< Паалийәтлири 13 >
1 Антакядики җамаәт ичидә бәзи пәйғәмбәрләр вә тәлим бәргүчиләр бар еди. Улар Барнабас, «Қара» дәпму атилидиған Шимеон, Куринилик Лукиус, Һерод хан билән биллә чоң болған Манаән вә Сауллар еди.
But there were in the church of Antiokia prophets and teachers, Bar Naba and Shemun who was called Niger, and Lukios who was from the city of Kyrene, and Manael, a fosterbrother of Herodes Tetrarka, and Shaol.
2 Улар Рәбниң ибадитидә болуп роза тутуватқан бир мәзгилдә, Муқәддәс Роһ уларға: — Барнабас билән Саулни Мән уларни қилишқа чақирған хизмәт үчүн Маңа айрип қоюңлар, — деди.
And as they fasted and supplicated Aloha, the Spirit of Holiness said to them, Separate to me Shaol and Bar Naba for the work to which I have called them.
3 Шуниң билән, улар йәнә роза тутуп дуа қилғандин кейин, иккиләнниң үстигә қоллирини тәккүзүп узитип қойди.
And after they had fasted and prayed, they laid upon them the hand, and dismissed them.
4 Улар Муқәддәс Роһ тәрипидин әвәтилгән болуп, Сәлюкийә шәһиригә берип, у йәрдин кемигә чиқип Сипрус арилиға қарап йолға чиқти.
And they, being sent by the Spirit of Holiness, went down to Selukia, and from thence proceeded by sea to Cyprus.
5 Саламис шәһиригә йетип келип, улар Йәһудийларниң синагоглирида Худаниң сөз-каламини йәткүзүшкә башлиди. Юһанна уларниң ярдәмчиси еди.
And when they had entered the city Salamina, they preached the word of our Lord in the congregations of the Jihudoyee, and Juhanon ministered to them.
6 Улар пүтүн арални арилап чиқип, Пафос шәһиригә кәлди. Улар у йәрдә Барйәшуа исимлиқ бир киши билән учришип қалди. У сеһиргәр болуп, сахта пәйғәмбәр болған бир Йәһудий еди.
And when they had itinerated through the whole island unto the city Paphos, they found a man, a certain sorcerer, a Jihudoya, who was a false prophet, whose name was Bar Shuma.
7 У киши бу [аралниң] римлиқ валийиси Сергиюс Павлусниң һәмраһи еди. Валий уқумушлуқ бир киши болуп, Барнабас билән Саулни чақиртип, Худаниң сөз-каламини аңлимақчи болди.
This adhered to a wise man who was proconsul, and was called Sergius Paulos. And the proconsul called Shaol and Bar Naba and requested to hear from them the word of Aloha.
8 Лекин һелиқи сеһиргәр (униң грекчә исми Әлимас болуп, «сеһиргәр» дегән мәнидә) уларға қарши чиқип, валийниң райини етиқаттин қайтурушни урунмақта еди.
But this sorcerer, Bar Shuma, whose name interpreted is Elymos, stood against them, because he desired to avert the proconsul from faith.
9 Бирақ Муқәддәс Роһқа толдурулған Саул (йәнә «Павлус» дәпму атилиду) һелиқи сеһиргәргә тикилип қарап
But Shaol, he who is called PAULOS, was filled with the Spirit of Holiness, and beheld him,
10 униңға: — Әй, қәлбиң һәр хил һейлигәрлик вә алдамчилиқ билән толған Иблисниң оғли, һәммә һәққанийлиқниң дүшмини! Пәрвәрдигарниң түз йоллирини бурмилашни зади тохтатмамсән?!
and said, O full of all deceits and all wickednesses, thou son of the devil, and adversary of all righteousness, ceasest thou not to pervert the right ways of the Lord?
11 Әнди Рәбниң қоли үстүңгә чүшти! Көзлириң кор болуп, бир мәзгил күнниң йоруғини көрәлмәйсән! — деди. Шуан, бир хил туман вә қараңғулуқ уни басти. У йолни силаштуруп, кишиләрдин мени қолумдин йетиләңлар, дәп илтиҗа қилатти.
And now the hand of the Lord is upon thee, and thou shalt be blind, and not see the sun until the time. And in the hour there fell upon him obscurity and darkness, and he went about asking some one to hold him by the hand.
12 Йүз бәргән ишни көргән валий Рәбниң тәлимигә қаттиқ һәйран болуп, Униңға етиқат қилди.
But when the proconsul saw what had been done, he wondered, and believed in the doctrine of the Lord.
13 Павлус билән униң һәмраһлири кемигә чиқип, Пафостин Памфилийә өлкисидики Пәргә шәһиригә барди. У йәрдә Юһанна улардин айрилип Йерусалимға қайтти.
BUT Paulos and Bar Naba went on by sea from the City Paphos, and came to Perga, a city of Pamphylia; and Juhanon separated from them, and went to Urishlem.
14 Павлуслар болса Пәргә шәһиридин чиқип, давамлиқ меңип Писидийә районидики Антакя шәһиригә берип, шабат күни синагогқа кирди.
But they went forth from Perga, and came to Antiokia, the city of Pisidia. And they entered the synagogue, and sat on the day of shabath.
15 Тәврат қисимлиридин вә пәйғәмбәрләрниң язмилиридин оқулғандин кейин, синагогниң чоңлири уларни чақиртип: — Қериндашлар, әгәр халайиққа бирәр несиһәт сөзүңлар болса, ейтиңлар, — деди.
And after the law and the prophets had been read, the presbyters of the synagogue sent to them, and said, Men, brethren, have you a word of exhortation to say to the people?
16 Павлус орнидин туруп, қол иширити қилип, халайиққа мундақ деди: — Әй Исраиллар вә Худадин қорққанлар, қулақ селиңлар!
And Paulos arose, and signed with his hand, and said to them:
17 Бу Исраил хәлқиниң Худаси ата-бовилиримизни таллиди; улар Мисирда мусапир болуп яшиған вақитларда уларни улуқ қилди, Өзиниң егиз көтәргән билиги билән уларни Мисирдин қутқузуп чиқти.
Men, sons of Israel, and those who fear Aloha, hearken! The God of this people elected our fathers, and exalted and magnified them, when they were sojourners in the land of Metsreen, and with uplifted arm brought them out therefrom
18 У чөлдә уларға тәхминән қириқ жил ғәмхорлуқ қилди
And he nourished them in the desert forty years.
19 андин Қанаан зиминидики йәттә әлни йоқитип, уларниң зиминлирини уларға мирас қилип бәрди.
And he destroyed seven nations in the land of Canaan, and gave them their land an inheritance. And four hundred and fifty years
20 Бу ишларға алди-кәйни болуп тәхминән төрт йүз әллик жил кәтти. Кейин, таки Самуил пәйғәмбәр оттуриға чиққичә, у уларға батур һакимларни тикләп бәрди.
he gave them judges, until Shamuel the prophet;
21 Андин улар бизгә бир падишани бәрсикән, дәп [Самуил пәйғәмбәрдин] тилиди. Шуниң билән Худа уларға Бинямин қәбилисидин Киш исимлиқ адәмниң оғли Саулни тикләп бәрди. У қириқ жил һөкүм сүрди.
and then prayed they for themselves a king; and Aloha gave to them Shaol-bar-Kish, a man of the tribe of Benjamin, forty years.
22 Бирақ [Худа] Саулни сәлтәнитидин чүшүрүп, уларға Давутни падиша қилип турғузуп бәрди. Худа униң һәққидә гувалиқ берип: «Көңлүмдикидәк бир адәмни, йәни Йәссәниң оғли Давутни таптим. У Мениң толуқ ирадәмгә әмәл қилиду», — деди.
And he took him, and raised unto them David the king, and testified of him, and said, I have found David, the son of Jeshai, a man according to my heart; he will perform all my will.
23 Өзи вәдә қилғандәк Худа бу адәмниң нәслидин Исраил хәлқигә бир Қутқузғучи тикләп бәрди — у болса Әйсаниң өзидур!
From the seed of this (man) the God of Israel, as he had promised, raised up Jeshu the Redeemer.
24 У хәлиқниң оттурисиға чиқиштин алввал, Йәһя [пәйғәмбәр] чиқип, барлиқ Исраил хәлқини товва қилишни [билдүридиған] чөмүлдүрүшни қобул қилиңлар, дәп җакалиди.
And he sent Juhanon to proclaim before his coming the baptism of repentance to the whole people of Israel.
25 Йәһя [пәйғәмбәр] вәзипини тамамлиғанда, халайиққа мундақ дегән еди: «Силәр мени ким дәп билисиләр? Мән силәр күткән зат әмәсмән. Бирақ мана, мәндин кейин бириси келиду, мән һәтта униң аяқ кәшлирини йешишкиму лайиқ әмәсмән!»
And while Juhanon accomplished his ministry, he said, Whom think you that I am? I am not (he), but, behold, he cometh after me, he, the latchet of whose sandals I am not worthy to unloose.
26 Әй қериндашлар, Ибраһимниң җәмәтиниң нәсиллири вә араңлардики Худадин қорққанлар, бу ниҗатлиқниң сөз-калами силәргә әвәтилди!
MEN, brethren, sons of the race of Abraham, and they among you who fear Aloha, unto you is sent the word of life.
27 Йерусалимда туруватқанлар вә уларниң һакимлири [Әйсани] тонумай, униң үстидин гунакар дәп һөкүм чиқарғини билән, һәр шабат күни оқулидиған пәйғәмбәрләрниң алдин-ала ейтқан сөзлирини әмәлгә ашурди.
For they, the inhabitants of Urishlem and their princes, have not consented thereto, nor also to the writings of the prophets which are read on every shabath; but condemned him, and accomplished all that was written.
28 Гәрчә улар униңдин өлүм җазасиға һөкүм қилишқа тегишлик бирәр гуна тапалмиған болсиму, валий Пилатустин йәнила уни өлүмгә мәһкүм қилишни өтүнди.
And while they found not any cause of death, they requested Pilatos that they might kill him.
29 Улар [бу] [ишларни қилип] муқәддәс язмиларда униң һәққидә алдин пүтүлгәнләрниң һәммисини [өзлири билмигән һалда] әмәлгә ашурғандин кейин, униң җәситини кресттин чүшүрүп, бир қәбиргә қойди.
And when they had fulfilled every thing that was written concerning him, they took him from the cross, and laid him in a sepulchre.
30 Лекин Худа уни өлүмдин тирилдүрди!
But Aloha raised him from among the dead.
31 Тирилгәндин кейин, у бурун өзи билән Галилийәдин Йерусалимғичә әгишип кәлгәнләргә көп күнләр ичидә [нәччә қетим] көрүнүп турди. Бу кишиләр һазир [Исраил] хәлқигә униң гувачилири болуватиду.
And he was seen days many by those who had come up with him from Galila to Urishlem, and they are now his witnesses unto the people.
32 Бизму ата-бовилиримизға қилинған вәдиниң хуш хәвирини силәргә һазир җакалаймиз — Худа Әйсани [аримизда] тикләп, бу вәдини уларниң әвлатлири болған бизләргә әмәлгә ашурди. Бу һәқтә Зәбурниң иккинчи күйидә алдин-ала мундақ пүтүлгән: «Сән Мениң Оғлум, Өзүм сени бүгүнки күнидә туғдурдум».
And we also, behold, we preach to you that that promise which was made to our fathers,
behold, Aloha hath fulfilled it to their children, (in) that he hath raised up Jeshu; as it is written in the second psalm, Thou art my Son; This day have I begotten thee.
34 Әндиликтә Худаниң Әйсаға чиришни қайта көргүзмәй өлүмдин тирилдүридиғанлиғи һәққидә у [муқәддәс язмиларда] мундақ алдин-ала ейтқан: «Давутқа вәдә қилған меһри-шәпқәтләрни силәргә ата қилимән!»
And thus did Aloha raise him from among the dead, that again he should not return thither to see corruption; as he had said, I will give you the sure grace of David.
35 Шуңа йәнә бу һәқтә йәнә бир айәттә: — «[И Худа], Сениң муқәддәс Болғучуңға тениниң чиришини көргүзмәйсән».
And again he hath said in another place, Thou hast not given thy Saint to see corruption.
36 Чүнки Давут дәрвәқә Худаниң ирадиси бойичә өз дәври үчүн хизмәт қилип, өз ата-бовилириға қошулуп өлүмдә ухлап униң тени чирип кәткән еди.
For David in his generation served the will of Aloha, and slept, and was added to his fathers, and saw corruption.
37 Лекин Худа өлүмдин тирилдүргүчи болса чиришни һеч көрмиди.
But This whom Aloha raised saw no corruption.
38 Әнди шуңа силәр шуни билишиңлар керәкки, и қериндашлар, һазир гуналардин кәчүрүм қилиниш йоли дәл шу киши арқилиқ силәргә җакалиниватиду.
Know then, brethren, that through This himself is preached to you the remission of sins;
39 Муса пәйғәмбәргә чүшүрүлгән Тәврат қануни билән силәр халас болалмайватқан ишлардин униңға етиқат қилғучилар у арқилиқ халас қилинип һәққаний қилиниду!
and from all (from) which we could not by the law of Musha be justified, through This all who believe are justified.
40 Шуңа, пәйғәмбәрләр алдин-ала ейтқан шу балаю-апәт бешиңларға чүшмәслиги үчүн еһтият қилиңлар! —
Beware, then, lest there come upon you that which is written in the prophets:
41 «Қараңлар, и мазақ қилғучилар, һәйрануһәс болуп һалак болуңлар! Чүнки силәрниң күнлириңларда бир иш қилимәнки, Уни бириси силәргә елан қилсиму силәр шу ишқа һәргиз ишәнмәйсиләр!»
Behold, despisers, and wonder, and perish: For a work I work in your days Which you will not believe if one should declare it to you.
42 Павлус билән Барнабас синагогдин чиқиватқанда, җамаәт уларға келәрки шабат күни бу ишлар һәққидә йәнә сөзләшни йелинди.
And when they had gone out from among them, they besought of them that the next shabath they would speak to them these words.
43 Синагогтики җамаәт тарқалғанда, нурғун Йәһудийлар вә Худадин қорққан Тәвратқа етиқат қилған Йәһудий әмәсләрму Павлус билән Барнабасқа әгәшти. Иккиси уларға сөз қилип, уларни Худаниң меһри-шәпқитидә чиң турушқа дәвәт қилди.
And when the congregation was dissolved, many Jihudoyee went after them; and also the proselytes who worshipped Aloha. And they discoursed (with) and persuaded them to cleave to the grace of Aloha.
44 Кейинки шабат күни, пүтүн шәһәр хәлқи дегидәк Худаниң сөз-каламини аңлиғили келишти.
AND on the next shabath the whole city gathered to hear the word of Aloha.
45 Бирақ бундақ топ-топ адәмләрни көргән Йәһудийлар һәсәткә чөмүп, Павлусниң сөзлиригә қарши тәтүр гәп қилип, униңға төһмәт қилди.
And when the Jihudoyee saw the great assemblage, they were filled with envy, and arose against the words which Paulos spake, and blasphemed.
46 Әнди Павлус билән Барнабас техиму жүрәклик һалда мундақ деди: — Худаниң сөз-каламини алди билән силәр [Йәһудий хәлқигә] йәткүзүш керәк еди. Лекин силәр уни чәткә қеқип өзүңларни мәңгүлүк һаятқа лайиқ көрмигәндин кейин, мана биз [силәрдин] бурулуп әлләргә йүзлинимиз! (aiōnios )
But Paulos and Bar Naba said to them openly, To you it behoved first to speak the word of Aloha; but because you repel it from you, and determine against yourselves that you are not worthy of eternal life, behold, we turn to the Gentiles. (aiōnios )
47 Чүнки Пәрвәрдигар [муқәддәс язмиларда] бизгә мундақ буйруған: — «Мән Сени [ят] әлләргә нур болушқа, Йәр йүзиниң чәт-яқилириғичә ниҗатлиқ болушуң үчүн Сени атидим».
For so hath our Lord commanded, as it is written, I have set thee a light to the Gentiles, To be for salvation to the ends of the earth.
48 Әлләрдикиләр бу сөзни аңлап, хошал болушуп Рәбниң сөз-каламини улуқлашти; мәңгүлүк һаятқа еришишкә бекитилгәнләрниң һәммиси етиқат қилди. (aiōnios )
And when the Gentiles heard, they rejoiced and glorified Aloha; and they believed who were disposed unto eternal life. (aiōnios )
49 Шундақ қилип, Рәбниң сөз-калами пүткүл зиминға тарқалди.
And the word of Aloha was spoken in all that region.
50 Бирақ Йәһудийлар Худадин қорққан жуқури тәбиқилик аялларни һәм шәһәр мөтивәрлирини қутритип, Павлус билән Барнабасқа зиянкәшлик қилғузуп, улар иккисини өз жутлиридин қоғлап чиқарди.
But the Jihudoyee excited the principal men of the city and rich women, who with them feared Aloha, and raised a persecution against Paulos and against Bar Naba, and cast them out from their bounds.
51 Амма Павлус билән Барнабас уларға қарап аяқлиридики топини қеқиштуруветип, Коня шәһиригә қарап маңди.
And as they went forth, they shook off against them the dust of their feet; and they came to Ikanon, a city.
52 [Антакядики] мухлислар болса хошаллиққа һәмдә Муқәддәс Роһқа толдурулди.
And the disciples were filled with joy and with the Spirit of Holiness.