سامۇئىل 2 3

1 ھالبۇكى، سائۇلنىڭ جەمەتى بىلەن داۋۇتنىڭ جەمەتى ئوتتۇرسىدىكى جەڭ ئۇزۇن ۋاقىتقىچە داۋاملاشتى؛ داۋۇتنىڭ جەمەتى بارغانسېرى كۈچەيدى، لېكىن سائۇلنىڭ جەمەتى بارغانسېرى ئاجىزلاشماقتا ئىدى.

and to be [the] battle long between house: household Saul and between house: household David and David to go: continue and stronger and house: household Saul to go: continue and poor

2 ھېبروندا داۋۇت بىر قانچە ئوغۇللۇق بولدى، ئۇنىڭ تۇنجىسى ئامنون بولۇپ، يىزرەئەللىك ئاھىنوئامدىن تۇغۇلدى؛

(and to beget *Q(K)*) to/for David son: child in/on/with Hebron and to be firstborn his Amnon to/for Ahinoam [the] Jezreel

3 ئىككىنچىسى كىلېئاب بولۇپ كارمەللىك نابالنىڭ ئايالى بولغان ئابىگائىلدىن تۇغۇلدى. ئۈچىنچىسى ئابشالوم ئىدى. ئۇ گەشورنىڭ پادىشاھى تالماينىڭ قىزى مائاكاھدىن تۇغۇلغانىدى،

and second his Chileab (to/for Abigail *Q(k)*) woman: wife Nabal [the] Carmelite and [the] third Absalom son: child Maacah daughter Talmai king Geshur

4 تۆتىنچىسى ئادونىيا بولۇپ ھاگگىتتىن تۇغۇلغان ئىدى. بەشىنچىسى شەفاتىيا بولۇپ ئابىتالدىن تۇغۇلغان ئىدى.

and [the] fourth Adonijah son: child Haggith and [the] fifth Shephatiah son: child Abital

5 ئالتىنچىسى يىترىئام بولۇپ داۋۇتنىڭ ئايالى ئەگلاھدىن تۇغۇلدى. داۋۇتنىڭ بۇ ئالتە ئوغلىنىڭ ھەممىسى ھېبروندا تۇغۇلدى.

and [the] sixth Ithream to/for Eglah woman: wife David these to beget to/for David in/on/with Hebron

6 سائۇلنىڭ جەمەتى بىلەن داۋۇتنىڭ جەمەتى ئوتتۇرىسىدىكى جەڭ داۋامىدا، ئابنەر سائۇلنىڭ جەمەتىدە ئۆز ھوقۇقىنى كۈچەيتتى.

and to be in/on/with to be [the] battle between house: household Saul and between house: household David and Abner to be to strengthen: strengthen in/on/with house: household Saul

7 ئەمدى سائۇلنىڭ بىر كىنىزىكى بار ئىدى؛ ئۇ ئاياھنىڭ قىزى بولۇپ، ئىسمى رىزپاھ ئىدى. بىر كۈنى ئىشبوشەت ئابنەرگە: نېمىشقا ئاتامنىڭ كېنىزىكى بىلەن بىللە بولدۇڭ؟ ــ دېدى.

and to/for Saul concubine and name her Rizpah daughter Aiah and to say to(wards) Abner why? to come (in): come to(wards) concubine father my

8 ئابنەر ئىشبوشەتنىڭ بۇ سۆزلىرىگە ئىنتايىن ئاچچىقلىنىپ مۇنداق دېدى: ــ «مەن بۈگۈنكى كۈندىمۇ ئاتاڭ سائۇلنىڭ جەمەتىگە، ئۇنىڭ ئۇرۇق-تۇغقانلىرىغا ۋە دوستلىرىغا مېھرىبانلىق كۆرسىتىپ، سېنى داۋۇتنىڭ قولىغا تاپشۇرمىغان تۇرسام، مېنى يەھۇداغا تەۋە بىر ئىتىنىڭ بېشىدەك كۆرۈپ، بۈگۈن بۇ خوتۇن ئۈچۈن مېنى گۇناھقا بۇيرۇماقچىمۇسەن؟

and to be incensed to/for Abner much upon word Ish-bosheth Ish-bosheth and to say head dog I which to/for Judah [the] day to make: do kindness with house: household Saul father your to(wards) brother: male-sibling his and to(wards) companion his and not to find you in/on/with hand: power David and to reckon: visit upon me iniquity: crime [the] woman [the] day

9 مەن پەرۋەردىگارنىڭ داۋۇتقا قەسەم بىلەن ۋەدە قىلغىنىدەك قىلمىسام خۇدا مەنكى ئابنەرنى قاتتىق ئۇرسۇن ۋە ئۇنىڭدىن ئارتۇق ئۇرسۇن!

thus to make: do God to/for Abner and thus to add to/for him for like/as as which to swear LORD to/for David for so to make: do to/for him

10 ــ يەنى، پادىشاھلىقنى سائۇلنىڭ جەمەتىدىن يۆتكەپ، داۋۇتنىڭ تەختىنى داندىن بەئەر-شېباغىچە پۈتكۈل ئىسرائىل بىلەن يەھۇدانىڭ ئۈستىگە تىكلىمىسەم!».

to/for to pass: bring [the] kingdom from house: household Saul and to/for to arise: establish [obj] throne David upon Israel and upon Judah from Dan and till Beersheba Beersheba

11 ئىشبوشەت ئابنەردىن قورقۇپ، ئۇنىڭغا جاۋابەن بىر ئېغىز سۆز قىلىشقىمۇ جۈرئەت قىلالمىدى.

and not be able still to/for to return: reply [obj] Abner word from to fear he [obj] him

12 ئابنەر بولسا ئۆزى ئۈچۈن ئەلچىلەرنى داۋۇتنىڭ قېشىغا ماڭدۇرۇپ ئۇنىڭغا: زېمىن كىمنىڭكى؟ مەن بىلەن ئەھدە تۈزگىن، مېنىڭ قولۇم سېنىڭ تەرىپىڭدە بولۇپ، پۈتكۈل ئىسرائىلنى ساڭا مايىل قىلىمەن ــ دېدى.

and to send: depart Abner messenger to(wards) David (underneath: stand him *Q(K)*) to/for to say to/for who? land: country/planet to/for to say to cut: make(covenant) [emph?] covenant your with me and behold hand: power my with you to/for to turn: turn to(wards) you [obj] all Israel

13 داۋۇت جاۋاب بېرىپ: ــ بولىدۇ، مەن سەن بىلەن ئەھدە قىلاي. پەقەت بىرلا ئىشنى تەلەپ قىلاي؛ مېنىڭ قېشىمغا كەلگەندە سائۇلنىڭ قىزى مىقالنى ئېلىپ كەلمىسەڭ، يۈزۈمنى كۆرەلمەيسەن، دېدى.

and to say pleasant I to cut: make(covenant) with you covenant surely word: thing one I to ask from with you to/for to say not to see: see [obj] face my for if: except to/for face to come (in): bring you [obj] Michal daughter Saul in/on/with to come (in): come you to/for to see: see [obj] face my

14 ئاندىن داۋۇت ئىشبوشەتنىڭ قېشىغا ئەلچىلەرنى ماڭدۇرۇپ: مەن بىر يۈز فىلىستىينىڭ خەتنىلىكى بەدىلى بىلەن ئالغان ئايالىم مىقالنى ماڭا قايتۇرۇپ بەرگىن ــ دېدى.

and to send: depart David messenger to(wards) Ish-bosheth Ish-bosheth son: child Saul to/for to say to give: give [emph?] [obj] woman: wife my [obj] Michal which to betroth to/for me in/on/with hundred foreskin Philistine

15 ئىشبوشەت ئادەم ئەۋەتىپ مىقالنى ئۇنىڭ ئېرىدىن، يەنى لائىشنىڭ ئوغلى پالتىيەلدىن ئېلىپ كەلدى.

and to send: depart Ish-bosheth Ish-bosheth and to take: take her from from with man: husband from from with Paltiel son: child (Laish *Q(K)*)

16 لېكىن ئۇنىڭ ئېرى باخۇرىمغىچە ئۇنىڭ كەينىدىن يىغلىغان پېتى ئەگىشىپ ماڭدى. ئاخىر بېرىپ ئابنەر ئۇنىڭغا: ــ يېنىپ كەتكىن، دېۋىدى، ئۇ قايتىپ كەتتى.

and to go: follow with her man: husband her to go: follow and to weep after her till Bahurim and to say to(wards) him Abner to go: follow to return: return and to return: return

17 ئەمدى ئابنەر ئىسرائىلنىڭ ئاقساقاللىرىغا: سىلەر بۇرۇن داۋۇت ئۈستىمىزگە پادىشاھ بولسۇن، دېگەن ئارزۇ-ئىستەكتە بولدۇڭلار.

and word Abner to be with old: elder Israel to/for to say also yesterday also three days ago to be to seek [obj] David to/for king upon you

18 ئەمدى ھازىر ھەرىكەت قىلىڭلار؛ چۈنكى پەرۋەردىگار داۋۇت توغرىسىدا: ــ قۇل-بەندەم داۋۇتنىڭ قولى بىلەن ئىسرائىل خەلقىمنى فىلىستىيلەرنىڭ قولىدىن، شۇنداقلا بارلىق دۈشمەنلىرىنىڭ قولىدىن قۇتقۇزىمەن، ــ دېگەنىدى.

and now to make: do for LORD to say to(wards) David to/for to say in/on/with hand: power David servant/slave my to save [obj] people my Israel from hand: power Philistine and from hand: power all enemy their

19 ئابنەر يەنە بىنيامىنلارنىڭ قۇلىقىغىمۇ مۇشۇ سۆزلەرنى ئېيتتى. ئاندىن ئىسرائىل بىلەن بىنيامىننىڭ پۈتكۈل جەمەتىنىڭ ئارزۇ-ئىستەكلىرىنى داۋۇتنىڭ قۇلىقىغا ئېيتىشقا ھېبرونغا باردى.

and to speak: speak also Abner in/on/with ear: to ears Benjamin and to go: went also Abner to/for to speak: speak in/on/with ear: to ears David in/on/with Hebron [obj] all which be pleasing in/on/with eye: appearance Israel and in/on/with eye: appearance all house: household Benjamin

20 شۇنداق قىلىپ ئابنەر يىگىرمە ئادەمنىڭ ھەمراھلىقىدا ھېبرونغا داۋۇتنىڭ قېشىغا كەلگەندە داۋۇت ئابنەر ۋە ئۇنىڭ ئادەملىرىگە بىر زىياپەت تەييارلىدى.

and to come (in): come Abner to(wards) David Hebron and with him twenty human and to make David to/for Abner and to/for human which with him feast

21 ئابنەر داۋۇتقا: مەن قوزغىلىپ پۈتكۈل ئىسرائىلنى غوجام پادىشاھنىڭ ئالدىغا جەم قىلاي، ئۇلار سېنىڭ بىلەن ئەھدە قىلىشسۇن، ئاندىن سەن ئۆز كۆڭلۈڭ خالىغاننىڭ بارلىقى ئۈستىدىن سەلتەنەت قىلالايدىغان بولىسەن، دېدى. شۇنىڭ بىلەن داۋۇت ئابنەرنى يولغا سېلىپ قويدى، ئۇ ئامان-ئېسەن قايتىپ كەتتى.

and to say Abner to(wards) David to arise: rise and to go: went and to gather to(wards) lord my [the] king [obj] all Israel and to cut: make(covenant) with you covenant and to reign in/on/with all which to desire soul your and to send: depart David [obj] Abner and to go: went in/on/with peace

22 مانا، شۇ ئەسنادا داۋۇتنىڭ ئادەملىرى بىلەن يوئاب بىر يەرگە ھۇجۇم قىلىپ نۇرغۇن ئولجا ئېلىپ قايتىپ كەلدى. لېكىن ئابنەر شۇ چاغدا ھېبروندا داۋۇتنىڭ قېشىدا يوق ئىدى؛ چۈنكى داۋۇتنىڭ ئۇزىتىپ قويۇشى بىلەن ئامان-ئېسەن قايتىپ كەتكەنىدى.

and behold servant/slave David and Joab to come (in): come from [the] band and spoil many with them to come (in): bring and Abner nothing he with David in/on/with Hebron for to send: depart him and to go: went in/on/with peace

23 يوئاب ۋە ئۇنىڭ بىلەن بولغان پۈتكۈل قوشۇن يېتىپ كەلگەندە، خەلق ئۇنىڭغا: نەرنىڭ ئوغلى ئابنەر پادىشاھنىڭ قېشىغا كەلدى، پادىشاھ ئۇنى يولغا سېلىپ قويۇشى بىلەن ئۇ ئامان-ئېسەن قايتىپ كەتتى ــ دېدى.

and Joab and all [the] army which with him to come (in): come and to tell to/for Joab to/for to say to come (in): come Abner son: child Ner to(wards) [the] king and to send: let go him and to go: went in/on/with peace

24 ئاندىن يوئاب پادىشاھنىڭ قېشىغا بېرىپ: بۇ سېنىڭ نېمە قىلغىنىڭ؟! مانا، ئابنەر قېشىڭغا كەپتۇ! نېمىشقا ئۇنى يولغا سېلىپ قويدۇڭ؟ ئۇ ھازىر كېتىپتۇ!

and to come (in): come Joab to(wards) [the] king and to say what? to make: do behold to come (in): come Abner to(wards) you to/for what? this to send: depart him and to go: went to go: went

25 سەن نەرنىڭ ئوغلى ئابنەرنى بىلىسەنغۇ! ئۇنىڭ كېلىشى جەزمەن سېنى ئالداش ئۈچۈن، سېنىڭ چىقىپ-كىرىدىغان يولۇڭنى، شۇنداقلا بارلىق ئىش-پائالىيىتىڭنى بىلىۋېلىش ئۈچۈندۇر، ــ دېدى.

to know [obj] Abner son: child Ner for to/for to entice you to come (in): come and to/for to know [obj] exit your and [obj] (entrance your *Q(K)*) and to/for to know [obj] all which you(m. s.) to make: do

26 يوئاب داۋۇتنىڭ قېشىدىن چىقىشى بىلەن ئۇ خەۋەرچىلەرنى ئابنەرنىڭ كەينىدىن ماڭدۇردى. ئۇلار ئۇنى سىراھ قۇدۇقىنىڭ يېنىدىن ياندۇرۇپ ئېلىپ كەلدى؛ لېكىن داۋۇت بۇ ئىشتىن بىخەۋەر ئىدى.

and to come out: come Joab from from with David and to send: depart messenger after Abner and to return: return [obj] him from Cistern [the] Sirah and David not to know

27 ئابنەر ھېبرونغا يېنىپ كەلگەندە يوئاب ئۇنى شەھەر قوۋۇقىدا ئۇچرىتىپ، «ساڭا دەيدىغان مەخپىي سۆزۈم بار ئىدى» دەپ ئۇنى بىر چەتكە ئەكىلىپ ئۇ يەردە ئىنىسى ئاساھەلنىڭ قان قىساسىنى ئېلىش ئۈچۈن قورسىقىغا پىچاق سالدى، شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئۆلدى.

and to return: return Abner Hebron and to stretch him Joab to(wards) midst [the] gate (to/for to speak: speak *LA(bh)*) with him in/on/with quietness and to smite him there [the] belly and to die in/on/with blood Asahel Asahel brother: male-sibling his

28 كېيىن، داۋۇت بۇ ئىشنى ئاڭلاپ: مەن ۋە پادىشاھلىقىم پەرۋەردىگارنىڭ ئالدىدا نەرنىڭ ئوغلى ئابنەرنىڭ ئاققان قېنى ئۈچۈن مەڭگۈ بىگۇناھدۇرمىز؛

and to hear: hear David from after so and to say innocent I and kingdom my from from with LORD till forever: enduring from blood Abner son: child Ner

29 [ئۇنىڭ قېنىنى ئاققۇزۇش] گۇناھى يوئابنىڭ بېشىغا ۋە ئاتىسىنىڭ جەمەتىنىڭ بېشىغا قاينام بولۇپ چۈشسۇن؛ يوئابنىڭ ئائىلىسىدىن ئاقما يارا كېسىلى، ياكى ماخاۋ كېسىلى، ياكى ھاسىغا تايانغۇچى، قىلىچتىن ئۆلگۈچى ياكى ئاش-تۈلۈكسىزلەر ئۆكسۈمىسۇن! ــ دېدى.

to twist: dance upon head Joab and to(wards) all house: household father his and not to cut: lack from house: household Joab to flow: discharge and be leprous and to strengthen: hold in/on/with district and to fall: fall in/on/with sword and lacking food: bread

30 شۇنداق قىلىپ، ئابنەر گىبېئوندىكى جەڭدە ئۇلارنىڭ ئىنىسى ئاساھەلنى ئۆلتۈرگىنى ئۈچۈن، يوئاب بىلەن ئىنىسى ئابىشاي ئۇنى ئۆلتۈردى.

and Joab and Abishai brother: male-sibling his to kill to/for Abner upon which to die [obj] Asahel brother: male-sibling their in/on/with Gibeon in/on/with battle

31 داۋۇت يوئابقا ۋە ئۇنىڭغا ئەگەشكەن بارلىق خەلققە: كىيىملىرىڭلارنى يىرتىڭلار! بۆز كىيىم كىيىڭلار! ئابنەرنىڭ [مېيىتى] ئالدىدا ماتەم تۇتۇڭلار! دېدى. داۋۇت پادىشاھ [ئابنەرنىڭ] جىنازىسىنىڭ كەينىدىن ماڭدى.

and to say David to(wards) Joab and to(wards) all [the] people which with him to tear garment your and to gird sackcloth and to mourn to/for face: before Abner and [the] king David to go: follow after [the] bed

32 ئۇلار ئابنەرنى ھېبروندا دەپنە قىلدى، پادىشاھ ئابنەرنىڭ قەبرىسىنىڭ يېنىدا ئاۋازىنى كۆتۈرۈپ يىغلىدى؛ خەلقنىڭ ھەممىسىمۇ يىغلاشتى.

and to bury [obj] Abner in/on/with Hebron and to lift: loud [the] king [obj] voice his and to weep to(wards) grave Abner and to weep all [the] people

33 پادىشاھ ئابنەر ئۈچۈن مەرسىيە ئوقۇپ: ــ «ئابنەرنىڭ ئەخمەقتەك ئۆلگىنى توغرىمۇ؟

and to chant [the] king to(wards) Abner and to say like/as death foolish to die Abner

34 قوللىرىڭ باغلاغلىق بولمىسىمۇ، پۇتلۇرۇڭ ئىشكەللىك بولمىسىمۇ، لېكىن سەن كىشىلەرنىڭ رەزىللەرنىڭ قولىدا يىقىلغىنىدەك، يىقىلىپ ئۆلگەنسەن!» ــ دېدى. شۇنىڭ بىلەن خەلقنىڭ ھەممىسى ئۇنىڭ ئۈچۈن يەنە يىغلاشتى.

hand your not to bind and foot your not to/for bronze to approach: bring like/as to fall: fall to/for face: before son: type of injustice to fall: fall and to add: again all [the] people to/for to weep upon him

35 ئاندىن بارلىق خەلق داۋۇتنىڭ يېنىغا كېلىپ، ئۇنىڭغا كۈن پاتقۇچە تاماق يېيىشنى ئۆتۈندى. ئەمما داۋۇت قەسەم ئىچىپ: مەن كۈن پاتماستا يا نان يا باشقا ھەرقانداق نەرسىنى تېتىسام، خۇدا مېنى ئۇرسۇن ياكى ئۇنىڭدىن ئارتۇق جازالىسۇن، ــ دېدى.

and to come (in): come all [the] people to/for to eat [obj] David food: bread in/on/with still [the] day and to swear David to/for to say thus to make: do to/for me God and thus to add that if: except if: except to/for face: before to come (in): come [the] sun to perceive food: bread or all anything

36 بارلىق خەلق بۇنى بايقاپ، بۇ ئىشتىن رازى بولدى؛ ئەمەلىيەتتە پادىشاھ قىلغان ھەربىر ئىش بارلىق خەلقنى رازى قىلاتتى.

and all [the] people to recognize and be good in/on/with eye: appearance their like/as all which to make: do [the] king in/on/with eye: appearance all [the] people be pleasing

37 شۇنىڭ بىلەن بارلىق خەلق، شۇنداقلا پۈتكۈل ئىسرائىل شۇ كۈنى نەرنىڭ ئوغلى ئابنەرنىڭ ئۆلتۈرۈلىشىنىڭ پادىشاھنىڭ كۆرسەتمىسى ئەمەسلىكىنى بىلىپ يەتتى.

and to know all [the] people and all Israel in/on/with day [the] he/she/it for not to be from [the] king to/for to die [obj] Abner son: child Ner

38 پادىشاھ ئۆز خىزمەتكارلىرىغا: بىلەمسىلەر؟ بۈگۈن ئىسرائىلدا بىر سەردار، ئۇلۇغ بىر زات يىقىلدى!

and to say [the] king to(wards) servant/slave his not to know for ruler and great: large to fall: fall [the] day: today [the] this in/on/with Israel

39 گەرچە مەن مەسىھ قىلىنىپ پادىشاھ تىكلەنگەن بولساممۇ، مەن ئاجىز بىر بەندىمەن. بۇ ئادەملەر، يەنى زەرۇئىيانىڭ ئوغۇللىرىنىڭ ۋەھشىيىلىكىنى مەن كۆتۈرەلمىگۈدەكمەن؛ پەرۋەردىگار رەزىللىك قىلغۇچىنىڭ رەزىللىكىنى ئۆز بېشىغا قايتۇرسۇن! ــ دېدى.

and I [the] day tender and to anoint king and [the] human [the] these son: child Zeruiah severe from me to complete LORD to/for to make: do [the] distress: evil like/as distress: evil his