< लूका 12 >
1 इतने में जब हज़ारों आदमियों की भीड़ लग गई, यहाँ तक कि एक दूसरे पर गिरा पड़ता था, तो उसने सबसे पहले अपने शागिर्दों से ये कहना शुरू' किया, “उस ख़मीर से होशियार रहना जो फ़रीसियों की रियाकारी है।
Gaunauwuu, hāene hena hauāchaudenee hauānee haejedaguu hadauchaa henanedanede, dauwauthaa haeaunauguhudaunadenauau, hanaāejasesāedauwunaude hethauguhādaunau nedauau vahee, Haunauyauhaudauwauau nananena gauhaujau Nesethajauhuhauau, nenadaunahethee.
2 क्यूँकि कोई चीज़ ढकी नहीं जो खोली न जाएगी, और न कोई चीज़ छिपी है जो जानी न जाएगी।
Hanau hehauwuyauthesa, hathāeyauthesaa, daudause hehauwuyauthesa, nethāejaenaunee.
3 इसलिए जो कुछ तुम ने अंधेरे में कहा है वो उजाले में सुना जाएगा; और जो कुछ तुम ने कोठरियों के अन्दर कान में कहा है, छतों पर उसका एलान किया जाएगा।”
Hanau daun nananena hasanadenā veeyaugu hadnedauwuhuu hesenee; nau henee nananena hasenehenā waunaudaunuu jedauwuu hadnauchunana dasee hauauwuu.
4 “मगर तुम दोस्तों से मैं कहता हूँ कि उनसे न डरो जो बदन को क़त्ल करते हैं, और उसके बाद और कुछ नहीं कर सकते।”
Nau nananena hāedauwunathana Nādaehauhauau, Jevaesaa henee nenadethee henanedayāhau, nau heee hehauwauthesedaunauau.
5 लेकिन मैं तुम्हें जताता हूँ कि किससे डरना चाहिए, उससे डरो जिसे इख़्तियार है कि क़त्ल करने के बाद जहन्नुम में डाले; हाँ, मैं तुम से कहता हूँ कि उसी से डरो। (Geenna )
Hau nananena hāedauwunathana daun nananena hāchaunenau: Hesaa Naa, heee hesenaānagu naunaudāde hadgauusevāna hadaugauhauchanee; haa, Nananenau hāedauwunathana nananena, Hesaa. (Geenna )
6 क्या दो पैसे की पाँच चिड़िया नहीं बिकती? तो भी ख़ुदा के सामने उनमें से एक भी फ़रामोश नहीं होती।
Hayauthaunethee hajaseaheauau gujeaudaunaune heee hanesāenee nevaāhenee, nau hanesāde hehauwunauneethedaunā Hejavaneauthu?
7 बल्कि तुम्हारे सिर के सब बाल भी गिने हुए है; डरो, मत तुम्हारी क़द्र तो बहुत सी चिड़ियों से ज़्यादा है।
Hau daudausee hadauchāe hāthaanenau haudauguhuanenau vahenayāee. Jevanāthajauau henaheee: nananena javaānauwauhuana hadauchuthee hajaseaheauau.
8 “और मैं तुम से कहता हूँ कि जो कोई आदमियों के सामने मेरा इक़रार करे, इब्न — ए — आदम भी ख़ुदा के फ़रिश्तों के सामने उसका इक़रार करेगा।”
Jea Nananenau hāedauwunathana, Daun naujaudauthehāde hesee henanedaa, nananede Heāhene henanene jea hadnehauwaudauthehaa hesee hautheaunau Hejavaneauthuu.
9 “मगर जो आदमियों के सामने मेरा इन्कार करे, ख़ुदा के फ़रिश्तों के सामने उसका इन्कार किया जाएगा।
Hau henee nauyauhāde hesee henanedaa hadneyauhade hathaāhenethe hautheaunau Hejavaneauthuu.
10 और जो कोई इब्न — ए — आदम के ख़िलाफ़ कोई बात कहे, उसको मु'आफ़ किया जाएगा; लेकिन जो रूह — उल — क़ुद्दूस के हक़ में कुफ़्र बके, उसको मु'आफ़ न किया जाएगा।“
Nau daun hayādaunaude Heāhene henanene, hadjaegudanauwunade: hau nananede henee hauhauganedauau Vadanauwauthauwu hadnehauwujaegudanauwunau.
11 “और जब वो तुम को 'इबादतख़ानों में और हाकिमों और इख़्तियार वालों के पास ले जाएँ, तो फ़िक्र न करना कि हम किस तरह या क्या जवाब दें या क्या कहें।
Nau hāejedanānā vevethahenauauwuu, nau hauchuwunanenauau, nau najanauau, jevagaugauanadauwuu wauāthe daunhayewhu nananena hadnesauchuhanehena, wauāthe daun nananena hadnesenehena:
12 क्यूँकि रूह — उल — क़ुद्दूस उसी वक़्त तुम्हें सिखा देगा कि क्या कहना चाहिए।“
Hanau Vadanauwauthauwu hadnāedauwunāna nauauchaugu daun nananena hadnesenehena.
13 “फिर भीड़ में से एक ने उससे कहा, ऐ उस्ताद! मेरे भाई से कह कि मेरे बाप की जायदाद का मेरा हिस्सा मुझे दे।”
Nau hanesāde hehethee hananedaa hathauhuk, Hechauthethāhe, hanadesene nasaa, hadegaugauanauwaunauau vatheyaunau.
14 उसने उससे कहा, “मियाँ! किसने मुझे तुम्हारा मुन्सिफ़ या बाँटने वाला मुक़र्रर किया है?”
Nau hathāhuk, Henane, hanaa nanesehāde hadnauchuwuhathane nau hadjaanauwunathane nananene?
15 और उसने उनसे कहा, “ख़बरदार! अपने आप को हर तरह के लालच से बचाए रख्खो, क्यूँकि किसी की ज़िन्दगी उसके माल की ज़्यादती पर मौक़ूफ़ नहीं।”
Nau hasenehethauhuk, Haunauyauhaudauwauau, nau naseduhuu jevavathehāe: hanau henane hedenaedede hehauwunedahevaa wauthayāgaune hevatheyaunau henetheyaunau.
16 और उसने उनसे एक मिसाल कही, “किसी दौलतमन्द की ज़मीन में बड़ी फ़सल हुई।“
Nau haeanadetha haejegausudenanadetha, Vedauauwuu jasaa nethauyāsenane haenautheauthā:
17 पस वो अपने दिल में सोचकर कहने लगा, 'मैं क्या करूँ? क्यूँकि मेरे यहाँ जगह नहीं जहाँ अपनी पैदावार भर रख्खूँ?'
Nau hasethajauhuk nehayau, hewauau hauaudnesedaunaune, hanau hajenethenauwau jedauwuu hadnedauthānauwau navethenau, hahagu?
18 उसने कहा, 'मैं यूँ करूँगा कि अपनी कोठियाँ ढा कर उनसे बड़ी बनाऊँगा;
Nau hanaāenehede, nuu hadnaasedaunau: hadthauwunauwau nathāyānauauwuu, nau hadnesedenau hadjavaāvasauau; nau hadnaadauthānauwau vahee navethenau nau navatheyaunau.
19 और उनमें अपना सारा अनाज और माल भर दूँगा और अपनी जान से कहूँगा, कि ऐ जान! तेरे पास बहुत बरसों के लिए बहुत सा माल जमा है; चैन कर, खा पी ख़ुश रह।'
Nau hadnaāenehethauau navadathuwu, Vadathau, nananene nanethenauwu waunauthāe hanetheyaunau janenanee hadwauthāe jajene; hedanau nanethauaunenaedede, hevethehe, hevaveyā, nau haunauwunaede.
20 मगर ख़ुदा ने उससे कहा, 'ऐ नादान! इसी रात तेरी जान तुझ से तलब कर ली जाएगी, पस जो कुछ तू ने तैयार किया है वो किसका होगा?'
Hau Hejavaneauthu hathāhuk, Nananene Hauhauga, nuu dauveeyauau nananene havadathuwu hadnedauwunane: heee hanaa hadnethenauau hajenayaunau?
21 ऐसा ही वो शख़्स है जो अपने लिए ख़ज़ाना जमा करता है, और ख़ुदा के नज़दीक दौलतमन्द नहीं”
Nananede haenathaunau heveaunauaudenau, nau hehauwuveaunauau hesee Hejavaneauthu.
22 फिर उसने अपने शागिर्दों से कहा, “इसलिए मैं तुम से कहता हूँ कि अपनी जान की फ़िक्र न करो कि हम क्या खाएँगे, और न अपने बदन की कि क्या पहनेंगे।“
Nau hathauhuk hethauguhādaunau, Naa nehethathana, Jevaegaugauanadauwuu hadenaededaunenau, daun hadnevethedaunenau; daudause heee hadanayaunenau, daun hadnāsaunenau.
23 क्यूँकि जान ख़ुराक से बढ़ कर है और बदन पोशाक से।
Henaedede javaāsaa vethevaa, nau vadanayau javaāsaa hāchaunaa.
24 परिन्दों पर ग़ौर करो कि न बोते हैं और न काटते, न उनके खित्ता होता है न कोठी; तोभी ख़ुदा उन्हें खिलाता है। तुम्हारी क़द्र तो परिन्दों से कहीं ज़्यादा है।
Gaugauanavaa huunauau: hanau dejejenayāthee nau dejegauausauhāthee; hehauwunethenauwu thāyānauauwu nau vethewau nedauthāsanenee; nau Hejavaneauthau nauchauwaude: gauhajavaāneenaedeva neahenaa?
25 तुम में ऐसा कोन है जो फ़िक्र करके अपनी उम्र में एक घड़ी बढ़ा सके?
Nau hanaa nananena vanadauanāde heee neejahehee?
26 पस जब सबसे छोटी बात भी नहीं कर सकते, तो बाक़ी चीज़ों की फ़िक्र क्यूँ करते हो?
Hith nananena wauhā jeneenesedaunagu henee haugajuhuu, naudu hajanethajaudauwuna hauthauau?
27 सोसन के दरख़्तों पर ग़ौर करो कि किस तरह बढ़ते है; वो न मेहनत करते हैं न कातते हैं, तोभी मैं तुम से कहता हूँ कि सुलैमान भी बावजूद अपनी सारी शान — ओ — शौकत के उनमें से किसी की तरह मुलब्बस न था।
Gaugauanadauwuu nenaugaānuu nejajaesaānuu neseveseuu: hehauwunesethānaunau, hehauwunethaudayānaunau; nau nausunee nāedauwunathana, henee Solomon vahee hevasāthade heehauwunaasenu hasaunee nuu.
28 पस जब ख़ुदा मैदान की घास को जो आज है कल तंदूर में झोंकी जाएगी, ऐसी पोशाक पहनाता है; तो ऐ कम ईमान वालो! तुम को क्यूँ न पहनाएगा?
Hith wauhā Hejavaneauthau heneenudehuk wauchuunau, nuu desenee nauau, nau naugaagu hadneewaudedaunaunee; hāduthāejavaāvenāva hāchaunau, Hau nananena vanehaa hethauwuthajauna?
29 और तुम इसकी तलाश में न रहो कि क्या खाएँगे या क्या पीएँगे, और न शक्की बनो।
Nau jevanaudedee nananena daun nananena hadnevethedaunenau, wauāthe daun hadnevaveyādaunenau, jevaauwaugaugauuthajauau.
30 क्यूँकि इन सब चीज़ों की तलाश में दुनिया की क़ौमें रहती हैं, लेकिन तुम्हारा आसमानी बाप जानता है कि तुम इन चीज़ों के मुहताज हो।
Hanau vahee nuu neauthudan hathāauauvaa nenaudethāthee: nau nananena Hāsaunaunenau haenauau henee nananena hāvathehādaunenau nuu hayauhuhau.
31 हाँ, उसकी बादशाही की तलाश में रहो तो ये चीज़ें भी तुम्हें मिल जाएँगी।”
Hau henaudedee nananena henajanede Hejavaneauthau; nau vahee nuu hayauhuhau hadnethedaunanauwunana nananena.
32 “ऐ छोटे गल्ले, न डर; क्यूँकि तुम्हारे आसमानी बाप को पसन्द आया कि तुम्हें बादशाही दे।
Jevanāthajauau, hāhauwuwauthaheva; hanau nananena Hāsaunaunenau hayethanadauwunādaunenau hadvenāna henajanede.
33 अपना माल अस्बाब बेचकर ख़ैरात कर दो, और अपने लिए ऐसे बटवे बनाओ जो पुराने नहीं होते; या'नि आसमान पर ऐसा ख़ज़ाना जो ख़ाली नहीं होता, जहाँ चोर नज़दीक नहीं जाता, और कीड़ा ख़राब नहीं करता।
Heaudaunaa henee hanetheyaunenau, nau hauwunaunaa hadavenuhuhauau; jasedauau nesevāejethāwaunau henee nejethauuthauauchusāe, haenathaude haneduu hejavaa henee nejethauuyauhuu, nedaujavedadenee, hehauwujuudenauau nuvanauauau.
34 क्यूँकि जहाँ तुम्हारा ख़ज़ाना है, वहीं तुम्हारा दिल भी रहेगा।”
Hanau haduu hadaenathaunenau, hena hadahenau jea hadnaaduuu.
35 “तुम्हारी कमरें बँधी रहें और तुम्हारे चराग़ जलते रहें।
Duujehee, nau haunauauuthayaunenau gauhauchanauha;
36 और तुम उन आदमियों की तरह बनो जो अपने मालिक की राह देखते हों कि वो शादी में से कब लौटेगा, ताकि जब वो आकर दरवाज़ा खटखटाए तो फ़ौरन उसके लिए खोल दें।
Nau nanehathahena henanenauau henee nedauyauhauwauthee hanau Hadahethedaunādaunenau, hāejejaesathe hehethee gauwuhaude; henee hāejenauusathe nau hadwaudāhaude, hadgaunanauwunade nauhauhaunee.
37 मुबारिक़ है वो नौकर जिनका मालिक आकर उन्हें जागता पाए; मैं तुम से सच कहता हूँ कि वो कमर बाँध कर उन्हें खाना खाने को बिठाएगा, और पास आकर उनकी ख़िदमत करेगा।
Hauwunaunaa henee nesethāhehauau nananenethe, Vahadāde hāejenauusathe hadveenaude hadnaunauyauhauthānethe: hethauwāedauwunathana, hadduujede nehayau, nau hadjanauguhaude hadvethehenethe, nau hadjeedauchaude nau hadnaunauchauwaude.
38 अगर वो रात के दूसरे पहरमें या तीसरे पहरमें आकर उनको ऐसे हाल में पाए, तो वो नौकर मुबारिक़ हैं।
Nau hith jenauusahek naneseauwaude haunauyauhauthāhe, wauāthe jenauusahek nanaseauwaude haunauyauhauthāhe, nau hadveenaude hadnesaanunethe, hauwunaunaa henee nesethāhehauau.
39 लेकिन ये जान रखो कि अगर घर के मालिक को मा'लूम होता कि चोर किस घड़ी आएगा तो जागता रहता और अपने घर में नक़ब लगने न देता।
Nau nuu hāenauwuu, henee hith henane hedauauwuu haenauaugu daun hāauchaunee havedehew neeenauusanith, haunaunauyauhauwaude, nau hanājechuwauthedaunenauhunee hedauauwuu.
40 तुम भी तैयार रहो; क्यूँकि जिस घड़ी तुम को गुमान भी न होगा, इब्न — ए — आदम आ जाएगा।“
Nananena hadnaaesaanuna jea, hanau Heau henane hadnauusade daun hāauchaunee hāejenauanauwaunā.
41 पतरस ने कहा, “ऐ ख़ुदावन्द, तू ये मिसाल हम ही से कहता है या सबसे।”
Peda hanaāanadethaude, Vahadāhene, gauhanadethāa Nananene nuu heee jegausudede wauāthe vahee?
42 ख़ुदावन्द ने कहा, “कौन है वो ईमानदार और 'अक़्लमन्द, जिसका मालिक उसे अपने नौकर चाकरों पर मुक़र्रर करे हर एक की ख़ुराक वक़्त पर बाँट दिया करे।
Nau Vahadāde hahagu, Hanaa henee chuvahagu nau hesenaedehuk hadāhevāhe, nananede hadāhewaunādaune, hadnevenaude gauuu vethewau nauauchaunee?
43 मुबारिक़ है वो नौकर जिसका मालिक आकर उसको ऐसा ही करते पाए।
Hauwunaunaa henee nesethāhe, nananenith hadāhewaunādaune hāedasāthe hadveehāde hadnaasehāde.
44 मैं तुम से सच कहता हूँ, कि वो उसे अपने सारे माल पर मुख़्तार कर देगा।
Hethauvaa hathāedauwunathana, henee hadnesehāde hadāhewaude vahee hethāenetheyaunau.
45 लेकिन अगर वो नौकर अपने दिल में ये कहकर मेरे मालिक के आने में देर है, ग़ुलामों और लौंडियों को मारना और खा पी कर मतवाला होना शुरू' करे।
Hau nau hith henee nesethāhe hesethajauhuk, Nadāhewaunāde jeguthenauusahek; nau henenesegauhahek henanenau nesethāhehau nau hesānau, nau hevethehagaunee nau hevaveyāhaugaunee, nau henaunauneseavagaunee;
46 तो उस नौकर का मालिक ऐसे दिन, कि वो उसकी राह न देखता हो, आ मौजूद होगा और ख़ूब कोड़े लगाकर उसे बेईमानों में शामिल करेगा।
Hadāhevāhe henee nesethāhe hadnauusanith hajesesenenee hāejejauwuwuhauthe, nau, neeejaenauau, nau hadgudanāde nau hadjenanaude jethauwaudahehau.
47 और वो नौकर जिसने अपने मालिक की मर्ज़ी जान ली, और तैयारी न की और न उसकी मर्ज़ी के मुताबिक़ 'अमल किया, बहुत मार खाएगा।
Nau henee nesethāhe haenauaugu hadāhewaunādaune hathanavāde, nau jesaanuhuk, daudaus dejeesedaude hathanavāthe hadnenenesegauhude dejauaunee.
48 मगर जिसने न जानकर मार खाने के काम किए वो थोड़ी मार खाएगा; और जिसे बहुत दिया गया उससे बहुत तलब किया जाएगा, और जिसे बहुत सौंपा गया उससे ज़्यादा तलब करेंगे।”
Hau henee jaenauaugu, nau hesedauhauk neseneneseguhededaunenee hanājauwaunenesegauhude, hanau daun hauwauhuvenāde nananede hadnauwaunedauwunade; nau nananede henane hauwauhauhauthade, nananede hadnauwaunedauwunade.
49 “मैं ज़मीन पर आग भड़काने आया हूँ, और अगर लग चुकी होती तो मैं क्या ही ख़ुश होता।
Hadjejenanauwau heseda dasee vedauauwuu; nau hayew navathehāde wauwu gauhauchagu?
50 लेकिन मुझे एक बपतिस्मा लेना है, और जब तक वो हो न ले मैं बहुत ही तंग रहूँगा।
Hau nanethenauwau dusaahede hadneedusaahedaunee; nau hanahauwaudauaunānau haunaude hesedaudeyāgu.
51 क्या तुम गुमान करते हो कि मैं ज़मीन पर सुलह कराने आया हूँ? मैं तुम से कहता हूँ कि नहीं, बल्कि जुदाई कराने।
Haneejaude hadjenanauau dādaunee vedauauwuu haāthanaveva? hadāedauwunathava, Hegau; hau wauāthe hanāgauanauwau:
52 क्यूँकि अब से एक घर के पाँच आदमी आपस में दुश्मनी रख्खेंगे, दो से तीन और तीन से दो।
Hanau hehethee heee yauthaunenanedauneagu hanesadee hauauwuu hadgauanee, hadnasaunauthee hanesenethe, nau hadnesaunauthee hanāenethe.
53 बाप बेटे से दुश्मनी रख्खेगा और बेटा बाप से, सास बहु से और बहु सास से।“
Henesaunaun hadgauanathee hadnasānauwaude heau, nau heau hadnasānavāde; hesā hadnasānauwaude hedaunau, nau hedaunau hadnasānavāde, hesā hesave hadnasānauwaude, nau hesave hadnasānavāde.
54 फिर उसने लोगों से भी कहा, “जब बादल को पच्छिम से उठते देखते हो तो फ़ौरन कहते हो कि पानी बरसेगा, और ऐसा ही होता है;
Nau hanaāanadedauau jea henanedanede, hāenauhaudauwunā henaunauade jevechauuchaugu hehethee nesenaesade, chauchaunu nananena, Hadnauchuhajauwausauau; nau naenesauau.
55 और जब तुम मा'लूम करते हो कि दक्खिना चल रही है तो कहते हो कि लू चलेगी, और ऐसा ही होता है।
Nau hāenauhaudauwunā jenauhuu hanehedasāe, nananena, hadnasedaa; nau naenesauau.
56 ऐ रियाकारो! ज़मीन और आसमान की सूरत में फ़र्क़ करना तुम्हें आता है, लेकिन इस ज़माने के बारे में फ़र्क़ करना क्यूँ नहीं आता?”
Nananena nanadaunahena, nananena naenauwuna hedauchaveau haunauau nau vedauauwuu; hau dusaudee haejaenauwuna nuu hewaunehaa?
57 “और तुम अपने आप ही क्यूँ फ़ैसला नहीं कर लेते कि ठीक क्या है?
Haa, nau naudu daudause nananena haejaenauwuna hasethadee?
58 जब तू अपने दुश्मन के साथ हाकिम के पास जा रहा है तो रास्ते में कोशीश करके उससे छूट जाए, ऐसा न हो कि वो तुझको फ़ैसला करने वाले के पास खींच ले जाए, और फ़ैसला करने वाला तुझे सिपाही के हवाले करे और सिपाही तुझे क़ैद में डाले।
Hāeyehauthānā hasānavādaunenau hauchuwunanenau, nausujavesanagu, nayātheneneevaa hadeenayauhāna; havaehauthāva najanauchuwunanee, nau najanauchuwunane havavena duguthāhew, nau duguthāhe havathānāva duguthānauauwuu.
59 मैं तुझ से कहता हूँ कि जब तक तू दमड़ी — दमड़ी अदा न कर देगा वहाँ से हरगिज़ न छूटेगा।“
Hāedauwunathana havajeneenauthauva, haunaude vathaunaudauhunagu havāejethāvenau.