Mmɛbusɛm 10
1 Salomo mmɛbusɛm: Ɔba nyansafoɔ ma nʼagya ani gye, na ɔba kwasea brɛ ne maame awerɛhoɔ.
Син мудрий — потіха для батька, а син нерозумний — то смуток для неньки його.
2 Ɛkwan bɔne so ahonya nni boɔ, nanso tenenee gye onipa firi owuo mu.
Не поможуть неправедні скарби, а справедливість від смерти визво́лює.
3 Awurade remma ɛkɔm nne ɔteneneeni na omumuyɛfoɔ deɛ ɔka nʼadepa gu.
Не допустить Господь голодува́ти душу праведного, а набу́ток безбожників згине.
4 Nsa a ɛnyɛ adwuma ma onipa di hia, nanso nsiyɛfoɔ nsa de ahonya ba.
Ледача рука до убо́зтва веде, рука ж роботя́ща збагачує.
5 Deɛ ɔboaboa nnɔbaeɛ ano wɔ ahuhuro berɛ no yɛ ɔba nyansafoɔ na deɛ ɔda wɔ twaberɛ mu no yɛ ɔba nimguaseni.
Хто літом збирає — син мудрий, хто ж дрімає в жнива́ — син безпутній.
6 Teneneefoɔ hyɛ nhyira kyɛ na akakabensɛm ayɛ omumuyɛfoɔ anom ma.
Благослове́нства на голову праведного, а уста безбожним прикриє наси́льство.
7 Ɔteneneeni nkaeɛ yɛ nhyira, na omumuyɛfoɔ din bɛporɔ.
Пам'ять про праведного — на благослове́ння, а йме́ння безбожних загине.
8 Akoma mu nyansafoɔ tie ɔhyɛ nsɛm, na ɔkwasea kasafoɔ hwe ase.
Заповіді мудросердий приймає, але́ дурногу́бий впаде́.
9 Ɔnokwafoɔ nante dwoodwoo, na deɛ ɔfa akwan kɔntɔnkye so no ho bɛda adi.
Хто в невинності ходить, той ходить безпечно, а хто кривить дороги свої, буде ви́явлений.
10 Deɛ ɔde nitan bu nʼani no de ɔhaw ba, na ɔkwasea kasafoɔ hwe ase.
Хто оком моргає, той смуток дає, але дурногу́бий впаде́.
11 Ɔteneneeni anom yɛ nkwa asutire, na akakabensɛm ayɛ omumuyɛfoɔ anom ma.
Уста праведного — то джерело життя, а уста безбожним прикриє насильство.
12 Ɔtan hwanyan mpaapaemu, nanso ɔdɔ kata mfomsoɔ nyinaa so.
Нена́висть побуджує сва́рки, а любов покриває всі ви́ни.
13 Wohunu nyansa wɔ nhunumufoɔ anom, na abaa fata deɛ ɔnni atemmuo akyi.
В устах розумного мудрість знахо́диться, а різка — на спину безтя́много.
14 Anyansafoɔ kora nimdeɛ, nanso ɔkwasea ano frɛfrɛ ɔsɛeɛ.
Прихо́вують мудрі знання́, а уста нерозумного — близькі́ до загибелі.
15 Adefoɔ ahonya yɛ wɔn kuropɔn a wɔabɔ ho ban, nanso ahiafoɔ hia yɛ wɔn asehweɛ.
Маєток багатого — місто тверди́нне його, поги́біль убогих — їхні зли́дні.
16 Ateneneefoɔ akatua de nkwa brɛ wɔn, na deɛ amumuyɛfoɔ nya no de asotwe brɛ wɔn.
Дорібок праведного — на життя, прибу́ток безбожного — в гріх.
17 Deɛ ɔtie nteteeɛ pa no kyerɛ nkwa kwan, na deɛ ɔpo ntenesoɔ no di afoforɔ anim yera ɛkwan.
Хто напу́чування стереже́ — той на сте́жці життя, а хто нехту́є карта́ння, той блу́дить.
18 Deɛ ɔkata nitan soɔ no yɛ ɔtorofoɔ, na deɛ ɔdi nsekuro no yɛ ɔkwasea.
Хто нена́висть ховає, в того губи брехли́ві, а хто на́клепи ширить, той дурнове́рхий.
19 Mfomsoɔ mpa ɔkasa bebree mu, na deɛ ɔkora ne tɛkrɛma no yɛ onyansafoɔ.
Не бракує гріха в многомо́вності, а хто стримує губи свої, той розумний.
20 Ɔteneneeni tɛkrɛma yɛ dwetɛ amapa nanso omumuyɛfoɔ akoma nni boɔ.
Язик праведного — то добі́рне срібло́, а розум безбожних — мізе́рний.
21 Teneneefoɔ ano ho mfasoɔ ma bebree aduane, na atemmuo a nkwaseafoɔ nni enti wɔwuwu.
Пасу́ть багатьох губи праведного, безглузді ж умирають з неро́зуму.
22 Awurade nhyira de ahonya ba, na ɔmmfa ɔhaw biara nka ho.
Благослове́ння Господнє — воно збагачає, і сму́тку воно не прино́сить з собою.
23 Bɔneyɛ yɛ anigyedeɛ ma ɔkwasea, nanso deɛ ɔwɔ nimdeɛ anigyeɛ wɔ nyansa mu.
Нешляхе́тне робити — заба́ва неві́гласа, а мудрість — люди́ні розумній.
24 Deɛ amumuyɛfoɔ suro no bɛba wɔn so; na deɛ teneneefoɔ pɛ no, wɔde bɛma wɔn.
Чого нечести́вий боїться, те при́йде на нього, а пра́гнення праведних спо́вняться.
25 Sɛ ahum no bɛtwam a, amumuyɛfoɔ yera, nanso teneneefoɔ gyina hɔ pintinn afebɔɔ.
Як буря, яка пронесе́ться, то й гине безбожний, а праведний має дові́чну осно́ву.
26 Sɛdeɛ nsã kekakeka ka ɛse, na wisie kɔ ani no, saa ara na ɔkwadwofoɔ yɛ ma wɔn a wɔsoma noɔ.
Як о́цет зубам, і як дим для оче́й, так лінивий для тих, хто його посилає.
27 Awurade suro ma nkwa tenten, nanso wɔtwa amumuyɛfoɔ nkwa so.
Страх Господній примножує днів, а ро́ки безбожних вкоро́тяться.
28 Teneneefoɔ anidasoɔ de ahotɔ ba, nanso amumuyɛfoɔ anidasoɔ nkɔsi hwee.
Сподіва́ння для праведних — радість, а наді́я безбожних загине.
29 Awurade ɛkwan yɛ dwanekɔbea ma ɔteneneeni, nanso ɛyɛ ɔsɛeɛ ma wɔn a wɔyɛ bɔne.
Дорога Господня — тверди́ня неви́нним, а заги́біль — злочинцям.
30 Wɔrentɔre teneneefoɔ ase da, nanso amumuyɛfoɔ renka asase no so.
Повік праведний не захита́ється, а безбожники не поживуть на землі.
31 Nyansa firi teneneeni anom ba nanso tɛkrɛma a ɛdaadaa no wɔbɛtwa atwene.
Уста праведного дають мудрість, а лукавий язик буде втятий.
32 Teneneefoɔ ano nim adeɛ a ɛfata na omumuyɛfoɔ ano nim deɛ ɛyɛ nnaadaasɛm nko ara.
Уста праведного уподо́бання знають, а уста безбожних — лука́вство.
