< 1 Ahemfo 7 >
1 Salomo sane sii ɔno ankasa nʼahemfie. Na mfirinhyia dumiɛnsa na ɔde wiee ahemfie no sie.
A KA he umikumamakolu makahiki o ka Solomona hana ana i kona hale iho, a hoopaa ae la i kona hale a pau.
2 Na wɔfrɛ Salomo adan no mu baako Lebanon Kwaeɛm Ahemfie. Na ne ntentenemu yɛ anammɔn ɔha ne aduonum. Ne tɛtrɛtɛ yɛ anammɔn aduɔson enum, ɛnna ne ɔsorokɔ yɛ anammɔn aduanan enum. Na ntweneduro nsamsoɔ no mpunan no deda ntweneduro fadum ɛnan a wɔatoto ahyehyɛ no tee so.
Kukulu ae la hoi oia i ka hale ma ka ululaau o Lebanona, hookahi haneri kubita kona loa, a he kanalima kubita kona laula, a he kanakolu kubita ke kiekie, maluna o na lalani eha o na kia kedera, me na kaola kedera maluna o ua mau kia la.
3 Na wɔabɔ ntweneduro nsamsoɔ a ɛtwere mpunan aduanan enum a ɛno nso gugu fadum a wɔatoto, ahyehyɛ no ntentenesoɔ mmiɛnsa mu a, dunum na ɛwɔ ntentenesoɔ baako biara mu.
Ua kau ke kedera maluna ma na kaola e kau ana ma na kia he kanaha kumamalima, he umikumamalima ma ka lalani.
4 Afasuo no fa biara, mpomma sesa so mmiɛnsa mmiɛnsa a ɛdidi nhwɛanimu.
He mau lalani pukamakani ekolu, ku pono hoi kekahi puka malamalama i kekahi puka malamalama, ma na lalani ekolu.
5 Apono no akwan nyinaa, wɔayɛ no ahinanan mmiɛnsa mmiɛnsa a ɛdidi nhwɛanimu.
A o na puka a pau, me na kia, ua ku pono me na puka malamalama, a ua ku pono ka puka malamalama i ka puka malamalama, ma na lalani ekolu.
6 Ɔsii afadum asa a ne ntentenemu yɛ anammɔn aduɔson enum, na ne tɛtrɛtɛ yɛ anammɔn aduanan enum. Na ntwonoo a wɔakuru so wɔ animu a ɛsi afadum so.
A ua hana oia i ka halekia he kanalima kubita kona loa, a he kanakolu kubita ka laula; a o ka lanai, mamua ia o lakou; a o na kia me ka laau e komo ai hoi mamua o lakou.
7 Na ahennwa asa a na wɔnim no sɛ atemmuo asa nso wɔ hɔ. Ɛhɔ na na Salomo tena, di nsɛm. Na wɔde ntweneduro asam firi fam, de kɔsi nsamsoɔ so.
Hana iho la oia i ka halekia no ka nohoalii, kahi e hooponopono ai oia, o ka halekia hookolokolo; a ua uhiia i ke kedera, mai kekahi papa a i kekahi papa.
8 Baabi a na Salomo teɛ no twa asɛnniiɛ a ɛwɔ asa no akyi no ho hyia. Ɛkwan korɔ no ara so na wɔfa de siiɛ. Ɔsii ne dan no sɛso de maa Farao babaa a na ɔyɛ ne yerenom no mu baako.
A o kona hale e noho ai, he pahale okoa maloko o ka halekia, ua like ke ano o ka hana ana. Hana iho la hoi o Solomona i ka hale no ke kaikamahine a Parao ana i lawe ai, e like me keia halekia.
9 Aboɔ akɛseɛ a wɔatwa no pɛpɛɛpɛ a ne boɔ yɛ den yie na wɔde sii saa adan no.
A o keia mau mea a pau, no na pohaku kumukuai nui, mamuli o ke ana o na pohaku i kalaiia, i oloia me na pahi olo, maloko, a mawaho, mai lalo o ke kumu, a hiki i ke kopina, a mawaho ma ke ku pono ana i ka pahale nui.
10 Aboɔ a wɔde too ɛdan no fapem no ntentenemu yɛ anammɔn dunum, ɛnna ebi nso ntentenemu yɛ anammɔn dumienu.
A o ke kumu, he mau pohaku kumukuai nui, he mau pohaku nui, he mau pohaku umi kubita, a he mau pohaku awalu kubita.
11 Aboɔ a ne boɔ yɛ den yie a wɔde sii afasuo no nso, na wɔasusu, atwa no pɛpɛɛpɛ a ntweneduro mpunan nso ka ho.
A maluna ae, he mau pohaku kumukuai nui, mamuli o ke ana o na pohaku kalaiia, a me na kedera.
12 Adihɔ kɛseɛ no afasuo no nso, wɔto de ntweneduro mpunan aduntire baako biara too aboɔ a wɔatwa aduntire mmiɛnsa biara so, te sɛ afasuo a ɛwɔ Awurade Asɔredan mfimfini mu hɔ a ntwonoo kwan ka ho.
A o ka pahale nui a puni, he mau lalani ekolu o na pohaku kalaiia, a me ka lalani laau kedera, no ka pahale o ka hale o Iehova maloko, a no ka halekia o ka hale.
13 Ɔhene Salomo bisaa ɔbarima bi a ɔfiri Tiro a ne din de Huram ase sɛ ɔmfiri Tiro mmra,
Kii aku la o Solomona ke alii a lawe mai ia Hirama mai Turo mai.
14 ɛfiri sɛ, na ɔyɛ odwumfoɔ a ɔnim kɔbere mfrafraeɛ ho adwinneɛ yie. Na ɔyɛ Israelni fa, ɛfiri sɛ, ne maame yɛ okunafoɔ a ɔfiri Naftali abusuakuo mu. Nʼagya nso na ɔyɛ adwuma wɔ baabi a wɔnane nnadeɛ wɔ Tiro. Enti, ɔbɛyɛɛ adwuma maa ɔhene Salomo.
He keiki ia a ka wahine kanemake no ka ohana a Napetali, a no Turo kona makuakane, he mea hana keleawe; a piha ia i ke akamai a me ka naauao, a me ka maalea e hana i na hana me ke keleawe a pau: hele mai la hoi ia io Solomona la, a hana oia ma kana hana.
15 Huram twaa kɔbere mfrafraeɛ afadum mmienu a emu biara ɔsorokɔ yɛ anammɔn aduonu nson, ɛnna ne kankomu nso yɛ anammɔn dunwɔtwe.
Hana iho la oia i na kia keleawe elua, he umikumamawalu kubita ke kiekie, ua apoia kela keia o laua e ka kaula he umikumamalua kubita.
16 Afadum no apampam no, ɔde kɔbere mfrafraeɛ yɛɛ aduntire a emu biara ɔsorokɔ yɛ anammɔn nson ne fa.
Hana iho la hoi oia i na lunakia elua e kau maluna o ke poo o na kia, he keleawe heheeia; elima kubita ke kiekie o kekahi kia, elima hoi kubita ke kiekie o kekahi kia.
17 Ntaasoɔ biara nso, wɔde atena a wɔanwono nson ne nkɔnsɔnkɔnsɔn na ahyehyɛ ho.
A me na latike ulana, a me na lei kaula kui no na lunakia ka mea maluna o na poo o na kia, ehiku no kekahi lunakia, a ehiku no kekahi lunakia.
18 Na ɔyɛɛ ateaa nsɛso a ɛsesa so tee mmienu bebaree atena a wɔanwono no de siesiee aduntire a ɛwɔ afadum no atifi.
Hana iho la i na kia, a i elua hoi lalani a puni ma kekahi latike e uhii na lunakia, na mea maluna o ke poo me na pomegerane, a pela hoi ia i hana'i no kela lunakia.
19 Ntaasoɔ a ɛwɔ afadum a ɛwɔ ntwonoo no mu no, na wɔayɛ no sɛ sukooko a ne ɔsorokɔ yɛ anammɔn nsia.
A o na lunakia, na mea maluna o ke poo o na kia, me na lilia ia maloko o ka lanai, eha kubita.
20 Ntaasoɔ biara a na ɛwɔ afadum mmienu no so no nso, na ateaa nsɛso ahanu a wɔahyehyɛ no tee tee mmienu atwa ho ahyia a, ɛbɛn kankonimu a ɛtoa atena a wɔanwono no so.
A no na lunakia maluna o na kia 'elua he mau pomegerane maluna e ku pono ana i ka mahuahua ana, ma ka latike: a o na pomegerane elua haneri ma na lalani a puni maluna o kekahi kia.
21 Huram de afadum no sisii Asɔredan no ɛkwan ano a baako kyerɛ anafoɔ fam na baako nso kyerɛ atifi fam. Ɔtoo baako a ɛkyerɛ anafoɔ fam no din Yakin (Ɔde atim hɔ) ɛnna deɛ ɛkyerɛ atifi fam no, ɔtoo no Boas (Ne mu na ahoɔden wɔ).
Kukulu ae la hoi oia i na kia maloko o ka lanai o ka luakini: kukulu ae la oia i ke kia akau, a kapa aku la i kona inoa Iakina: a kukulu ae la oia i ke kia hema, a kapa aku la i kona inoa Boaza.
22 Afadum no aduntire no, wɔyɛɛ no sɛ sukooko. Saa na ɔyɛ de wiee afadum no ho adwuma.
A maluna o ke poo o na kia he mau lilia: pela i paa ai ka hana o na kia.
23 Afei, Huram twaa dwaresɛn kurukuruwa kɛseɛ bi a ɛfiri ano kɔka ano no yɛ anammɔn dunum. Wɔtoo no edin Ɛpo. Na emu tenten yɛ anammɔn nson ne fa, na ne kankomu nso yɛ anammɔn aduanan enum.
Hana iho la oia i kahi kai hooheheeia he umi kubita mai kekahi kae a kekahi kae ona, he poepoe ia a puni, a elima kubita kona kiekie, a ua apo hoi ka lope kanakolu kubita.
24 Ɛpo no ano pɛɛ na na wɔde nkoraa a wɔadi no adwini atwa ho ahyia. Na nkoraa bɛyɛ nsia a ɛkwan a ɛdeda wɔn ntam yɛ anammɔn baako. Na wɔayɛ ama ayɛ sɛ dwaresɛn no fa bi.
A malalo iho o ke kae a puni. he mau kaukama e apo ana ia, he umi ma ke kubita hookahi, e apo ana i ke kai: ua hanaia na kaukama i na lalani elua, i ka wa i hanaia'i ia.
25 Na Ɛpo no si nsiaseɛ a ɛyɛ kɔbere mfrafraeɛ anantwie dumienu sɛso so. Na wɔn nyinaa ani kyerɛkyerɛ abɔntene. Mmiɛnsa ani kyerɛ atifi fam. Mmiɛnsa ani kyerɛ atɔeɛ fam. Mmiɛnsa kyerɛ anafoɔ fam, ɛnna mmiɛnsa nso ani kyerɛ apueeɛ fam.
Kau iho la ia maluna o na bipi kauo he umikumamalua, ekolu e nana ana i ke kukulu akau, ekolu e nana ana i ke komohaun, ekolu e nana ana i ke kukulu hema, a ekolu e nana ana i ka hikina: a maluna iho o lakou ke kae, a maloko no ko lakou mau hope a pau.
26 Na Ɛpo no afasuo mu pipiripie bɛyɛ nsateakwaa mmiɛnsa, na ano no ntrɛmu te sɛ bonsua, na na ɛte sɛ sukooko a apaeɛ. Na ɛbɛtumi akora nsuo bɛyɛ gyare mpem dubaako.
Hookahi laula o ka lima ka manoanoa o ia mea, a o kona kae ua hanaia e like me ke kae o ke kiaha me na pua lilia; elua tausani bato ke komo iloko.
27 Huram sane yɛɛ nteaseɛnam edu a wɔde twe nsuo a emu biara tentenemu yɛ anammɔn nsia na ne tɛtrɛtɛmu nso yɛ anammɔn nsia, ɛnna ne ɔsorokɔ yɛ anammɔn ɛnan ne fa.
Hana iho la oia i na waihona ipu keleawe he umi, eha kubita ka loa o kekahi waihona ipu, eha kubita kona laula, ekolu kubita kona kiekie.
28 Na sɛdeɛ wɔyɛɛ nteaseɛnam no ne sɛ, ɛwowɔ mfomfamsoɔ ntrawantrawa a wɔabram so.
A o ka hana ana o na waihona ipu, peneia; he mau kae ko lakou, a mawaena o na anuu na kae,
29 Wɔde agyata, anantwie ne Kerubim a wɔasene siesiee mfomfamsoɔ no ne nnadeɛ a wɔde bram ɛpono akyi no. Agyata no ne anantwie no so ne wɔn ase na wɔagu nhwiren a wɔahyehyɛ, de asiesie wɔn.
A maluna iho o ua kae iwaena o na anuu, he mau liona, bipi kauo, a me na keruba: a maluna o na anuu, kahi waihona maluna; a malalo iho o na liona a me na bipi kauo, he mau mea e lewa ana.
30 Na saa nteaseɛnam no mu biara wɔ kɔbere mfrafraeɛ ntwahonan ɛnan ne kɔbere mfrafraeɛ ntwahodadeɛ. Na nteaseɛnam biara twɛtwɛwa no wɔ nnyinasoɔ afadum de ma kɔbere mfrafraeɛ dwaresɛn no; saa nnyinasoɔ no ho na wɔadi nhwiren a wɔahyehyɛ adwini.
A he mau huila keleawe eha ko kela waihona ipu keia waihona ipu, me na papa keleawe; a malalo ae o na kihi eha, na poohiwi; malalo ae o ka ipu holoi he mau paepae i hooheheeia ma ka aoao o kela mea lewa keia mea lewa.
31 Nteaseɛnam no biara wɔ nnyinasoɔ kurukuruwa bi wɔ nʼatifi ma dwaresɛn no. Na ɛhwire mu, kɔ soro bɛyɛ anammɔn baako ne fa wɔ teaseɛnam no atifi te sɛ ntaamudeɛ kurukuruwa bi. Na ano a abue no yɛ anammɔn mmienu ne nsateakwaa mmiɛnsa. Ɛho no na wɔde nhwiren a wɔahyehyɛ adwinnie asiesie. Na nteaseɛnam no mfomfamsoɔ no yɛ ahinanan na ɛnyɛ kurukuruwa.
A o kona waha malalo o ka papale, a maluna ae he kubita, aka, he poepoe kona waha e like me ka hana ana i ka waihona ipu, he kubita me ka hapalua; a maluna iho o kona waha, he mea kalaiia me ko lakou kae ahalike aole poepoe.
32 Mfomfamsoɔ no ase na ntwahonan ɛnan a wɔde atoa ntwahodadeɛ so a wɔagu ne nyinaa atoa mu ayɛ baako no hyehyɛ. Na ɛfiri ntwahonan no kanko ano kɔsi ano yɛ anammɔn mmienu ne nsateakwaa mmiɛnsa,
Eha hoi huila malalo ae o na kae, a maloko o na waihona ipu na paepae komo i na huila, a o ke kiekie o ka huila he kubita me ka hapalua kubita.
33 a na ɛte sɛ teaseɛnam a ɛwɔ ntwahonan mmienu. Emu ntwahodadeɛ, mpadeɛ, hankra ne ne brɛmo no nyinaa, wɔde kɔbere mfrafraeɛ na ɛyɛeɛ.
A o ka hana ana o na huila, ua like no ia me ka hana ana o ka huila halekaa, o ko lakou mau paepae komo huila, ko lakou mau puu huila, o ko lakou mau kae huila, o ko lakou mau huila, ua pau i ka hooheheeia.
34 Na teaseɛnam no ahanan nyinaa nsosɔmu wowɔ hɔ, na ne nyinaa nso, wɔagu atoa mu baako, ma ɛne teaseɛnam no atoa mu.
Eha hoi poohiwi paepae ma na kihi eha o ka waihona ipu hookahi; a o na poohiwi o ko ka waihona ipu no ia.
35 Nteaseɛnam no mu biara atifi no, na na hankra bi a ne tɛtrɛtɛ yɛ nsateakwaa nkron wɔ. Nsosɔmu no ne nkyɛnkyɛn mfomfamsoɔ no nso, wɔagu ma ɛne teaseɛnam no atoa mu.
A ma ke poo o ka waihona ipu, he mea poepoe he hapalua kubita ke kiekie: a ma ke poo o ka waihona ipu, o kona mau anuu, a me kona mau kae o ko ka waihona ipu no ia.
36 Wɔde Kerubim, agyata ne mmɛdua a wɔasene siesiee mfomfamsoɔ no ne nnyinasoɔ ahodoɔ no ho baabiara a ɛkwan wɔ. Na wɔagu nhwiren a wɔahyehyɛ atwa ho nyinaa ahyia.
A maluna o na papa o na anuu, a maluna o na kae, i kalai ai oia i na keruba, a me na liona, a me na laau pama, e like me ke kaawale ana o keia me kela, a me na mea lewa a puni.
37 Nsuo nteaseɛnam edu no, na ne nyinaa akɛseɛ yɛ pɛ, na ne nyinaa sesɛ, na wɔguu ne nyinaa wɔ ade korɔ mu.
Pela hoi ia i hana'i i na waihona ipu he umi, hookahi ka ninini ana, a me ke ano, a me ka nui, o lakou a pau.
38 Huram sane yɛɛ kɔbere mfrafraeɛ dwaresɛn edu de maa nteaseɛnam no mu biara. Na dwaresɛn no mu tɛtrɛtɛ yɛ anammɔn nsia a ɛtumi kora nsuo gyare ahanu aduonu.
Alaila hana iho la oia i na ipu holoi keleawe he umi, komo na bato hookahi kanaha iloko o ka ipu holoi hookahi. Eha kubita kela ipuholoi keia ipuholoi: a pakahi na waihona ipu he umi i ka ipuholoi hookahi.
39 Ɔhyehyɛɛ nsuo nteaseɛnam no enum wɔ Asɔredan no anafoɔ fam ɛnna enum nso wɔ atifi fam. Wɔde Ɛpo no sii Asɔredan no anafoɔ apueeɛ fam twɛtwɛwa so.
Hoonoho ae la hoi oia i na waihona ipu elima ma ka aoao akau o ka hale, a elima hoi ma ka aoao hema o ka hale; a hoonoho ae la i ke kai ma ka aoao akau o ka hale ma ka hikina e ku pono ana i ke kukulu hema.
40 Afei, ɔyɛɛ nkukuo, sofi ne dwaresɛn a ɛho hia. Ne korakora no, Huram wiee biribiara a ɔhene Salomo kyerɛɛ no sɛ ɔnyɛ wɔ Awurade Asɔredan no ho:
Na Hirama i hana i na ipuholoi a me na ooahi, a me na paipu: pela hoi i hoopau ai o Hirama i na hana a pau ana i hana'i no Solomona ke alii, no ka hale o Iehova;
41 afadum mmienu, aduntire a wɔayɛ no sɛ asansuo mmienu a ɛsisi afadum no atifi, nkɔnsɔnkɔnsɔn mmienu a wɔde asiesie aduntire no,
I na kia elua, a me na bola o na lunakia na mea maluna o ke poo o na kia elua, a me na latike elua e uhi i na bola elua o na lunakia, na mea maluna o ke poo o na kia;
42 ateaa nsɛso ahanan a ɛsensɛn nkɔnsɔnkɔnsɔn a ɛgu aduntire no so (ateaa a wɔahyehyɛ no ntentenesoɔ mmienu a ebiara sa nkɔnsɔnkɔnsɔn a ɛsensɛn aduntire a ɛwɔ afadum no atifi no so no),
A me na pomegerane eha haneri, no na latike elua, elua lalani pomegerane no ka latike hookahi, e uhi i na bola o na lunakia, na mea maluna o na kia;
43 nsuo nteaseɛnam edu a dwaresɛn edu sisi soɔ,
A me na waihonaipu he umi, a me na ipuholoi he umi maluna o na waihonaipu;
44 Ɛpo no ne anantwie dumienu a ɛhyehyɛ aseɛ,
A me ke kai hookahi, a me na bipi kauo he umikumamalua malalo iho o ke kai;
45 Nkukuo, sofi ne dwaresɛn. Na nkuku ne nkaka a Huram yɛ maa ɔhene Salomo de guu Awurade Asɔredan mu no nyinaa yɛ kɔbere mfrafraeɛ a wɔapɔ ho.
A me na ipu hoolapalapa, a me na ooahi, a me na paipu: a o keia mau mea a pau a Hirama i hana aku ai no Solomona ke alii, no ka hale o Iehova, o ke keleawe huali ia.
46 Ɔhene ma wɔguu no kankua a na ɛwɔ Yordan bɔnhwa a na ɛwɔ Sukot ne Saretan ntam no mu.
Ma ka papu o Ioredane i hana'i ke alii ia mau mea ma ka lepo manoanoa mawaena o Sukota a me Zaretana.
47 Salomo ankari nkuku ne nkaka no, ɛfiri sɛ, na ɛdɔɔso dodo; na kɔbere mfrafraeɛ no mu duru nso, wɔantumi ankari.
Waiho iho la o Solomona i na ipu a pau no ko lakou lehulehu loa ana; aole i loaa na paona o ke keleawe.
48 Na Salomo de saa nneɛma yi nyinaa siesiee Awurade Asɔredan no mu: sikakɔkɔɔ afɔrebukyia, sikakɔkɔɔ kyerɛ ɛpono a Hyiadan mu Burodo no gu soɔ,
Hana iho la hoi o Solomona i na mea hana o ka hale o Iehova; i ke kuahu he gula, a me ka papa aina maluna iho i kau ai ka berena hoike, he gula.
49 sikakɔkɔɔ kaneadua a ɛnnum sisi anafoɔ fam, na enum sisi atifi fam wɔ kronkron mu kronkron animu hɔ; nhwiren a wɔde asiesie hɔ, nkanea ne nkapɛ a ne nyinaa yɛ sikakɔkɔɔ,
A me na ipukukui elima ma ka aoao akau, elima hoi ma ka aoao hema, he gula maemae, mamua o kahi e olelo ai, a me na pua, a me na ipuaila, a me na upa ahi, he gula;
50 nkuruwa, nkanea akapɛ, nsisoɔ, nyowaa ne nkyɛnsee a wɔnoa mu nyinaa yɛ sikakɔkɔɔ nko ara; ɛkwan ano apono a ɛkɔ kronkron mu kronkron ne Asɔredan no mu ne animu nyinaa, wɔde sikakɔkɔɔ duraa ho.
A me na bola, a me na upakukai, a me na paipu, a me na puna, a me na kapuahi, he gula maemae; a me na ami no na pani o ka hale maloko, kahi hoano loa, a no na pani o ka hale o ka luakini, he gula no.
51 Ɔhene Salomo wiee Awurade asɔredan no ho adwuma nyinaa. Na Salomo de akyɛdeɛ a nʼagya Dawid ato edin no nyinaa a ɛyɛ dwetɛ, sikakɔkɔɔ ne nkuku ne nkaka ba bɛkoraa wɔ adekoradan mu wɔ Awurade Asɔredan mu hɔ.
Pela i paa ai na hana a pau a Solomona i hana'i no ka hale o Iehova: a lawe ae iloko o Solomona i na mea hoolaa a Davida kona makuakane; o ke kala, o ke gula, a me na mea hana, oia kana i waiho pu ai me ka waiwai o ka hale o Iehova.