1 Ahemfo 16
1 Na Awurade asɛm baa Hanani babarima Yehu so tiaa Baasa sɛ,
Pǝrwǝrdigarning sɵzi Ⱨananining oƣli Yǝⱨuƣa kelip Baaxani ǝyiblǝp mundaⱪ deyildi: —
2 “Mepagyaa wo firii mfuturo mu, de wo tuaa me nkurɔfoɔ Israel ano. Nanso, wofaa Yeroboam kwan bɔne no so, maa me nkurɔfoɔ Israel yɛɛ bɔne, maa wɔn bɔne a wɔyɛeɛ no hyɛɛ me abufuo.
«Mana, Mǝn seni topa-qang iqidin qiⱪirip, hǝlⱪim Israilƣa ⱨɵkümran ⱪilip ⱪoydum. Lekin sǝn Yǝroboamning yolida yürüp hǝlⱪim Israilni gunaⱨⱪa putlaxturdung, ular gunaⱨliri bilǝn ƣǝzipimni ⱪozƣidi.
3 Enti, merebɛsɛe Baasa ne ne fie, na mɛyɛ wo fie te sɛ Nebat babarima Yeroboam deɛ.
Mana, Mǝn Baaxani ɵz jǝmǝti bilǝn süpürüp yoⱪitip, jǝmǝtingni Nibatning oƣli Yǝroboamning jǝmǝtigǝ ohxax ⱪilimǝn.
4 Wɔn a wɔbɛwuwu wɔ kuro no mu a wɔyɛ Yeroboam dea no deɛ, nkraman bɛwe wɔn ɛnam. Na ewiem nnomaa na wɔbɛsosɔ wɔn a wɔbɛwuwu wiram no.”
Baaxadin bolƣanlardin xǝⱨǝrdǝ ɵlginini itlar yǝydu; sǝⱨrada ɵlginini asmandiki ⱪuxlar yǝydu».
5 Na Baasa adedie ne ɛho nsɛm nkaeɛ, deɛ ɔyɛeɛ ne ne mpontuo no, wɔatwerɛ agu Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nwoma no mu.
Baaxaning baxⱪa ixliri wǝ uning ⱪilƣanliri bilǝn ⱪudriti toƣrisida «Israil padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» degǝn kitabta pütülgǝn ǝmǝsmidi?
6 Baasa wuiɛ no, wɔsiee no wɔ Tirsa. Na ne babarima Ela dii nʼadeɛ sɛ ɔhene.
Baaxa ɵz ata-bowiliri arisida uhlidi wǝ Tirzaⱨta dǝpnǝ ⱪilindi; andin uning oƣli Elaⱨ ornida padixaⱨ boldi.
7 Na Awurade asɛm nam Hanani babarima odiyifoɔ Yehu so baa Baasa ne ne fiefoɔ so, ɛsiane bɔne dodoɔ a na wayɛ wɔ Awurade ani so no enti. Saa nneyɛeɛ no hyɛɛ Awurade abufuo. Na ɔyɛɛ sɛdeɛ ɔyɛɛ Yeroboam fie no ara pɛ, ɛfiri sɛ, Baasa nso sɛee Yeroboam fie.
Baaxaning Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ ⱪilƣan barliⱪ rǝzilliki tüpǝylidin, Pǝrwǝrdigarning Baaxaning bexiƣa wǝ uning jǝmǝtining bexiƣa qüxürgini toƣruluⱪ sɵzi Ⱨananining oƣli Yǝⱨu pǝyƣǝmbǝr arⱪiliⱪ berilgǝnidi. Qünki u Yǝroboamning jǝmǝti ⱪilƣiniƣa ohxax ⱪilip ɵz ⱪollirining ixliri (jümlidin Yǝroboamning jǝmǝtini qepip ɵltürgǝnliki) bilǝn Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipini ⱪozƣidi.
8 Baasa babarima Ela hyɛɛ aseɛ dii Israel so wɔ Tirsa a saa ɛberɛ no, na ɔhene Asa adi adeɛ wɔ Yuda mfeɛ aduonu nsia. Ɔdii ɔhene wɔ Israel mfeɛ mmienu.
Yǝⱨuda padixaⱨi Asaning sǝltǝnitining yigirmǝ altinqi yilida, Baaxaning oƣli Elaⱨ Tirzaⱨta Israilƣa padixaⱨ bolup, ikki yil sǝltǝnǝt ⱪildi.
9 Na Simri, a na ɔyɛ safohene wɔ adehyeɛ nteaseɛnam no mu fa so, bɔɔ ne tirim pɔ sɛ ɔbɛkum Ela. Ɛda bi, Ela boroo nsã wɔ Arsa a na ɔyɛ ahemfie sohwɛfoɔ no fie wɔ Tirsa.
Lekin uning jǝng ⱨarwilirining yerimiƣa sǝrdar bolƣan hizmǝtkari Zimri uningƣa ⱪǝst ⱪildi; [Elaⱨ] Tirzaⱨta Tirzaⱨtiki ordisidiki ƣojidar Arzaning ɵyidǝ xarab iqip mǝst bolƣanda
10 Simri kɔɔ hɔ de adeɛ kɔbɔɔ no ma ɔhwee fam wuiɛ. Saa asɛm yi sii ɔhene Asa adedie wɔ Yuda no afe a ɛtɔ so aduonu nson mu. Enti, Simri bɛyɛɛ ɔhene a ɔdi so.
Zimri kirip uni qepip ɵltürdi. Bu waⱪit Yǝⱨudaning padixaⱨi Asaning sǝltǝnitining yigirmǝ yǝttinqi yili idi. Zimri Elaⱨning ornida padixaⱨ boldi.
11 Ɛhɔ ara, Simri kunkumm Baasa adehyeɛ abusua no mu nnipa nyinaa a wannya abarimaa baako koraa. Mpo, ɔkunkumm ne ntɛtɛbusuafoɔ ne ne nnamfonom.
U padixaⱨ bolup ɵz tǝhtidǝ olturuxi bilǝnla u Baaxaning barliⱪ jǝmǝtini qepip ɵltürdi; u uning uruⱪ-tuƣⱪanliri wǝ dostliridin bir ǝrkǝknimu tirik ⱪaldurmidi.
12 Simri sɛee Baasa ahennie nnidisoɔ no, sɛdeɛ Awurade nam odiyifoɔ Yehu so ahyɛ no.
Xundaⱪ ⱪilip Zimri Pǝrwǝrdigarning Yǝⱨu pǝyƣǝmbǝr arⱪiliⱪ Baaxani ǝyibligǝn sɵzini ǝmǝlgǝ axurup, Baaxaning pütkül jǝmǝtini yoⱪatti.
13 Yeinom siiɛ ɛsiane Baasa ne ne babarima Ela bɔne ne wɔn bɔne dodoɔ a wɔdii Israel anim ma wɔyɛeɛ no enti. Wɔde wɔn abosom huhuo hyɛɛ Awurade, Israel Onyankopɔn, abufuo.
Bu ix Baaxaning barliⱪ gunaⱨliri bilǝn uning oƣli Elaⱨning gunaⱨliri, jümlidin ularning Israilni gunaⱨⱪa putlaxturƣan gunaⱨliri, ǝrzimǝs butliri bilǝn Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipini ⱪozƣap, xundaⱪ boldi.
14 Ela ahennie ho nsɛm nkaeɛ ne dwuma a ɔdiiɛ nyinaa no, wɔatwerɛ agu Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nwoma no mu.
Elaⱨning baxⱪa ixliri wǝ ⱪilƣanlirining ⱨǝmmisi «Israil padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» degǝn kitabta pütülgǝn ǝmǝsmidi?
15 Simri tenaa Tirsa dii adeɛ Israel, ɛberɛ a na ɔhene Asa adi adeɛ wɔ Yuda mfeɛ aduonu nson mu, nanso ɔdii adeɛ nnanson pɛ. Ɛberɛ a Israel akodɔm a na wɔrekɔto ahyɛ Filistifoɔ kuro Gibeton so no
Yǝⱨudaning padixaⱨi Asaning sǝltǝnitining yigirmǝ yǝttinqi yilida Zimri Tirzaⱨta yǝttǝ kün sǝltǝnǝt ⱪildi. Hǝlⱪ Filistiylǝrgǝ tǝwǝ bolƣan Gibbetonni ⱪorxiwelip bargaⱨ tikkǝnidi.
16 tee sɛ Simri akum ɔhene no, wɔyii ɔsahene Omri de no dii adeɛ sɛ wɔn ɔhene foforɔ.
Bargaⱨda turƣan halayiⱪ: — «Zimri ⱪǝst ⱪilip padixaⱨni ɵltürdi» dǝp anglidi. Xuning bilǝn pütkül Israil xu küni bargaⱨda ⱪoxunning sǝrdari Omrini Israilƣa padixaⱨ ⱪildi.
17 Enti, Omri dii Israel akodɔm anim, firi Gibeton kɔtuaa Tirsa a ɛyɛ Israel ahenkuro no.
Andin Omri Israilning ⱨǝmmisini yetǝklǝp, Gibbetondin qiⱪip, Tirzaⱨni ⱪorxidi.
18 Ɛberɛ a Simri hunuu sɛ wɔafa kuro no, ɔkɔɔ ɔhene no abankɛsewa mu wɔ ne fie, na ɔhyee hɔ ne ne ho fraeɛ, ma ɔwuu egyadɛreɛ no mu.
Wǝ xundaⱪ boldiki, Zimri xǝⱨǝrning elinƣanliⱪini kɵrüp, padixaⱨ ordisidiki ⱪorƣanƣa kirip, ordiƣa ot ⱪoyuwǝtti, ɵzi kɵyüp ɵldi.
19 Na ɔno nso ayɛ bɔne wɔ Awurade ani so. Ɔdii Yeroboam anammɔn akyi, toaa bɔne a Yeroboam dii Israel anim yɛeɛ no so.
Bu ix ɵzining gunaⱨliri üqün, yǝni Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ rǝzillik ⱪilip, Yǝroboamning yolida yürüp, Israilni gunaⱨⱪa putlaxturƣan gunaⱨta mangƣini üqün xundaⱪ boldi.
20 Simri adedie ho nsɛm nkaeɛ ne ne pɔ bɔne a ɔbɔeɛ no, wɔatwerɛ agu Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nwoma no mu.
Zimrining baxⱪa ixliri wǝ ⱪǝst ⱪilƣini toƣrisida «Israil padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» degǝn kitabta pütülgǝn ǝmǝsmidi?
21 Na afei, na Israelfoɔ no mu akyɛ mmienu. Na nnipa no mu fa pɛ sɛ wɔma Ginat babarima Tibni di wɔn so ɔhene, ɛnna ɛfa a aka no nso gyinaa Omri akyi.
Əmma Israil hǝlⱪi ikkigǝ bɵlünüp, ularning yerimi Ginatning oƣli Tibnini padixaⱨ ⱪilixⱪa uningƣa ǝgǝxti; baxⱪa yerimi bolsa Omrigǝ ǝgǝxti.
22 Nanso, Omri akyidifoɔ no bu faa Ginat babarima Tibni akyidifoɔ no so. Enti, wɔkumm Tibni, ma Omri dii ɔhene.
Əmdi Omrigǝ ǝgǝxkǝn hǝlⱪ Ginatning oƣli Tibnigǝ ǝgǝxkǝn hǝlⱪtin küqlük qiⱪti. Tibni ɵldi; Omri padixaⱨ boldi.
23 Omri hyɛɛ aseɛ dii ɔhene wɔ Israel ɛberɛ a ɔhene Asa adi adeɛ wɔ Yuda mfeɛ aduasa baako mu. Ne nyinaa mu, ɔdii adeɛ mfeɛ dumienu a ɔde emu nsia tenaa Tirsa.
Yǝⱨudaning padixaⱨi asaning ottuz birinqi yilida Omri Israilƣa padixaⱨ bolup on ikki yil sǝltǝnǝt ⱪildi. U Tirzaⱨta altǝ yil sǝltǝnǝt ⱪildi.
24 Na Omri tɔɔ bepɔ bi a seesei wɔfrɛ no Samaria, firii Semer a na ɛyɛ ne dea no nkyɛn, dwetɛ kilogram aduosia nnwɔtwe. Ɔkyekyeree kuro wɔ so, na ɔtoo kuro no edin Samaria, de hyɛɛ Semer animuonyam.
U Xǝmǝrdin Samariyǝ egizlikini ikki talant kümüxkǝ setiwelip, xu egizlik üstigǝ ⱪuruluxlarni selip bir xǝⱨǝr bina ⱪilip, uni egizlikning ǝsliy igisi Xǝmǝrning nami bilǝn «Samariyǝ» dǝp atidi.
25 Nanso, Omri yɛɛ bɔne Awurade ani so, na mpo, ne bɔne no so sene ahemfo a wɔdi nʼanim no deɛ.
Omri Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ rǝzil bolƣanni ⱪildi, ɵzidin ilgiriki padixaⱨlarning ⱨǝmmisidin bǝttǝr bolup yamanliⱪ ⱪildi.
26 Ɔdii Yeroboam anammɔn akyi, kɔɔ so somm abosom, sɛdeɛ Yeroboam dii Israel anim, ma wɔyɛɛ no. Ɔde yei hyɛɛ Awurade, Israel Onyankopɔn, abufuo.
U Nibatning oƣli Yǝroboamning ⱨǝmmǝ yollirida, xundaⱪla jümlidin uning Israilni gunaⱨⱪa putlaxturƣan gunaⱨi iqidǝ mangdi; ular ǝrzimǝs butliri bilǝn Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipini ⱪozƣidi.
27 Omri adedie ho nsɛm nkaeɛ no ne deɛ ne tumi ano kɔsi ne ne dwuma a ɔdiiɛ no, wɔatwerɛ agu Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nwoma no mu.
Omrining baxⱪa ixliri, uning ⱪilƣanlirining ⱨǝmmisi, kɵrsǝtkǝn ⱪudriti toƣrisida «Israil padixaⱨlirining tarih-tǝzkiriliri» degǝn kitabta pütülgǝn ǝmǝsmidi?
28 Omri wuiɛ no, wɔsiee no Samaria. Na ne babarima Ahab na ɔdii nʼadeɛ sɛ ɔhene.
Omri ata-bowiliri arisida uhlidi wǝ Samariyǝdǝ dǝpnǝ ⱪilindi. Andin uning oƣli Aⱨab ornida padixaⱨ boldi.
29 Omri ba Ahab hyɛɛ aseɛ dii Israel so ɔhene ɛberɛ a na ɔhene Asa adi adeɛ Yuda mfeɛ aduasa nwɔtwe mu. Ɔdii adeɛ Samaria mfeɛ aduonu mmienu.
Yǝⱨuda padixaⱨi Asaning sǝltǝnitining ottuz sǝkkizinqi yilida Omrining oƣli Aⱨab Israilƣa padixaⱨ boldi. Omrining oƣli Aⱨab Samariyǝdǝ yigirmǝ ikki yil Israilning üstidǝ sǝltǝnǝt ⱪildi.
30 Nanso Omri ba Ahab yɛɛ bɔne wɔ Awurade ani so. Mpo, na ne bɔne no so sene ahemfo a wɔdi nʼanim no nyinaa mu biara deɛ.
Əmma Omrining oƣli Aⱨab Pǝrwǝrdigarning nǝziridǝ ɵzidin ilgirikilǝrning ⱨǝmmisidin axurup yamanliⱪ ⱪildi.
31 Na ɔyɛɛ deɛ Yeroboam yɛɛ wɔ bɔneyɛ mu no bi. Wamma no anso hɔ ara. Ɔwaree Isebel a na ɔyɛ Sidonfoɔhene Etbaal babaa, na ɔhyɛɛ aseɛ somm Baal, sɔree no.
Wǝ xundaⱪ boldiki, u Nibatning oƣli Yǝroboamning gunaⱨlirida yürüx anqǝ eƣir gunaⱨ ǝmǝstǝk, u Zidoniylarning padixaⱨi Ətbaalning ⱪizi Yizǝbǝlni hotunluⱪⱪa aldi wǝ xuning bilǝn u Baal degǝn butning ⱪulluⱪida bolup, uningƣa sǝjdǝ ⱪildi.
32 Deɛ ɛdi ɛkan no, ɔsii abosomfie ne afɔrebukyia maa Baal wɔ Samaria.
U Samariyǝdǝ yasiƣan Baalning buthanisi iqigǝ Baalƣa bir ⱪurbangaⱨ yasidi.
33 Afei, ɔsii Asera afɔrebukyia. Ɔkɔɔ so yɛɛ pii de hyɛɛ Awurade, Israel Onyankopɔn abufuo sene ahemfo a wɔadi nʼanim wɔ Israel no nyinaa.
Aⱨab ⱨǝm bir «Axǝraⱨ but»nimu yasatti; Aⱨab xundaⱪ ⱪilip uningdin burun ɵtkǝn Israilning ⱨǝmmǝ padixaⱨlirining Israilning Hudasi Pǝrwǝrdigarning ƣǝzipini ⱪozƣiƣan ixliridin axurup yamanliⱪ ⱪildi.
34 Nʼahennie so na ɔbarima bi a wɔfrɛ no Hiel a ɔfiri Bet-El sane kyekyeree Yeriko. Ɔtoo fapem no, nʼabakan Abiram wuiɛ. Na ɔtintim abɔntenpono de wieeɛ no nso, ne kaakyire Segub nso wuiɛ. Yei nyinaa sisiiɛ, sɛdeɛ asɛm a ɛfiri Awurade nkyɛn fa Yeriko ho a Nun babarima Yosua kaeɛ no teɛ.
Uning künliridǝ Bǝyt-Əllik Hiǝl Yeriho xǝⱨirini yasidi; lekin u uning ulini salƣanda tunji oƣli Abiram ɵldi; wǝ dǝrwazilirini salƣanda uning kǝnji oƣli Sǝgub ɵldi; xuning bilǝn Pǝrwǝrdigarning nunning oƣli Yǝxua arⱪiliⱪ [Yeriho toƣruluⱪ] eytⱪan sɵzi ǝmǝlgǝ axuruldi.
