< Приповісті 15 >
1 Ла́гідна відповідь гнів відверта́є, а слово вра́зливе гнів підійма́є.
Odpověd měkká odvracuje hněv, ale řeč zpurná vzbuzuje prchlivost.
2 Язик мудрих — то добре знання́, а уста́ нерозумних глупо́ту висло́влюють.
Jazyk moudrých ozdobuje umění, ale ústa bláznů vylévají bláznovství.
3 Очі Господні на кожному місці, — позира́ють на злих та на добрих.
Na všelikém místě oči Hospodinovy spatřují zlé i dobré.
4 Язик ла́гідний — то дерево життя, а лука́вство його — залама́ння на дусі.
Zdravý jazyk jest strom života, převrácenost pak z něho ztroskotání od větru.
5 Зневажає безумний напучення ба́тькове, а хто береже осторо́гу, стає розумніший.
Blázen pohrdá cvičením otce svého, ale kdož ostříhá naučení, opatrnosti nabude.
6 Дім праведного — скарб великий, а в пло́ді безбожного — бе́злад.
V domě spravedlivého jest hojnost veliká, ale v úrodě bezbožného zmatek.
7 Уста мудрих знання́ розсівають, а серце безглу́здих не так.
Rtové moudrých rozsívají umění, srdce pak bláznů ne tak.
8 Жертва безбожних — оги́да для Господа, а молитва невинних — Його уподо́ба.
Obět bezbožných ohavností jest Hospodinu, ale modlitba upřímých líbí se jemu.
9 Господе́ві огида — дорога безбожного, а того, хто женеться за праведністю, Він кохає.
Ohavností jest Hospodinu cesta bezbožného, toho pak, kdož následuje spravedlnosti, miluje.
10 Люта кара на то́го, хто путь оставляє, а хто осторо́гу нена́видить, той умирає.
Trestání přísné opouštějícímu cestu, a kdož nenávidí domlouvání, umře.
11 Шео́л й Аваддо́н перед Господом, — тим більше серця́ синів лю́дських! (Sheol )
Peklo i zatracení jest před Hospodinem, čím více srdce synů lidských? (Sheol )
12 Насмі́шник не любить карта́ння собі, — він до мудрих не пі́де.
Nemiluje posměvač toho, kterýž ho tresce, aniž k moudrým přistoupí.
13 Ра́дісне серце лице весели́ть, а при сму́тку серде́чному дух приголо́мшений.
Srdce veselé obveseluje tvář, ale pro žalost srdce duch zkormoucen bývá.
14 Серце розумне шукає знання́, а уста безумних глупо́ту пасу́ть.
Srdce rozumného hledá umění, ale ústa bláznů pasou se bláznovstvím.
15 Нужде́нному всі́ дні лихі, кому ж добре на серці, у того гости́на постійно.
Všickni dnové chudého zlí jsou, ale dobromyslného hody ustavičné.
16 Ліпше мале у Господньому стра́ху, ані ж скарб великий, та триво́га при то́му.
Lepší jest maličko s bázní Hospodinovou než poklad veliký s nepokojem.
17 Ліпша пожи́ва яри́нна, і при тому любов, аніж тучний віл, та нена́висть при то́му.
Lepší jest krmě z zelí, kdež jest láska, nežli z krmného vola, kdež jest nenávist.
18 Гнівли́ва люди́на роздра́жнює сварку, терпели́ва ж у гніві вспоко́ює за́колот.
Muž hněvivý vzbuzuje sváry, ale zpozdilý k hněvu upokojuje svadu.
19 Дорога лінивого — то тернови́ння, а путь щирих — дорога гладка́.
Cesta lenivého jest jako plot z trní, ale stezka upřímých jest vydlážená.
20 Мудрий син тішить ба́тька свого́, а люди́на безумна пого́рджує матір'ю своєю́.
Syn moudrý obveseluje otce, bláznivý pak člověk pohrdá matkou svou.
21 Глупо́та — то радість для нерозумного, а люди́на розумна дорогою про́стою ходить.
Bláznovství jest veselím bláznu, ale člověk rozumný upřímo kráčeti směřuje.
22 Ламаються за́думи з бра́ку пора́ди, при числе́нності ж ра́дників спо́вняться.
Kdež není rady, zmařena bývají usilování, ale množství rádců ostojí.
23 Радість люди́ні — у відповіді його уст, а слово на ча́сі своєму — яке воно добре!
Vesel bývá člověk z odpovědi úst svých; nebo slovo v čas příhodný ó jak jest dobré!
24 Путь життя для премудрого — уго́ру, щоб відда́люватись від шео́лу внизу́. (Sheol )
Cesta života vysoko jest rozumnému proto, aby se uchýlil od pekla dole. (Sheol )
25 Дім пишних руйнує Госпо́дь, але ста́вить межу́ для вдови.
Dům pyšných vyvrací Hospodin, meze pak vdovy upevňuje.
26 Думки злого — оги́да для Господа, але чисті для Нього приє́мні слова́.
Ohavností jsou Hospodinu myšlení zlého, ale čistých řeči vzácné.
27 Заже́рливий робить нещасним свій дім, хто ж дарунки нена́видить, той буде жити.
Kdož dychtí po lakomství, kormoutí dům svůj; ale kdož nenávidí darů, živ bude.
28 Серце праведного розмірко́вує про відповідь, а у́ста безбожних вибри́зкують зло.
Srdce spravedlivého přemyšluje, co má mluviti, ale ústa bezbožných vylévají všelijakou zlost.
29 Далекий Господь від безбожних, але́ справедливих молитву Він чує.
Vzdálen jest Hospodin od bezbožných, ale modlitbu spravedlivých vyslýchá.
30 Світло оче́й тішить серце, добра звістка підкрі́плює ко́сті.
To, což se zraku naskýtá, obveseluje srdce; pověst dobrá tukem naplňuje kosti.
31 Ухо, що навча́ння життя вислухо́вує, буде перебува́ти між мудрими.
Ucho, kteréž poslouchá trestání života, u prostřed moudrých bydliti bude.
32 Хто напу́чування не приймає, той не дбає про душу свою, а хто слухається осторо́ги, здобуде той розум.
Kdo se vyhýbá cvičení, zanedbává duše své; ale kdož přijímá domlouvání, má rozum.
33 Страх Господній — навча́ння премудрости, а перед славою — скромність іде́.
Bázeň Hospodinova jest cvičení se moudrosti, a slávu předchází ponížení.