تارىخ-تەزكىرە 1 11

1 ئۇ چاغدا بارلىق ئىسرائىل جامائىتى ھېبرونغا كېلىپ داۋۇتنىڭ قېشىغا يىغىلىشىپ: «قارىسىلا، بىز ئۆزلىرىنىڭ ئەت-سۆڭەكلىرىدۇرمىز!

Amalalu, Isala: ili fi huluane da Hibalone moilaiga Da: ibidima misini, ema amane sia: i, “Ninia da di defele maga: me amola hu afadafa fawane gala.

2 بۇرۇن سائۇل بىزنىڭ ئۈستىمىزدە سەلتەنەت قىلغاندىمۇ ئىسرائىل خەلقىگە جەڭگە چىقىپ-كىرىشكە يولباشچى بولغان ئۆزلىرى ئىدىلا. ئۆزلىرىنىڭ خۇدالىرى بولغان پەرۋەردىگارمۇ ئۆزلىرىگە: ــ سەن مېنىڭ خەلقىم ئىسرائىلنىڭ پادىچىسى بولۇپ ئۇلارنى باقىسەن ۋە ئىسرائىلنىڭ ئەمىرى بولىسەن، دېگەنىدى» ــ دېدى.

Musa: ga, Solo da ninia hina bagade esaloba, di da Isala: ili dunu oule gegena ahoasu. Amola, Hina Gode da di Ea fi fada: i amola ouligisu hamoma: ne, ilegei dagoi.”

3 شۇنىڭ بىلەن ئىسرائىل ئاقساقاللىرىنىڭ ھەممىسى ھېبرونغا كېلىپ پادىشاھ داۋۇتنىڭ قېشىغا كېلىشتى؛ داۋۇت ھېبروندا پەرۋەردىگارنىڭ ئالدىدا ئۇلار بىلەن بىر ئەھدە تۈزۈشتى. ئاندىن ئۇلار پەرۋەردىگارنىڭ سامۇئىلنىڭ ۋاستىسى بىلەن ئېيتقىنى بويىچە، داۋۇتنى مەسىھ قىلىپ، ئىسرائىلنى ئىدارە قىلىشقا پادىشاھ قىلىپ تىكلىدى.

Amaiba: le, Isala: ili ouligisu dunu huluane da Hibalone moilaiga Da: ibidima misi. E amola ilia da gousa: su sema hamoi. Ilia da Da: ibidima susuligi sogagala: le, e Isala: ili hina bagade hamoma: ne ilegei. (Hina Gode da musa: amo hou Samiuele ea lafidili ilegele sia: i.)

4 داۋۇت بىلەن بارلىق ئىسرائىل خەلقى يېرۇسالېمغا كەلدى (يېرۇسالېم شۇ چاغدا «يەبۇس» دەپ ئاتىلاتتى، زېمىندىكى ئاھالە بولغان يەبۇسىيلار شۇ يەردە تۇراتتى).

Hina bagade Da: ibidi amola Isala: ili dunu huluane da Yelusaleme moilai bai bagade doagala: musa: asi. Yebiusaide dunu da degabo Yelusalemega esalu amola amo esoga amogawi esalebe ba: i. Amogalu, Yelusaleme ea dio da Yibase.

5 يەبۇس ئاھالىسى داۋۇتقا: «سەن بۇ يەرگە ھېچقاچان كىرەلمەيسەن!» دېدى. بىراق داۋۇت زىئون دېگەن قورغاننى ئالدى (شۇ يەر «داۋۇتنىڭ شەھىرى» دەپمۇ ئاتىلىدۇ).

Yebiusaide dunu ilia da Da: ibidi da ilima hasalimu da hamedei agoane dawa: i. Ilia da ema amane sia: i, “Di da ninia moilaiga doagala: le golili sa: imu da hamedeidafa.” Be Da: ibidi da ilia gagili sali moilai amo Saione amoma gegenanu fedele lai. Fa: no ilia da amo moilai dio “Da: ibidi Moilai Bai Bagade” asuli.

6 داۋۇت: «كىم ئالدى بىلەن يەبۇسىيلارغا ھۇجۇم قىلسا، شۇ كىشى يولباشچى ۋە سەردار بولىدۇ» دېدى. زەرۇئىيانىڭ ئوغلى يوئاب ئالدى بىلەن ئاتلىنىپ چىقىپ، يولباشچى بولدى.

Amo esoha, Da: ibidi da ea dunuma amane sia: i, “Nowa dunu da bisili Yebiusaide dunu fane legeiya, na da e dadi gagui wa: i ouligisu dunu ilegemu.” Youa: be (ea ame da Seluaia) e da doagala: su amoga bisili asili, amola dadi gagui wa: i ouligisu hamoi galu.

7 داۋۇت قورغاندا تۇراتتى، شۇڭا كىشىلەر ئۇ قورغاننى «داۋۇت شەھىرى» دەپ ئاتاشتى.

Da: ibidi da amo gagili sali moilai amo ganodini esalumusa: asi. Amaiba: le, ilia da amo moilai dio “Da: ibidi Moilai Bai Bagade” asuli.

8 داۋۇت شەھەرنى مىللودىن باشلاپ تۆت ئەتراپىدىكى سېپىلىغىچە يېڭىۋاشتىن ياساتتى؛ شەھەرنىڭ قالغان قىسمىنى يوئاب ياساتتى.

E da sogebi amo da agolo gusudili dialebe (amoga ilia da osobo dogone fa: su) amogai muni moilai diasu buga: ga: le gagui. Youa: be da Moilai la: idi bu buga: le gagui.

9 داۋۇت كۈندىن كۈنگە قۇدرەت تاپتى، چۈنكى ساماۋى قوشۇنلارنىڭ سەردارى بولغان پەرۋەردىگار ئۇنىڭ بىلەن بىللە ئىدى.

Da: ibidi ea gasa da heda: lalu. Bai Hina Gode Bagadedafa da e fidisu.

10 تۆۋەندىكىلەر داۋۇتنىڭ پالۋانلىرى ئىچىدە يولباشچىلار ئىدى؛ ئۇلار پەرۋەردىگارنىڭ ئىسرائىلغا ئېيتقان سۆزى بويىچە پۈتكۈل ئىسرائىل بىلەن بىرلىشىپ، داۋۇتنىڭ پادىشاھلىقىنى مۇستەھكەم قىلىپ، بىرلىكتە ئۇنى پادىشاھ قىلىشقا كۈچىدى.

Da: ibidi ea gasa bagade dadi gagui dunu ilia dio da hagududili dedei. Ilia amola eno Isala: li fi dunu da Da: ibidi, Hina Gode Ea ilegele sia: i defele, hina bagade hamoma: ne fidi. Amola ea ouligibi gasawane dialoma: ne, ilia da Da: ibidi noga: le fuli gala: i.

11 تۆۋەندىكىلەر داۋۇتنىڭ پالۋانلىرىنىڭ تىزىملىكى بويىچە خاتىرىلەنگەندۇر: ــ ھاكمونىيلاردىن بولغان ياشوبىئام يولباشچىلار ئىچىدە بېشى ئىدى؛ ئۇ نەيزىسىنى پىقىرىتىپ بىر قېتىمدىلا ئۈچ يۈز ئادەمنى ئۆلتۈرگەن.

Bisi da Yasioubia: me (Ha: gamoune fi dunu). E da “Dunu Udiana” gilisisu amoga ouligisu esalu. E da gegesu ganodini ea goge ageiga gegei. Amola e da gegesu afae amo ganodini dunu 300 agoane fane legei.

12 ئۇنىڭدىن قالسا ئاخوخىي دودونىڭ ئوغلى ئەلىئازار بولۇپ، ئۇ «ئۈچ پالۋان»نىڭ بىرى ئىدى؛

E bagia “Dunu Udiana” gilisisu ganodini da Elia: isa (Ahou fi dunu Doudou amo egefe).

13 ئىلگىرى فىلىستىيلەر پاس-داممىمدا جەڭ قىلىشقا يىغىلغاندا، ئۇ داۋۇت بىلەن ئۇ يەردە ئىدى. ئۇ يەردە ئارپا ئۆسۈپ كەتكەن بىر ئېتىزلىق بولۇپ، خەلق فىلىستىيلەرنىڭ ئالدىدىن بەدەر قاچقانىدى؛

Eso afaega, e amola Da: ibidi da Filisidini dunu gegemusa: momagele gilisili, Ba: se Da: mini sogega gegei. E da ‘bali’ ha: i manu bugi amo ganodini esaloba, Isala: ili dunu oda ilia da hagai.

14 ئۇلار بولسا ئېتىزلىقنىڭ ئوتتۇرىسىدا تۇرۇۋېلىپ، ھەم ئېتىزلىقنى قوغدىغان، ھەم فىلىستىيلەرنى تارمار قىلغان؛ پەرۋەردىگار ئەنە شۇ يول بىلەن ئۇلارنى غايەت زور غەلىبىگە ئېرىشتۈرگەن.

Be Elia: isa da hame hagai. E amola ea dunu, ilia da bugi soge dogoa, Filisidini dunuma gegei. Amo esoha, Hina Gode da ema hasalasu hou bagade i.

15 ئوتتۇز يولباشچى ئىچىدىن [يەنە] ئۈچەيلەن قورام تاشلىقتىكى ئادۇللامنىڭ غارىغا چۈشۈپ داۋۇتنىڭ يېنىغا كەلدى. فىلىستىيلەرنىڭ قوشۇنى بولسا «رەفايىم جىلغىسى»دا بارگاھ قۇرغانىدى.

Da: ibidi ea dadi gagui dunu da ouligisu dunu 30 agoane esalu. Eso afaega, ilia gilisisu amoga dunu udiana da fisili asili, Adala: me magufu gelaba, Da: ibidi ea esalebe sogebi, amoga doaga: i. Filisidini gilisisu afae da Lefa: ime Fago ganodini wa: i fi esalebe ba: i.

16 بۇ چاغدا داۋۇت قورغاندا، فىلىستىيلەرنىڭ قاراۋۇلگاھى بەيت-لەھەمدە ئىدى.

Amo esoha, Da: ibidi da agologa gagili sali ba: i. Amola, Filisidini dunu gilisisu eno da Bedeleheme moilai gesowale lale, amogawi esalebe ba: i.

17 داۋۇت ئۇسساپ: «ئاھ، بىرسى ماڭا بەيت-لەھەمنىڭ دەرۋازىسىنىڭ يېنىدىكى قۇدۇقتىن سۇ ئەكىلىپ بەرگەن بولسا ياخشى بولاتتى!» دېۋىدى،

Da: ibidi da hi moilaidafa fofagiba: le, amane sia: i, “Na da na hano hanai gala. Na hanai bagade da dunu afae da hano nasu uli dogoi Bedeleheme logo holei bega: gala, amoga na manusa: hano dili gaguli misia: be.”

18 بۇ ئۈچ پالۋان فىلىستىيلەرنىڭ لەشكەرگاھىدىن بۆسۈپ ئۆتۈپ، بەيت-لەھەمنىڭ دەرۋازىسىنىڭ يېنىدىكى قۇدۇقتىن سۇ تارتتى ۋە داۋۇتقا ئېلىپ كەلدى؛ لېكىن ئۇ ئۇنىڭدىن ئىچكىلى ئۇنىمىدى، بەلكى سۇنى پەرۋەردىگارغا ئاتاپ تۆكۈپ:

Gasa bagade dadi gagui dunu “Udiana” da Filisidini dunu ilia wa: i fi amodili fadomane fasili, hano nasu uli dogoi amoga hano dili, Da: ibidima gaguli misi. Be Da: ibidi da amo hame mai. Be e da Hina Godema iasu hamoma: ne, osoba sogadigi.

19 «خۇدايىم بۇ ئىشنى مەندىن نېرى قىلسۇن! مەن ھاياتىنىڭ خەۋپتە قېلىشىغا قارىمىغان بۇ كىشىلەرنىڭ قېنىنى ئىچسەم قانداق بولىدۇ؟ چۈنكى بۇنى ئۇلار ھاياتىنىڭ خەۋپتە قېلىشىغا قارىماي ئېلىپ كەلگەن!» دېدى. شۇڭا داۋۇت بۇ سۇنى ئىچكىلى ئۇنىمىدى. بۇ ئۈچ پالۋان قىلغان ئىشلار دەل شۇلار ئىدى.

E amane sia: i, “Hina Gode! Amo hano na manu da hamedeidafa! Bai amo da amo dunu ilia maga: me nabe defele ba: mu. Ilia da ilia esalusu fisima: ne agoane lala asi.” Amaiba: le, e da amo hano hame manu sia: i. Amo gasa bagade gesa: i dadi gagui dunu “Udiana” da amo hou huluane hamosu.

20 يوئابنىڭ ئىنىسى ئابىشاي ئۈچىنىڭ بېشى ئىدى؛ ئۇ ئۈچ يۈز ئادەم بىلەن قارشىلىشىپ نەيزىسىنى پىقىرىتىپ ئۇلارنى ئۆلتۈردى. شۇنىڭ بىلەن ئۇ بۇ «ئۈچ پالۋان» ئىچىدە نامى چىققانىدى.

Youa: be ea eya Abisia: i (ilia ame da Selouaia) da “Gasa Bagade Dunu 30” gilisisu ilia ouligisu dunu. E da ea goge agei amoga dunu 300 ilima gegenanu, ili huluane medole legei. Amalalu, dunu huluane da e da gasa bagade dunu, amo sia: lalaba asi.

21 ئۇ مۇشۇ «ئۈچ پالۋان» ئىچىدە ھەممىدىن بەك ھۆرمەتكە سازاۋەر بولغان بولسىمۇ، لېكىن يەنىلا ئاۋۋالقى ئۈچەيلەنگە يەتمەيتتى.

E da “Gasa Bagade Dunu 30” gilisisu amo ganodini baligili gasa bagade dunuba: le, e da ilia ouligisu dunu hamoi. Be “Dunu Udiana” gilisisu amo ilia nodoma: ne gasa bagade hou da ea hou baligisu amo lalaba asi.

22 يەھويادانىڭ ئوغلى بىنايا كابزەئەلدىن بولۇپ، بىر باتۇر پالۋان ئىدى؛ ئۇ كۆپ قالتىس ئىشلارنى قىلغان. ئۇ موئابىي ئارىئەلنىڭ ئىككى ئوغلىنى ئۆلتۈرگەن. يەنە قار ياغقان بىر كۈنى ئازگالغا چۈشۈپ، بىر شىرنى ئۆلتۈرگەنىدى.

Gabasili moilai bai bagade dunu Bina: ia (Yihoiada egefe) da nodoma: ne gasa bagade dadi gagui dunu eno galu. E da gesa: i hou bagohame hamoi. Afae da e da Moua: be gasa bagade gegesu dunu aduna fane legei. Anegagi eso afaega, e da uli dogoi bagade amo gudu sa: ili, laione wa: me medole legei.

23 ئۇ يەنە قولىدا باپكارنىڭ ئوقىدەك بىر نەيزىسى بار، بويىنىڭ ئېگىزلىكى بەش گەز كېلىدىغان بىر مىسىرلىقنى قەتل قىلدى؛ ئۇ بىر ھاسا بىلەن ئۇنىڭغا ھۇجۇم قىلىپ، ئۇنىڭ نەيزىسىنى قولىدىن تارتىۋېلىپ ئۆز نەيزىسى بىلەن ئۆلتۈردى.

Amola e da Idibidi dunu afae bagade (ea sedade defei da mida aduna baligi, amola e da goge agei bagadedafa gagui) amo fane legei. Bina: ia da ogoma gaguli, Idibidi dunu amo doagala: le, ea loboga goge agei gagui amo suguli, amogawane hina: fane legei.

24 يەھويادانىڭ ئوغلى بىنايا مانا بۇ ئىشلارنى قىلغان. شۇنىڭ بىلەن ئۈچ پالۋان ئىچىدە نام چىقارغانىدى.

Bina: ia ea gesa: i hou da agoai galu. E da “Gasa Bagade Dunu 30” gilisisu ganodini gegei.

25 مانا، ئۇ ھېلىقى ئوتتۇز پالۋاندىنمۇ بەكرەك شۆھرەت قازانغان بولسىمۇ، لېكىن ئالدىنقى ئۈچ پالۋانغا يەتمەيتتى. داۋۇت ئۇنى ئۆزىنىڭ پاسىبان بېگى قىلىپ تەيىنلىگەن.

E da “Gasa Bagade Dunu 30” gilisisu amo ganodini baligisu dunu agoane ba: i, be “Dunu Udiana” gilisisu dunu eno da ea hou baligisu. Da: ibidi da Bina: ia amo ea da: i sosodo aligisu dunu ouligima: ne ilegei.

26 قوشۇندىكى پالۋانلار بولسا: ــ يوئابنىڭ ئىنىسى ئاساھەل، بەيت-لەھەملىك دودونىڭ ئوغلى ئەلھانان،

Dunu eno amo “Gasa Bagade Dunu 30” gilisisu ganodini da amo: - A: sahele (Youa: be ea eya) Eleha: ina: ne (Bedeleheme dunu amola Doudou egefe) Sia: ma (Ha: ilode soge dunu) Hilese (Bilaide dunu) A: ila (Degoua dunu Igesie amo egefe) A: ibisa (A: nadode dunu) Sibigai (Hiusia dunu) Aila: iai (A: iho dunu) Maha: la: iai (Nidoufa dunu) Hilede (Nidoufa moilai dunu Ba: iana amo egefe) Idai (Bediamini soge moilai Gibia dunu ea dio amo Laibai amo egefe) Bina: ia (Biladone dunu) Hiula: iai (e da fago soge Ga: ia: se gadenene amoga misi) Abaia: lebone (A: laba amoga misi) A: sama: ifede (Bahiulimi moilai dunu) Ilaiaba (Sia: ialebone moilai dunu) Ha: isieme egefelali Yonada: ne (Sia: igi egefe. E da Ha: ilalaide dunu.) A: ihaia: me (Ha: ila moilai dunu Sia: ila amo egefe) Ilaiba: le (E amo ea mano) Hife (Migiladaide dunu) Ahaidia (Belonaide dunu) Hisalou (Gamele dunu) Na: ialai (Esebai egefe) Youele (Na: ida: ne ea eya) Mibiha (Ha: geli ea mano) Silege (A: mone fi dunu) Na: ihalai (e da Bialode moilaiga misi amola e da Youa: be ea da: igene ga: su liligi gaguli ahoasu) A: ila amola Ga: ilebe (ela da Ya: da moilaiga misi) Iulaia (Hidaide dunu) Sa: iba: de (Ali ea mano) A: dina (Sisa ea mano). E da Liubene Fi amo ganodini fada: i dunu esalu. E da dadi gagui dunu 30 agoane ouligi. Ha: ina: ne (Ma: iaga ea mano) Yosiafa: de (Midianaide dunu) Yusaia (A: siedadaide dunu) Sia: ima amola Yiaiele (ela da Houda: me egefela amola ele da Aloua amoga misi) Yidaia: le amola Youha (ela da Simili egefela amola Disi amoga misi) Ila: iele (Ma: ihafaide dunu) Yelaibai amola Yosiafia (Ilina: ia: me egefela) Idima (Moua: baide dunu) Ilaiele, Oubede, amola Ya: isiele (Souba dunu)

27 ھارورلۇق شامموت، پىلونلۇق ھەلەز،

28 تەكوئالىق ئىككەشنىڭ ئوغلى ئىرا، ئاناتوتلۇق ئابىئېزەر،

29 خۇشاتلىق سىببەكاي، ئاخوھلۇق ئىلاي،

30 نىتوفاتلىق ماھاراي، نىتوفاتلىق بائاناھنىڭ ئوغلى خەلەب،

31 بىنيامىن ئەۋلادلىرىدىن گىبېئاھلىق رىباينىڭ ئوغلى ئىتتاي، پىراتونلۇق بىنايا،

32 گائاش ۋادىلىرىدىن كەلگەن خۇراي، ئارباتلىق ئابىيەل،

33 باھارۇملۇق ئازماۋەت، شالبونلۇق ئېلياھبا،

34 گىزونلۇق ھاشەمنىڭ ئوغۇللىرى، ھارارلىق شاگىنىڭ ئوغلى يوناتان،

35 ھارارلىق ساكارنىڭ ئوغلى ئاھىيام، ئۇرنىڭ ئوغلى ئېلىفال،

36 مەكەراتلىق ھەفەر، پىلونلۇق ئاخىياھ،

37 كارمەللىك ھەزرو، ئەزباينىڭ ئوغلى نائاراي،

38 ناتاننىڭ ئىنىسى يوئېل، ھاگرىنىڭ ئوغلى مىبھار،

39 ئاممونلۇق زەلەك، زەرۇئىيانىڭ ئوغلى يوئابنىڭ ياراغ كۆتۈرگۈچىسى بولغان بەئەروتلۇق ناھاراي،

40 ئىترىلىق ئىرا، ئىترىلىق گارەب،

41 ھىتتىي ئۇرىيا، ئاھلاينىڭ ئوغلى زاباد،

42 رۇبەن قەبىلىسىدىن شىزانىڭ ئوغلى، رۇبەنلەر ئىچىدە يولباشچى بولغان ئادىنا ۋە ئۇنىڭغا ئەگەشكەن ئوتتۇز ئادەم،

43 مائاكاھنىڭ ئوغلى ھانان، مىتنىلىق يوشافات،

44 ئاشتاراتلىق ئۇززىيا، ئاروئەرلىك خوتامنىڭ ئوغلى شاما بىلەن جەئىيەل،

45 شىمرىنىڭ ئوغلى يېدىيايەل بىلەن ئۇنىڭ ئىنىسى تىزىلىق يوخا،

46 ماھاۋىلىق ئەلىيەل، ئەلنائامنىڭ ئوغۇللىرى يەرىباي بىلەن يوشاۋىيا، موئابلىق يىتما،

47 ئەلىيەل، ئوبەد ۋە مەزوبالىق يائاسىيەللەردىن ئىبارەت ئىدى.