< Mateo 27 >
1 Adeɛ kyeeɛ no, asɔfoɔ mpanin ne Yudafoɔ mpanin kɔɔ agyina, hwehwɛɛ ɛkwan a wɔbɛfa so ama Roma aban abu Yesu kumfɔ.
Amasala gishandabhe akhafikha, khabhagosi wonti bha makuhani na bhazee bha bhantu bhakhaliye injama juu ya Yesu wapate hubude.
2 Afei, wɔde nkɔnsɔnkɔnsɔn guu Yesu, de no baa Pilato a ɔyɛ Roma amrado no anim.
Bhakhapinya, bhakhanongozya, bhafishia hwa liwali u Pilato.
3 Saa ɛberɛ no ara mu, Yuda a ɔyii Yesu maeɛ no hunuu sɛ wɔabu Yesu kumfɔ no, ɔnuu ne ho yie. Enti, ɔsane de sika a ɔgye firii asɔfoɔ mpanin ne Yudafoɔ mpanin no nkyɛn no brɛɛ wɔn kaa sɛ,
Nantele u Yuda, yahali msaliti, akhalolile aje u Yesu tayari alomgwile, akhazungumie wawezya ivipande selasini ivi hela, hwabhagosi wa makuhani na bhazee,
4 “Mayɛ bɔne, ɛfiri sɛ, mayi onipa a ɔnyɛɛ bɔne biara ama.” Wɔn nso kaa sɛ, “Ɛmfa yɛn ho. Wo ara wʼasɛm.”
na akhayanga, “Imbombile imbibhi ya huisaliti idada yisanga ilimbibhi.” Lakini bhakhamonzya, “lihutuhusu lyenu ate? Genyaye ego wewe.”
5 Ɔtoo sika no guu asɔredan no mu, firii hɔ kɔhyɛɛ ahoma.
Nantele wavitanga pasi vila ivipande vinhela hwishibhanza, na ahasogola na huiyoje mwene.
6 Asɔfoɔ mpanin no sesaa sika no kaa sɛ, “Yɛrentumi mfa saa sika yi mfra yɛn toɔ a yɛagyeɛ mu. Ɛfiri sɛ, yɛn mmara mma ho ɛkwan sɛ yɛbɛgye sika a wɔde abɔ awudie ho paa.”
Ugosi wa makuhani ahavyenga vila ivipande vi hela na ahayanga, “Sagashiza kuibheshe ihela ine mhazina, kwa sababu yi danda.”
7 Wɔdwennwenee ho sii gyinaeɛ sɛ, wɔde sika no bɛtɔ asase bi a wɔtu hɔ dɔteɛ de nwono nkukuo, na wɔde ɛhɔ ayɛ amusieeɛ ama ahɔhoɔ a wɔbɛwu wɔ Yerusalem no.
Bhakhayangana peka ihela itumishe akalile ugonda gwa whumbile azyeshele abhajenu.
8 Enti na wɔda so frɛ saa asase no sɛ, “Mogya Asase” de bɛsi ɛnnɛ yi.
Kwa sababu eyo ugunda ugwa likwiziwa “Guda gwi danda” hadi ilelo eshe.
9 Yei maa deɛ Odiyifoɔ Yeremia kaa sɛ, “Wɔgyee dwetɛ mpɔ aduasa, ɛboɔ a Israelfoɔ sese hunuu sɛ ɛfata,
Nantele ela inongwa yikhayangwile na abhatumii u Yeremia liahatimila, aje, “Bhakhejile ivipande selasini ivi hela, ibeyi yihapangwilwe na bhantu bha Israeli hwa ajili yakwe,
10 ɛnna wɔfiri mu tɔɔ asase firii anwomfoɔ nkyɛn, sɛdeɛ Awurade hyɛɛ me” no baa mu.
bhakhatumie ugonda gwa muwhumbaji nazi u Bwana shakhelezezye.”
11 Afei, wɔde Yesu bɛgyinaa Pilato a ɔyɛ Roma amrado no anim. Ɔbisaa Yesu sɛ, “Wone Yudafoɔ Ɔhene no anaa?” Yesu buaa sɛ, “Wo na woaka.”
Eshi u Yesu ahemeleye hwilongolela lya Liwali na uliwali akhamwozya, “Je! Awe uli mwene wa Wayahudi?” U Yesu akhajibu, “Awe uyejesho.”
12 Nanso, ɛberɛ a asɔfoɔ mpanin ne Yudafoɔ mpanin reka nsɛm gu Yesu so no, wankasa.
Lakini lwawasitakiwa na bhagosi wa makuhani na bhazee, saga ahajibu lyolyonti.
13 Pilato bisaa no sɛ, “Wonte deɛ wɔreka no anaa?”
Nantele u Pilato akhamuozya, “Sagauyuvyezye amashitaka gonti agakho?”
14 Nanso, Yesu anka hwee ma ɛyɛɛ amrado no nwanwa.
Lakini sanga akhajibu ineno hala lyenka akhaswinga uliwali.
15 Na ɛyɛ amrado no amanneɛ sɛ afe biara Twam Afahyɛ no mu, ɔgyaa odeduani baako a ɔman no pɛ sɛ wɔgyaa no.
Hwisiku zisikulukulu ihali kawaida uliwali humungulile yapimyilwe weka yasalulilwe na winchi.
16 Saa afe no mu, na onipa bɔnefoɔ bi a wɔfrɛ no Baraba nso da afiase.
Uwakati uwo bhahali nuyoapinyilwe wimatata ilawa lyakwe yu Baraba.
17 Anɔpa no a nnipadɔm no hyiaa wɔ Pilato ahemfie anim hɔ no, Pilato bisaa wɔn sɛ, “Hwan na mopɛ sɛ megyaa no ma mo, Baraba anaa Yesu, mo Agyenkwa no?”
Lwabhawungene peka upilato akhabha wuzya yunanu yamuhunza imungulile kwa ajili yunyu?” Ubaraba au Uyesu yahwetwa Klisiti?”
18 Na ɔnim pefee sɛ Yudafoɔ mpanin no de ɔtan na akyere Yesu ɛfiri sɛ, na wagye edin.
Maana akhamenye aje tayari bhakhe kwa sababu bhavitililwe.
19 Pilato gu so redi Yesu asɛm no, ne yere soma ma wɔbɛka kyerɛɛ no sɛ, “Gyaa onipa tenenee no na ɔnkɔ ne baabi ɛfiri sɛ, anadwo yi, mesoo ne ho daeɛ a ɛyɛ hu yie maa me ho yeraa me.”
Wakati akheye hwitengo ililonzi, ushe wakwe akhatwalila ineno aje, “Usakawombe lyolyonti hwa muntu uyo yasanga alini mbibhi. Yaani indawile hani ilelo mundonto kwa ajili yakwe.”
20 Nanso, asɔfoɔ mpanin ne Yudafoɔ mpanin kasa kyerɛɛ ɛdɔm no sɛ, wɔmmisa na wɔnnyaa Baraba mma wɔn na wɔnkum Yesu.
Ndipo abhagosi wa makuhani na bhazee bhakhabhakondelezya amakutano aje bhanabhe u Baraba, u Yesu afye.
21 Enti, ɛberɛ a amrado no sane bisaa wɔn sɛ, “Nnipa baanu yi mu hwan na mopɛ nɛ megyaa no ma mo?” Na ɛdɔm no bɔ gyee so sɛ, “Baraba!”
Uliwali akhabhawuzya, “Yunani kati ya bhabhile yamuhwa nza amwe ineshele?” Bhakhayanga, “Ubaraba.”
22 Pilato bisaa wɔn bio sɛ, “Sɛ saa deɛ a, ɛnneɛ ɛdeɛn na menyɛ Yesu, mo Agyenkwa no?” Wɔn nyinaa bɔ gyee so bio sɛ, “Bɔ no asɛnnua mu!”
U Pilato ahawawuzya, “Imombe wele u Yesu yahwetwa Klisiti?” Wonti bhahamuozyo, “Amayembe”
23 Pilato bisaa wɔn sɛ, “Adɛn nti? Bɔne bɛn na wayɛ?” Nanso, wɔkɔɔ so bɔ gyee so ara sɛ, “Bɔ no asɛnnua mu! Bɔ no asɛnnua mu!”
Nape ahayanga, “Shunu likosashi awombile?” Lakini bhahojelela apwaje isauti hata humwanya hani, “Ayembe.”
24 Afei, Pilato hunuu sɛ ɔyɛ asɛm no ho hwee a ɛnyɛ yie na basabasayɛ reba no, ɔmaa wɔsaa nsuo guu adeɛ mu brɛɛ no, ma ɔhohoroo ne nsa wɔ ɛdɔm no anim kaa sɛ, “Menni saa onipa tenenee yi mogya ho fɔ. Deɛ ɛbɛba biara no yɛ mo asɛm!”
Epo Upilato lwa saga awajiye awombe lyolyonti, ivurugu ziahandile ahenga amenze ahazuguzila inyobhe zyakwe hwilogolela ilya winchi, na yanje aje, “Ane sagandi ninogwa juu yi danda iya muntu uno yasanga alinibibhi. Genyanji ega mwe mwemwe.”
25 Nnipadɔm no sane bɔ gyee so bio sɛ, “Ne mogya mmɛgu yɛn ne yɛn mma tiri so.”
Awanti wonti bhahayanga, “Idanda lyakwe liwe juu yetu na bhana wetu.”
26 Afei Pilato yii Baraba firii afiase hɔ de no maa wɔn. Ɔbɔɔ Yesu mmaa wieeɛ no, ɔde no maa Roma asraafoɔ no sɛ wɔmfa no nkɔ nkɔbɔ no asɛnnua mu.
Epo ahamungulila u Baraba wao, lakini ahakhoma amijeledi u Yesu na ahabhapela awene abhale hukhobhehanye.
27 Asraafoɔ no de Yesu kɔɔ amrado aban mu hɔ ɛnna wɔfrɛɛ asraafodɔm baa hɔ.
Nantele abharugu bha liwali bhahamwenga u Yesu mpaka Praitorio ni kundi igosi lya bhalongu wonti bhakhamunganila.
28 Wɔyii Yesu atadeɛ a na ɛhyɛ no no de batakari kɔkɔɔ bi hyɛɛ no,
Bhahavula amenda gwakwe na hukwatizye igololeli langi ishamamu.
29 ɛnna wɔde nkasɛɛ atentene nwonoo ɛkyɛ hyɛɛ no, ɛnna wɔde dua bi hyɛɛ ne nsa nifa sɛ ahempoma, ɛnna wɔbubuu nkotodwe wɔ nʼanim hyɛɛ aseɛ bɔ gyee so, dii ne ho fɛ sɛ, “Yudafoɔ Ɔhene, wo nkwa so.”
Tena bhahagomba itaji yi mivwa na bhaiwehe hwitwe lyakwe na hususye, bhahayanga, “Salamu, Wamwene wa Wayahudi?”
30 Wɔtetee ntasuo guu ne so na wɔgyee dua no firii ne nsam de paa nʼapampam.
Na bhaswelela amate, na bhahenga imwanzi na hukhome hwitwe.
31 Wɔdii ne ho fɛ wieeɛ no, wɔworɔɔ batakari kɔkɔɔ a wɔde hyɛɛ no no, de ɔno ankasa nʼatadeɛ no sane hyɛɛ no bio. Afei, wɔde no kɔeɛ sɛ wɔrekɔbɔ no asɛnnua mu.
Wakati bhahususya bhakhavulile igolole na hukwatizye amenda gakwe, na hunogole abhale hukhobhehanye.
32 Ɛberɛ a wɔde no rekɔ baabi a wɔbɔ asɛnnua mu hɔ no, wɔhyiaa ɔbarima bi a wɔfrɛ no Simon a ɔfiri Kirene a ɛwɔ Abibirem. Wɔhyɛɛ no ma ɔsoaa Yesu asɛnnua no bi.
Lwabhafuma hoze, bhahanola umuntu afume ilawa Krene ilawa likwa yu Simeoni, uyo bhakhanazimisya abhale nao ili anyumule ishikhomehayo shakwe.
33 Wɔde Yesu kɔɔ baabi a wɔfrɛ hɔ sɛ Golgota a nʼasekyerɛ ne “Nitire So.”
Lwabhafikha pala Pagaligotha, imaana yakwe, “Ieneo lya ifupa litwe.”
34 Ɛhɔ na asraafoɔ no maa no nsã nwononwono bi sɛ ɔnnom. Yesu kaa nʼano no, wannom.
Bhakhapela siki yabhasnganyenye ni nyongo amwele. Lakini lwawonga saga ahamwela.
35 Afei, wɔbɔɔ no asɛnnua mu. Ɛno akyi, wɔbɔɔ nʼatadeɛ no so ntonto kyekyɛ faeɛ.
Lwabha khomehanya, bhahagabhana amenda gakwe bhahahoma ikura.
36 Afei, wɔn nyinaa tenatenaa ase wɛnee no.
Na bhahakhala na humwenye.
37 Wɔtwerɛɛ nsɛm a wɔka guu ne so no bi fam nʼatifi sɛ, “Yesu, Yudafoɔ Ɔhene No Ni.”
Hwitwe lya Yesu bhahaweshele inongwa yakwe ihabhaziwanga, “Uno yu Yesu, umwene wa Wayahudi.”
38 Wɔbɔɔ awudifoɔ baanu bi asɛnnua mu kaa Yesu ho. Na ɔbaako sɛn ne nifa so ɛnna ɔbaako nso sɛn ne benkum so.
Bhabhahupa bhabhile bhahakhobhe nywepeka numwene, weka ahali upande wa nelo wakwe na uwamwao wa humongo.
39 Nnipa a wɔsen faa baabi a wɔbɔɔ Yesu asɛnnua mu hɔ no nyinaa wosoo wɔn ti, dii Yesu ho fɛ sɛ,
Bhala bhabhashilanga bhasosyanga bhahayizianga amatwe gao
40 “Ɛnyɛ wo na woseɛ sɛ wobɛtumi abubu asɔredan na wode nnansa asi no? Sɛ wo na woseɛ sɛ woyɛ Onyankopɔn Ba ampa ara a, ɛnneɛ siane firi asɛnnua no so si fam ma yɛnhwɛ!”
na humozya, “Awe wawazaga anaganye ishibhanza na azenye husiku zitatu uyokole wewe! Nkuli mwana wa Ngulubhe, ikha pasi uyepe mumalabha!”
41 Saa ara nso na asɔfoɔ mpanin ne Yudafoɔ mpanin bɛdii ne ho fɛ sɛ,
Katika ihali yiyela abhagosi wa makuhani bhasosyanga peka na abhasimbi na abhazee, na humuozye,
42 “Ɔgye afoforɔ, nanso ɔntumi nnye ne ho! Sɛ wone Israelfoɔ ɔhene no ampa ara a, siane firi asɛnnua no so si fam, na yɛnnye wo nni.
“Ahokoye abhanche. Yu mwene wa Wayahudi. Na ayishi pasi afume mumalabha, epo tinza humweteshe.
43 Ɔde ne ho too Onyankopɔn so. Afei, ma Onyankopɔn nnye no! Wanka nso sɛ, ‘Meyɛ Onyankopɔn Ba?’”
Ahasobhenye Ungulobhe. Lekha Ungolobhe amwokole eshi nkashele ahuanza, nkashele ahuanza, nkashila ahayenje, 'Ane nene mwana wa Ngolobhe.”
44 Awudifoɔ bi a wɔbɔɔ wɔne no asɛnnua mu no nso hyɛɛ aseɛ dii ne ho fɛw.
Na wala bhabhahupa bhabhakhomagenywe peka nu Yesu nape bhahayenje hususye.
45 Ɛberɛ a wɔbɔɔ Yesu asɛnnua mu no, esum duruu asase so afanan nyinaa firi owigyinaeɛ kɔpem nnɔnmiɛnsa.
Eshi afume msaa sita hwahali ahinsi munsi yonti hata saa tisa.
46 Ɛbɛyɛ nnɔnmiɛnsa berɛ mu no, Yesu teaam denden sɛ, “Eli, Eli, lama sabaktani?” Aseɛ kyerɛ sɛ, “Me Onyankopɔn, me Onyankopɔn, adɛn enti na woagya me?”
Lwayafiha saa tisa, u Yesu ahalila husauti ingosi, “Eloi, Eloi, lama thabakithan?” Imana yakwe, “Ngolobhe wane, Ngolobhe wane mbona undeshile?”
47 Wɔn a wɔgyina hɔ no bi ante aseɛ susuu sɛ ɔrefrɛ Elia.
Uwakati uwo bhahali awamo bhemeleye pala bhahovya lwayanga, “Ahukwinza u Eliya.”
48 Wɔn mu baako tuu mmirika kɔfaa sapɔ bi de bɔɔ nsã nwononwono bi mu de tuaa dua bi so de brɛɛ Yesu sɛ ɔnnom.
Haraka weka ahashembela ahwenje isifongo na huimyeme isha mwele ishikhali, ahaibhiha huwanya yikwi na hupele ili amwele.
49 Nanso, nnipa no nkaeɛ no kaa sɛ, “Gyaa no na yɛnhwɛ sɛ Elia bɛba abɛgye no anaa.”
Nape bhabhahasageye bhahayanga, “Neshe mwene, leshe tenye u Eliya nkahwenza humwokole.”
50 Afei, Yesu teaam denden bio gyaee ne honhom mu wuiɛ.
Nantele u Yesu ahalila husauti ingosi aifumya iloho yakwe.
51 Ɛhɔ ara, ntoma a ɛtwa asɔredan no mu no mu suanee mmienu firi soro kɔsii fam. Asase wosoeɛ. Abotan mu paapaeɛ.
Enya, ipazia lya mshibhanza lyahazembukha isehemu zibhile, afume humwanya mpaka pasi. Na insi ihayingile, na amawe gahabazushe vipande.
52 Adamena so buebueeɛ maa ateneneefoɔ a wɔawuwuo nyanenyaneeɛ.
Amakaburi gahugushe amabele gabhagolosu wichi bhabhahagonile utulo bhahazyoshile.
53 Yesu wusɔreɛ akyi no, wɔfifirii wɔn adamena mu kɔɔ Yerusalem, kɔyii wɔn ho adi kyerɛɛ nnipa bebree.
Bhahafumile mumakaburi lwawazyoha, bhahawinjila umji ugolosu, na bhahakhoneha na winchi.
54 Asraafoɔ a wɔwɔ hɔ no hunuu asase wosoɔ ne nsɛm a ɛsisii hɔ no, wɔn akoma tuu yie, ma wɔkaa sɛ, “Ampa ara, onipa yi yɛ Onyankopɔn Ba.”
Basi ula uakida na walabhahamwenyaga u Yesu bhahalola itetemeko na amambo gagahafumiye, bhahabha nuwongo sana nayanji aje, “Lyoli onu ahali mwana wa Ngolobhe.”
55 Saa ɛberɛ no na mmaa bebree a Yesu ho dɔ enti, wɔdii nʼakyi firi Galilea no gyinagyina akyiri baabi rehwɛ deɛ ɛrekɔ so.
Awashe winchi bhahafuatile u Yesu afume Hugalilaya ili humwombele bhahali pala humwenye afume hulali.
56 Mmaa no bi ne Maria Magdalene ne Maria a ɔyɛ Yakobo ne Yosef maame. Na Sebedeo mmammarima no maame nso ka ho.
Mhati yao bhahali, Umariam Magdarena, Umariamu umaye wa Yakobo na Josefu, na umaye wa wana wa Zebedayo.
57 Ɛduruu anwummerɛ no, osikani bi a wɔfrɛ no Yosef a ɔfiri Arimatea a na ɔyɛ Yesu suani no
Lwayafiha ilyebhela umuntu utajili afume Arimathayo, yahetelwa u Yusufu, nantele ahali mwanafunzi wa Yesu.
58 kɔɔ Pilato hɔ kɔsrɛɛ no sɛ ɔmfa Yesu amu no mma no. Ɛnna Pilato hyɛɛ sɛ wɔmfa amu no mma no.
Ahamalila u Pilato hunabhe ubele gwa Yesu. Upilato ahalajizya bhapele.
59 Yosef faa amu no de nwera kyekyeree ho,
Uyusufu ahawejile ubele ahaupinya na menda gi sufi inzeru,
60 na ɔde no kɔtoo ɔno ankasa ne boda foforɔ bi a wɔatwa mu, piree ɛboɔ kɛseɛ bi hinii ano, ansa na ɔregya hɔ akɔ.
ahaugonya mwikaburi lyakwe ipya lyalyahachonjilwe mwiwe, alafu ahawungulusya iwe igosi lyahazinga uniongo gwi kaburi ahasogolo.
61 Maria Magdalene ne Maria baako no deɛ, na wɔte nkyɛn baabi rewɛn ɔboda no.
Umariamu Magdalena na Umariamu uweche bhahali pala, bhahenye pikaburi.
62 Adeɛ kyeeɛ a ɛyɛ da a ɛdi Twam Afahyɛ no ahosiesie akyi no, asɔfoɔ mpanin ne Farisifoɔ no kɔɔ Pilato nkyɛn,
Isiku lilyahafuata lyahali lisiku lya maandalizi, abhagosi wa makuhani na Mafarisayo bhahawungeni peka hwa Pilato.
63 kɔka kyerɛɛ no sɛ, “Owura, ɔtorofoɔ no kaa ɛberɛ bi sɛ, ‘Nnansa akyi no, mɛsane aba nkwa mu bio.’
Bhahamuozya, “Bwana, tuzushe aje ula wilenkho lwahali momi ahajile, 'Baada yi siku zitatu anzazyoshe.'
64 Yei enti, ma yɛn ɛkwan na yɛnkɔtare ɔboda no ano nkɔsi nnansa, sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, nʼasuafoɔ no ntwa wɔn ho nkɔwia amu no mmɔ no dawuro sɛ wasɔre afiri awufoɔ mu. Na sɛ ɛkɔba saa deɛ a, anka akyire no nnaadaa bɛsene kane deɛ no.”
Eshi lajizya aje ikaburi bhalinde sallama mpaka isiku ilyatatu. Nkasanga shisheshe abhanafunzi wakwe bhanza hweze humwibhe na wazayanje hwa wantu aje azyoshele afume mfye, na ilenkha ilyamwisho linzabhe libhibhi ashile ilyahwande.”
65 Pilato ka kyerɛɛ wɔn sɛ, “Mowɔ awɛmfoɔ. Momma wɔnkɔwɛn.”
U Pilato ahabhawuozya, “Eji abhalizi. Bhalaji muweshe usalama shamulolile.”
66 Enti, wɔkɔtaree ɔboda no ano, maa awɛmfoɔ kɔwɛneeɛ sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, obiara ntumi nkɔwura hɔ nkɔwia amu no.
Basi bhahabhalile aweshe usalama hwikaburi iwe lyahahomwa umuhuri naweshe abhalinzi.