< پەند-نەسىھەتلەر 22 >
ياخشى نام زور بايلىققا ئىگە بولۇشتىن ئەۋزەل؛ قەدىر-قىممەت ئالتۇن-كۈمۈشتىن ئۈستۈندۇر. | 1 |
Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота.
گاداي بىلەن باي بىر زېمىندا ياشار؛ ھەر ئىككىسىنى ياراتقان پەرۋەردىگاردۇر. | 2 |
Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создал Господь.
زېرەك كىشى بالايىقازانى ئالدىن كۆرۈپ قاچار؛ ساددىلار ئالدىغا بېرىپ زىيان تارتار. | 3 |
Благоразумный видит беду, и укрывается; а неопытные идут вперед, и наказываются.
ئۆزىنى تۆۋەن تۇتۇپ، پەرۋەردىگاردىن ئەيمىنىشنىڭ بەرىكىتى ــ باياشاتلىق، ئىززەت-ھۆرمەت ۋە ھاياتتۇر. | 4 |
За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь.
ھىيلىگەرلەرنىڭ يولىدا تىكەنلەر، تۇزاقلار ياتار؛ ئۆز يولىغا ھېزى بولغان كىشى ئۇلاردىن يىراق بولار. | 5 |
Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них.
بالىغا كىچىكىدە مىجەزىگە قاراپ دۇرۇس تەربىيە بەرسەڭ، چوڭ بولغاندا ئۇ شۇ يولدىن چىقماس. | 6 |
Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится.
بايلار مىسكىنلەرنى باشقۇرۇر؛ قەرزدار قەرز ئىگىسىنىڭ قۇلىدۇر. | 7 |
Богатый господствует над бедным, и должник делается рабом заимодавца.
ناھەقلىق ئۇرۇقىنى چاچقاننىڭ ئالىدىغان ھوسۇلى بالايىئاپەتتۇر؛ ئۇنىڭ غەزەپ-ھەيۋىسى چۈشەر. | 8 |
Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет.
سېخىي ئادەم بەرىكەت تاپار؛ چۈنكى ئۇ مىسكىنلەرگە ئۆز نېنىدىن بۆلۈپ بەرگۈچىدۇر. | 9 |
Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлеба своего.
ھاكاۋۇرنى قوغلىۋەتسەڭ، جېدەل-ماجىرا بېسىلار؛ كېلىشمەسلىكلەر ۋە شەرمەندىچىلىكلەر تۈگەر. | 10 |
Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань.
پاك نىيەتنى قەدىرلەيدىغان كىشىنىڭ سۆزلىرى گۈزەلدۇر؛ شۇڭا پادىشاھ ئۇنىڭ بىلەن دوست بولار. | 11 |
Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь - друг.
پەرۋەردىگارنىڭ كۆزى ئىلىم-ھەقىقەتنى ساقلار؛ ئۇ ئىپلاسلارنىڭ سۆزلىرىنى ئېچىپ تاشلاپ بىكار قىلار. | 12 |
Очи Господа охраняют знание, а слова законо-преступника Он ниспровергает.
ھۇرۇن ئادەم: «تاشقىرىدا بىر شىر تۇرىدۇ، كوچىغا چىقسام ئۆلتۈرۈلىمەن!» ــ دەيدۇ. | 13 |
Ленивец говорит: “Лев на улице! посреди площади убьют меня!”
زىناخور ئايالنىڭ ئاغزى چوڭقۇر بىر ئورىدۇر؛ پەرۋەردىگار نارازى بولغان كىشى ئۇنىڭغا چۈشۈپ كېتەر. | 14 |
Глубокая пропасть - уста блудниц: на кого прогневается Господь, тот упадет туда.
نادانلىق سەبىي بالىلارنىڭ قەلبىگە باغلاغلىقتۇر؛ بىراق تەربىيە تايىقى بۇنى ئۇنىڭدىن يىراق قىلار. | 15 |
Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него.
مىسكىنلەرنى ئېزىش بىلەن باي بولغان، ۋە بايلارغا سوۋغات سۇنىدىغان كىشى، ئاخىرى پەقەت يوقسۇللۇقتا قالار. | 16 |
Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет.
قۇلاق سال، ساڭا ئاقىلانىلەرنىڭ سۆزلىرىنى ئۆگىتەي؛ كۆڭۈل قويۇپ بىلىمىمنى ئۆگەنگىن. | 17 |
Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию;
ئۇلارنى قەلبىڭدە چىڭ تۇتساڭ، ئۇلار ساڭا شېرىن بولار، لەۋلىرىڭدە سەپ بولۇپ تەييار تۇرىدۇ. | 18 |
потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будут также в устах твоих.
چىن قەلبىڭ بىلەن پەرۋەردىگارغا تايىنىشىڭ ئۈچۈن، بۈگۈن [بۇ ھېكمەتلىك سۆزلەرنى] باشقا بىرسىگە ئەمەس، بەلكى ساڭا يەتكۈزدۇم. | 19 |
Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты помни.
ئۇنىڭدىن مانا ئوتتۇزنى يازدىم، بۇنىڭ ئىچىدە نەسىھەتلەر ھەم بىلىم بار. | 20 |
Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении,
بۇلار بىلەن ھەقىقەتنىڭ سۆزلىرىنىڭ دەرۋەقە ھەقىقەت ئىكەنلىكىنى بىلەلەيسەن، ۋە شۇنداق قىلىپ سېنى ئەۋەتكۈچىلەرگە ھەقىقەتنىڭ سۆزلىرى بىلەن جاۋاب قايتۇرالايسەن. | 21 |
чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя?
يوقسۇلدىن بۇلاپ ئالما، ئۇ كەمبەغەل تۇرسا، ئاجىز مۆمىنلەرنى سوراق ئورنىدا بوزەك قىلما. | 22 |
Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот,
چۈنكى پەرۋەردىگار ئۇلارنىڭ دەۋاسىنى كۆتۈرەر، ئۇلاردىن بۇلاپ ئالغانلاردىن بۇلاپ ئالار. | 23 |
потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их.
مىجەزى ئىتتىك ئادەم بىلەن دوست بولما، قەھرلىك ئادەم بىلەن ئارىلاشما، | 24 |
Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым,
بولمىسا، ئۇنىڭ يامان يولىنى ئۆگىنىپ قېلىپ، قىلتاققا چۈشىسەن. | 25 |
чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою.
باشقىلارغا [كېپىل بولۇپ] قول بەرگۈچىلەردىن بولما، قەرزلەرنى تۆلەشكە كاپالەت بەرگۈچىلەردىن بولما؛ | 26 |
Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги:
سېنىڭ قايتۇرالىغۇدەك نەرسەڭ بولغان بولسا، ئۇلار ئورۇن-كۆرپىلىرىڭنى بىكاردىن-بىكار ئاستىڭدىن ئېلىپ كەتمىگەن بولاتتى! | 27 |
если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя?
ئاتا-بوۋىلىرىڭ پاسىلنى بەلگىلەپ بەرگەن كونا چېگرا تاشلىرىنى يۆتكىمە. | 28 |
Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои.
ئىشنى ئەستايىدىل ۋە چاققان بېجىرىدىغان كىشىنى كۆرگەنمىدىڭ؟ ئۇ پەس ئادەملەرنىڭ خىزمىتىدە بولماس؛ پادىشاھلارنىڭ ئالدىدا تۇرار. | 29 |
Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми.