< Mmebusɛm 20 >

1 Nsa yɛ ɔfɛwdifo na nsaden yɛ ɔtɔkwapɛfo; na obiara a nsa bɛma wafom kwan no nyɛ onyansafo.
清酒令人輕狂,醇酒使人發瘋;凡沉溺於酒的,必不是明智人。
2 Ɔhene abufuwhyew te sɛ gyata mmubomu; na nea ɔhyɛ no abufuw no de nkwa twa so.
君王震怒,有如獅子的咆哮;觸怒他的,危害自己的性命。
3 Ɛyɛ onipa anuonyam sɛ ɔbɛkwati akasakasa, nanso ogyimifo biara pɛ ntɔkwaw.
平息爭端,是人的光榮;凡是愚人,都喜愛爭論。
4 Onihawfo mfuntum nʼasase wɔ ne bere mu; enti edu twabere a onya hwee.
懶惰人一寒冷,便不耕作;收獲之時,他必一無所獲。
5 Onipa koma botae yɛ asubun, nanso nea ɔwɔ nhumu no twetwe ma epue.
人心的謀略,有如深水,唯有聰明人,纔能汲取。
6 Nnipa dodow no ara ka se wɔwɔ ɔdɔ a ɛnsa da, na hena na obetumi ahu ɔnokwafo?
自命為仁者,比比皆是;但有誰找到忠貞的人﹖
7 Ɔtreneeni bu ɔbra kronkron; nhyira nka ne mma a wɔba wɔ nʼakyi.
正義的人,必然為人正直;他的後代子孫,必然有福。
8 Sɛ ɔhene tena nʼahengua so bu atɛn a, ɔde nʼani huhuw bɔne nyinaa so gu.
君王高坐在判座上,所有邪惡一目了然。
9 Hena na obetumi aka se, “Mapra me koma mu; meyɛ kronkron na minni bɔne?”
有誰能說:「我保持了心靈的潔淨,我是純潔無罪的﹖」
10 Nkaribo ne susudua a ɛnyɛ papa no, Awurade kyi nʼabien no nyinaa.
不同的衡量,不同的升斗:二者皆為上主同樣厭惡。
11 Mpo wɔnam abofra nketewa nneyɛe so hu wɔn, saa ara na ne suban yɛ kronkron ne papa no.
孩童的行為,潔淨正執直與否,由他的舉動便可認出。
12 Aso a wɔde te asɛm ne ani a wɔde hu ade, Awurade na wayɛ nʼabien no nyinaa.
能聽的耳朵,能看的眼睛:二者皆為上主所造。
13 Mma nna nyɛ wo dɛ, na woanni hia; nna, na wubenya aduan ama abu so.
不要貪睡眠,免得你受窮;兩眼睜開,纔能得飽食。
14 Adetɔni ka se, “Enye, enye!” nanso sɛ ɔkɔ a ɔde nea watɔ no hoahoa ne ho.
顧客常說:「不好,不好! 」但一離去,讚不絕口。
15 Sika kɔkɔɔ wɔ hɔ, na nhene pa nso abu so, na ano a ɛka nimdeɛ nsɛm yɛ ɔbohemaa a ɛho yɛ na.
雖有大批黃金寶石,但最寶貴的,還是明智的唇舌。
16 Fa obi a odi ɔhɔho akagyinamu atade; sɛ ɔregyina ɔbea huhufo akyi a, fa si awowa.
誰為外方人作保,拿去他的衣服;誰為異邦人作保,以他本人作質。
17 Aduan a wonya no ɔkwan bɔne so no yɛ onipa anom dɛ, nanso akyiri no, ɛdan mmosea wɔ nʼanom.
騙來的食物頗覺香甜,事後口中卻滿是砂礫。
18 Pɛ afotu yɛ wo nhyehyɛe; sɛ wutu ɔsa a, nya ho akwankyerɛ.
運籌帷幄,必先要商討;進行戰事,必該憑智謀。
19 Osekuni da kokoamsɛm adi; enti twe wo ho fi onipa a ɔkasa bebree ho.
遊蕩閒談的,必洩露秘密;張口饒舌的,別與他交結。
20 Sɛ obi dome nʼagya anaasɛ ne na a, wobedum ne kanea wɔ sum kabii mu.
凡是辱罵自己父母的人,他的燈必在幽暗中熄滅。
21 Agyapade a wɔpere ho nya no, renyɛ nhyira akyiri no.
起初容易得來的財物,最後也不會得到祝福。
22 Nka se, “Metua wo saa bɔne yi so ka!” Twɛn Awurade, na obegye wo.
你切不可說:「我以惡報惡;」應信賴上主,他必拯救你。
23 Awurade kyi nkaribo a ɛnyɛ papa, na asisi nsania nso nsɔ nʼani.
不同的衡量,為上主所惡;不同的天秤,實屬不道德。
24 Awurade na ɔkyerɛ onipa anammɔntu. Na ɛbɛyɛ dɛn na obi bɛte nʼankasa akwan ase?
世人的腳步,由上主支配;人那能了解自己的道路﹖
25 Obi pɛ ntɛm hyɛ bɔ, ansa na wadwene ho a, osum ne ho afiri.
人若冒然說「聖,」許願後纔反省,這是自投羅網。
26 Ɔhene nyansafo hu amumɔyɛfo; na ɔde awiyam afiri hankare fa wɔn so.
智慧的君王簸揚惡人,且用車輪來壓軋他們。
27 Awurade kanea hwehwɛ onipa honhom mu, ɛhwehwɛ ne mu baabiara.
人的靈魂是天主的燈,探照肺腑的一切隱密。
28 Ɔdɔ ne nokwaredi bɔ ɔhene ho ban; nʼadɔe ma nʼahengua tim.
仁愛和忠誠,是君王的保障;他的寶座,是賴慈愛而支撐。
29 Mmerante anuonyam ne wɔn ahoɔden, tidwen nso ne mmasiriwa anuonyam.
少年人的光榮,在於他們的魄力;老年人的榮耀,在於他們的白髮。
30 Ɔhwe ne apirakuru hohoro amumɔyɛ, mmaatwa tew koma mu.
見傷的鞭打能清除邪惡,杖擊能觸及肺腑的深處。

< Mmebusɛm 20 >