Mmebusɛm 23
1 Sɛ wo ne ɔhene bi to nsa didi a, hwɛ nea esi wʼanim no yiye,
Unapoketi kula pamoja na mtawala, angalia kwa uangalifu kilichopo mbele yako,
2 Sɛ woyɛ adidibrada a, hyɛ wo ho so.
na kama ni mtu unayependa kula chakula sana weka kisu kooni.
3 Nni nʼaduan akɔnnɔ akɔnnɔ no akyi, efisɛ saa aduan no daadaa nnipa.
Usitamani vinono vyake maana ni chakula cha uongo.
4 Mmiri wo mogya ani mpɛ sika; hu nyansa na tɔ wo bo ase.
Usifanye kazi sana ili kupata mali; uwe na busara ya kutosha ili ujue wakati wa kuacha.
5 Wʼani bɔɔ sika so ara pɛ, na atu ayera, ampa ara ebefuw ntaban na atu akɔ wim sɛ ɔkɔre.
Je utaruhusu macho yako yaangaze juu yake? Itaondoka, maana itawaa mabawa kama tai na kuruka angani.
6 Nni obi a ɔyɛ pɛpɛe aduan, nni nʼakɔnnɔ aduan akyi;
Usile chakula cha yule mwenye jicho baya- na usiwe na shauku ya vinono vyake,
7 efisɛ ɔyɛ obi a bere biara osusuw sika ho. Ɔka se, “Didi na nom,” nanso ɛnyɛ ne koma mu.
maana ni mtu mwenye kuhesabu gharama ya chakula. “Kula na kunywa!” anakuambia, lakini moyo wake haupo pamoja nawe.
8 Kakra a woadi no wobɛfe, na ɛno nti wo nkamfo so remma mfaso.
Utatapika kiasi kidogo ulichokula na utakuwa umepoteza sifa zako njema.
9 Nkasa nkyerɛ ɔkwasea, efisɛ ɔremfa nyansa a ɛwɔ wo kasa mu no.
Usiongee katika usikivu wa mpumbavu, maana atadharau hekima ya maneno yako.
10 Ntutu tete abo a wɔde ato hye ngu, na ntra ɔhye nkɔ ayisaa mfuw mu,
Usihamishe jiwe la mpaka wa kale au kunyang'anya mashamba ya yatima,
11 efisɛ wɔn Gyefo yɛ den, na obedi wɔn asɛm ama wɔn.
maana Mkombozi wao ni imara na atatetea kesi yao dhidi yako.
12 Ma wo koma mmra nkyerɛkyerɛ so, na wɛn wʼaso tie nimdeɛ.
Elekeza moyo wako katika mafundisho na masikio yako kwenye maneno ya maarifa.
13 Ntwentwɛn abofra nteɛso so; sɛ wode abaa teɛ no a, ɔrenwu.
Usizuie kuadilisha mtoto, maana ukimchapa kwa fimbo, hatakufa.
Ni wewe unayepaswa kumchapa kwa fimbo na kuikoa nafsi yake kuzimu. (Sheol h7585)
15 Me ba, sɛ wo koma hu nyansa a, ɛno de, me koma ani begye;
Mwanangu, kama moyo wako una busara, basi moyo wangu utafurahi pia;
16 sɛ wʼano ka nea ɛteɛ a me mu ade nyinaa ani begye.
sehemu zangu ndani kabisa zitafurahi sana midomo yako inaponena haki.
17 Mma wʼani mmere abɔnefo, mmom bɔ Awurade suro ho mmɔden bere biara.
Usiruhusu moyo wako kuwahusudu wenye dhambi, lakini endelea kumcha Yehova siku zote.
18 Ampa ara anidaso wɔ hɔ ma wo daakye, na wʼanidaso renyɛ ɔkwa.
Hakika tumaini lako halitaondolewa na siku zako za hapo baadaye.
19 Me ba, tie, na hu nyansa, ma wo koma mfa ɔkwantrenee so.
Sikia- wewe! - mwanangu, na uwe mwenye busara na uelekeze moyo wako katika njia.
20 Mfa wo ho mmɔ akɔwensafo anaasɛ wɔn a wɔpɛ nam mmoroso ho,
Usishirikiane pamoja na walevi, au pamoja na walaji wa nyama walafi,
21 efisɛ, akɔwensafo ne adidibradafo bɛyɛ ahiafo, na anikum fura wɔn ntamagow.
maana mlevi na mlafi wanakuwa masikini na usingizi utawavika kwa matambara.
22 Tie wʼagya a ɔwoo wo no, na sɛ wo na bɔ aberewa a, mmu no animtiaa.
Msikilize baba yako ambaye alikuzaa na usimdharau mama yako wakati akiwa mzee.
23 Tɔ nokware na ntɔn da; nya nyansa, ahohyɛso ne nhumu.
Inunue kweli, lakini usiiuze; nunua hekima, nidhamu, na ufahamu.
24 Ɔtreneeni agya wɔ anigye bebree; nea ɔwɔ ɔba nyansafo no ani gye ne ho.
Baba yake mwenye haki atafurahia sana, na yule amzaaye mtoto mwenye busara atamfurahia.
25 Ma wʼagya ne wo na ani nnye; ma ɔbea a ɔwoo wo no nnya ahosɛpɛw.
Mfurahishe baba yako na mama yako na yule aliyekuzaa afurahie.
26 Me ba, fa wo koma ma me na ma wʼani nkɔ mʼakwan ho,
Mwanangu, nipe moyo wako na macho yako yachunguze njia zangu.
27 na oguamanfo yɛ amoa donkudonku ɔyere huhuni yɛ ɔdaadaafo.
Maana malaya ni shimo refu, na mke wa mume mwingine ni kisima chembamba.
28 Ɔtɛw, twɛn, te sɛ ɔkwanmukafo, na ɔma mmarima mu atorofo dɔɔso.
Anavizia kama mnyang'anyi na huongeza idadi ya wadanganyifu miongoni mwa wanadamu.
29 Hena na wɔadome no? Hena na odi awerɛhow? Hena na odi aperepere? Hena na onwiinwii? Hena na ɔwɔ atape nko ara? Hena na mogya ada nʼani so?
Nani mwenye taabu? Nani mwenye huzuni? Nani mwenye mapigano? Nani mwenye malalamiko? Nani mwenye majeraha bila sababu? Nani mwenye macho mekundu?
30 Wɔn a wɔkyɛ nsa ho, na wɔka nsa a wɔafrafra hwɛ.
Ni wale ambao huzengea kwenye mvinyo, wale wanaojaribu kuchanganya mvinyo.
31 Nhwɛ nsa ani kɔkɔɔ no haa, bere a ɛretwa yerɛw yerɛw wɔ kuruwa mu, na ɛkɔ yɔɔ no.
Usiutazame mvinyo ukiwa mwekundu, wakati unametameta kwenye kikombe na kutelemka kwa uraini.
32 Awiei no, ɛka te sɛ ɔwɔ na ɛwɔ bɔre te sɛ ahurutoa.
Mwisho wake unauma kama nyoka na sumu yake kama kifutu.
33 Wʼani behu nneɛma a wunhuu da, na woadwene nneɛma basabasa ho.
Macho yako yataona vitu vigeni na moyo wako utatamka vitu vya ukaidi.
34 Wobɛtɔ ntintan te sɛ hyɛn mu dwumayɛni a, okura hyɛn dua a, ɛrehinhim mu den, na ehinhim wɔ po so.
Utakuwa kama anayelala kwenye bahari au anayelala juu ya mlingoti. “
35 Na wobɛka se, “Wɔbɔ me, nanso mimpira. Wɔboro me, nanso mente ɔyaw biara. Bere bɛn na menyan akɔpɛ nsa anom bio?”
Wamenipiga,” utasema, “lakini sikuumia. Wamenichapa, lakini sikuwa na hisia. Nitaamka lini? Nitatafuta kinywaji kingine.”
