< ماتتا 22 >
ئەيسا ئۇلارغا يەنە تەمسىللەر بىلەن مۇنداق دېدى: | 1 |
Então Jesus contou outras parábolas aos líderes dos judeus para ilustrar o que acontece Formatted [com as pessoas que não O aceitam como o rei que Deus prometeu mandar]. Segue/Esta é uma delas:
ئەرش پادىشاھلىقى خۇددى ئۆز ئوغلى ئۈچۈن توي زىياپىتىنى تەييارلىغان بىر پادىشاھقا ئوخشايدۇ. | 2 |
“[Deus é como] um rei [que disse aos seus servos para] fazerem uma festa de casamento para o filho dele.
ئۇ چاكارلىرىنى توي زىياپىتىگە تەكلىپ قىلىنغانلارنى چاقىرىشقا ئەۋەتىپتۇ، لېكىن ئۇلار كېلىشكە ئۇنىماپتۇ. | 3 |
Então este rei mandou seus servos dizerem às pessoas que tinham sido convidadas {que ele tinha convidado} que deviam vir à festa de casamento. [Esses servos fizeram isso]. Porém as pessoas não quiseram vir [a essa festa].
ئۇ يەنە باشقا چاكارلىرىنى ئەۋەتىپ، ئۇلارغا تاپىلاپ: «چاقىرىلغانلارغا: ــ مانا، مەن زىياپىتىمنى تەييار قىلدىم؛ مېنىڭ تورپاقلىرىم، بورداق ماللىرىم سويۇلدى، ھەممە نەرسە تەييار. زىياپەتكە مەرھەمەت قىلغاي، دەيدۇ، دەپ ئېيتىڭلار، ــ دەپتۇ. | 4 |
Então ele enviou outros servos [dizerem novamente às pessoas que ele tinha convidou que deviam vir à festa]. Ele disse [a esses servos]: ‘Digam às pessoas que foram convidadas {que eu convidei} [para virem à festa: ] ‘É assim que o rei diz para vocês: ‘Estou dizendo a vocês que eu preparei o banquete, os bois e os bezerros gordos foram mortos/abatidos {eu matei/abati e cozinhei (assei) os bois e os bezerros gordos}. Tudo está pronto [para a festa começar]. Venham à festa de casamento [agora]!’’
بىراق ئۇلار تەكلىپىنى ئېتىبارغا ئالماي، بىرسى ئېتىزلىقىغا كەتسە، يەنە بىرى سودىسىغا كېتىپتۇ. | 5 |
[Quando os servos disseram isso a eles], esses convidados não se importaram [com o que os servos disseram. Em vez de se importarem com aquilo que ouviram], alguns deles foram aos seus próprios campos. Outros foram aos seus lugares de negócios/suas empresas.
قالغانلىرى بولسا [پادىشاھنىڭ] چاكارلىرىنى تۇتۇۋېلىپ، خورلاپ ئۆلتۈرۈۋېتىپتۇ. | 6 |
Os outros agarraram os servos, trataram-nos mal e mataram-nos.
پادىشاھ بۇنى ئاڭلاپ قاتتىق غەزەپلىنىپ، ئەسكەرلىرىنى چىقىرىپ، ئۇ قاتىللارنى يوقىتىپ، ئۇلارنىڭ شەھىرىگە ئوت قويۇۋېتىپتۇ. | 7 |
[Quando o rei ouviu o que tinha acontecido], ele ficou furioso. Como resultado ele mandou que seus soldados fossem e matassem esses assassinos e queimassem as cidades deles.
ئاندىن ئۇ چاكارلىرىغا: «توي زىياپىتى تەييار بولدى، لېكىن چاقىرىلغانلار [مېھمانلىققا] مۇناسىپ كەلمىدى. | 8 |
[Depois que os soldados dele fizeram isso], ele disse aos seus outros servos: ‘Eu preparei a festa de casamento, mas as pessoas que foram convidadas {que eu convidei} não merecem [vir a ela, porque] ––[rejeitaram meu convite/não pensaram que eu as honrei ao convidá-las.]
ئەمدى سىلەر ئاچا يوللارغا بېرىپ، ئۇدۇل كەلگەن ئادەملەرنىڭ ھەممىسىنى توي زىياپىتىگە تەكلىپ قىلىڭلار» دەپتۇ. | 9 |
Por isso, vão às praças das ruas principais e digam a qualquer um que encontrarem que eles devem vir à festa de casamento.
بۇنىڭ بىلەن چاكارلار يوللارغا چىقىپ، ياخشى بولسۇن، يامان بولسۇن، ئۇدۇل كەلگەنلىكى ئادەملەرنىڭ ھەممىسىنى يىغىپ ئەكەپتۇ. توي سورۇنى مېھمانلار بىلەن لىق تولۇپتۇ. | 10 |
Então esses servos foram ali e reuniram todos os que viram [que queriam ir a essa] festa. Reuniram tanto aqueles que os outros consideravam maus como aqueles que os outros consideravam bons no salão onde a festa de casamento se realiza. O salão ficou cheio {Essas pessoas encheram o salão}.
پادىشاھ مېھمانلار بىلەن كۆرۈشكىلى كىرگەندە، ئۇ يەردە زىياپەت كىيىمى كىيمىگەن بىر كىشىنى كۆرۈپتۇ. | 11 |
Mas quando o rei entrou [no salão] para ver os convidados que estavam ali, viu um que Formatted não usou a roupa [que os servos dele deram aos convidados para usarem] na festa de casamento.
پادىشاھ ئۇنىڭدىن: «بۇرادەر، زىياپەت كىيىمى كىيمەي، بۇ يەرگە قانداق كىردىڭ؟» دەپ سوراپتۇ، بىراق ئۇ كىشى جاۋاب بېرەلمەي قاپتۇ. | 12 |
O rei disse-lhe: ‘Amigo, ––você jamais devia ter entrado/como foi que você entrou? -ou–– [RHQ] neste salão, já que não está usando a roupa [que damos aos convidados para usarem] em uma festa de casamento!/?’ Esse homem não disse nada, [pois não sabia o que dizer].
پادىشاھ چاكارلىرىغا: «ئۇنى پۇت-قوللىرىدىن باغلاپ، تېشىدىكى قاراڭغۇلۇققا ئاچىقىپ تاشلاڭلار! ئۇ يەردە يىغا-زارلار كۆتۈرۈلىدۇ، چىشلىرىنى غۇچۇرلىتىدۇ» دەپتۇ. | 13 |
Então o rei disse aos seus empregados: ‘Amarrem os pés e as mãos desse convidado e joguem-no fora, onde há escuridão total. As pessoas que estão lá choram, [porque sofrem] e rangem os dentes [porque estão com muita dor]”.
چۈنكى چاقىرىلغانلار كۆپ، لېكىن تاللانغانلار ئازدۇر. | 14 |
[Então Jesus disse]: “[O ponto desta história é que Deus] convidou muitos [para virem a Ele], mas são poucos os que Ele escolheu [para estarem ali.]”.
بۇنىڭ بىلەن پەرىسىيلەر ئۇ يەردىن چىقىپ، قانداق قىلىپ ئۇنى ئۆز سۆزى بىلەن تۇزاققا چۈشۈرۈش ھەققىدە مەسلىھەتلەشتى. | 15 |
Depois de Jesus dizer isso, os fariseus se reuniram para planejar como iam fazê-lo dizer algo que faria com que eles pudessem colocá-lo na prisão.
ئۇلار مۇخلىسلىرىنى ھېرودنىڭ تەرەپدارلىرى بىلەن بىللە ئۇنىڭ يېنىغا ئەۋەتىپ: ــ ئۇستاز، سىلىنى سەمىمىي ئادەم، كىشىلەرگە خۇدانىڭ يولىنى سادىقلىق بىلەن ئۆگىتىپ كېلىۋاتىدۇ ۋە ئادەملەرگە قەتئىي يۈز-خاتىرە قىلماي ھېچكىمگە يان باسمايدۇ، دەپ بىلىمىز. | 16 |
Mandaram a Ele alguns dos seus próprios discípulos [que pensavam que os israelitas deviam pagar somente o imposto que as autoridades dos judeus requeriam que as pessoas pagassem]. Também enviaram alguns membros do partido que apoiava Herodes [que pensava que os israelitas só deviam pagar o imposto que o governo romano requeria das pessoas]. Eles disseram-lhe: “Mestre, sabemos que o senhor é honesto e que ensina verdadeiramente a palavra de Deus. Também sabemos que não se importa com o que qualquer outra pessoa diz a respeito do senhor, mesmo que seja uma pessoa importante que não goste do que diz. [IDM]
قېنى، قانداق ئويلايلا؟ [رىم ئىمپېراتورى] قەيسەرگە باج-سېلىق تاپشۇرۇش تەۋرات قانۇنىغا ئۇيغۇنمۇ-يوق؟ ــ دېيىشتى. | 17 |
Portanto, diga-nos o que pensa [RHQ] [ser a resposta para esta pergunta]: É certo ou não nós pagarmos impostos ao governo romano?”
لېكىن ئەيسا ئۇلارنىڭ رەزىل نىيىتىنى بىلىپ: ــ ئەي ساختىپەزلەر، مېنى نېمىشقا سىنىماقچىسىلەر؟ | 18 |
Mas Jesus sabia que na verdade eles eram maliciosos, [querendo que Ele dissesse algo que faria ou os judeus ou as autoridades romanas acusá-lo.] Por isso Ele respondeu-lhes: “Vocês –– são hipócritas/estão fingindo fazer uma pergunta legítima––, mas somente querem [RHQ] que eu diga algo pelo qual possam me prender.
قېنى، باجغا تاپشۇرۇلىدىغان بىر تەڭگە ماڭا كۆرسىتىڭلار، ــ دېدى. ئۇلار بىر دىنار پۇلىنى ئەكەلدى. | 19 |
Mostrem-me a moeda romana [com a qual as pessoas pagam o imposto]”. Aí eles mostraram a Ele a moeda chamada denário.
ئۇ ئۇلاردىن: ــ بۇنىڭ ئۈستىدىكى سۈرەت ۋە نام-ئىسىم كىمنىڭ؟ ــ دەپ سورىدى. | 20 |
Então Ele disse a eles: “De quem é a figura nela? E de quem é o nome gravado nela?”
قەيسەرنىڭ، ــ دەپ جاۋاب بەردى ئۇلار. ئۇ ئۇلارغا: ــ ئۇنداق بولسا، قەيسەرنىڭ ھەققىنى قەيسەرگە، خۇدانىڭ ھەققىنى خۇداغا تاپشۇرۇڭلار، ــ دېدى. | 21 |
Responderam: “[Tem o retrato e o nome de] César, [o chefe do governo romano]”. Aí Ele disse a eles: “Pois paguem ao governo o que [requer] e deem a Deus o que Deus [requer]”.
ئۇلار بۇ سۆزنى ئاڭلاپ، ھەيران بولۇپ قېلىشتى-دە، ئۇنىڭ يېنىدىن كېتىپ قالدى. | 22 |
Quando esses homens ouviram Jesus dizer isso, ficaram admirados [que a resposta dele não fizesse com que qualquer um pudesse acusá-lo]. Então deixaram Jesus e foram para outro lugar.
شۇ كۈنى، «ئۆلگەنلەر تىرىلمەيدۇ» دەيدىغان سادۇقىيلار ئۇنىڭ ئالدىغا كېلىپ قىستاپ سوئال قويدى: | 23 |
Havia [uma seita dos judeus chamada] dos saduceus. Eles creem que os mortos não vivem novamente depois de morrerem. Naquele mesmo dia, alguns deles foram a Ele e fizeram- lhe uma pergunta.
ــ ئۇستاز، مۇسا [پەيغەمبەر تەۋراتتا]: «بىر كىشى پەرزەنتسىز ئۆلۈپ كەتسە، ئۇنىڭ ئاكا ياكى ئىنىسى تۇل يەڭگىسىنى ئەمرىگە ئېلىپ، قېرىندىشى ئۈچۈن نەسىل قالدۇرۇشى لازىم» دەپ تاپىلىغان. | 24 |
[Para desacreditar a ideia de que os mortos fossem viver de novo], disseram a Ele: “Mestre, Moisés escreveu [nas Escrituras: ] ‘Se um homem [que é casado e] que não tem filhos morrer, o irmão dele deve casar-se com a viúva do morto para que os dois possam produzir uma criança. Então aquela criança [será considerada] descendente do homem que morreu [e este continuará a ter descendentes]’.
بۇرۇن ئارىمىزدا يەتتە ئاكا-ئۇكا بار ئىدى. چوڭى ئۆيلەنگەندىن كېيىن ئۆلۈپ كەتتى. پەرزەنت كۆرمىگەنلىكتىن، ئايالىنى ئىككىنچى قېرىندىشىنىڭ ئەمرىگە قالدۇردى. | 25 |
[Pois], havia sete irmãos em uma família que vivia perto de nós. O irmão mais velho casou-se com alguém. Ele e sua mulher não tiveram filhos e ele morreu. Então o irmão [mais velho] do homem morto casou-se com aquela mulher. [Mas ele também morreu sem ter filho].
بىراق ئىككىنچىسىدىكى ئەھۋالمۇ ئۇنىڭكىگە ئوخشاش بولدى، ئاندىن بۇ ئىش ئۈچىنچىسىدە تاكى يەتتىنچى قېرىنداشقىچە ئوخشاش داۋاملاشتى. | 26 |
A mesma coisa aconteceu com o segundo (etc.), até que os sete irmãos, um em seguida do outro, casaram-se com a mesma mulher.
ئاخىردا، ئۇ ئايالمۇ ئۆلۈپ كەتتى. | 27 |
Por último, a viúva também morreu.
ئەمدى تىرىلىش كۈنىدە بۇ ئايال يەتتە ئاكا-ئۇكىنىڭ قايسىسىنىڭ ئايالى بولىدۇ؟ چۈنكى ئۇنى ھەممىسى ئەمرىگە ئالغان-دە! | 28 |
Portanto, já que todos esses homens tinham sido casados com ela [e somente um deles serão esposo dela no lugar onde os mortos vão], quando as pessoas tornarem a viver, de quem o senhor acha que ela será esposa?”
ئەيسا ئۇلارغا مۇنداق جاۋاب بەردى: ــ سىلەر نە مۇقەددەس يازمىلارنى نە خۇدانىڭ قۇدرىتىنى بىلمىگەنلىكىڭلار ئۈچۈن ئازغانسىلەر. | 29 |
Jesus respondeu-lhes: “Vocês certamente estão errados, [porque] não sabem o que eles escreveram nas Escrituras. Vocês também não conhecem o poder de Deus [para fazer com que as pessoas vivam de novo].
چۈنكى ئۆلۈمدىن تىرىلگەندە ئىنسانلار ئۆيلەنمەيدۇ، ئەرگە تەگمەيدۇ، بەلكى خۇدانىڭ ئەرشتىكى پەرىشتىلىرىگە ئوخشاش بولىدۇ. | 30 |
A verdade é que [ela não será esposa de nenhum deles], pois quando Deus fizer todos os mortos viverem de novo, ninguém será casado com ninguém. Pelo contrário, as pessoas serão como os anjos no céu. [Eles não se casam].
ئەمدى ئۆلۈمدىن تىرىلىش مەسىلىسى ھەققىدە خۇدانىڭ سىلەرگە ئېيتقان: | 31 |
Mas quanto às pessoas viverem de novo depois de morrerem, Deus disse algo para vocês. Com certeza vocês/Será que vocês não [RHQ] leram o Ele que disse. [Muito tempo depois que Abraão, Isaque e Jacó morreram, Deus disse a Moisés]:
«مەن ئىبراھىم، ئىسھاق ۋە ياقۇپلارنىڭ خۇداسىدۇرمەن!» دېگەن شۇ سۆزىنى ئوقۇمىدىڭلارمۇ؟ خۇدا ئۆلۈكلەرنىڭ ئەمەس، بەلكى تىرىكلەرنىڭ خۇداسىدۇر!». | 32 |
‘Sou o Deus que Abraão [adora] e que Isaque [adora] e que Jacó adora’. [Abraão, Isaque e Jacó morreram muito tempo antes disso, porém Deus diz que eles ainda o louvam, e por isso sabemos que seus espíritos ainda vivem]! Deus certamente não é alguém que os mortos adoram! Ele é o Deus que os vivos adoram, [porque Ele mantém vivos os espíritos deles depois deles terem morrido/da morte deles]!”
بۇ سۆزنى ئاڭلىغان خەلق ئۇنىڭ تەلىمىدىن ھەيرانۇھەس قېلىشتى. | 33 |
Quando as multidões de pessoas ouviram Jesus ensinar isso, ficaram maravilhadas.
پەرىسىيلەر ئۇنىڭ سادۇقىيلارنىڭ ئاغزىنى تۇۋاقلىغانلىقىنى ئاڭلاپ، بىر يەرگە جەم بولۇشتى. | 34 |
Quando os fariseus ouviram que Jesus respondeu aos saduceus de tal maneira que os saduceus não podiam [pensar em qualquer coisa que pudessem dizer] para responder a Ele, os fariseus se reuniram para [planejar o que diriam a Ele]. Então foram a Jesus.
ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بىر تەۋرات-قانۇن ئۇستازى ئۇنى سىناش مەقسىتىدە ئۇنىڭدىن: | 35 |
Um deles que estudou bem as leis [que Deus deu a Moisés] quis saber se Jesus [poderia responder] bem à pergunta dele ou se diria algo errado. Então perguntou-lhe:
ــ ئۇستاز، تەۋرات قانۇنىدىكى ئەڭ مۇھىم ئەمر قايسى؟ ــ دەپ قىستاپ سورىدى. | 36 |
“Mestre, qual dos mandamentos na lei [que Deus deu a Moisés] é o mais importante?”
ئۇ ئۇنىڭغا مۇنداق دېدى: ــ «پەرۋەردىگار خۇدايىڭنى پۈتۈن قەلبىڭ، پۈتۈن جېنىڭ، پۈتۈن زېھنىڭ بىلەن سۆيگىن» | 37 |
Jesus [citou as Escrituras quando respondeu]: “Devem amar o Senhor seu Deus em toda a sua maneira de viver. Demonstrem este amor em tudo que quiserem e sentirem e em tudo que pensarem. [IDM]
ــ ئەڭ ئۇلۇغ، بىرىنچى ئورۇندا تۇرىدىغان ئەمر مانا شۇ. | 38 |
É este o mandamento mais importante na lei [que Deus deu a Moisés].
ئۇنىڭغا ئوخشايدىغان ئىككىنچى ئەمر بولسا «قوشناڭنى ئۆزۈڭنى سۆيگەندەك سۆي». | 39 |
O segundo mandamento em importância que com certeza todos devem obedecer é: ‘Ame as pessoas com quem têm contato tanto quanto você ama a si mesmo’.
پۈتۈن تەۋرات قانۇنى ۋە پەيغەمبەرلەرنىڭ سۆزلىرى بۇ ئىككى ئەمرگە ئېسىلغان ھالدا ماڭىدۇ. | 40 |
Este ensinamento resume todas as leis [que Moisés escreveu nas Escrituras] e tudo quanto os profetas [escreveram nelas]”.
پەرىسىيلەر جەم بولۇپ تۇرغان ۋاقىتتا، ئەيسا ئۇلاردىن: | 41 |
Enquanto os fariseus ainda estavam juntos [perto de Jesus], Ele perguntou a eles:
ــ مەسىھ توغرىسىدا قانداق ئويلاۋاتىسىلەر؟ ئۇ كىمنىڭ ئوغلى؟ ــ دەپ سورىدى. داۋۇتنىڭ ئوغلى، ــ دېيىشتى ئۇلار. | 42 |
“O que vocês pensam sobre quem é o Messias? Ele é descendente de quem?” Responderam-lhe: “[Ele é descendente] do [Rei] Davi”.
ئۇ ئۇلارغا مۇنداق دېدى: ئۇنداقتا، نېمە ئۈچۈن [زەبۇردا] داۋۇت مەسىھنى روھتا «رەببىم» دەپ ئاتاپ، ــ | 43 |
Jesus disse-lhes: “[Se o Messias for descendente do Rei Davi], então Davi não devia ter chamado/como é possível que Davi tenha chamado–– [RHQ] chamou o Messias ‘Senhor’ quando Davi estava dizendo o que o Espírito Santo o levou a dizer./?
«پەرۋەردىگار مېنىڭ رەببىمگە ئېيتتىكى: ــ «مەن سېنىڭ دۈشمەنلىرىڭنى ئايىغىڭ ئاستىدا دەسسەتكۈچە، ئوڭ يېنىمدا ئولتۇرغىن!» ــ دەيدۇ؟ | 44 |
Davi escreveu [isto na Escritura sobre o Messias]: ‘Deus disse a meu Senhor: ‘Sente-se a meu lado direito [onde eu vou honrá-lo grandemente, ] enquanto derroto completamente seus inimigos [MTY].’
داۋۇت [مەسىھنى] شۇنداق «رەببىم» دەپ ئاتىغان تۇرسا، ئەمدى مەسىھ قانداقمۇ داۋۇتنىڭ ئوغلى بولىدۇ؟ | 45 |
Portanto, já que Davi chamou o Messias de ‘Senhor’, ––Ele não pode/como é que Ele pode–– [RHQ] ser [somente] o descendente do [Rei] Davi!/? [Ele tem que ser muito maior do que Davi]!”
ۋە ھېچكىم ئۇنىڭغا جاۋابەن بىر ئېغىزمۇ سۆز قايتۇرالمىدى؛ شۇ كۈندىن ئېتىبارەن، ھېچكىم ئۇنىڭدىن سوئال سوراشقىمۇ پېتىنالمىدى. | 46 |
Ninguém [que ouviu o que Jesus disse] podia pensar em qualquer palavra para dizer a Ele. Depois disso, ninguém mais se atreveu a fazer qualquer outra pergunta a Ele para tentar prendê-lo.