Приповісті 16
1 Заміри серця належать люди́ні, та від Господа — відповідь язика.
Při člověku bývá spořádání myšlení, ale od Hospodina jest řeč jazyka.
2 Всі дороги люди́ни чисті в очах її, та зважує душі Господь.
Všecky cesty člověka čisté se jemu zdají, ale kterýž zpytuje duchy, Hospodin jest.
3 Поклади свої чи́ни на Господа, і будуть поста́влені міцно думки́ твої.
Uval na Hospodina činy své, a budou upevněna předsevzetí tvá.
4 Все Господь учинив ради ці́лей Своїх, — і безбожного на днину зла.
Hospodin všecko učinil pro sebe samého, také i bezbožného ke dni zlému.
5 Оги́да для Господа всякий бундю́чний, — ручу́ся: не буде такий без вини!
Ohavností jest Hospodinu každý pyšného srdce; by sobě na pomoc i jiné přivzal, neujde pomsty.
6 Провина вику́плюється через милість та правду, і страх Господній відво́дить від злого.
Milosrdenstvím a pravdou očištěna bývá nepravost, a v bázni Hospodinově uchází se zlého.
7 Як дороги люди́ни Господь уподо́бає, то й її ворогів Він зами́рює з нею.
Když se líbí Hospodinu cesty člověka, také i nepřátely jeho spokojuje k němu.
8 Ліпше мале справедливе, аніж великі прибу́тки з безпра́в'я.
Lepší jest maličko s spravedlností, než množství důchodů nespravedlivých.
9 Розум люди́ни обдумує путь її, але кроки її наставля́є Госпо́дь.
Srdce člověka přemýšlí o cestě své, ale Hospodin spravuje kroky jeho.
10 Виріша́льне слово в царя на губа́х, тому в су́ді уста́ його не спроневі́ряться.
Rozhodnutí jest ve rtech královských, v soudu neuchylují se ústa jeho.
11 Вага й ша́льки правдиві — від Господа, все каміння ваго́ве в торби́нці — то ді́ло Його.
Váha a závaží jsou úsudek Hospodinův, a všecka závaží v pytlíku jeho nařízení.
12 Чинити безбожне — оги́да царям, бо трон змі́цнюється справедливістю.
Ohavností jest králům činiti bezbožně; nebo spravedlností upevňován bývá trůn.
13 Уподо́ба царя́м — губи пра́ведности, і він любить того, хто правдиве говорить.
Rtové spravedliví líbezní jsou králům, a ty, kteříž upřímě mluví, milují.
14 Гнів царя — вісник смерти, та мудра люди́на злагі́днить його́.
Rozhněvání královo jistý posel smrti, ale muž moudrý ukrotí je.
15 У світлі царсько́го обличчя — життя, а його уподо́ба — мов хмара доще́ва весною.
V jasné tváři královské jest život, a přívětivost jeho jako oblak s deštěm jarním.
16 Набува́ння премудрости — як же це ліпше від золота, набува́ння ж розуму — добірні́ше від срі́бла!
Mnohem lépe jest nabyti moudrosti než zlata nejčistšího, a nabyti rozumnosti lépe než stříbra.
17 Путь справедливих — ухиля́тись від зла; хто дорогу свою береже, той душу свою охоро́нює.
Cesta upřímých jest odstoupiti od zlého; ostříhá duše své ten, kdož ostříhá cesty své.
18 Перед загибіллю гордість буває, а перед упа́дком — бундю́чність.
Před setřením bývá pýcha, a před pádem pozdvižení ducha.
19 Ліпше бути покі́рливим із ла́гідними, ніж здо́бич ділити з бундю́чними.
Lépe jest poníženého duchu býti s pokornými, než děliti kořist s pyšnými.
20 Хто вважає на слово, той зна́йде добро, хто ж надію складає на Господа — буде блаженний.
Ten, kdož pozoruje slova, nalézá dobré; a kdož doufá v Hospodina, blahoslavený jest.
21 Мудросердого кличуть „розумний“, а со́лодощ уст прибавляє науки.
Ten, kdož jest moudrého srdce, slove rozumný, a sladkost rtů přidává naučení.
22 Розум — джерело життя власнико́ві його, а карта́ння безумних — глупо́та.
Rozumnost těm, kdož ji mají, jest pramen života, ale umění bláznů jest bláznovství.
23 Серце мудрого чинить розумними уста його, і на уста його прибавляє навча́ння.
Srdce moudrého rozumně spravuje ústa svá, tak že rty svými přidává naučení.
24 Приємні слова́ — щільнико́вий то мед, солодкий душі й лік на кості.
Plást medu jsou řeči utěšené, sladkost duši, a lékařství kostem.
25 Буває, дорога люди́ні здається просто́ю, та кінець її — стежка до смерти.
Cesta zdá se přímá člověku, ale dokonání její jistá cesta smrti.
26 Люди́на трудя́ща працює для себе, бо до того примушує рот її.
Èlověk pracovitý pracuje sobě, nebo ponoukají ho ústa jeho.
27 Нікчемна люди́на копає лихе, а на у́стах її — як палю́чий огонь.
Muž nešlechetný vykopává zlé, v jehožto rtech jako oheň spalující.
28 Лукава людина сварки́ розсіває, а обмо́вник розді́лює дру́зів.
Muž převrácený rozsívá sváry, a klevetník rozlučuje přátely.
29 Насильник підмо́влює друга свого, і провадить його по недобрій дорозі.
Muž ukrutný přeluzuje bližního svého, a uvodí jej na cestu nedobrou.
30 Хто прижму́рює очі свої, той круті́йства виду́мує, хто губами знаки подає, той виконує зло.
Zamhuřuje oči své, smýšleje věci převrácené, a zmítaje pysky svými, vykonává zlé.
31 Сиви́зна — то пишна корона, знахо́дять її на дорозі праведности.
Koruna ozdobná jsou šediny na cestě spravedlnosti se nalézající.
32 Ліпший від силача́, хто не скорий до гніву, хто ж панує над собою самим, ліпший від завойо́вника міста.
Lepší jest zpozdilý k hněvu než silný rek, a kdož panuje nad myslí svou nežli ten, kterýž dobyl města.
33 За пазуху жереб вкладається, та ввесь його ви́рок — від Господа.
Do klínu umítán bývá los, ale od Hospodina všecko řízení jeho.
