Приповісті 20
1 Вино — то насмі́шник, напій п'янки́й — галасу́н, і кожен, хто блу́дить у ньому, немудрий.
La vino estas blasfemanto, ebriiga trinkaĵo estas sovaĝa; Kaj kiu delogiĝas per ili, tiu ne estas prudenta.
2 Страх царя — як рик лева; хто до гніву дово́дить його́, — проти свого життя прогрішає.
Minaco de reĝo estas kiel kriego de leono; Kiu lin kolerigas, tiu pekas kontraŭ sia animo.
3 Слава люди́ні, що гнів покидає, а кожен глупа́к вибуха́є.
Estas honoro por homo ĉesigi malpacon; Sed ĉiu malsaĝulo estas malpacema.
4 Лінивий не о́ре із о́сени, а захоче в жнива́ — і нічо́го нема.
En la malvarma tempo mallaborulo ne plugas; Li petos en aŭtuno, kaj li nenion ricevos.
5 Рада в серці люди́ни — глибока вода, і розумна люди́на її повиче́рпує.
Intenco en la koro de homo estas profunda akvo; Sed homo saĝa ĝin elĉerpos.
6 Багато людей себе звуть милосердними, та вірну люди́ну хто зна́йде?
Multaj homoj proklamas pri sia boneco; Sed kiu trovos homon fidelan?
7 У своїй непови́нності праведний ходить, — блаженні по ньому сини його!
Virtulo iras en sia senpekeco; Feliĉaj estas liaj infanoj post li.
8 Цар сидить на судде́вім престолі, всяке зло розганяє своїми очима.
Reĝo, kiu sidas sur trono de juĝo, Disventumas per siaj okuloj ĉion malbonan.
9 Хто скаже: „Очи́стив я серце своє, очистився я від свого гріха́?“
Kiu povas diri: Mi purigis mian koron, Mi estas libera de mia peko?
10 Вага неоднакова, неоднакова міра, — обо́є вони — то оги́да для Господа.
Neegalaj peziloj, neegalaj mezuroj, Ambaŭ estas abomenaĵo por la Eternulo.
11 Навіть юна́к буде пі́знаний з чи́нів своїх, — чи чин його чистий й чи про́стий.
Eĉ knabon oni povas ekkoni laŭ liaj faroj, Ĉu estas pura kaj justa lia konduto.
12 Ухо, що слухає, й око, що бачить, — Господь учинив їх обо́є.
Orelon aŭdantan kaj okulon vidantan: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.
13 Не кохайся в спанні́, щоб не збідні́ти; розплю́щ свої очі — та хлібом наси́ться!
Ne amu dormon, por ke vi ne malriĉiĝu; Malfermu viajn okulojn, kaj vi satiĝos de pano.
14 „Зле, зле!“каже той, хто купує, а як пі́де собі, тоді хва́литься ку́пном.
Malbona, malbona, diras la aĉetanto; Sed kiam li foriris, tiam li fanfaronas.
15 Є золото й пе́рел багато, та розумні уста́ — найцінніший то по́суд.
Oni povas havi oron kaj multe da perloj; Sed buŝo prudenta estas multevalora ilo.
16 Візьми його о́діж, бо він поручивсь за чужого, і за чужи́нку візьми його за́став.
Prenu la veston de tiu, kiu garantiis por aliulo; Kaj pro la fremduloj prenu de li garantiaĵon.
17 Хліб з неправди солодкий люди́ні, та піско́м потім бу́дуть напо́внені у́ста її.
Malhonesta pano estas bongusta por homo; Sed lia buŝo poste estos plena de ŝtonetoj.
18 Тримаються за́міри радою, і війну прова́дь мудрими ра́дами.
Intencoj fortikiĝas per konsilo; Kaj militon oni faru prudente.
19 Виявляє обмо́вник таємне, а ти не втручайся до того, ле́гко хто розту́лює уста свої.
Kiu malkaŝas sekreton, tiu estas kiel kalumnianto; Ne komunikiĝu kun tiu, kiu havas larĝan buŝon.
20 Хто кляне свого батька та матір свою, — погасне світильник йому серед те́мряви!
Kiu malbenas sian patron kaj sian patrinon, Ties lumilo estingiĝos meze de profunda mallumo.
21 Спа́док спо́чатку заскоро набу́тий, — не буде кінець його поблагосло́влений!
Heredo, al kiu oni komence tro rapidas, Ne estas benata en sia fino.
22 Не кажи: „Надолу́жу я зло!“— май надію на Господа, і Він допоможе тобі.
Ne diru: Mi repagos malbonon; Fidu la Eternulon, kaj Li vin helpos.
23 Вага неоднакова — то оги́да для Господа, а ома́нливі ша́льки не добрі.
Neegalaj peziloj estas abomenaĵo por la Eternulo, Kaj malvera pesilo estas ne bona.
24 Від Господа — кроки люди́ни, а люди́на — як вона зрозуміє дорогу свою?
La irado de homo dependas de la Eternulo; Kiel homo povus kompreni sian vojon?
25 Тене́та люди́ні казати „святе́“нерозважно, а зго́дом свої обітни́ці досліджувати.
Ĝi estas reto por homo, se li rapidas nomi ion sankta Kaj esploras nur post faro de promeso.
26 Мудрий цар розпо́рошить безбожних, і зве́рне на них своє ко́ло для мук.
Saĝa reĝo dispelas malvirtulojn, Kaj venigas radon sur ilin.
27 Дух люди́ни — світильник Господній, що все ну́тро обшукує.
La animo de homo estas lumilo de la Eternulo; Ĝi esploras ĉiujn internaĵojn de la korpo.
28 Милість та правда царя стережуть, і трона свого він підтримує милістю.
Favorkoreco kaj veremeco hardas reĝon; Kaj per favorkoreco li subtenas sian tronon.
29 Окраса юна́цтва — їхня сила, а пишність стари́х — сивина́.
Gloro por junuloj estas ilia forto, Kaj ornamo por maljunuloj estas grizeco.
30 Синяки́ від побоїв — то масть лікува́льна на злого, та вдари нутру́ живота.
Vundoj de batoj devas penetri en malbonulon, Kaj frapoj devas iri profunde en lian korpon.
