< Mmɛbusɛm 23 >

1 Sɛ wo ne ɔhene bi to nsa didi a, hwɛ deɛ ɛsi wʼanim no yie,
Quando te sentares para comer com algum dominador, presta muita atenção para o que estiver diante de ti;
2 Sɛ woyɛ adidibrada a, hyɛ wo ho so.
E põe uma faca à tua garganta, se tiveres muito apetite.
3 Nni nʼaduane akɔnnɔ akɔnnɔ no akyi, ɛfiri sɛ saa aduane no daadaa nnipa.
Não desejes as comidas gostosas dele, porque são pão de mentiras.
4 Mmiri wo mogya ani mpɛ sika; hunu nyansa na to wo bo ase.
Não trabalhes exaustivamente para ser rico; modera-te por meio de tua prudência.
5 Wʼani bɔɔ sika so ara pɛ, na atu ayera, ampa ara ɛbɛfu ntaban na atu akɔ ewiem sɛ ɔkɔdeɛ.
Porás teus olhos fixos sobre aquilo que é nada? Porque certamente se fará asas, e voará ao céu como uma águia.
6 Nni obi a ɔyɛ pɛpɛɛ aduane nni nʼakɔnnɔ aduane akyi;
Não comas o pão de quem tem olho maligno, nem cobices suas comidas gostosas.
7 ɛfiri sɛ ɔyɛ obi a ɛberɛ biara ɔdwene sika ho. Ɔka sɛ, “Didi na nom,” nanso ɛnyɛ nʼakoma mu.
Porque ele calcula [seus gastos] consigo mesmo. Assim ele dirá: Come e bebe; Mas o coração dele não está contigo;
8 Kakra a woadi no wobɛfe na ɛno enti wo nkamfo ho remma mfasoɔ.
Vomitarias o pedaço que comeste, e perderias tuas palavras agradáveis.
9 Nkasa nkyerɛ ɔkwasea, ɛfiri sɛ ɔremfa nyansa a ɛwɔ wo kasa mu no.
Não fales aos ouvidos do tolo, porque ele desprezará a prudência de tuas palavras.
10 Ntutu tete aboɔ a wɔde ato hyeɛ ngu, na ntra hyeɛ nkɔ nwisiaa mfuo mu,
Não mudes os limites antigos, nem ultrapasses as propriedades dos órfãos;
11 ɛfiri sɛ, wɔn Gyefoɔ yɛ den, na ɔbɛdi wɔn asɛm ama wɔn.
Porque o Defensor deles é poderoso; ele disputará a causa deles contra ti.
12 Ma wʼakoma mmra nkyerɛkyerɛ so na wɛn wʼaso tie nimdeɛ.
Aplica teu coração à disciplina, e teus ouvidos às palavras de conhecimento.
13 Ntwentwɛne abɔfra ntenesoɔ so; sɛ wode abaa tene no a, ɔrenwu.
Não retires a disciplina do jovem; quando lhe bateres com a vara, nem [por isso] morrerá.
14 Fa abaa twe nʼaso na gye ne kra firi owuo mu. (Sheol h7585)
Tu lhe baterás com a vara, e livrarás a sua alma do Xeol. (Sheol h7585)
15 Me ba, sɛ wʼakoma hunu nyansa a, ɛnneɛ mʼakoma ani bɛgye;
Meu filho, se teu coração for sábio, meu coração se alegrará, e eu também.
16 sɛ wʼano ka deɛ ɛtene a me mu adeɛ nyinaa ani bɛgye.
Meu interior saltará de alegria quando teus lábios falarem coisas corretas.
17 Mma wʼani mmerɛ abɔnefoɔ, mmom bɔ Awurade suro ho mmɔden ɛberɛ biara.
Teu coração não inveje aos pecadores; porém [permanece] no temor ao SENHOR o dia todo;
18 Ampa ara anidasoɔ wɔ hɔ ma wo daakye, na wʼanidasoɔ renyɛ ɔkwa.
Porque certamente há um [bom] futuro [para ti], e tua expectativa não será cortada.
19 Me ba, tie, na hunu nyansa, ma wʼakoma mfa ɛkwan tenenee so.
Ouve, filho meu, e sê sábio; e conduz teu coração no caminho [correto].
20 Mfa wo ho mmɔ akɔwensafoɔ anaasɛ wɔn a wɔpɛ ɛnam mmorosoɔ,
Não esteja entre os beberrões de vinho, [nem] entre os comilões de carne.
21 ɛfiri sɛ, akɔwensafoɔ ne adidibradafoɔ bɛyɛ ahiafoɔ, na anikum fira wɔn ntomago.
Porque o beberrão e o comilão empobrecerão; e a sonolência os faz vestir trapos.
22 Tie wʼagya a ɔwoo woɔ no, na sɛ wo maame bɔ aberewa a, mmu no animtia.
Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.
23 Tɔ nokorɛ na ntɔn da; nya nyansa, ahohyɛsoɔ ne nhunumu.
Compra a verdade, e não a vendas; [faze o mesmo com] a sabedoria, a disciplina e a prudência.
24 Ɔteneneeni agya wɔ anigyeɛ bebree; deɛ ɔwɔ ɔba nyansafoɔ no anigye ne ho.
O pai do justo muito se alegrará; aquele que gerar o sábio se encherá de alegria por causa dele.
25 Ma wʼagya ne wo maame ani nnye; ma ɔbaa a ɔwoo woɔ no nnya ahosɛpɛ.
Teu pai e tua mãe se alegrarão; aquela te te gerou se encherá de alegria.
26 Me ba, fa wʼakoma ma me na ma wʼani nkɔ mʼakwan ho,
Meu filho, dá para mim teu coração, e que teus olhos prestem atenção em meus caminhos.
27 na odwamanfoɔ yɛ amena donkudonku ɔyere sansani yɛ ɔdaadaafoɔ.
Porque a prostituta é [como] uma cova profunda, e a estranha [como] um poço estreito.
28 Ɔtɛ, twɛn, te sɛ ɔkwanmukafoɔ na ɔma mmarima mu atorofoɔ dɔɔso.
Também ela fica espreitando como um ladrão, e acrescenta transgressores entre os homens.
29 Hwan na wɔadome no? Hwan na ɔdi awerɛhoɔ? Hwan na ɔdi apereapereɛ? Hwan na ɔnwiinwii? Hwan na wapirapira hunaa? Hwan na mogya ada nʼani so?
De quem são os ais? De quem são os sofrimentos? De quem são as lutas? De quem são as queixas? De quem são as feridas desnecessárias? De quem são os olhos vermelhos?
30 Wɔn a wɔkyɛre nsã ho, na wɔka nsã a wɔafrafra hwɛ.
São daqueles que gastam tempo junto ao vinho, daqueles que andam em busca da bebida misturada.
31 Nhwɛ nsã ani kɔkɔɔ no haa, ɛberɛ a ɛretwa yerɛ yerɛ wɔ kuruwa mu, na ɛkɔ yɔɔ no.
Não prestes atenção ao vinho quando se mostra vermelho, quando brilha no copo e escorre suavemente,
32 Awieeɛ no ɛka te sɛ ɔwɔ na ɛwɔ borɔ te sɛ ahurutoa.
[Pois] seu fim é [como] mordida de cobra, e picará como uma víbora.
33 Wʼani bɛhunu nneɛma a wonhunuu da, na woadwene nneɛma basabasa ho.
Teus olhos verão [coisas] estranhas, e teu coração falará perversidades;
34 Wobɛtɔ ntintan te sɛ hyɛn mu dwumayɛni a, ɔkura ɛhyɛn dua a, ɛrehinhim mu den, na ɛdenkye denkye wɔ ɛpo so.
E serás como o que dorme no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
35 Na wobɛka sɛ, “Wɔbɔ me, nanso mempira. Wɔboro me, nanso mente ɔyea biara. Ɛberɛ bɛn na menyane akɔpɛ nsã anom bio?”
[E dirás]: Espancaram-me, mas não senti dor; bateram em mim, mas não senti; quando virei a despertar? Vou buscar mais uma [bebida].

< Mmɛbusɛm 23 >