< پەند-نەسىھەتلەر 20 >
شاراب كىشىنى رەسۋا قىلار، ھاراق كىشىنى غالجىرلاشتۇرار؛ كىمكى ئۇنىڭغا بېرىلىپ ئېزىپ كەتسە، ئەقىلسىزدۇر. | 1 |
El vino es un burlador y la cerveza es un pendenciero. Quien se deja llevar por ellos no es sabio.
پادىشاھنىڭ غەزىپى شىرنىڭ ھۆركىرىشىگە ئوخشاش قورقۇنچلۇقتۇر؛ ئۇنىڭ ئاچچىقىنى كەلتۈرگەن، ئۆز جېنىغا جازا چۈشۈرەر. | 2 |
El terror de un rey es como el rugido de un león. Quien lo provoque a la ira perderá su propia vida.
ئۆزىنى ماجىرادىن نېرى قىلىش كىشىنىڭ ئىززىتىدۇر؛ بىراق ھەربىر ئەخمەق ئۆزىنى باسالماس. | 3 |
Es un honor para un hombre mantenerse alejado de las disputas, pero todos los tontos se pelearán.
ھۇرۇن ئادەم قىشتا يەر ھەيدىمەس؛ يىغىم ۋاقتىدا يوقلۇقتا قېلىپ ئاشلىق تىلەر. | 4 |
El perezoso no arará a causa del invierno; por lo que mendigará en la cosecha, y no tendrá nada.
كىشىنىڭ كۆڭلىدىكى ئوي-نىيەتلىرى چوڭقۇر سۇغا ئوخشاشتۇر؛ يورۇتۇلغان ئادەم ئۇلارنى تارتىپ ئالالايدۇ. | 5 |
El consejo en el corazón del hombre es como las aguas profundas, pero un hombre comprensivo lo sacará.
ئۆزىنى سادىق دەيدىغانلار كۆپتۇر؛ بىراق ئىشەنچلىك بىر ئادەمنى كىم تاپالىسۇن؟ | 6 |
Muchos hombres pretenden ser hombres de amor indefectible, pero ¿quién puede encontrar un hombre fiel?
ھەققانىي ئادەم دىيانەتلىك يولدا ماڭار؛ ئۇنىڭ پەرزەنتلىرىگە بەخت-بەرىكەت قالدۇرۇلار! | 7 |
El hombre justo camina con integridad. Benditos sean sus hijos después de él.
پادىشاھ ئادالەت تەختىدە ئولتۇرغاندا، ھەممە يامانلىقنى كۆزى بىلەن قوغلايدۇ. | 8 |
Un rey que se sienta en el trono del juicio dispersa todo el mal con sus ojos.
كىم ئۆزىنى گۇناھدىن تازىلاندىم، ۋىجدانىم پاكلاندى، دېيەلەيدۇ؟ | 9 |
¿Quién puede decir: “He purificado mi corazón”? Estoy limpio y sin pecado”.
ئىككى خىل تارازا تېشى، ئىككى خىل كۈرە ئىشلىتىش، ئوخشاشلا پەرۋەردىگارغا يىرگىنچلىكتۇر. | 10 |
Pesos y medidas diferentes, ambos por igual son una abominación para Yahvé.
ھەتتا بالا ئۆز خىسلىتى بىلەن بىلىنەر؛ ئۇنىڭ قىلغانلىرىنىڭ پاك، دۇرۇس ياكى ئەمەسلىكى ھەرىكەتلىرىدىن كۆرۈنۈپ تۇرار. | 11 |
Hasta un niño se da a conocer por sus actos, si su trabajo es puro, y si es correcto.
كۆرىدىغان كۆزنى، ئاڭلايدىغان قۇلاقنى، ھەر ئىككىسىنى پەرۋەردىگار ياراتتى. | 12 |
El oído que oye y el ojo que ve, Yahvé ha hecho incluso a los dos.
ئۇيقۇغا ئامراق بولما، نامراتلىققا ئۇچرايسەن؛ كۆزۈڭنى ئېچىپ ئويغاق بول، نېنىڭ مول بولار. | 13 |
No ames el sueño, no sea que llegues a la pobreza. Abre los ojos y te saciarás de pan.
خېرىدار مال ئالغاندا: «ناچار ئىكەن، ناچار ئىكەن!» دەپ قاقشايدۇ؛ ئېلىپ كەتكەندىن كېيىن [«ئېسىل نەرسە، ئەرزان ئالدىم» دەپ] ماختىنىدۇ. | 14 |
“No es bueno, no es bueno”, dice el comprador; pero cuando se va por su camino, entonces se jacta.
ئالتۇن بار، لەئەل-ياقۇتلارمۇ كۆپتۇر؛ بىراق بىلىمنى بېغىشلىغان لەۋلەر نېمىدېگەن قىممەتلىك گۆھەردۇر! | 15 |
Hay oro y abundancia de rubíes, pero los labios del conocimiento son una joya rara.
ياتقا كېپىل بولغان كىشىدىن قەرزگە تونىنى تۇتۇپ ئالغىن؛ يات خوتۇنغا كاپالەت بەرگەن كىشىدىن كاپالەت پۇلى ئال. | 16 |
Toma la prenda de quien pone una garantía para un extranjero; y lo tienen en prenda por una mujer descarriada.
ئالداپ ئېرىشكەن تاماق تاتلىقتۇر؛ كېيىن، ئۇنىڭ يېگىنى شېغىل بولار. | 17 |
La comida fraudulenta es dulce para el hombre, pero después se le llena la boca de grava.
پىلانلار مەسلىھەت بىلەن بېكىتىلەر؛ پىشقان كۆرسەتمە بىلەن جەڭ قىلغىن. | 18 |
Los planes se establecen mediante asesoramiento; ¡con una guía sabia haces la guerra!
گەپ توشۇغۇچى سىرلارنى ئاشكارىلار؛ شۇڭا ۋالاقتەككۈر بىلەن ئارىلاشما. | 19 |
El que va de un lado a otro como portador de cuentos revela secretos; por tanto, no te hagas compañía de quien abre mucho los labios.
كىمكى ئاتا-ئانىسىنى ھاقارەت قىلسا، ئۇنىڭ چىرىغى زۇلمەت قاراڭغۇسىدا ئۆچەر! | 20 |
El que maldiga a su padre o a su madre, su lámpara se apagará en la oscuridad de las tinieblas.
تېز ئېرىشكەن مىراس ھامان بەرىكەتلىك بولماس. | 21 |
Una herencia ganada rápidamente al principio no será bendecido al final.
يامانلىققا يامانلىق قايتۇراي دېمە؛ پەرۋەردىگارغا تايىنىپ كۈت، ئۇ دەردىڭگە يېتەر. | 22 |
No digas: “Pagaré el mal”. Espera a Yahvé, y él te salvará.
ئىككى خىل تارازا تېشى پەرۋەردىگارغا يىرگىنچلىكتۇر؛ ساختا ئۆلچەم قەتئىي يارىماس. | 23 |
Yahvé detesta las diferencias de peso, y las balanzas deshonestas no son agradables.
ئىنساننىڭ ھاياتلىق قەدەملىرىنى پەرۋەردىگار بەلگىلەيدۇ؛ ئۇنداقتا ئىنسان ئۆز مۇساپىسىنى نەدىن بىلسۇن؟ | 24 |
Los pasos del hombre son de Yahvé; ¿cómo puede entonces el hombre entender su camino?
بىر نەرسىسىنى يېنىكلىك بىلەن «[خۇداغا] ئاتالغان!» دەپ ۋەدە بېرىش، قەسەملەردىن كېيىن ئىككىلىنىپ قايتا ئويلىنىش، ئۆز جېنىنى قىلتاققا چۈشۈرگەنگە باراۋەر. | 25 |
Es una trampa para el hombre hacer una entrega precipitada, para luego considerar sus votos.
دانا پادىشاھ يامانلارنى توپاننى سورۇغاندەك سورۇۋېتىدۇ، خامان تەپكەندەك تۇلۇق بىلەن يانجىۋېتەر. | 26 |
Un rey sabio selecciona a los malvados, y conduce el trillo sobre ellos.
ئادەمنىڭ روھ-ۋىجدانى ــ پەرۋەردىگارنىڭ چىرىغىدۇر، ئۇ قەلبنىڭ ھەربىر تەگلىرىنى تەكشۈرۈپ پەرق ئېتەر. | 27 |
El espíritu del hombre es la lámpara de Yahvé, buscando en todas sus partes más íntimas.
مېھىر-شەپقەت ۋە ھەقىقەت پادىشاھنى ساقلايدۇ؛ ئۇ مېھىر-شەپقەت بىلەنلا ئۆز تەختىنى مۇستەھكەملەيدۇ. | 28 |
El amor y la fidelidad mantienen al rey a salvo. Su trono se sustenta en el amor.
ياش يىگىتلەرنىڭ قاۋۇللۇقى ئۇلارنىڭ پەخرىدۇر؛ قېرىلارنىڭ ئىززىتى ئاق چاچلىرىدۇر. | 29 |
La gloria de los jóvenes es su fuerza. El esplendor de los ancianos son sus canas.
تەربىيە يارىلىرى يامانلىقنى تازىلاپ چىقىرار، تاياق ئىزلىرى ئىچ-باغىرنى تازا قىلار. | 30 |
Los golpes que hieren limpian el mal, y los golpes purgan las partes más íntimas.