Mmɛbusɛm 13

1 Ɔba nyansafoɔ tie nʼagya nkyerɛkyerɛ; na ɔfɛdifoɔ ntie animka.

Den vise son let seg aga av far sin, men spottaren høyrer ikkje på skjenn.

2 Nneɛma pa a ɛfiri onipa anom no ma no anigyeɛ, na wɔn a wɔnni nokorɛ no kɔn dɔ basabasayɛ.

Sjølv fær ein godt av den frukt som munnen ber, men hugen åt svikarar stend etter vald.

3 Deɛ ɔkora nʼano no kora ne nkwa so, nanso deɛ ɔkasa a ɔnsusu ho no bɛba ɔsɛeɛ mu.

Den som agtar munnen sin, varar si sjæl, men gapen fær seg ei ulukka.

4 Onihafoɔ pere hwehwɛ nanso ɔnnya hwee, na deɛ ɔyɛ adwuma no nya deɛ ɔpɛ biara.

Hugen i letingen lyster og fær ikkje noko, hugen i strævsame folk fær rikleg mette.

5 Teneneefoɔ kyiri deɛ ɛnyɛ nokorɛ, nanso amumuyɛfoɔ de aniwuo ne ahohora ba.

Den rettferdige hatar ljugarord, men den gudlause fer stygt og skamleg åt.

6 Tenenee bɔ ɔnokwafoɔ ho ban, na amumuyɛsɛm tu ɔbɔnefoɔ gu.

Rettferd varar den som fer ulastande, men gudløysa feller den som gjer synd.

7 Obi yɛ ne ho sɛ ɔdefoɔ, a nso ɔnni hwee, ɔfoforɔ yɛ ne ho sɛ ohiani, a nso ɔwɔ ahonya bebree.

Mang ein ter seg rik og eig då inkje, ein annan ter seg fatig og eig mykje.

8 Obi ahonya bɛtumi agye no nkwa, nanso ohiani nte ahunahuna biara.

Mannsens rikdom er ein løysepeng for livet hans, men fatigmannen fær inkje trugsmål høyra.

9 Teneneefoɔ kanea hyerɛn pa ara, nanso wɔdum amumuyɛfoɔ kanea.

Ljoset åt dei rettferdige brenn lystigt, men lampa åt ugudlege vil slokna.

10 Ahantan de ntɔkwa nko ara na ɛba, na wɔhunu nyansa wɔ wɔn a wɔtie afutuo mu.

Med ovmod veld ein berre trætta, men hjå deim som tek mot råd, er visdom.

11 Ahonya a ɛnam kwammɔne soɔ no hwere ntɛm so, na deɛ ɔboa sika ano nkakrankakra no ma ɛdɔɔso.

Lettfengen rikdom minkar, men sankar du smått um senn, fær du meir og meir.

12 Anidasoɔ a wɔtu hyɛ da no bɔ akoma yadeɛ, nanso anigyinadeɛ a nsa aka no yɛ nkwa dua.

Langdrøg von gjer hjarta sjukt, men uppfyllt ynskje er eit livsens tre.

13 Deɛ ɔtwiri ahyɛdeɛ no bɛtua so ka, nanso deɛ ɔde obuo ma mmara no, wɔma no akatua.

Den som vanvyrder ordet, tyner seg sjølv, men den som ottast bodordet, fær løn.

14 Onyansafoɔ nkyerɛkyerɛ te sɛ nkwa asutire, ɛyi onipa firi owuo afidie mu.

Vismanns læra er livsens kjelda, so ein slepp undan frå daudesnaror.

15 Nhunumu pa de adom ba, nanso atorofoɔ ɛkwan so yɛ den.

Godt vit gjev manntekkje, men hard er vegen som svikarar gjeng.

16 Ɔbadwemma biara yɛ nʼadeɛ wɔ nimdeɛ mu, nanso ɔkwasea da nʼagyimisɛm adi.

Kvar som er klok, fer fram med vit, men ein dåre briskar seg med dårskap.

17 Ɔsomafoɔ mumuyɛfoɔ tɔ amaneɛ mu, nanso ɔnanmusini nokwafoɔ de abodwoɔ ba.

Ein gudlaus sendemann fell i ulukka, men trufast bodberar er lækjedom.

18 Deɛ ɔpo ntenesoɔ no kɔ ohia ne animguaseɛ mu, na deɛ ɔtie ntenesoɔ no, wɔhyɛ no animuonyam.

Armod og skam fær den som viser age ifrå seg, men den som agtar på refsing, vinn æra.

19 Akɔnnɔdeɛ a nsa aka ma ɔkra ani gye, nanso nkwaseafoɔ kyiri sɛ wɔtwe wɔn ho firi bɔne ho.

Uppfyllt ynskje er søtt for sjæli, men å vika frå vondt er ei gruv for dårar.

20 Deɛ ɔne onyansafoɔ nante no hunu nyansa, na deɛ ɔne nkwaseafoɔ bɔ no hunu amane.

Gakk saman med dei vise, so vert du vis, men ilag med dårar gjeng det deg ille.

21 Ɔhaw di ɔbɔnefoɔ akyi, na nkɔsoɔ yɛ teneneeni akatua.

Ulukka forfylgjer syndarar, men rettferdige fær godt til løn.

22 Onipa pa de agyapadeɛ gya ne nananom, na wɔkora ɔbɔnefoɔ ahonyadeɛ so ma ɔteneneeni.

Den gode let etter seg arv til barneborn, men det syndaren eig, er gøymt åt den rettferdige.

23 Ohiani afuom nnɔbaeɛ tumi ba pii, nanso ntɛnkyea pra kɔ.

Fatigfolks nybrot gjev rikeleg føda, men mang ein vert tynt ved urettferd.

24 Deɛ ɔkyɛe nʼabaa so no tane ne ba, na deɛ ɔdɔ no no hwɛ sɛ ɔbɛtene no.

Den som sparer riset sitt, hatar son sin, men den som elskar han, tuktar honom tidleg.

25 Teneneefoɔ didi ma wɔn akoma mee nanso, ɛkɔm de amumuyɛfoɔ.

Rettferdige hev mat til å metta seg på, men gudlause gjeng med magen tom.