تارىخ-تەزكىرە 2 28

1 ئاھاز تەختكە چىققان چېغىدا يىگىرمە ياشتا ئىدى؛ ئۇ يېرۇسالېمدا ئون ئالتە يىل سەلتەنەت قىلدى. ئۇ ئاتىسى داۋۇتقا ئوخشاش پەرۋەردىگارنىڭ نەزىرىدە دۇرۇس بولغاننى قىلماي،

Aⱨaz tǝhtkǝ qiⱪⱪan qeƣida yigirmǝ yaxta idi; u Yerusalemda on altǝ yil sǝltǝnǝt ⱪildi. U atisi Dawutⱪa ohxax Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ durus bolƣanni ⱪilmay,

2 بەلكى ئىسرائىلنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ يولىغا كىرىپ ماڭدى؛ ئۇ ھەتتا بائاللارغا ئاتاپ مەبۇدلارنى قۇيدۇردى؛

Bǝlki Israilning padixaⱨlirining yoliƣa kirip mangdi; u ⱨǝtta Baallarƣa atap mǝbudlarni ⱪuydurdi;

3 پەرۋەردىگار ئىسرائىللار زېمىنىدىن ھەيدەپ چىقارغان ئەللەرنىڭ يىرگىنچلىك گۇناھلىرىنى دوراپ، ھىننوم جىلغىسىدا كۈجە كۆيدۈردى، ئۆزىنىڭ پەرزەنتلىرىنى ئوتتىن ئۆتكۈزۈپ كۆيدۈردى؛

Pǝrwǝrdigar Israillar zeminidin ⱨǝydǝp qiⱪarƣan ǝllǝrning yirginqlik gunaⱨlirini dorap, Ⱨinnom jilƣisida küjǝ kɵydürdi, ɵzining pǝrzǝntlirini ottin ɵtküzüp kɵydürdi;

4 يەنە «يۇقىرى جايلار»دا، دۆڭلەردە ۋە ھەرقايسى كۆكەرگەن دەرەخ ئاستىدا كۆيدۈرمە قۇربانلىق قىلدى ۋە كۈجە كۆيدۈردى.

Yǝnǝ «yuⱪiri jaylar»da, dɵnglǝrdǝ wǝ ⱨǝrⱪaysi kɵkǝrgǝn dǝrǝh astida kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ ⱪildi wǝ küjǝ kɵydürdi.

5 شۇڭا، ئۇنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگار ئۇنى سۇرىيە پادىشاھىنىڭ قولىغا تاپشۇردى؛ سۇرىيلەر ئۇنى تارمار كەلتۈرۈپ، يەھۇدادىن نۇرغۇن خەلقنى تۇتقۇن قىلىپ دەمەشققە ئېلىپ كەتتى. خۇدا يەنە ئۇنى ئىسرائىل پادىشاھىنىڭ قولىغا تاپشۇردى، ئىسرائىل پادىشاھى [يەھۇدادا] چوڭ قىرغىنچىلىق ئېلىپ باردى.

Xunga, uning Hudasi Pǝrwǝrdigar uni Suriyǝ padixaⱨining ⱪoliƣa tapxurdi; Suriylǝr uni tarmar kǝltürüp, Yǝⱨudadin nurƣun hǝlⱪni tutⱪun ⱪilip Dǝmǝxⱪⱪǝ elip kǝtti. Huda yǝnǝ uni Israil padixaⱨining ⱪoliƣa tapxurdi, Israil padixaⱨi [Yǝⱨudada] qong ⱪirƣinqiliⱪ elip bardi.

6 رەمالىيانىڭ ئوغلى پىكاھ يەھۇدادا بىر كۈن ئىچىدە بىر يۈز يىگىرمە مىڭ ئادەمنى ئۆلتۈردى، ئۇلارنىڭ ھەممىسى ئەزىمەتلەر ئىدى؛ بۇنىڭ سەۋەبى، ئۇلار ئاتا-بوۋىلىرىنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگاردىن ۋاز كەچكەنىدى.

Rǝmaliyaning oƣli Pikaⱨ Yǝⱨudada bir kün iqidǝ bir yüz yigirmǝ ming adǝmni ɵltürdi, ularning ⱨǝmmisi ǝzimǝtlǝr idi; buning sǝwǝbi, ular ata-bowilirining Hudasi Pǝrwǝrdigardin waz kǝqkǝnidi.

7 زىكرى ئىسىملىك بىر ئەفرائىمىي ئەزىمەت بار ئىدى؛ ئۇ پادىشاھنىڭ ئوغلى مائاسىياھانى، ئوردىنىڭ باش غوجىدارى ئازرىكام ۋە پادىشاھنىڭ باش ۋەزىرى ئەلكاناھنى قەتل قىلدى.

Zikri isimlik bir Əfraimiy ǝzimǝt bar idi; u padixaⱨning oƣli Maasiyaⱨani, ordining bax ƣojidari Azrikam wǝ padixaⱨning bax wǝziri Əlkanaⱨni ⱪǝtl ⱪildi.

8 ئىسرائىللار ئۆز قېرىنداشلىرىدىن ئىككى يۈز مىڭ ئايال، ئوغۇل-قىز بالىلارنى تۇتقۇن قىلىپ ئېلىپ كەتتى؛ ئۇلار يەنە يەھۇدادىن نۇرغۇن ئۇرۇش غەنىيمەتلىرىنى بۇلاڭ-تالاڭ قىلىپ سامارىيەگە ئەكەتتى.

Israillar ɵz ⱪerindaxliridin ikki yüz ming ayal, oƣul-ⱪiz balilarni tutⱪun ⱪilip elip kǝtti; ular yǝnǝ Yǝⱨudadin nurƣun urux ƣǝniymǝtlirini bulang-talang ⱪilip Samariyǝgǝ ǝkǝtti.

9 لېكىن ئۇ يەردە پەرۋەردىگارنىڭ ئودەد ئىسىملىك بىر پەيغەمبىرى بار ئىدى؛ ئۇ سامارىيەگە قايتىپ كەلگەن قوشۇننىڭ ئالدىغا چىقىپ ئۇلارغا: ــ قاراڭلار، ئاتا-بوۋاڭلارنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگار يەھۇدالارنى ئاچچىقىدا سىلەرنىڭ قولۇڭلارغا تاپشۇردى ۋە سىلەر پەلەككە يەتكەن قەھرى-غەزەپ بىلەن ئۇلارنى ئۆلتۈردۈڭلار.

Lekin u yǝrdǝ Pǝrwǝrdigarning Odǝd isimlik bir pǝyƣǝmbiri bar idi; u Samariyǝgǝ ⱪaytip kǝlgǝn ⱪoxunning aldiƣa qiⱪip ularƣa: — Ⱪaranglar, ata-bowanglarning Hudasi Pǝrwǝrdigar Yǝⱨudalarni aqqiⱪida silǝrning ⱪolunglarƣa tapxurdi wǝ silǝr pǝlǝkkǝ yǝtkǝn ⱪǝⱨri-ƣǝzǝp bilǝn ularni ɵltürdünglar.

10 ئەمدى سىلەر يەنە يەھۇدالار بىلەن يېرۇسالېملىقلارنى مەجبۇرىي ئۆزۈڭلارغا قۇل-دىدەك قىلماقچى بولۇۋاتىسىلەر. لېكىن سىلەر ئۆزۈڭلارمۇ خۇدايىڭلار پەرۋەردىگار ئالدىدا گۇناھ-ئىتائەتسىزلىكلەر ئۆتكۈزدۇڭلارغۇ؟

Əmdi silǝr yǝnǝ Yǝⱨudalar bilǝn Yerusalemliⱪlarni mǝjburiy ɵzünglarƣa ⱪul-didǝk ⱪilmaⱪqi boluwatisilǝr. Lekin silǝr ɵzünglarmu Hudayinglar Pǝrwǝrdigar aldida gunaⱨ-itaǝtsizliklǝr ɵtküzdunglarƣu?

11 ئەمدى گېپىمگە قۇلاق سېلىڭلار! قېرىنداشلىرىڭلاردىن تۇتقۇن قىلىپ كەلگەنلەرنى قايتۇرۇۋېتىڭلار، چۈنكى پەرۋەردىگارنىڭ قاتتىق غەزىپى بېشىڭلارغا چۈشەي دەپ قالدى، دېدى.

Əmdi gepimgǝ ⱪulaⱪ selinglar! Ⱪerindaxliringlardin tutⱪun ⱪilip kǝlgǝnlǝrni ⱪayturuwetinglar, qünki Pǝrwǝrdigarning ⱪattiⱪ ƣǝzipi bexinglarƣa qüxǝy dǝp ⱪaldi, dedi.

12 شۇنىڭ بىلەن ئەفرائىملارنىڭ بىرقانچە يولباشچىلىرى، يەنى يوھاناننىڭ ئوغلى ئازارىيا، مەشىللىموتنىڭ ئوغلى بەرەكىيا، شاللۇمنىڭ ئوغلى ھەزەكىيا ۋە ھادلاينىڭ ئوغلى ئاماسا قوزغىلىپ چىقىپ جەڭدىن قايتىپ كەلگەن قوشۇننى توسۇۋېلىپ

Xuning bilǝn Əfraimlarning birⱪanqǝ yolbaxqiliri, yǝni Yoⱨananning oƣli Azariya, Mǝxillimotning oƣli Bǝrǝkiya, Xallumning oƣli Ⱨǝzǝkiya wǝ Ⱨadlayning oƣli Amasa ⱪozƣilip qiⱪip jǝngdin ⱪaytip kǝlgǝn ⱪoxunni tosuwelip

13 ئۇلارغا: ــ بۇ تۇتقۇنلارنى بۇ يەرگە ئېلىپ كىرسەڭلار بولمايدۇ؛ بىزنىڭ پەرۋەردىگارنىڭ ئالدىدا گۇناھىمىز تۇرۇپ، يەنە تېخىمۇ كۆپ گۇناھلار ۋە ئىتائەتسىزلىكلەرنى ئاينىتماقچىمۇسىلەر؟ چۈنكى بىزنىڭ ئىتائەتسىزلىكىمىز ھېلىمۇ ئىنتايىن ئېغىردۇر، ئىسرائىلنىڭ بېشىغا ئوتلۇق قەھر-غەزەپ چۈشەي دەپ قالدى، دېدى.

ularƣa: — Bu tutⱪunlarni bu yǝrgǝ elip kirsǝnglar bolmaydu; bizning Pǝrwǝrdigarning aldida gunaⱨimiz turup, yǝnǝ tehimu kɵp gunaⱨlar wǝ itaǝtsizliklǝrni aynitmaⱪqimusilǝr? Qünki bizning itaǝtsizlikimiz ⱨelimu intayin eƣirdur, Israilning bexiƣa otluⱪ ⱪǝⱨr-ƣǝzǝp qüxǝy dǝp ⱪaldi, dedi.

14 شۇنىڭ بىلەن لەشكەرلەر تۇتقۇنلار بىلەن ئۇرۇش غەنىيمەتلىرىنى يولباشچىلار ۋە پۈتكۈل جامائەت ئالدىدا قالدۇرۇپ قويدى.

Xuning bilǝn lǝxkǝrlǝr tutⱪunlar bilǝn urux ƣǝniymǝtlirini yolbaxqilar wǝ pütkül jamaǝt aldida ⱪaldurup ⱪoydi.

15 يۇقىرىدا ئىسمى تىلغا ئېلىنغان كىشىلەر قوزغىلىپ، تۇتقۇنلارنى باشلاپ چىقتى، ئۇرۇش غەنىيمەتلىرى ئىچىدىن كىيىم-كېچەك ۋە ئاياغلارنى ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بارلىق يالىڭاچ، يالاڭ ئاياغ تۇرغانلارغا كىيگۈزۈپ، ھەممىسىنى يېمەك-ئىچمەك بىلەن غىزالاندۇردى، ئۈستىباشلىرىنى مايلىدى، بارلىق ئاجىزلارنى ئېشەكلەرگە مىندۈرۈپ، ھەممىسىنى «خورما دەرەخلىرى شەھىرى» دەپ ئاتىلىدىغان يېرىخوغا، ئۆز قېرىنداشلىرىنىڭ قېشىغا ئاپىرىپ قويدى، ئاندىن سامارىيەگە قايتتى.

Yuⱪirida ismi tilƣa elinƣan kixilǝr ⱪozƣilip, tutⱪunlarni baxlap qiⱪti, urux ƣǝniymǝtliri iqidin kiyim-keqǝk wǝ ayaƣlarni ularning arisidiki barliⱪ yalingaq, yalang ayaƣ turƣanlarƣa kiygüzüp, ⱨǝmmisini yemǝk-iqmǝk bilǝn ƣizalandurdi, üstibaxlirini maylidi, barliⱪ ajizlarni exǝklǝrgǝ mindürüp, ⱨǝmmisini «Horma dǝrǝhliri xǝⱨiri» dǝp atilidiƣan Yerihoƣa, ɵz ⱪerindaxlirining ⱪexiƣa apirip ⱪoydi, andin Samariyǝgǝ ⱪaytti.

16 بۇ چاغدا ئاھاز پادىشاھ ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھلىرىغا ياردەم تىلەپ ئادەم ئەۋەتتى،

Bu qaƣda Aⱨaz padixaⱨ Asuriyǝning padixaⱨliriƣa yardǝm tilǝp adǝm ǝwǝtti,

17 چۈنكى ئېدومىيلار يەنە يەھۇداغا ھۇجۇم قىلىپ نۇرغۇن ئادەمنى تۇتقۇن قىلىپ كەتكەنىدى.

qünki Edomiylar yǝnǝ Yǝⱨudaƣa ⱨujum ⱪilip nurƣun adǝmni tutⱪun ⱪilip kǝtkǝnidi.

18 فىلىستىيلەرمۇ شەفەلاھ تۈزلەڭلىكىدىكى ۋە يەھۇدانىڭ جەنۇبىدىكى شەھەرلەرگە تاجاۋۇز قىلىپ كىرىپ، بەيت-شەمەش، ئايجالون، گەدەروت، سوكوھ ۋە سوكوھقا تەۋە يېزا-قىشلاقلارنى، تىمناھ ۋە تىمناھقا تەۋە يېزا-قىشلاقلارنى، گىمزو ۋە گىمزوغا تەۋە يېزا-قىشلاقلارنى ئىشغال قىلىپ، شۇ يەرلەرگە جايلاشقانىدى.

Filistiylǝrmu Xǝfǝlaⱨ tüzlǝnglikidiki wǝ Yǝⱨudaning jǝnubidiki xǝⱨǝrlǝrgǝ tajawuz ⱪilip kirip, Bǝyt-Xǝmǝx, Ayjalon, Gǝdǝrot, Sokoⱨ wǝ Sokoⱨⱪa tǝwǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni, Timnaⱨ wǝ Timnaⱨⱪa tǝwǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni, Gimzo wǝ Gimzoƣa tǝwǝ yeza-ⱪixlaⱪlarni ixƣal ⱪilip, xu yǝrlǝrgǝ jaylaxⱪanidi.

19 پەرۋەردىگار يەھۇدانىڭ پادىشاھى ئاھاز تۈپەيلىدىن يەھۇدانى خورلۇققا قالدۇردى؛ چۈنكى ئاھاز يەھۇدانى ئىتائەتسىلىككە ئېزىقتۇردى ۋە ئۆزى پەرۋەردىگارغا ئېغىر ئاسىيلىق قىلدى.

Pǝrwǝrdigar Yǝⱨudaning padixaⱨi Aⱨaz tüpǝylidin Yǝⱨudani horluⱪⱪa ⱪaldurdi; qünki Aⱨaz Yǝⱨudani itaǝtsilikkǝ eziⱪturdi wǝ ɵzi Pǝrwǝrdigarƣa eƣir asiyliⱪ ⱪildi.

20 ئاسۇرىيەنىڭ پادىشاھى تىگلات-پىلنەسەر دەرۋەقە ئۇنىڭ يېنىغا كەلدى، لېكىن ياردەم بېرىشنىڭ ئورنىغا، ئۇنىڭغا كۆپ ئاۋارىچىلىكلەرنى كەلتۈردى.

Asuriyǝning padixaⱨi Tiglat-Pilnǝsǝr dǝrwǝⱪǝ uning yeniƣa kǝldi, lekin yardǝm berixning orniƣa, uningƣa kɵp awariqiliklǝrni kǝltürdi.

21 چۈنكى ئاھاز پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىدىن، پادىشاھنىڭ ئوردىسىدىن، شۇنداقلا ئەمەلدارلارنىڭ ئۆيلىرىدىن كۆپ مال-دۇنيانى چىقىرىپ، ئاسۇرىيە پادىشاھىغا بەرگەن بولسىمۇ، لېكىن ئۇنىڭغا ھېچ پايدىسى بولمىدى.

Qünki Aⱨaz Pǝrwǝrdigarning ɵyidin, padixaⱨning ordisidin, xundaⱪla ǝmǝldarlarning ɵyliridin kɵp mal-dunyani qiⱪirip, Asuriyǝ padixaⱨiƣa bǝrgǝn bolsimu, lekin uningƣa ⱨeq paydisi bolmidi.

22 مۇشۇنداق ئىنتايىن مۈشكۈل پەيتتە بۇ پادىشاھ ئاھاز پەرۋەردىگار ئالدىدا تېخىمۇ ئېغىر قەبىھلىككە چۆكۈپ كەتتى.

Muxundaⱪ intayin müxkül pǝyttǝ bu padixaⱨ Aⱨaz Pǝrwǝrdigar aldida tehimu eƣir ⱪǝbiⱨlikkǝ qɵküp kǝtti.

23 ئۇ ئۆزىنى مەغلۇپ قىلغان دەمەشقنىڭ ئىلاھلىرىغا قۇربانلىق سۇندى، چۈنكى ئۇ: «سۇرىيەنىڭ پادىشاھلىرىنىڭ ئىلاھلىرى ئۇلارغا ياردەم قىلدى، شۇڭا مەنمۇ ئۇلارغا قۇربانلىق سۇنۇپ، ئۇلارنى ماڭىمۇ ياردەم بېرىدىغان قىلىمەن» دېدى. لېكىن ئەكسىچە بۇ بۇتلار ئۇنىڭ ئۆزىنى، شۇنداقلا بارلىق ئىسرائىللارنى ھالاكەتكە ئېلىپ باردى.

U ɵzini mǝƣlup ⱪilƣan Dǝmǝxⱪning ilaⱨliriƣa ⱪurbanliⱪ sundi, qünki u: «Suriyǝning padixaⱨlirining ilaⱨliri ularƣa yardǝm ⱪildi, xunga mǝnmu ularƣa ⱪurbanliⱪ sunup, ularni mangimu yardǝm beridiƣan ⱪilimǝn» dedi. Lekin ǝksiqǝ bu butlar uning ɵzini, xundaⱪla barliⱪ Israillarni ⱨalakǝtkǝ elip bardi.

24 ئاھاز پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىدىكى ئەسۋاب-بۇيۇملارنى يىغىپ ئېلىپ چىقىپ، ئۇلارنى كېسىپ-ئېزىپ پارە-پارە قىلىۋەتتى؛ ۋە پەرۋەردىگارنىڭ ئۆيىنىڭ دەرۋازىلىرىنى پېچەتلىۋەتتى. ھەم ئۆزى ئۈچۈن يېرۇسالېمنىڭ ھەربىر دوقمۇشىدا قۇربانگاھلارنى سالغۇزدى.

Aⱨaz Pǝrwǝrdigarning ɵyidiki ǝswab-buyumlarni yiƣip elip qiⱪip, ularni kesip-ezip parǝ-parǝ ⱪiliwǝtti; wǝ Pǝrwǝrdigarning ɵyining dǝrwazilirini peqǝtliwǝtti. Ⱨǝm ɵzi üqün Yerusalemning ⱨǝrbir doⱪmuxida ⱪurbangaⱨlarni salƣuzdi.

25 ئۇ يەنە يەھۇدانىڭ ھەرقايسى شەھەرلىرىدە باشقا ئىلاھلارغا خۇشبۇي يېقىش ئۈچۈن «يۇقىرى جايلار»نى سالغۇزدى، شۇنداق قىلىپ ئاتا-بوۋىلىرىنىڭ خۇداسى پەرۋەردىگارنىڭ غەزىپى قوزغالدى.

U yǝnǝ Yǝⱨudaning ⱨǝrⱪaysi xǝⱨǝrliridǝ baxⱪa ilaⱨlarƣa huxbuy yeⱪix üqün «yuⱪiri jaylar»ni salƣuzdi, xundaⱪ ⱪilip ata-bowilirining Hudasi Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipi ⱪozƣaldi.

26 مانا، ئۇنىڭ قالغان ئىشلىرى، جۈملىدىن بارلىق تۇتقان يوللىرى باشتىن-ئاخىرىغىچە «يەھۇدا ۋە ئىسرائىل پادىشاھلىرىنىڭ تارىخنامىسى»دا پۈتۈلگەندۇر.

Mana, uning ⱪalƣan ixliri, jümlidin barliⱪ tutⱪan yolliri baxtin-ahiriƣiqǝ «Yǝⱨuda wǝ Israil padixaⱨlirining tarihnamisi»da pütülgǝndur.

27 ئاھاز ئاتا-بوۋىلىرى ئارىسىدا ئۇخلىدى؛ كىشىلەر ئۇنى يېرۇسالېم شەھىرىگە دەپنە قىلدى، لېكىن ئۇنى ئىسرائىل پادىشاھلىرىنىڭ قەبرىستانلىقىغا دەپنە قىلمىدى. ئوغلى ھەزەكىيا ئۇنىڭ ئورنىغا پادىشاھ بولدى.

Aⱨaz ata-bowiliri arisida uhlidi; kixilǝr uni Yerusalem xǝⱨirigǝ dǝpnǝ ⱪildi, lekin uni Israil padixaⱨlirining ⱪǝbristanliⱪiƣa dǝpnǝ ⱪilmidi. Oƣli Ⱨǝzǝkiya uning orniƣa padixaⱨ boldi.