Приповісті 17
1 Ліпший черствий кусок зо споко́єм, ніж дім, повний у́чти м'ясної зо сваркою.
Lepší jest kus chleba suchého s pokojem, nežli dům plný nabitých hovad s svárem.
2 Раб розумний панує над сином безпутнім, і серед братів він поділить спа́док.
Služebník rozumný panovati bude nad synem, kterýž jest k hanbě, a mezi bratřími děliti bude dědictví.
3 Для срі́бла — топи́льна посу́дина, а го́рно — для золота, Господь же серця випробо́вує.
Teglík stříbra a pec zlata zkušuje, ale srdcí Hospodin.
4 Лиходій слухається уст безбожних, слухає неправдомо́в язика лиході́йного.
Zlý člověk pozoruje řečí nepravých, a lhář poslouchá jazyka převráceného.
5 Хто сміється з убогого, той ображає свого Творця, хто радіє з нещастя, — не буде такий без вини.
Kdo se posmívá chudému, útržku činí Učiniteli jeho; a kdo se z bídy raduje, nebude bez pomsty.
6 Корона для ста́рших — ону́ки, а пишно́та дітей — їхні батьки́.
Koruna starců jsou vnukové, a ozdoba synů otcové jejich.
7 Не присто́йна безумному мова поважна, а тим більше шляхе́тному — мова брехли́ва.
Nesluší na blázna řeči znamenité, ovšem na kníže řeč lživá.
8 Хабар в о́чах його власника́ — самоцві́т: до всьо́го, до чого пове́рнеться, буде щасти́ти йому́.
Jako kámen drahý, tak bývá vzácný dar před očima toho, kdož jej béře; k čemukoli směřuje, daří se jemu.
9 Хто шукає любови — провину ховає, хто ж про неї повто́рює, розго́нює дру́зів.
Kdo přikrývá přestoupení, hledá lásky; ale kdo obnovuje věc, rozlučuje přátely.
10 На розумного більше впливає одне остере́ження, як на глупака́ сто ударів.
Více se chápá rozumného jedno domluvení, nežli by blázna stokrát ubil.
11 Злий шукає лише неслухня́ности, та вісник жорстокий на нього пошлеться.
Zpurný toliko zlého hledá, pročež přísný posel na něj poslán bývá.
12 Ліпше спітка́ти обезді́тнену ведмедицю, що кидається на люди́ну, аніж нерозумного в глупо́ті його.
Lépe člověku potkati se s nedvědicí osiřalou, nežli s bláznem v bláznovství jeho.
13 Хто відплачує злом за добро, — не відступить лихе з його дому.
Kdo odplacuje zlým za dobré, neodejdeť zlé z domu jeho.
14 Почин сварки — то про́рив води, тому перед ви́бухом сварки покинь ти її!
Začátek svady jest, jako když kdo protrhuje vodu; protož prvé než by se zsilil svár, přestaň.
15 Хто оправдує несправедливого, і хто засуджує праведного, — оби́два вони Господе́ві оги́дні.
Kdož ospravedlňuje nepravého, i kdož odsuzuje spravedlivého, ohavností jsou Hospodinu oba jednostejně.
16 На́що ті гроші в руці нерозумного, щоб мудрість купити, як мо́зку нема?
K čemu jest zboží v ruce blázna, když k nabytí moudrosti rozumu nemá?
17 Правдивий друг любить за всякого ча́су, в недолі ж він робиться братом.
Všelikého času miluje, kdož jest přítelem, a bratr v ssoužení ukáže se.
18 Люди́на, позба́влена розуму, ру́читься, — пору́ку дає за друга свого.
Èlověk bláznivý ruku dávaje, činí slib před přítelem svým.
19 Хто сварку кохає, той любить гріх; хто ж підвищує уста свої, той шукає нещастя.
Kdož miluje svadu, miluje hřích; a kdo vyvyšuje ústa svá, hledá potření.
20 Люди́на лукавого серця не зна́йде добра, хто ж лука́вить своїм язико́м, упаде в зло.
Převrácené srdce nenalézá toho, což jest dobrého; a kdož má vrtký jazyk, upadá v těžkost.
21 Хто родить безумного, родить на смуток собі, і не поті́шиться батько безглуздого.
Kdo zplodil blázna, k zámutku svému zplodil jej, aniž se bude radovati otec nemoudrého.
22 Серце радісне добре лікує, а пригно́блений дух сушить ко́сті.
Srdce veselé očerstvuje jako lékařství, ale duch zkormoucený vysušuje kosti.
23 Безбожний таємно бере хабара́, щоб зігнути путі правосу́ддя.
Bezbožný tajně béře dar, aby převrátil stezky soudu.
24 З обличчям розумного — мудрість, а очі глупця́ — аж на кінці землі.
Na oblíčeji rozumného vidí se moudrost, ale oči blázna těkají až na konec země.
25 Нерозумний син — смуток для батька, для своєї ж родительки — гі́ркість.
K žalosti jest otci svému syn blázen, a k hořkosti rodičce své.
26 Не добре карати справедливого, бити шляхе́тних за щирість!
Jistě že pokutovati spravedlivého není dobré, tolikéž, aby knížata bíti měli pro upřímost.
27 Хто слова́ свої стримує, той знає пізна́ння, і холоднокро́вний — розумна люди́на.
Zdržuje řeči své muž umělý; drahého ducha jest muž rozumný.
28 І глупа́к, як мовчить, уважається мудрим, а як у́ста свої закриває — розумним.
Také i blázen, mlče, za moudrého jmín bývá, a zacpávaje rty své, za rozumného.
