< Приповісті 3 >
1 Сину мій, не забудь ти моєї науки, і нехай мої заповіді стережу́ть твоє серце,
Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.
2 бо примно́жать для тебе вони довготу́ твоїх днів, і років життя та споко́ю!
Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.
3 Ми́лість та правда нехай не зали́шать тебе, — прив'яжи́ їх до шиї своєї, напиши їх на табли́ці серця свого, —
Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.
4 і зна́йдеш ти ласку та добру премудрість в очах Бога й люди́ни!
Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.
5 Наді́йся на Господа всім своїм серцем, а на розум свій не покладайся!
Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.
6 Пізнавай ти Його на всіх доро́гах своїх, і Він випростує твої стежки.
Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.
7 Не будь мудрий у власних оча́х, — бійся Господа та ухиляйся від злого!
Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.
8 Це буде ліком для тіла твого, напо́єм для ко́стей твоїх.
Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.
9 Шануй Господа із маєтку свого́, і з початку всіх пло́дів своїх, —
Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:
10 і будуть комори твої перепо́внені си́тістю, а чави́ла твої будуть перелива́тись вином молоди́м!
Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.
11 Мій сину, кара́ння Господнього не відкидай, і карта́ння Його не вважай тягаре́м, —
La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;
12 бо кого́ Господь любить, карта́є того, і кохає, немов батько сина!
Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.
13 Блаженна люди́на, що мудрість знайшла, і люди́на, що розум оде́ржала,
Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;
14 бо ліпше надба́ння її від надба́ння срібла́, і від щирого золота ліпший прибу́ток її,
Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.
15 дорожча за пе́рли вона, і всіляке жада́ння твоє не зрівняється з нею.
Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.
16 Довгість днів — у прави́ці її, багатство та слава — в ліви́ці її.
Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.
17 Доро́ги її — то дороги приємности, всі стежки́ її — мир.
Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.
18 Вона дерево життя для тих, хто тримається міцно її, і блаженний, хто де́ржить її!
Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.
19 Господь мудрістю землю заклав, небо розумом міцно поставив.
La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.
20 Знання́м Його порозкрива́лись безо́дні, і кроплять росою ті хмари.
Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.
21 Мій сину, нехай від оче́й твоїх це не відхо́дить, стережи добрий розум і розважність,
Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:
22 і вони будуть життям для твоєї душі, і прикра́сою шиї твоєї, —
Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.
23 Тоді пі́деш безпечно своєю дорогою, а нога твоя не спотикне́ться!
Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.
24 Якщо покладе́шся — не будеш боятись, а ляжеш, то буде приємний твій сон.
Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.
25 Не бу́деш боятися на́глого стра́ху, ні бурі безбожних, як при́йде, —
Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;
26 бо твоєю надією буде Госпо́дь, і Він пильнуватиме но́гу твою, щоб вона не зловилась у пастку!
Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.
27 Не стримуй добра́ потребу́ючому, коли в силі твоєї руки́ це вчини́ти,
Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.
28 не кажи своїм ближнім: „Іди, і зно́ву прийди, а взавтра я дам“, коли маєш з собою.
Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.
29 Не вио́рюй лихого на свого ближнього, коли він безпечно з тобою сидить.
Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.
30 Не сварися з люди́ною дармо, якщо злого вона не вчинила тобі.
Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.
31 Не за́здри наси́льникові, і ні одніє́ї з доріг його не вибирай,
Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;
32 бо бри́дить Господь крутія́ми, а з праведними в Нього дружба.
Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.
33 Прокля́ття Господнє на домі безбожного, а ме́шкання праведних Він благосло́вить, —
Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.
34 з насмішників Він насміхається, а покі́рливим милість дає.
La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.
35 Мудрі славу вспадко́вують, а нерозумні носи́тимуть со́ром.
Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.