lord our God shall call.
40 Петрус йәнә нурғун башқа сөзләр билән уларни агаһландуруп уларға: — Силәр өзүңларни бу иплас дәвирдин қутқузуңлар! — дәп җекилиди.
And with many other words he testified, and exhorted, saying, Save yourselves from this perverse generation.
41 Шуниң билән униң сөзини қобул қилғанлар чөмүлдүрүлүшти. Шу күни [җамаәткә] қошулғанлар үч миңчә киши еди.
They, therefore, who received his word with readiness, were immersed: and there were added to the disciples that very day, about three thousand souls.
42 Улар өзлирини изчил һалда расулларниң тәлимигә, [етиқатчиларниң] бирлик-һәмдәмлигигә, нанни уштушқа вә дуаларға беғишлиди.
And they continued steadfast in the teaching, in the fellowship, in the breaking of the load, and in the prayers of the Apostles.
43 Вә қорқунуч уларниң һәр бириниң үстигә чүшти вә расулларниң вастиси билән нурғун карамәтләр вә мөҗизилик аламәтләр йүз бәрди.
Fear also fell upon every soul, and many miracles and signs were wrought by the Apostles.
44 Пүтүн етиқатчилар давамлиқ җәм болуп биллә яшап, барлиғини ортақ тутушти.
And all that believed were together, and had all things in common.
45 Улар мал-мүлүклирини сетип, пулини һәр кимниң еһтияҗиға қарап һәммисигә тәқсим қилишатти.
They also sold their possessions and effects, and distributed them to every one according to his necessity.
46 Улар һәр күни ибадәтхана һойлисиға бир нийәттә җәм болушатти, өй-өйләрдә хошал-хурамлиқ вә ақ көңүллүк билән ортақ ғизалинишип, нанни уштуп йейишип,
Moreover, they continued unanimously in the temple every day; and breaking bread from house to house, they partook of their food with joy and simplicity of heart,
47 Худаға мәдһийә оқушатти; улар пүткүл халайиқниң иззитигә сазавәр болди. Рәб һәр күни қутқузулуватқанларни җамаәткә қошатти.
praising God, having favor with all the people: and the Lord daily added the saved to the congregation.