Приповісті 14
1 Мудра жінка будує свій дім, а безумна своєю рукою руйнує його́.
| ژنی دانا ماڵی خۆی بنیاد دەنێت، گێلیش بە دەستی خۆی کاولی دەکات. |
2 Хто ходить в просто́ті своїй, боїться той Господа, а в ко́го доро́ги криві́, той пого́рджує Ним.
| ئەوەی ڕاستەڕێیەکەی خۆی بگرێت لەخواترسە، بەڵام ئەوەی ڕێگای خۆی خوار بکاتەوە سووکایەتی پێ دەکات. |
3 На устах безу́мця галу́зка пихи́, а губи премудрих їх стережу́ть.
| گێل بە قسەکانی خۆی تووشی گۆچانی سزادان دەبێت، بەڵام دانایان لێوەکانیان دەیانپارێزن. |
4 Де немає биків, там я́сла порожні, а щедрість врожа́ю — у силі вола́.
| کە مانگا نەبێت ئاخوڕ بەتاڵە، دروێنەی زۆریش بە هێزی گایە. |
5 Сві́док правдивий не лже, а сві́док брехливий говорить неправду.
| شایەتی دەستپاک درۆ ناکات، بەڵام شایەتی درۆزن درۆ بڵاو دەکاتەوە. |
6 Насмішник шукає премудрости, — та надаре́мно, пізна́ння легке́ для розумного.
| گاڵتەجاڕ داوای دانایی دەکات و نایدۆزێتەوە، بەڵام زانیاری بۆ تێگەیشتوو ئاسانە. |
7 Ходи зда́лека від люди́ни безу́мної, і від того, в кого́ мудрих уст ти не бачив.
| لەبەردەم کەسی گێل دووربکەوە، چونکە لە لێوەکانی زانیاری نابیستیت. |
8 Мудрість розумного — то розумі́ння дороги своєї, а глупо́та дурних — то ома́на.
| دانایی ژیر تێگەیشتنی ڕێگای خۆیەتی، بەڵام گێلایەتی گێلەکان فریودانە. |
9 Нерозумні сміються з гріха́, а між праведними — уподо́бання.
| گێلەکان گاڵتە بە تاوان دەکەن، بەڵام لەنێو سەرڕاستان ڕەزامەندی خودا دەدۆزرێتەوە. |
10 Серце знає гірко́ту своєї душі, і в радість його не втручається інший.
| هەر دڵێک تاڵیێتی گیانی خۆی دەزانێت، کەسیش لە خۆشییەکەیدا بەشداری ناکات. |
11 Буде ви́гублений дім безбожних, а намет безневи́нних розкві́тне.
| ماڵی بەدکارەکان کاول دەبێت، بەڵام ڕەشماڵی سەرڕاستان گەشە دەکات. |
12 Буває, доро́га люди́ні здається простою, та кінець її — стежка до смерти.
| ڕێگا هەیە لەبەرچاوی مرۆڤ ڕاست دیارە، بەڵام کۆتاییەکەی بەرەو مردنە. |
13 Також іноді і від сміху́ болить серце, і закі́нчення радости — сму́ток.
| بگرە لە پێکەنینیشدا دڵ تەنگ دەبێت، لەوانەیە کۆتایی خۆشیش خەم بێت. |
14 Хто підступного серця, наси́титься той із доріг своїх, а добра люди́на — із чинів своїх.
| کەسی ڕاڕا لە ڕێگای خۆی تێر دەبێت، پیاوچاکیش لەوەی کە هەیەتی. |
15 Вірить безглу́здий в кожні́сіньке слово, а мудрий зважає на кро́ки свої.
| ساویلکە بە هەموو قسەیەک بڕوا دەکات، بەڵام ژیر دەڕوانێتە هەنگاوەکانی خۆی. |
16 Мудрий боїться й від злого вступає, нерозумний же гні́вається та сміли́вий.
| کەسی دانا لە خودا دەترسێت و لە خراپە لادەدات، بەڵام گێل سەرگەرمە و پشت ئەستوورە. |
17 Скорий на гнів учиняє глупо́ту, а люди́на лукава знена́виджена.
| کەسی هەڵەشە ڕەفتاری گێلانە دەکات، پیاوی تەڵەکەبازیش مایەی ڕقە. |
18 Нерозумні глупо́ту вспадко́вують, а мудрі знання́м коронуються.
| ساویلکەکان میراتگری گێلایەتین، بەڵام ژیرەکان سەریان بە زانیاری دەڕازێنرێتەوە. |
19 Покло́няться злі перед добрими, а безбожники — при брамах праведного.
| بەدکاران لەبەردەم پیاوچاکان دەچەمێنەوە، خراپەکارانیش لە بەردەرگای کەسی ڕاستودروست. |
20 Убогий знена́виджений навіть ближнім своїм, а в багатого дру́зі числе́нні.
| هەژار تەنانەت دراوسێکەشی ڕقی لێی دەبێتەوە، بەڵام دەوڵەمەند دۆستی زۆرە. |
21 Хто погорджує ближнім своїм, той грішить, а ласка́вий до вбогих — блаже́нний.
| ئەوەی سووکایەتی بە دراوسێکەی بکات گوناه دەکات، بەڵام خۆزگە دەخوازرێ بەوەی لەگەڵ هەژاران میهرەبانە. |
22 Чи ж не блу́дять, хто о́ре лихе? А милість та правда для тих, хто о́ре добро́.
| ئایا وێڵ نابن ئەوانەی پیلانی خراپە دادەڕێژن؟ بەڵام خۆشەویستی نەگۆڕ و دڵسۆزی لەگەڵ ئەوانەیە کە پلانی چاکە دادەڕێژن. |
23 Кожна праця прино́сить доста́ток, але́ праця уст в недоста́ток веде́.
| لە هەموو ماندووبوونێک سوود هەیە، بەڵام تەنها قسەی لێوان بێت بەرەو نەبوونییە. |
24 Корона премудрих — їхня му́дрість, а віне́ць нерозумних — глупо́та.
| دەوڵەمەندی تاجی دانایانە، بەڵام گێلایەتی نادانایان دەڕازێنێتەوە. |
25 Свідок правдивий визво́лює душі, а свідок обма́нливий — бре́хні торо́чить.
| شایەتی ڕاستگۆ دەربازکەری خەڵکە، بەڵام ئەوەی درۆ بڵاو دەکاتەوە تەفرەدەرە. |
26 У Господньому стра́хові сильна наді́я, і Він пристано́вище ді́тям Своїм.
| ئەوەی لە یەزدان بترسێت دڵنیاییەکی بەهێزی هەیە، بۆ کوڕەکانیشی دەبێتە پەناگا. |
27 Страх Господній — крини́ця життя, щоб віддаля́тися від пасток смерти.
| لەخواترسی کانی ژیانە، بۆ دوورکەوتنەوە لە داوی مردن. |
28 У числе́нності люду вели́чність царя, а в бра́ку народу — погибіль воло́даря.
| زۆری گەل شکۆمەندییە بۆ پاشا، بەڵام نەمانی گەل شکستی میرە. |
29 Терпели́вий у гніві — багаторозумний, а гнівли́вий вчиняє глупо́ту.
| ئەوەی درەنگ تووڕە بێت باش تێدەگات، بەڵام ئەوەی هەڵەشە بێت گێلایەتی دەردەخات. |
30 Ла́гідне серце — життя то для тіла, а за́здрість — гнили́зна косте́й.
| دڵی ئارام ژیان بە جەستە دەبەخشێت، بەڵام ئیرەیی ئێسک کلۆر دەکات. |
31 Хто тисне нужде́нного, той ображає свого Творця́, а хто милости́вий до вбогого, той поважає Його.
| ئەوەی ستەم لە هەژار بکات سووکایەتی بە دروستکەرەکەی دەکات، بەڵام ئەوەی لەگەڵ نەدار میهرەبانە ڕێز لە خودا دەگرێت. |
32 Безбожний у зло своє падає, а праведний повний надії й при смерті своїй.
| خراپەکار بە خراپەکانی خۆی دەکەوێنرێت، بەڵام کەسی ڕاستودروست لە مردنیشی پەناگای هەیە. |
33 Мудрість має спочи́нок у серці розумного, а що в нутрі безумних, те ви́явиться.
| دانایی لەناو دڵی کەسی تێگەیشتوو دەحەسێتەوە، هەروەها گێلەکان تەنانەت ناواخنیشیان دەزانرێت. |
34 Праведність люд підійма́є, а беззако́ння — то сором наро́дів.
| ڕاستودروستی نەتەوە بەرز دەکاتەوە، بەڵام گوناه شەرمەزاری گەلانە. |
35 Ласка царе́ва — рабо́ві розумному, гнів же його — проти того, хто соро́мить його.
| ڕەزامەندی پاشا بۆ خزمەتکاری وریایە، بەڵام تووڕەبوونی لە خزمەتکاری شەرمەزارە. |
