< Asomafoɔ 21 >

1 Yɛne Efeso asafo mpanimfoɔ no dii ntetemu no, yɛsii mu nam nsuo ani tee kɔɔ Ko. Adeɛ kyeeɛ no, yɛkɔduruu Rodo na yɛfirii hɔ kɔɔ Patara.
Nós (excl) nos despedimos dos presbíteros [de Éfeso. Depois embarcamos no navio e ]viajamos por mar até a [ilha de ]Cós, [onde o navio passou a noite. ]No dia seguinte continuamos a viagem [de navio ]de Cós até a [ilha de ]Rodes, [onde o navio parou de novo. No dia seguinte fomos ]até a [cidadezinha de ]Pátara, onde [o navio parou. ]
2 Yɛnyaa ɛhyɛn bi a ɛrekɔ Foinike kɔtenaa mu kɔeɛ.
[Em Pátara deixamos aquele navio, e alguém nos avisou que ]havia um navio escalado para partir em breve para a [região da ]Fenícia. [Portanto ]embarcamos naquele navio e ele partiu.
3 Yɛduruu baabi a yɛn ani tua Kipro no, yɛtwaa ho wɔ benkum fam kɔɔ Siria. Yɛsii fam wɔ Tiro, ɛfiri sɛ, na ɛhɔ na wɔrekɔyi ɛhyɛn no mu nneɛma.
[Viajamos por mar até ]enxergarmos a [ilha de ]Chipre. Passamos ao sul da ilha e continuamos navegando até chegarmos à [região da Fenícia, na província da ]Síria. Chegamos à [cidade de ]Tiro. [O navio ficaria ali durante alguns dias, pois os membros da tripulação ]precisavam descarregar a mercadoria do navio.
4 Yɛhunuu asuafoɔ bi wɔ hɔ tenaa wɔn nkyɛn dii nnawɔtwe. Asuafoɔ no nam Honhom Kronkron adiyie so bɔɔ Paulo kɔkɔ sɛ ɔnnkɔ Yerusalem.
[Alguém nos avisou ]de onde moravam os cristãos de Tiro e, por isso, nós (excl) [fomos lá e ]ficamos com eles durante uma semana. Já que o Espírito [de Deus ]revelou a eles que [algo ruim aconteceria a Paulo em Jerusalém, ]eles avisaram Paulo que ele não deveria ir para lá.
5 Nanso, ɛberɛ duruu sɛ ɛsɛ sɛ yɛfiri hɔ no, yɛgyaa wɔn hɔ kɔeɛ. Asuafoɔ no nyinaa ne wɔn yerenom ne wɔn mma kɔgyaa yɛn kwan kɔduruu mpoano. Yɛduruu hɔ no, yɛn nyinaa buu nkotodwe bɔɔ mpaeɛ.
Mas, ao chegar a hora [da partida do navio, nós nos aprontamos ]para continuar a viagem [a Jerusalém. ]Ao sairmos [de Tiro, ]todos os homens, em companhia das esposas e filhos, acompanharam-nos [até a praia. ]Todos nos ajoelhamos lá na areia/praia e oramos.
6 Afei, yɛkrakraa yɛn ho yɛn ho wieeɛ no, yɛkɔtenaa ɛhyɛn no mu maa wɔn nso sane kɔɔ efie.
Depois de nos despedirmos, Paulo e nós [os companheiros dele ]entramos no navio, e os [demais ]cristãos voltaram para casa.
7 Yɛfiri Tiro no, yɛtoaa yɛn akwantuo no so faa nsuo ani kɔduruu Ptolemai. Yɛduruu hɔ no, yɛkɔkyeaa asuafoɔ a wɔwɔ hɔ no dii wɔn nkyɛn da koro.
Após sairmos (excl) de Tiro, continuamos viajando [naquele navio ]até a [cidade de ]Ptolemaida. Havia lá alguns cristãos, e nós os saudamos e pernoitamos com eles.
8 Adeɛ kyeeɛ no, yɛfirii hɔ kɔɔ Kaesarea. Yɛduruu hɔ no, yɛkɔɔ ɔsɛmpakafoɔ Filipo a na ɔka mmarima baason a wɔyii wɔn wɔ Yerusalem no ho no fie kɔtenaa ne nkyɛn.
No dia seguinte saímos [de Ptolemaida ]e navegamos até a [cidade de ]Cesareia, onde nos hospedamos na casa de um [cristão chamado ]Filipe, cujo ministério era de explicar aos outros como se tornarem discípulos de Jesus. Ele foi um dos sete [homens escolhidos pelos demais cristãos em Jerusalém para cuidar das viúvas. ]
9 Na Filipo wɔ mma mmaabunu baanan bi a na wɔhyɛ nkɔm.
Ele tinha quatro filhas solteiras. Cada uma delas comunicava [frequentemente aos cristãos ]mensagens que o Espírito Santo lhes revelava.
10 Yɛtenaa hɔ kyɛɛ kakra no, odiyifoɔ bi a wɔfrɛ no Agabo firi Yudea baa hɔ.
Após [ficarmos ](excl) alguns dias [na casa do Filipe], chegou [a Cesareia ]um cristão chamado Ágabo, vindo do [distrito da ]Judeia. Ele dava [frequentemente ]mensagens que o Espírito Santo lhe revelava.
11 Ɔbaa faako a yɛwɔ no, ɔfaa Paulo abɔsoɔ de kyekyeree ne nan ne ne nsa kaa sɛ, “Asɛm a Honhom Kronkron ka ni, ‘Sɛdeɛ Yudafoɔ a wɔwɔ Yerusalem no bɛkyekyere onipa a abɔsoɔ yi yɛ ne dea no na wɔde no ahyɛ amanamanmufoɔ no nsa ni!’”
Chegando até onde nós estávamos, ele tirou o cinto do Paulo. Com ele amarrou seus próprios pés e mãos. Então ele disse: “O Espírito Santo diz o seguinte: ‘Os [líderes ]judaicos [SYN] de Jerusalém atarão desta forma [os pés e mãos do ]dono deste cinto, e vão entregá-lo [preso ]nas mãos dos gentios/não judeus.’”
12 Yɛtee saa asɛm yi no, yɛne wɔn a na yɛne wɔn wɔ hɔ no nyinaa srɛɛ Paulo sɛ ɔnnkɔ Yerusalem.
Quando ouvimos isso, nós e os [demais ]cristãos rogamos várias vezes a Paulo: “Por favor, não suba até Jerusalém!”
13 Nanso, ɔka kyerɛɛ wɔn sɛ, “Osu a moresu de hyɛ me awerɛhoɔ yi ase ne sɛn? Me de masiesie me ho sɛ ɛnyɛ kyekyere a wɔbɛkyekyere me wɔ Yerusalem no na mesuro, na sɛ ɛtwa sɛ mewu mema Awurade Yesu a, mɛwu.”
Mas Paulo respondeu: “Deixem de chorar/Por que vocês [RHQ] estão chorando, tentando dissuadir-me [IDM] [desta viagem]!? Estou disposto a ser preso {[que as pessoas ]me prendam} no cárcere e até ser morto {[que elas ]me matem} em Jerusalém por causa de eu [servir ][MTY] ao Senhor Jesus”.
14 Yɛkaeɛ kaeɛ a wampene no, yɛgyae kaa sɛ, “Deɛ Awurade pɛ na ɛnyɛ.”
Quando [nós ](excl) [nos damos conta de que ]ele fazia questão de [ir a Jerusalém, ]não tentamos [mais ]dissuadi-lo [de ir. ]Dissemos: “Seja feita a vontade do Senhor [Deus”.]
15 Nna bi akyi no, yɛboaboaa yɛn ho firii hɔ kɔɔ Yerusalem.
Após aqueles dias [na Cesareia, ]nós (excl) preparamos [os pertences ]e [saímos, viajando por terra ]até Jerusalém.
16 Kaesarea asuafoɔ no bi ne yɛn kɔeɛ. Yɛduruu hɔ no, yɛkɔsoɛɛ Mnason a ɔfiri Kipro a ɔgyee Yesu Kristo diiɛ akyɛre no fie.
Alguns dos cristãos da Cesareia também nos acompanharam. Eles nos levaram para nos hospedarmos na casa de um [homem chamado ]Menasom. Ele era natural [da ilha ]de Chipre e era cristão [em Jesus ]desde a época em que as pessoas estavam apenas começando a ouvir a mensagem [sobre Ele.]
17 Yɛduruu Yerusalem no, asuafoɔ a wɔwɔ hɔ no nyinaa gyee yɛn fɛw so.
Ao chegarmos a Jerusalém, [um grupo de ]cristãos nos acolheu com muita alegria.
18 Adeɛ kyeeɛ no, Paulo ne yɛn kɔkyeaa Yakobo ne Yerusalem asafo no mu mpanimfoɔ.
No dia seguinte, Paulo e nós outros fomos falar com Tiago, [líder da congregação lá. ]Estavam com ele também todos os [demais ]líderes/presbíteros [da congregação em Jerusalém].
19 Nkyea no akyi no, Paulo kaa biribiara a Onyankopɔn nam ne som no so ayɛ wɔ amanamanmufoɔ no mu no kyerɛɛ wɔn.
Paulo os saudou e depois relatou cada uma das coisas que Deus o tinha capacitado a fazer entre os gentios/não judeus.
20 Wɔtiee Paulo amanneɛbɔ no wieeɛ no, wɔhyɛɛ Onyankopɔn animuonyam. Afei, wɔka kyerɛɛ no sɛ, “Onua, wʼankasa wodi adanseɛ sɛ Yudafoɔ mpempem na na wɔabɛyɛ asuafoɔ a wɔn nyinaa nso di yɛn mmara no so.
Quando ouviram isso, Tiago e os demais presbíteros disseram: “Louvado seja o Senhor!” Então [um ]deles disse a Paulo: “Irmão/Amigo, você sabe que há [aqui ]muitos milhares de nós (incl) judeus que cremos [no Senhor Jesus]. Assim como, você sabe que todos nós (incl) continuamos guardando cuidadosamente as leis [que Moisés nos deu. ]
21 Saa nnipa yi ate sɛ wotia Mose mmara no ne Yudafoɔ amanneɛ; ɛne sɛ, wokyerɛkyerɛ Yudafoɔ a wɔte amanamanmufoɔ no mu sɛ wɔnntwa wɔn mma twetia na wɔnnni yɛn amanneɛ nso so.
[Mas nossos irmãos cristãos judaicos ]ouviram dizer {foram informados de} que quando você está com gentios/não judeus, você diz aos cristãos judaicos daquele local para deixarem de obedecer [as leis ][MTY] [que ]Moisés [recebeu de Deus. As pessoas dizem que ]você avisa [aqueles cristãos judaicos ]a deixarem de circuncidar seus filhos e seguir os nossos [demais ]costumes. [Nós ](excl) [não acreditamos nesse boato. ]
22 Deɛ ɛbɛyɛ biara, wɔbɛte sɛ woaba ha. Enti, afei yɛbɛyɛ no ɛdeɛn?
Mas nossos irmãos cristãos [judaicos ]ouvirão com certeza que você chegou [e ficarão zangados. ]Portanto [você ]deve fazer algo/o que podemos fazer [RHQ] [para corrigir o pensamento errado de nossos irmãos judaicos a seu respeito.]?
23 Yɛ deɛ yɛrebɛka akyerɛ wo yi. Mmarima baanan bi wɔ yɛn nkyɛn ha a, wɔresiesie wɔn ho ama amanneɛ ho bɔhyɛ.
Faça o seguinte, que nós [presbíteros ]lhe recomendamos: Há quatro homens aqui entre nós que fizeram uma forte promessa [a Deus ]sobre [algum assunto. ]
24 Wo ne wɔn nkɔ na monkɔdwira mo ho na tua ho ka ma wɔn sɛdeɛ ɛbɛyɛ a, wɔbɛtumi atwitwa wɔn tirinwi. Yei bɛma obiara ahunu sɛ nsɛm a wɔte faa wo ho no mu biara nyɛ nokorɛ, ɛfiri sɛ, wʼankasa mpo, wodi Mose mmara no so.
Acompanhe esses homens [ao Templo ]e purifique-se [ritualmente ]na companhia deles. Depois, [quando chegar o dia de oferecerem os sacrifícios correspondentes àquele ritual, ]pague as despesas deles [relacionadas aos sacrifícios]. Depois disso, eles poderão raspar a cabeça [em sinal de terem cumprido o prometido. Quando as pessoas virem você no pátio do Templo na companhia daqueles homens, ]saberão que não é verdade aquilo que lhes foi dito {que os outros lhes disseram} a seu respeito. Em vez disso, todas as pessoas saberão que você obedece as leis [que Moisés nos deu. ]
25 Amanamanmufoɔ a wɔabɛyɛ asuafoɔ no de, yɛatwerɛ akɔma wɔn akyerɛ gyinaeɛ a yɛasi sɛ, wɔnnni aduane biara a wɔde abɔ afɔdeɛ ama abosom; wɔnnni mogya; wɔnnni aboa biara a wɔantwa ne mene ansa na ɔwuiɛ; na afei nso, wɔntwe wɔn ho mfiri adwamammɔ ho.”
Quanto aos cristãos gentios/não judaicos, [nós presbíteros aqui em Jerusalém já conversamos ]sobre [quais das nossas leis ]eles [devem obedecer ]e lhes escrevemos (excl) [uma carta, comunicando-lhes ]nosso parecer/o que nós decidimos. [Naquela carta, escrevemos ]que eles não deveriam comer carne já sacrificada a qualquer Deus/ídolo pagão. [Também, escrevemos que eles não deveriam consumir ]o sangue [dos animais ]e que [não deveriam ]comer carne de animais estrangulados. [Assim como, dissemos-lhes ]que ninguém deveria ter relações sexuais com uma pessoa que não seja cônjuge dele”.
26 Adeɛ kyeeɛ no, Paulo ne mmarima no kɔdwiraa wɔn ho. Ɔne wɔn kɔɔ asɔredan mu kɔkyerɛɛ da a wɔbɛwie wɔn ahodwira no ne da a wɔbɛbɔ afɔdeɛ ama wɔn mmaako mmaako.
Portanto, Paulo [consentiu em fazer aquilo que eles pediram. ]No dia seguinte ele levou consigo os [quatro ]homens e juntos eles se purificaram ritualmente. Depois disso, Paulo entrou no [pátio do ]Templo e avisou [o sacerdote ]sobre o dia em que eles [terminariam o ritual ]de purificação deles e sacrificariam [os animais ]{[os animais ]seriam sacrificados} em nome de cada um deles.
27 Nnanson no reyɛ atwam no, Yudafoɔ bi a wɔfiri Asia hunuu Paulo wɔ asɔredan mu hɔ, hwanyanee nnipa a wɔwɔ hɔ no nyinaa maa wɔkyeree Paulo.
Quase no fim dos sete dias do [ritual de purificação ]do grupo, Paulo [voltou ao pátio ]do Templo. Alguns judeus da [província da ]Ásia o viram lá [e eles se zangaram com ele. ]Num outro dia eles tinham visto Paulo [andando pelas ruas ]de Jerusalém em companhia de Trófimo, um gentio/não judeu. As leis deles não permitiam a entrada de não judeus no Templo, mas eles pensaram que Paulo tivesse introduzido Trófimo no pátio do Templo [naquele dia. Portanto, ]eles chamaram aos gritos muitos outros judeus [que se encontravam no pátio do Templo, pedindo que os ajudassem ]a agarrar [MTY] Paulo. Eles gritaram: “Irmãos israelitas/judeus, venham [nos ]ajudar [a castigar este homem]! É este o homem que ensina as pessoas [constantemente, ]por onde quer [que vai], que devem desprezar [os judeus. Ele ensina as pessoas que já não devem ]obedecer as leis [de Moisés ]nem respeitar este santo [Templo. ]Ele até introduziu gentios/não judeus aqui no pátio do nosso Templo, profanando-o!”
28 Wɔteateaam sɛ, “Israel mmarima, monsɔre mmɛboa yɛn! Yei ne ɔbarima a baabiara a ɔbɛkɔ no ɔnam ne nkyerɛkyerɛ so tia Israelfoɔ, Mose mmara ne asɔredan yi. Mpo ɔde amanamanmufoɔ bi aba ha de agu Kronkronbea ha ho fi.”
29 Deɛ ɛma wɔkaa saa asɛm yi ne sɛ, na wɔahunu Paulo ne Efesoni Trofimo wɔ kurom hɔ, enti na wɔsusu sɛ Paulo de no akɔ asɔredan mu hɔ.
30 Wɔtee saa asɛm yi no, kuro mu no nyinaa bɔɔ twi, kɔkyeree Paulo, twee no firii asɔredan no mu hɔ. Ɛhɔ ara, wɔtotoo asɔredan no apono no nyinaa mu.
[As pessoas ]por toda [MTY] a cidade ouviram dizer que havia um problema [no pátio do Templo ]e chegaram correndo. Agarraram o Paulo e o arrastavam para fora [da área ]do Templo. Os portões [do pátio do Templo ]foram fechados {Os guardas fecharam os portões do Templo} imediatemente, para que o povo não se amotinasse na área do Templo.
31 Ɛberɛ a ɛdɔm no pɛɛ sɛ wɔkum Paulo no, obi kɔka kyerɛɛ Roma asraafoɔ apem so safohene no sɛ, basabasa asi Yerusalem.
Enquanto eles tentavam matar Paulo, alguém avisou o comandante dos soldados romanos [instalados numa fortaleza perto do Templo ]de que muitos [HYP] habitantes de [MTY] Jerusalém estavam se amotinando [no Templo. ]
32 Amonom hɔ ara, ɔsafohene no ne asraafoɔ mpanin bi ne asraafoɔ bi de ahoɔherɛ kɔɔ baabi a dɔm no ahyia no. Ɛberɛ a nnipa no hunuu no ne asraafoɔ no no, wɔgyaee Paulo hweɛ.
O comandante levou consigo imediatamente alguns oficiais e [um grande grupo ]de soldados e foi correndo até [o Templo, onde ]estava a multidão. Quando todas as pessoas [que estavam gritando e surrando Paulo ]viram o comandante e os soldados [que se aproximavam, ]deixaram de espancá-lo.
33 Ɔsafohene no kɔsɔɔ Paulo mu, kyerɛɛ sɛ wɔmfa nkɔnsɔnkɔnsɔn mmienu ngu no. Afei, ɔbisaa sɛ, “Hwan ne saa ɔbarima yi? Bɔne bɛn na wayɛ?”
O comandante veio [ter com Paulo e ]o prendeu. Ele mandou amarrar uma corrente {que [os soldados ]amarrassem uma corrente} em [cada um dos braços de ]Paulo. Depois perguntou [às pessoas ali congregadas: ]“Quem é este homem e o que ele fez?”
34 Nnipa no ano antumi ankɔ bɛnkorɔ; ebinom ka sei a, na afoforɔ nso aka sei. Saa basabasa yi amma ɔsafohene no antumi anhunu asɛm pɔtee a asi. Ɛno enti, ɔhyɛɛ nʼasraafoɔ no sɛ wɔmfa Paulo nkɔ aban mu.
Algumas das muitas pessoas ali reunidas gritavam [uma coisa, ao passo que ]outras gritavam algo bem diferente. Por causa da contínua gritaria em voz alta, o comandante nem conseguiu entender [o que elas estavam gritando. Por isso], mandou que Paulo fosse levado {[que os soldados ]levassem Paulo} para o quartel/a fortaleza [para ser interrogado lá. ]
35 Wɔde Paulo duruu atwedeɛ no ano no, ɛdɔm no bɔ toaa no enti asraafoɔ no tam no kɔeɛ.
[Por isso os soldados ]escoltaram Paulo até a escadaria [do/da quartel / fortaleza, ]mas muitas das pessoas os seguiram, tentando matar [Paulo. Por isso, o comandante mandou ]que Paulo fosse carregado pelos soldados {que os soldados carregassem Paulo} [pela escada até o quartel. ]
36 Ɛdɔm no tu dii wɔn akyi teateaam sɛ, “Monkum no!”
A multidão que os seguia continuava gritando: “Matem! Morte a ele!”
37 Wɔde Paulo rekɔ aban mu no, ɔbisaa ɔsafohene no sɛ, “Mesrɛ wo, mɛtumi maka asɛm bi makyerɛ wo anaa?” Ɔsafohene no nso bisaa no sɛ, “Enti, wote Hela kasa?
Enquanto Paulo estava para ser introduzido {os [soldados ]se preparavam para introduzir Paulo} no quartel, ele disse ao comandante [na língua grega: ]“Posso lhe dizer algo?” O comandante respondeu: “Surpreende-me que você saiba/Será que você sabe [RHQ] falar grego!?
38 Ɛnyɛ wo ne Misraimni a da bi ɔhyɛɛ basabasayɛ ase dii mmarima awudifoɔ mpemnan anim kɔɔ ɛserɛ so no?”
Pensei que você fosse/Você não é por acaso [RHQ] aquele sujeito do Egito que tentou rebelar-se [contra o governo há pouco, ]levando [consigo] 4.000 terroristas/homens violentos para o deserto, para que [os soldados do governo não pudessem prendê-los]?”
39 Paulo buaa no sɛ, “Meyɛ Yudani a wɔwoo me wɔ Tarso; Kilikia kuro a agye din no mu onipa ne me. Mesrɛ wo, ma me ho ɛkwan na me ne nnipa no nkasa.”
Paulo respondeu: “[De jeito nenhum]! Sou judeu. [Nasci ]na [cidade de ]Tarso, uma cidade importante [LIT] da [província ]de Cilícia. Peço que o senhor me dê licença para falar ao povo”.
40 Ɔsafohene no maa Paulo ɛkwan ma ɔgyinaa atwedeɛ no so nyamaa nnipa no. Wɔyɛɛ komm no, Paulo kasa kyerɛɛ wɔn wɔ Arameike kasa mu sɛ:
Então o comandante permitiu que Paulo [falasse]. Por isso Paulo ficou em pé na escadaria e fez sinal com a/o mão/braço para que a [multidão se calasse. ]Então as pessoas se calaram e Paulo lhes falou na [sua própria ]língua hebraica [MTY].

< Asomafoɔ 21 >