< Luka 6 >
1 Homeda bi a Yesu ne nʼasuafoɔ no nam aburoofuo bi mu no, asuafoɔ no pempan aburoo no bi hwane, weeɛ.
acara nca parvva. no dvitiiyadinaat para. m prathamavi"sraamavaare "sasyak. setre. na yii"sorgamanakaale tasya "si. syaa. h ka. ni"sa. m chittvaa kare. su marddayitvaa khaaditumaarebhire|
2 Farisifoɔ bi bisaa no sɛ, “Adɛn na moyɛ adeɛ a ɛtia Homeda ho mmara a wɔahyɛ no?”
tasmaat kiyanta. h phiruu"sinastaanavadan vi"sraamavaare yat karmma na karttavya. m tat kuta. h kurutha?
3 Yesu buaa wɔn sɛ, “Monkenkanee deɛ Ɔhene Dawid yɛɛ ɛberɛ a ɛkɔm dee ɔne wɔn a wɔka ne ho no wɔ Atwerɛsɛm no mu anaa?
yii"su. h pratyuvaaca daayuud tasya sa"ngina"sca k. sudhaarttaa. h ki. m cakru. h sa katham ii"svarasya mandira. m pravi"sya
4 Ɔkɔɔ asɔredan mu kɔfaa burodo a wɔde abɔ afɔdeɛ ama Onyankopɔn a mmara mma ho kwan sɛ obi di, gye asɔfoɔ nko ara no, de bi maa wɔn a wɔka ne ho no nso diiɛ.”
ye dar"saniiyaa. h puupaa yaajakaan vinaanyasya kasyaapyabhojaniiyaastaanaaniiya svaya. m bubhaje sa"ngibhyopi dadau tat ki. m yu. smaabhi. h kadaapi naapaa. thi?
5 Yesu kaa sɛ, “Onipa Ba no ne Homeda no wura.”
pa"scaat sa taanavadat manujasuto vi"sraamavaarasyaapi prabhu rbhavati|
6 Homeda foforɔ bi nso a Yesu rekyerɛkyerɛ wɔ asɔredan mu no, na ɔbarima bi a ne nsa nifa awu nso wɔ hɔ bi.
anantaram anyavi"sraamavaare sa bhajanageha. m pravi"sya samupadi"sati| tadaa tatsthaane "su. skadak. si. nakara eka. h pumaan upatasthivaan|
7 Atwerɛsɛm no akyerɛkyerɛfoɔ ne Farisifoɔ no hwɛɛ Yesu dinn sɛ ɔbɛsa onipa yi yadeɛ Homeda yi nso anaa. Deɛ na wɔrehwehwɛ ara ne sɛ ɔbɛbu mmara no so, asa yadeɛ na wɔn nsa aka no akyere no.
tasmaad adhyaapakaa. h phiruu"sina"sca tasmin do. samaaropayitu. m sa vi"sraamavaare tasya svaasthya. m karoti naveti pratiik. situmaarebhire|
8 Yesu hunuu wɔn adwene, nanso ɔka kyerɛɛ ɔbarima no sɛ, “Sɔre bɛgyina animu ha, na obiara nhunu wo.” Ɔbarima no sɔre bɛgyinaa hɔ.
tadaa yii"suste. saa. m cintaa. m viditvaa ta. m "su. skakara. m pumaa. msa. m provaaca, tvamutthaaya madhyasthaane ti. s.tha|
9 Yesu ka kyerɛɛ wɔn sɛ, “Merebisa mo. Ɛdeɛn na mmara no ma ho ɛkwan sɛ yɛnyɛ no Homeda; sɛ yɛbɛyɛ papa anaa yɛbɛyɛ bɔne, sɛ yɛbɛgye obi nkwa anaasɛ yɛbɛma wawu?”
tasmaat tasmin utthitavati yii"sustaan vyaajahaara, yu. smaan imaa. m kathaa. m p. rcchaami, vi"sraamavaare hitam ahita. m vaa, praa. narak. sa. na. m praa. nanaa"sana. m vaa, ete. saa. m ki. m karmmakara. niiyam?
10 Yesu hwɛɛ wɔn nyinaa hyiaeɛ na ɔka kyerɛɛ ɔbarima no sɛ, “Tene wo nsa.” Na ɔtenee ne nsa no, emu yɛɛ den sɛ baako no.
pa"scaat caturdik. su sarvvaan vilokya ta. m maanava. m babhaa. se, nijakara. m prasaaraya; tatastena tathaa k. rta itarakaravat tasya hasta. h svasthobhavat|
11 Deɛ Yesu yɛeɛ yi hyɛɛ nnipa no abufuo yie ma wɔfirii aseɛ bɔɔ ne ho pɔ.
tasmaat te praca. n.dakopaanvitaa yii"su. m ki. m kari. syantiiti paraspara. m pramantritaa. h|
12 Ɛda bi a Yesu kɔɔ bepɔ bi so sɛ ɔrekɔbɔ mpaeɛ. Ɔbɔɔ mpaeɛ anadwo mu no nyinaa
tata. h para. m sa parvvatamaaruhye"svaramuddi"sya praarthayamaana. h k. rtsnaa. m raatri. m yaapitavaan|
13 Adeɛ kyeeɛ no, ɔfrɛɛ nʼakyidifoɔ no nyinaa baa ne nkyɛn na ɔyii wɔn mu dumienu. Saa dumienu yi na ɔfrɛɛ wɔn asomafoɔ.
atha dine sati sa sarvvaan "si. syaan aahuutavaan te. saa. m madhye
14 Simon, a ɔtoo ne din Petro; Andrea, Simon nua; Yakobo, Yohane, Filipo, Bartolomeo,
pitaranaamnaa khyaata. h "simon tasya bhraataa aandriya"sca yaakuub yohan ca philip barthalamaya"sca
15 Mateo, Toma, Yakobo a ɔyɛ Alfeo ba; Simon, a wɔfrɛ no Selote;
mathi. h thomaa aalphiiyasya putro yaakuub jvalantanaamnaa khyaata. h "simon
16 Yuda, a ɔyɛ Yakobo ba; ne Yuda Iskariot a ɔyii Yesu maeɛ no.
ca yaakuubo bhraataa yihuudaa"sca ta. m ya. h parakare. su samarpayi. syati sa ii. skariiyotiiyayihuudaa"scaitaan dvaada"sa janaan manoniitaan k. rtvaa sa jagraaha tathaa prerita iti te. saa. m naama cakaara|
17 Yesu firii bepɔ no so siane baa fam maa nʼakyidifoɔ bebree ne nnipakuo a wɔfiri Yudea, Yerusalem ne mpoano nkuro Tiro ne Sidon mu no bɛtwaa ne ho hyiaeɛ.
tata. h para. m sa tai. h saha parvvataadavaruhya upatyakaayaa. m tasthau tatastasya "si. syasa"ngho yihuudaade"saad yiruu"saalama"sca sora. h siidona"sca jaladhe rodhaso jananihaa"sca etya tasya kathaa"srava. naartha. m rogamuktyartha nca tasya samiipe tasthu. h|
18 Wɔbaeɛ sɛ wɔrebɛtie no ama wasa wɔn nyarewa nso. Ɔtuu ahonhommɔne bebree.
amedhyabhuutagrastaa"sca tannika. tamaagatya svaasthya. m praapu. h|
19 Obiara bɔɔ mmɔden sɛ ɔde ne nsa bɛka Yesu. Ayarefoɔ a wɔde wɔn nsa kaa Yesu no nyinaa ho tɔɔ wɔn.
sarvve. saa. m svaasthyakara. naprabhaavasya prakaa"sitatvaat sarvve lokaa etya ta. m spra. s.tu. m yetire|
20 Afei, ɔdanee nʼani ka kyerɛɛ nʼasuafoɔ no sɛ, “Nhyira ne mo a moyɛ ahiafoɔ, na mo na Onyankopɔn Ahennie no yɛ mo dea!
pa"scaat sa "si. syaan prati d. r.s. ti. m kutvaa jagaada, he daridraa yuuya. m dhanyaa yata ii"svariiye raajye vo. adhikaarosti|
21 Nhyira ne mo a ɛkɔm de mo, na mo na wɔbɛma mo amee. Nhyira ne mo a mo werɛ ahoɔ, na mo na wɔbɛma mo ani agye.
he adhunaa k. sudhitalokaa yuuya. m dhanyaa yato yuuya. m tarpsyatha; he iha rodino janaa yuuya. m dhanyaa yato yuuya. m hasi. syatha|
22 Nhyira ne mo a Onipa Ba no din enti, nnipa tan mo, na wɔpa mo na wɔya mo, na wɔgu mo din ho fi.
yadaa lokaa manu. syasuuno rnaamaheto ryu. smaan. rtiiyi. syante p. rthak k. rtvaa nindi. syanti, adhamaaniva yu. smaan svasamiipaad duuriikari. syanti ca tadaa yuuya. m dhanyaa. h|
23 “Sɛ ɛba saa a, momma mo ani nnye na monni ahurisie! Ɛfiri sɛ, mo akatua so wɔ ɔsoro. Na saa ara nso na wɔn agyanom yɛɛ tete adiyifoɔ no.
svarge yu. smaaka. m yathe. s.ta. m phala. m bhavi. syati, etadartha. m tasmin dine prollasata aanandena n. rtyata ca, te. saa. m puurvvapuru. saa"sca bhavi. syadvaadina. h prati tathaiva vyavaaharan|
24 “Na mo adefoɔ deɛ, monnue ɛfiri sɛ, deɛ ɛma mo ani gye no, mo nsa aka dada; yei enti, monni kyɛfa biara bio.
kintu haa haa dhanavanto yuuya. m sukha. m praapnuta| hanta parit. rptaa yuuya. m k. sudhitaa bhavi. syatha;
25 Monnue, mo a moamee seesei, na mo na ɛkɔm bɛde mo! Monnue, mo a moresere seesei, na mo na mobɛsi apinie, asu.
iha hasanto yuuya. m vata yu. smaabhi. h "socitavya. m roditavya nca|
26 Monnue, mo a nnipa kamfo mo, ɛfiri sɛ, saa ara na wɔn nananom kamfoo atorɔ adiyifoɔ no.”
sarvvailaakai ryu. smaaka. m sukhyaatau k. rtaayaa. m yu. smaaka. m durgati rbhavi. syati yu. smaaka. m puurvvapuru. saa m. r.saabhavi. syadvaadina. h prati tadvat k. rtavanta. h|
27 “Mereka akyerɛ mo a moretie me no nyinaa sɛ, monnɔ mo atamfoɔ; monyɛ wɔn a wɔtan mo no papa.
he "srotaaro yu. smabhyamaha. m kathayaami, yuuya. m "satru. su priiyadhva. m ye ca yu. smaan dvi. santi te. saamapi hita. m kuruta|
28 Monhyira wɔn a wɔdome mo; mommɔ mpaeɛ mma wɔn a wɔtan mo.
ye ca yu. smaan "sapanti tebhya aa"si. sa. m datta ye ca yu. smaan avamanyante te. saa. m ma"ngala. m praarthayadhva. m|
29 Sɛ obi bɔ wʼasom a, dane baako a aka no ma no. Sɛ obi pa wo ntoma a, worɔ wʼatadeɛ ka ho.
yadi ka"scit tava kapole cape. taaghaata. m karoti tarhi ta. m prati kapolam anya. m paraavarttya sammukhiikuru puna"sca yadi ka"scit tava gaatriiyavastra. m harati tarhi ta. m paridheyavastram api grahiitu. m maa vaaraya|
30 Sɛ obi srɛ wo biribi a, fa ma no. Obi gye wʼadeɛ a, mmisa no bio.
yastvaa. m yaacate tasmai dehi, ya"sca tava sampatti. m harati ta. m maa yaacasva|
31 Na deɛ mopɛ sɛ nnipa nyɛ mo no, mo nso monyɛ wɔn saa ara.
parebhya. h svaan prati yathaacara. nam apek. sadhve paraan prati yuuyamapi tathaacarata|
32 “Na sɛ modɔ wɔn a wɔdɔ mo no nko ara a, mfasoɔ bɛn na mobɛnya? ‘Nnebɔneyɛfoɔ’ nso dɔ wɔn a wɔdɔ wɔn no.
ye janaa yu. smaasu priiyante kevala. m te. su priiyamaa. ne. su yu. smaaka. m ki. m phala. m? paapilokaa api sve. su priiyamaa. ne. su priiyante|
33 Na sɛ moyɛ wɔn a wɔyɛ mo papa no nko ara yie a, mfasoɔ bɛn na mobɛnya? Nnebɔneyɛfoɔ mpo yɛ wɔn a wɔyɛ wɔn papa no nso yie.
yadi hitakaari. na eva hita. m kurutha tarhi yu. smaaka. m ki. m phala. m? paapilokaa api tathaa kurvvanti|
34 Na sɛ mobɔ wɔn a mosusu sɛ wɔbɛtumi atua mo nko ara bosea a, papa bɛn na moayɛ? Nnebɔneyɛfoɔ nso bobɔ bobɔ wɔn ho wɔn ho bosea, a wɔhwɛ sɛ wɔn nsa bɛka wɔn sika bio.
yebhya. r.napari"sodhasya praaptipratyaa"saaste kevala. m te. su. r.ne samarpite yu. smaaka. m ki. m phala. m? puna. h praaptyaa"sayaa paapiilokaa api paapijane. su. r.nam arpayanti|
35 Monnɔ mo atamfoɔ. Monyɛ wɔn papa. Momma wɔn deɛ ɛhia wɔn a, mo ani nni akyire bio. Na sɛ moyɛ yeinom a, mo akatua bɛyɛ kɛse wɔ ɔsoro na moayɛ Onyankopɔn mma; ɛfiri sɛ Onyankopɔn yɛ nnebɔneyɛfoɔ adɔeɛ, na ɔdom bonniayɛfoɔ nso.
ato yuuya. m ripu. svapi priiyadhva. m, parahita. m kuruta ca; puna. h praaptyaa"saa. m tyaktvaa. r.namarpayata, tathaa k. rte yu. smaaka. m mahaaphala. m bhavi. syati, yuuya nca sarvvapradhaanasya santaanaa iti khyaati. m praapsyatha, yato yu. smaaka. m pitaa k. rtaghnaanaa. m durv. tattaanaa nca hitamaacarati|
36 Monyɛ mmɔborɔhunufoɔ sɛdeɛ mo Agya a ɔwɔ ɔsoro no yɛ mmɔborɔhunufoɔ no.
ata eva sa yathaa dayaalu ryuuyamapi taad. r"saa dayaalavo bhavata|
37 “Mommmu ntɛn, na wɔammu mo ntɛn; mommmu fɔ, na wɔammu mo fɔ; momfa nkyɛ, na wɔde akyɛ mo.
apara nca paraan do. si. no maa kuruta tasmaad yuuya. m do. siik. rtaa na bhavi. syatha; ada. n.dyaan maa da. n.dayata tasmaad yuuyamapi da. n.da. m na praapsyatha; pare. saa. m do. saan k. samadhva. m tasmaad yu. smaakamapi do. saa. h k. sami. syante|
38 Sɛ moma a, wɔbɛhyɛ mo ananmu. Deɛ mode ma no, wɔde susudua a wɔahyɛ no ma, amia so ama abu so na ɛbɛsusu ama mo. Susudua a mode bɛsusu ama no, ɛno ara na wɔde bɛsusu ama mo.”
daanaanidatta tasmaad yuuya. m daanaani praapsyatha, vara nca lokaa. h parimaa. napaatra. m pradalayya sa ncaalya pro ncaalya paripuuryya yu. smaaka. m kro. de. su samarpayi. syanti; yuuya. m yena parimaa. nena parimaatha tenaiva parimaa. nena yu. smatk. rte parimaasyate|
39 Yesu nam abɛbuo so kasa kyerɛɛ wɔn bio sɛ, “Onifirani bɛtumi akyerɛ onifirani ɛkwan ama ayɛ yie anaa? Sɛ ɛba saa a, wɔn baanu nyinaa bɛtɔ amena mu.
atha sa tebhyo d. r.s. taantakathaamakathayat, andho jana. h kimandha. m panthaana. m dar"sayitu. m "saknoti? tasmaad ubhaavapi ki. m gartte na pati. syata. h?
40 Osuani nsene ne ɔkyerɛkyerɛfoɔ. Nanso, sɛ ɔyere ne ho sua deɛ wɔrekyerɛ no no yie a ɔbɛsɛ ne ɔkyerɛkyerɛfoɔ.
guro. h "si. syo na "sre. s.tha. h kintu "si. sye siddhe sati sa gurutulyo bhavitu. m "saknoti|
41 “Adɛn enti na woma aboseaa a ɛgu wo nua ani so ha wo, ɛberɛ a ɛboɔ da wo deɛ so?
apara nca tva. m svacak. su. si naasaam ad. r.s. tvaa tava bhraatu"scak. su. si yatt. r.namasti tadeva kuta. h pa"syami?
42 Ɛbɛyɛ dɛn na woatumi aka akyerɛ wo nua sɛ, ‘Ma menyi anwea a ɛgu wʼani so no mma wo’ wɔ ɛberɛ a ɛboɔ a ɛda wʼani so no wonhunu. Nyaatwomni, di ɛkan yi ɛboɔ a ɛda wʼani so no ansa na woatumi ayi anwea a ɛgu wo nua ani so no ama no.
svacak. su. si yaa naasaa vidyate taam aj naatvaa, bhraatastava netraat t. r.na. m bahi. h karomiiti vaakya. m bhraatara. m katha. m vaktu. m "sakno. si? he kapa. tin puurvva. m svanayanaat naasaa. m bahi. h kuru tato bhraatu"scak. su. sast. r.na. m bahi. h karttu. m sud. r.s. ti. m praapsyasi|
43 “Dua pa nso aba bɔne, na dua bɔne nso nso aba pa.
anya nca uttamastaru. h kadaapi phalamanuttama. m na phalati, anuttamataru"sca phalamuttama. m na phalati kaara. naadata. h phalaistaravo j naayante|
44 Dua biara aba na wɔnam so hunu dua ko a ɛyɛ. Worentumi nte borɔdɔma wɔ nnɛnkyɛmse so. Saa ara na worentumi nte bobe wɔ nkasɛɛ so.
ka. n.takipaadapaat kopi u. dumbaraphalaani na paatayati tathaa "s. rgaalakoliv. rk. saadapi kopi draak. saaphala. m na paatayati|
45 Onipa pa firi nnepa a ɛwɔ nʼakoma mu yɛ ade pa. Saa ara nso na onipa bɔne nso firi ne nnebɔne a ɛwɔ nʼakoma mu yɛ ade bɔne. Deɛ ahyɛ onipa akoma ma no, na ɛpue firi nʼano.
tadvat saadhuloko. anta. hkara. naruupaat subhaa. n.daagaaraad uttamaani dravyaa. ni bahi. h karoti, du. s.to loka"scaanta. hkara. naruupaat kubhaa. n.daagaaraat kutsitaani dravyaa. ni nirgamayati yato. anta. hkara. naanaa. m puur. nabhaavaanuruupaa. ni vacaa. msi mukhaannirgacchanti|
46 “Adɛn enti na mofrɛ me ‘Awurade,’ nanso monni mʼasɛm so?
apara nca mamaaj naanuruupa. m naacaritvaa kuto maa. m prabho prabho iti vadatha?
47 Merekyerɛ mo sɛdeɛ onipa biara a ɔba me nkyɛn, na ɔtie mʼasɛm di so no teɛ.
ya. h ka"scin mama nika. tam aagatya mama kathaa ni"samya tadanuruupa. m karmma karoti sa kasya sad. r"so bhavati tadaha. m yu. smaan j naapayaami|
48 Ɔte sɛ obi a na ɔresi ɛdan na ɔtwaa ne ɛdan no fapem ma ɛsii ɔbotan so. Na osuo tɔeɛ maa nsuo no yiri bɛbɔ faa ɛdan no ase nanso ammu, ɛfiri sɛ, ɔsi sii ɔbotan so.
yo jano gabhiira. m khanitvaa paa. saa. nasthale bhitti. m nirmmaaya svag. rha. m racayati tena saha tasyopamaa bhavati; yata aaplaavijalametya tasya muule vegena vahadapi tadgeha. m laa. dayitu. m na "saknoti yatastasya bhitti. h paa. saa. nopari ti. s.thati|
49 Na deɛ ɔte mʼasɛm na ɔnni so no, ɔte sɛ obi a ɔresi ɛdan, na ɔsii ɛdan no sii anwea so, na osuo tɔ maa nsuo no yiri bɛbɔ faa aseɛ ma ɛdwiriiɛ.”
kintu ya. h ka"scin mama kathaa. h "srutvaa tadanuruupa. m naacarati sa bhitti. m vinaa m. rdupari g. rhanirmmaatraa samaano bhavati; yata aaplaavijalamaagatya vegena yadaa vahati tadaa tadg. rha. m patati tasya mahat patana. m jaayate|