< Приповісті 22 >
1 Ліпше добре ім'я́ за багатство велике, і ліпша милість за срі́бло та золото.
Haosatna sanga minphat kilhen ding apha jon, sana le dangka sanga jong, mihem lunglhaina um ding aphajoi.
2 Багатий та вбогий стрічаються, — Господь їх обох створив.
Mihao hihen mivaicha hijongleh akisu-khen thei aum poi, ajeh chu Yahweh Pakai in anitah lhon'a asem ahi.
3 Мудрий бачить лихе — і ховається, а безумні йдуть і кара́ються.
Miching chun alungthim in hahsatna hung lhung ding avephan, ama le ama akivengdoh jin ahi. Hinlah mi lungthim bei le ima kholtoh louva machalpi chun gimna ato tei ding ahi.
4 Заплата покори і стра́ху Господнього, — це багатство, і слава, й життя.
Kineosah pum le Elohim Pathen gin jeh'a kipaman chu haosatna jouse, jabolna chule hinna ahi.
5 Терни́на й пастки́ на дорозі лукавого, а хто стереже́ свою душу, віді́йде далеко від них.
Phatlouna jenga chonpa lam lhahna chu ling le khaovin abom jin, koi hileh ling le khao lah'a kiveng thempa chu hoidoh tei ding ahi.
6 Привчай юнака́ до дороги його, і він, як поста́ріється, не усту́питься з неї.
Chapang chu lamdih jenga khoukhah in, chutileh akhanlhit geija asuhmil lou ding aki lhonpi jing ding ahi.
7 Багатий панує над бідними, а боржни́к — раб позича́льника.
Mihao in mivaichate chunga vai ahom in, chule sum bapa jong abatsah napa soh'in apang e.
8 Хто сіє кри́вду, той жа́тиме лихо, а бич гніву його покінчи́ться.
Koi hileh thu adihlou'a tan chun hamsetna ato tei ding, amapa chu lunghang henlang mol-a pansa jongleh, apansahna mol chu atahsa chunga lechuh ding ahibouve.
9 Хто доброго ока, той поблагосло́влений буде, бо дає він убогому з хліба свого́.
Koi hileh midang mit-ha phatah'a vepa chu phatthei chang ding, ajeh chu aman aneh ding an chu vaicha ho apejin ahi.
10 Глумли́вого вижени, — й вийде з ним сварка, і суперечка та га́ньба припи́няться.
Miphalou chon chavei ho chu no-mang un, chutileh kinahna jong beiyin tin, baotamna jouse jong thip hel ding ahi.
11 Хто чистість серця кохає, той має хороше на устах, і другом йому буде цар.
Yahweh Pakai in mi lungtheng chu angailun, Koi hileh O ngei sel'a thusei chun lengpa jeng jong gol le paija akisem thei ahi.
12 Очі Господа оберігають знання́, а лукаві слова́ Він відкине.
Yahweh Pakai in hetna kiti hi Amit tenin ave-jing in, chule kitahna bei mi chu apaidoh jin ahi.
13 Лінивий говорить: „На вулиці лев, — серед майда́ну я буду забитий!“
Mithasen aseijin, “hichea khun keipi bahkai aum in, potdoh leng kholai dunga ei-tha ding ahi” ati.
14 Уста коха́нки — яма глибока: на ко́го Господь має гнів, той впадає туди.
Jonlungpu numeinu kamsung hi, kokhuh thuh tah ahin, Yahweh Pakai lung hansah chan chu hiche kokhuh sunga hi lhalut tei ding ahi.
15 До юнако́вого серця глупо́та прив'язана, та різка карта́ння відда́лить від нього її.
Chapang lungthim sunga hi ngolna dimset ahin, hinlah achunga hilchahna aum teng, ngolna chu bei tei ding ahi.
16 Хто тисне убогого, щоб собі́ збагати́тись, і хто багаче́ві дає, — той певно збідніє.
Hao ding deija mivaicha sugentheija chule ahaopa pehbe mi chu vaichat nan aphah ding ahi.
17 Нахили своє вухо, і послухай слів мудрих, і серце зверни до мого знання́,
Nana hong phan lang miching ho thumop ngaiphan, chule kahetna hi nalung sunga het tei ding gon lang kisanlut in;
18 бо гарне воно, коли будеш ти їх у своєму нутрі́ стерегти́, — хай стануть на устах твоїх вони ра́зом!
Ajeh chu hiche ho jouse hi nalung sunga nachin leh, nangma dinga lung nopna'a pang ding, chule aboncha nakam'a na phondoh thei teng, nalung lhai ding ahi.
19 Щоб надія твоя була в Го́споді, я й сьогодні навчаю тебе.
Ajeh chu Yahweh Pakaija nakison theina dinga, tunia hi keiman nangma jah-tah'a kaseipeh nahi.
20 Хіба ж не писав тобі три́чі з порадами та із знання́м,
Keiman nakom'a thumopna le hetthemna thucheng phatah tah kasutdoh peh nahi lou ham?
21 щоб тобі завідо́мити правду, правдиві слова́, щоб ти істину міг відпові́сти тому, хто тебе запитає.
Hitiahi nangman thutah hochu nahet them'a, chutengleh nahinsol ho ang-a thu adih'a na donbut theina dinga kahil nahi.
22 Не грабу́й незамо́жнього, бо він незамо́жній, і не тисни убогого в брамі,
Najotho man'in mivaicha ho chom hih in, ama chu vaicha tahbeh ahi.
23 бо Господь за їхню справу суди́тиметься, і грабіжникам їхнім ограбує Він душу.
Ajeh chu Yahweh Pakai hi amaho vengtup a pang ahin, koi hileh amaho sumang achu Aman asuhmang ding ahi.
24 Не дружись із чоловіком гнівли́вим, і не ходи із люди́ною лютою,
Milung chom le lunghang jing hotoh kivop dan, chule mi lungsa jing hoto jong chekhom hih in.
25 щоб доріг її ти не навчи́вся, і тене́та не взяв для своєї душі.
Hitia chu naum louleh ama tobanga nachon ding, chepaina'a nanei loa nahinkho lamvai ding ahi.
26 Не будь серед тих, хто пору́ку дає́, серед тих, хто пору́чується за борги́:
Bat lahna'a batman a kitung doh ho bang in, batsah nan kimoh tun hih in.
27 коли ти не матимеш чим заплатити, — нащо ві́зьмуть з-під тебе посте́лю твою?
Asahna ding ima naneitah lou jongleh, nalupna jalkhun geijin pedoh jeng tan.
28 Не пересува́й віково́ї границі, яку встановили батьки́ твої.
Napu Napa khang apat gamgi melchihna song chu, nangman na chondoh lou ding ahi.
29 Ти бачив люди́ну, мото́рну в занятті своїм? Вона перед царя́ми спокійно стоятиме, та не всто́їть вона перед про́стими.
Lolhingtah'a natong khut them namudoh lou ham? Amachu lengpa ang-sunga bou ding ding, michavei masanga vang ding thei lou ding ahi.