Romafoɔ 11
1 Afei, mebisa sɛ Onyankopɔn ato ne ɔman atwene anaa? Dabi. Mʼankasa meyɛ Israelni na meyɛ Abraham aseni a mefiri Benyamin abusua mu.
Hinu, nikota, wu Chapanga avabelili vandu vaki, hati padebe avabelili lepi! Nene mundu wa ku Isilaeli, mjukulu wa Ibulahimu, nihuma mu likabila la Benjamini.
2 Onyankopɔn ampo ne nkurɔfoɔ a ɔyii wɔn ahyɛaseɛ no. Monim deɛ Atwerɛsɛm no ka fa Elia sɛdeɛ ɔkasa tiaa Israelfoɔ wɔ Onyankopɔn anim sɛ,
Chapanga avabelili lepi vandu vaki veavahagwili kutumbula kadeni. Wu msomili lepi Mayandiku Gamsopi chegijova kumvala Eliya mweatakili vandu va Isilaeli kwa Chapanga?
3 “Awurade, wɔakum wʼadiyifoɔ na wɔadwiri wʼafɔrebukyia, na me nko na maka a wɔpɛ sɛ wɔkum me.”
Akajova, “BAMBU, vavakomili vamlota va Chapanga voha na kudenya pa lusanja lwa luteta. Nisigalili namwene ndu, navene vigana kunikoma!”
4 Mmuaeɛ bɛn na Onyankopɔn de maa no? Onyankopɔn kaa sɛ, “Mewɔ nnipa mpemnson a wɔnsom ɔbosom Baal.”
Wu Chapanga amuyangwili kyani? Amjovili, “Nijivikili vandu elufu saba vangamfugamila Baali, chapanga wa udese.”
5 Saa ara nso na ɛte ɛnnɛ. Nnipa kakra bi wɔ hɔ a Onyankopɔn nam ne dom so ayi wɔn.
Ndi cheyivili hinu vavi vandu vadebe vevasigalili vevahaguliwi na Chapanga kwa ubwina waki.
6 Yi a wayi wɔn no gyina nʼadom so na ɛnyɛ wɔn nnwuma so. Na sɛ Onyankopɔn yi a ɔyi nnipa no gyina wɔn nnwuma so a, ɛnneɛ na adom no nyɛ adom turodoo.
Ngati vahaguliwi na Chapanga, uhagula wa Chapanga wihuvalila ubwina waki, lepi matendu gavi. Ngati Chapanga akuvahagula vandu ndava ya matendu gavi, ndi ubwina wa Chapanga wivya lepi wa chakaka.
7 Ɛnneɛ na ɛne ɛdeɛn? Deɛ Israelfoɔ tii akyire hwehwɛeɛ no, wɔn nsa anka, na mmom, kakraa a Onyankopɔn ayi wɔn no deɛ, wɔn nsa kaeɛ. Wɔn a wɔaka no pirim wɔn akoma
Wu hinu? Vandu va Isilaeli vachipatili lepi chindu chevachilondayi, nambu voha vevahaguliwi vachipatili. Vangi vevasigalili vakitiwi kuvya na mitima yeyinonopa,
8 sɛdeɛ Atwerɛsɛm no ka sɛ, “Onyankopɔn maa wɔn honhom a ɛyɛ tebɔɔ, ani a ɛmma wɔnhunu adeɛ aso a ɛmma wɔnnte asɛm, de bɛsi ɛnnɛ.”
Ngati chegijova Mayandiku Gamsopi, “Chapanga akitili luhala lwavi luhiluka, mbaka lelu iyi vihotola lepi kulola kwa mihu gavi amala kuyuwana kwa makutu gavi.”
9 Na Dawid ka sɛ, “Ma wɔn didipono a ɛsi wɔn anim nyi wɔn sɛ afidie na wɔnhwehwe ase na wɔntwe wɔn aso!
Na Daudi ijova, “Mselebuko wavi uvyayi likoka la kuvayonjola, vagwayi na kubuniwa!
10 Ma wɔn ani so nyɛ wɔn kusuu na wɔanhunu adeɛ; na wɔn akyi nkuntunu afebɔɔ.”
Mihu gavi gasopewayi chitita vakotoka kulola, migongo yavi yigundamayi kwa kung'ahika magono goha.”
11 Afei, mebisa sɛ, ɛberɛ a Yudafoɔ yɛɛ bɔne no, ɛde wɔn kɔɔ ɔsɛeɛ mu anaa? Dabi! Amanamanmufoɔ nam Yudafoɔ no bɔne a wɔyɛeɛ no so nyaa nkwagyeɛ. Yei maa Yudafoɔ no twee wɔn so ninkunu.
Hinu nikota kavili, wu Vayawudi vajikuvili hati kufwa? Hati padebe! Ndava ya kubuda kwavi usangula uvabwelili vandu vangali Vayawudi, muni Vayawudi vavawonela wihu.
12 Yudafoɔ no bɔne a wɔyɛeɛ no de nnepa brɛɛ ewiase na wɔn honhom mu hia a wɔdiiɛ no nso de ahonya brɛɛ amanamanmufoɔ. Na ɛba sɛ Yudafoɔ no mu bebree bɛka wɔn ho a, nhyira mmorosoɔ bɛn na ɛremma?
Kubuda kwa Vayawudi kuletili mota yamahele pamulima, na kupungukiwa kwa sadika yavi, kuletili mota yamahele kwa vandu vangali Vayawudi. Ndi ngati Vayawudi vihenga gala geigana Chapanga hinu yati vileta mota yamahele neju.
13 Afei, merekasa akyerɛ mo amanamanmufoɔ: Esiane sɛ meyɛ amanamanmufoɔ somafoɔ enti, mehoahoa me ho wɔ adwuma a wɔde ahyɛ me nsa no ho.
Hinu nijova na nyenye vandu vangali Vayawudi. Muni nene namtumi kwa vandu vangali Vayawudi, nimekela lihengu langu.
14 Sɛ ɛbɛtumi a, mɛma wɔn a wɔyɛ me nuanom Yudafoɔ no kɔn adɔ deɛ mo amanamanmufoɔ nsa aka yi bi, na wɔnam so agye wɔn mu bi nkwa.
Kwa huvalila nihotola kuvakita Vayawudi vayangu vavawonelayi wihu nyenye, muni nipatayi kuvasangula Vayawudi pagati yavi.
15 Na sɛ wɔn po a wɔpoo wɔn no ama Onyankopɔn ne ewiasefoɔ aka abom a, ɛnneɛ, gye a Onyankopɔn bɛgye wɔn no de ɛdeɛn na ɛbɛba? Ɛde nkwa bɛbrɛ awufoɔ.
Ndava muni ngati Vayawudi chevabeleliwi ndi vandu voha va pamulima vitepulaniswa na Chapanga. Hinu ndi chakaka kuvya kuyidakiliwa kwavi na Chapanga yati kwivya ngati kwileta wumi kwa vala vevafwili!
16 Sɛ wɔde burodo sin ma Onyankopɔn a, ɛnneɛ na ne mu nyinaa yɛ ne dea. Saa ara nso na sɛ dua no nhini yɛ kronkron a, ne mman no nyinaa nso yɛ kronkron.
Ngati chipandi cha kutumbula cha libumunda livikiwi kwa Chapanga, mewawa libumunda loha livikiwi kwa Chapanga, mikiga ya mikongo yikavikiwayi kwa Chapanga mewawa matutu gaki givikiwa kwa Chapanga.
17 Wɔapempan ngo dua a wɔahyɛda adua no mman no bi agu, na wɔde ngo dua a wɔanhyɛda annua no mman abɛhyɛ nʼanan mu. Mo amanamanmufoɔ no te sɛ ngo dua a wɔanhyɛ da annua, nanso afei deɛ, mo ne Yudafoɔ no nyinaa anya Onyankopɔn adom a wɔde adom wɔn no bi.
Matutu gangi ga mzeituni weupandiwi kumgunda gadumuliwi, ndi pahala paki lapandiwi litutu la mizeituni la kudahi. Nyenye vandu vangali Vayawudi mwiwanangana na mzeitini wa kudahi, hinu mwihanganila wumi wa chimpungu wa Vayawudi.
18 Nanso monhwɛ yie na moanhoahoa mo ho sɛ wɔde mo asi mman a wɔapempan no ananmu. Monkae sɛ moyɛ mman kɛkɛ, na monyɛ nhini.
Hinu, mkoto kuvavevesa vala vevadumuliwi ngati matutu! Hinu mwihotola wuli kumekela? Mmanya kuvya ndi lepi nyenye mwemukukamulila mikiga, nambu mikiga yikuvakamulila nyenye.
19 Na mobɛka sɛ, “Ɛyɛ, wɔbubuu mman no sɛ wɔmfa me nsi wɔn ananmu.”
Nambu yati mwijova, “Matutu gadumuliwi ndava muni nene nipandikiziwi pandu paki.”
20 Aane, nanso monkae sɛ wɔpempan saa mman a ɛyɛ Yudafoɔ no, ɛfiri sɛ wɔannye Onyankopɔn anni, na mogye di enti na mowɔ hɔ. Mommma mo ho so, na mmom monsuro deɛ ɛbɛtumi asie.
Chabwina! Gadumuliwi ndava muni gangasadika, nambu veve utamili pandu pavi ndava usadiki. Nambu kotoka kumeka, nambu uvyai na wogohi.
21 Na sɛ Onyankopɔn amfa Yudafoɔ a wɔte sɛ ngo dua pa mman no bɔne ankyɛre wɔn a, mosusu sɛ ɔde mo bɔne bɛkyɛ mo?
Ngati Chapanga avakitili lepi lipyana Vayawudi ndi vevavili ngati matutu ga mkongo wenuwo, wu uholalela yati akuhengela lipyana veve?
22 Enti monhwɛ Onyankopɔn ayamyɛ ne ne denyɛ. Ɔyɛ den wɔ wɔn a wɔyɛɛ asoɔden no so, nanso ne yam yɛ ma mo wɔ ɛberɛ a mode mo ho ato nʼayamyɛ so. Na sɛ moamfa mo ho anto no so a, saa ara na wɔbɛpempan mo.
Hinu mlola ubwina na ukali wa Chapanga. Mwene ndi mkali kwa vala vevagwili, nambu ndi mbwina kwa vala veviyendelela kutama muubwina waki, nambu ngati lepi na veve yati udumuliwa.
23 Na sɛ Yudafoɔ no gye di bio a, Onyankopɔn bɛsane de wɔn ayɛ dua no mman bio. Ɔbɛtumi ayɛ saa.
Na Vayawudi mewawa vakasadikayi yati vipandwa kangi, muni Chapanga anauhotola wa kuvapandikisa kangi.
24 Na sɛ Onyankopɔn pɛɛ sɛ ɔde mo a moyɛ wiram ngo dua mman bɛfam dua papa a ɔno ankasa adua ho, deɛ anka ɛmfa kwan mu a, ɛnneɛ ɔbɛpɛ no mmorosoɔ sɛ ɔde Yudafoɔ no bɛfam dua a ɛyɛ wɔn ankasa dea no ho.
Nyenye vandu vangali Vayawudi, mwiwanangana litutu la mzeituni wa kudahi, nambu muwusiwi kwenuko, na mupandizwi pamzeituni weupandiwi. Lijambu lenilo ndi mumbele ya cheyiyovalili kukula kwa mikongo. Nambu Vayawudi mwiwanangana na mzeituni weupandiwi mumgunda, yati yivya yeywa kwa Chapanga kugapanda matutu gegadumuliwi mu mkongo waki wene.
25 Me nuanom, ahintasɛm bi wɔ hɔ a mepɛ sɛ mote aseɛ, sɛdeɛ monnyɛ ahantan na monhoahoa mo ho. Yudafoɔ no mu bi apirim wɔn akoma, nanso sɛ amanamanmufoɔ no nyinaa dane ba Kristo nkyɛn a, ɛtoɔ bɛtwa.
Valongo vangu, nigana mmanyayi uchakaka uwu weufiyiki, mkotoka kulola kuvya mna luhala neju. Ndindani ya vandu va Isilaeli yavili kwa lukumbi ndu, mbaka vandu voha vangali Vayawudi veviganikiwa vambwelelayi Chapanga.
26 Enti Israelfoɔ nyinaa bɛnya nkwagyeɛ. Mokae deɛ adiyifoɔ no kaa wɔ yei ho? “Agyenkwa no bɛfiri Sion aba, na ɔbɛyi amumuyɛsɛm nyinaa afiri Yakob asefoɔ mu.
Penapo ndi vandu va Isilaeli pevisanguliwa, ngati chegijova Mayandiku Gamsopi, “Msangula yati ibwela kuhuma Siyoni, yati akuuwusa uhakau wa chiveleku cha Yakobo.
27 Na mɛdi apam a me ne wɔn ayɛ no so na mapepa wɔn bɔne.”
Lenili ndi lilaganu lenikita nawu, lukumbi penikuvalekekesa mabudilu gavi.”
28 Yudafoɔ no bebree ayɛ Asɛmpa no atamfoɔ. Na mo, amanamanmufoɔ anya ho mfasoɔ, ɛfiri sɛ Onyankopɔn de nʼakyɛdeɛ no ama mo. Nanso, Yudafoɔ yɛ ne ɔman a wapa wɔn ara, ɛsiane ɛbɔ a wahyɛ wɔn nananom enti,
Ndava Vayawudi vabelili Lilovi la Bwina, ndava vene vavi makoko va Chapanga nambu ndava ya chiyonjokesu chinu nyenye vandu vangali Vayawudi. Nambu ndava muhaguliwi, Chapanga akona akuvagana ndava ya vagogo vavi.
29 ɛfiri sɛ Onyankopɔn akyɛdeɛ ne ne frɛ no, wɔnsesa.
Muni Chapanga ibadili lepi maholo gaki kwa vala veavahagwili na kuvamotisa.
30 Na mo amanamanmufoɔ deɛ, ɛberɛ a atwam no mu, moyɛɛ asoɔden tiaa Onyankopɔn, nanso Yudafoɔ no poo nʼahummɔborɔ no enti Onyankopɔn hunuu mo mmɔbɔ mmom.
Kadeni nyenye vandu vangali Vayawudi mwabeli kumuyidakila Chapanga, nambu hinu avahengili lipyana ndava ya kumyidakila kwa Vayawudi.
31 Saa ara nso na ɛsiane adom a moanya no enti, seesei, Yudafoɔ no nso ayɛ asoɔden atia Onyankopɔn. Nanso nna bi akyire no wɔn nso bɛnya Onyankopɔn adom no.
Mewawa, ndava ya kuvahengela lipyana nyenye, na vene Vayawudi vakumyidakila lepi Chapanga, muni na vene mewa vahengewayi lipyana na Chapanga.
Muni Chapanga avakitili vandu voha kuvya vakungiwa vangamyidakila muni avahengela lipyana vandu voha. (eleēsē g1653)
33 Ao Onyankopɔn ahonya ne nyansa ne nimdeɛ bunu a emu dɔ! Hwan na ɔbɛtumi ahunu nʼatemmuo mu pɛɛpɛeɛ, na wɔahunu deɛ nʼakwan nenam.
Umahele wa Chapanga ndi mvaha neju na luhala lwaki luvaha neju, kumanya kwaki kuvaha. Yani mweimanya cheihamula? Yani mweimanya njila zaki.
34 “Hwan na ɔnim Awurade adwene anaasɛ hwan na ɔyɛ ne fotufoɔ?”
Ngati chegijova Mayandiku Gamsopi, yani mwamanyili maholo ga BAMBU? “Yani mweihotola kumjovela chindu cha kukita?
35 “Hwan na wama Onyankopɔn biribi kane a ɛsɛ sɛ Onyankopɔn tua no so ka?”
Yani mweilongolela kumpela Chapanga chindu kangi Chapanga amuwuyasilayi?”
