Тарих-тәзкирә 2 26
1 Йәһуданиң барлиқ хәлқи униң он алтә яшқа киркән оғли Уззияни тикләп, уни атиси Амазияниң орнида падиша қилди
All the people of Judah took Uzziah, who was sixteen years old, and made him king in place of his father Amaziah.
2 (падиша атиси ата-бовилириниң арисида ухлиғандин кейин, Елат шәһирини қайтидин ясап, Йәһудаға йәнә тәвә қилғучи дәл Уззия еди).
It was he who rebuilt Elath and restored it to Judah. After that the king slept with his ancestors.
3 Уззия тәхткә чиққан чеғида он алтә яш еди; у Йерусалимда җәмий әллик икки жил падишалиқ қилди. Униң анисиниң исми Йәколия болуп, Йерусалимлиқ еди.
Uzziah was sixteen years old when he began to reign. He reigned for fifty-two years in Jerusalem. His mother's name was Jekoliah; she was from Jerusalem.
4 У атиси Амазияниң барлиқ қилғанлиридәк Пәрвәрдигарниң нәзиридә дурус болғанни қилди.
He did what was right in the eyes of Yahweh, following the example of his father, Amaziah, in everything.
5 Худа бәргән аламәт көрүнүшләр билән йорутулған Зәкәрия Уззияға тәлим бәргәчкә, у һаят вақтида Уззия Худани издиди; вә у Пәрвәрдигарни издигән күнләрдә Худа униң ишлирини раван қилди.
He set himself to seek God in the days of Zechariah, who taught him to honor God. As long as he sought Yahweh, God made him prosper.
6 У чиқип Филистийләргә һуҗум қилди вә Гатниң сепилини, Җабнәһниң сепилини вә Ашдодниң сепилини чақтурувәтти. Йәнә Ашдод әтрапида, шундақла Филистийләр арисида бир нәччә шәһәр бәрпа қилди.
Uzziah went out and fought against the Philistines. He broke down the city walls of Gath, Jabneh, and Ashdod; he built cities in the country of Ashdod and among the Philistines.
7 Худа униң Филистийләр вә Гур-баалда туруватқан Әрәбләр билән Маонларға қарши урушиға ярдәм бәрди.
God helped him against the Philistines, against the Arabians who lived in Gurbaal, and against the Meunites.
8 Аммонийлар Уззияға олпан төлиди; Уззия толиму қудрәтлик болуп, нам-шөһрити таки Мисирниң чегарисиғичә тарқалди.
The Ammonites paid tribute to Uzziah, and his fame spread, even to the entrance of Egypt, because he was becoming more powerful.
9 Уззия Йерусалимдики «Буҗәк дәрвазиси»да, «Җилға дәрвазиси»да вә сепилниң қайрилидиған йеридә мунарлар салди вә уларни әҗайип мустәһкәм қилди.
In addition, Uzziah built towers in Jerusalem at the Corner Gate, at the Valley Gate, and at the turning of the wall, and fortified them.
10 У йәнә чөлләрдә бир мунчә күзәт мунарлирини салғузди вә көп қудуқларни колатти; чүнки униң Шәфәлаһ түзләңлигидә вә егизликтә нурғун чарвиси бар еди; у йәнә териқчилиққа амрақ болғачқа, тағларда вә етиз-бағларда [нурғун] бағвәнләрни вә үзүмчиләрни яллап ишләтти.
He built watchtowers in the wilderness and dug many cisterns, for he had much cattle, in the lowlands as well as in the plains. He had farmers and vine growers in the hill country and in the fruitful fields, for he loved farming.
11 Уззияниң йәнә урушқа маһир қошуни бар еди. Қошун катип Җәийәл вә әмәлдар Маасеяһ ениқлиған санға асасән қисим-қисимлар бойичә бөлүнүп, падишаниң сәрдарлиридин бири болған Һананияниң йетәкчилиги астида сәп болуп җәңгә чиқатти.
In addition, Uzziah had an army of fighting men who went out to war in groups which were organized by their number that were counted by Jeiel, the scribe, and Maaseiah, the officer, under the authority of Hananiah, one of the king's commanders.
12 Бу батур җәңчиләр ичидики һәр қайси җәмәт башлири җәмий икки миң алтә йүз киши еди.
The whole number of the leaders of the families who led the mighty men was 2,600.
13 Уларниң йетәкчилиги астидики қошун җәмий үч йүз йәтмиш йәттә миң бәш йүз болуп, һәммиси ишта қабил, җәңдә маһир еди, улар падишаға ярдәмлишип дүшмәнгә һуҗум қилалайтти.
Under their hand was an army of 307,500 men that made war with mighty power to help the king against the enemy.
14 Уззия пүткүл қошунидики ләшкәрлирини қалқан, нәйзә, добулға, савут, оқя вә салғилар биләнму қуралландурған еди.
Uzziah prepared for them—for all the army—shields, spears, helmets, coats of mail, bows, and stones for slinging.
15 У йәнә Йерусалимда устилар иҗад қилған оқ беши вә йоған ташларни атқучи үскүниләрни яситип, уларни сепил мунарлириға вә бүҗәклиригә орунлаштурған еди. Униң нам-шөһрити жирақ-жирақларға кәткән еди, чүнки у аламәт ярдәмләргә еришкәчкә, карамәт қудрәт тапқан еди.
In Jerusalem he built machines that were designed by skillful men to be on the towers and on the battlements to shoot arrows and large stones. His fame spread to distant lands, for he was greatly helped and so he became very powerful.
16 Лекин у күчәйгәндин кейин, мәғрурлинип кәтти вә бу иш уни һалакәткә елип барди. У Худаси Пәрвәрдигарға итаәтсизлик қилип, хушбуйгаһ үстидә хушбуй яқимән дәп Пәрвәрдигарниң өйигә кирди.
But when Uzziah had become powerful, his heart was lifted up so that he acted corruptly; he trespassed against Yahweh, his God, for he went into the house of Yahweh to burn incense on the altar of incense.
17 Каһин Азария билән Пәрвәрдигарниң башқа каһинлиридин сәксән әзимәт униң арқидин кирди;
Azariah, the priest, went in after him, and with him eighty priests of Yahweh, who were brave men.
18 Улар падиша Уззияни тосуп: — И Уззия, Пәрвәрдигарға хушбуй йеқиш саңа тәвә иш әмәс, бәлки хушбуй йеқишқа муқәддәс хизмәткә аталған каһинлар болған, Һарунниң әвлатлириға мәнсуптур; муқәддәсханидин чиққин, чүнки итаәтсизлик қилип қойдуң; сән Худа Пәрвәрдигардин иззәт тапалмайдиған болуп қалисән, деди.
They resisted Uzziah, the king, and said to him, “It is not for you, Uzziah, to burn incense to Yahweh, but for the priests, the sons of Aaron, who are consecrated to burn incense. Go out of the holy place, for you have been unfaithful and you will not be honored by Yahweh God.”
19 Уззия қаттиқ ғәзәпләнди; у хушбуй яққили турған һаләттә, қолида бир хушбуйданни тутуп туратти; у Пәрвәрдигарниң өйидики хушбуйгаһниң йенида туруп каһинларға ғәзәплиниватқан чағда, каһинларниң алдидила униң пишанисиға мохо өрләп чиқти.
Then Uzziah became angry. He was holding a censer in his hand to burn incense. While he was angry with the priests, leprosy broke out on his forehead before the priests in the house of Yahweh, beside the altar of incense.
20 Баш каһин Азария билән башқа каһинлар қариса, мана, бирдинла униң пишанисиға мохо өрләп чиққан еди; улар дәрһал уни чиқириветишкә иттәрди; у өзиму чиқип кетишкә алдириди, чүнки Пәрвәрдигар уни урған еди.
Azariah the chief priest and all the priests looked at him, and, behold, he had become leprous on his forehead. They quickly drove him out of there. Indeed, he hurried to go out, because Yahweh had struck him.
21 Падиша Уззияни таки өлгичә мохо кесили чирмивалди; у мохо кесили болғачқа, айрим бир өйдә турди; шуниң билән у Пәрвәрдигарниң өйигә кириштин мәһрум қилинди. Униң оғли Йотам ординиң ишлирини башқуруп, жут сориди.
Uzziah, the king, was a leper to the day of his death and lived in a separate house since he was a leper, for he was cut off from the house of Yahweh. Jotham, his son, was over the king's house and ruled the people of the land.
22 Уззияниң башқа әмәллири болса баштин ахириғичә Амозниң оғли Йәшая пәйғәмбәр тәрипидин йезип қалдурулғандур.
The other matters concerning Uzziah, from first to last, were recorded by the prophet Isaiah son of Amoz.
23 Уззия өзиниң ата-бовилири арисида ухлиди; бәзиләр: — «У мохо болған адәм» дегәчкә, у ата-бовилири қатарида ятқузулған болсиму, падишалар қәбирстанлиғиға тәвә [чәтрәк] бир йәрликкә дәпнә қилинди. Андин оғли Йотам униң орниға падиша болди.
So Uzziah slept with his ancestors; they buried him with his ancestors in a burial ground that belonged to the kings, for they said, “He is a leper.” Jotham, his son, became king in his place.
