< Mmebusɛm 19 >
1 Ohiani a ne nantew ho nni asɛm no ye sen ɔkwasea a nʼasɛm mfa kwan mu.
Melior est pauper, qui ambulat in simplicitate sua, quam dives torquens labia sua, et insipiens.
2 Mmɔdemmɔ a nimdeɛ nka ho no nye, saa ara na ntɛmpɛ a ɛma obi yera kwan nso nye.
Ubi non est scientia animæ, non est bonum: et qui festinus est pedibus, offendet.
3 Onipa agyimisɛm sɛe nʼabrabɔ, nanso ne koma huru tia Awurade.
Stultitia hominis supplantat gressus eius: et contra Deum fervet animo suo.
4 Ahonya frɛfrɛ nnamfonom bebree; nanso ohiani adamfo gyaw no hɔ.
Divitiæ addunt amicos plurimos: a paupere autem et hi, quos habuit, separantur.
5 Adansekurumni benya nʼakatua, na nea otwa nkontompo remfa ne ho nni.
Testis falsus non erit impunitus: et qui mendacia loquitur, non effugiet.
6 Nnipa pii pɛ adom fi sodifo nkyɛn, na nea ɔkyɛ ade yɛ obiara adamfo.
Multi colunt personam potentis, et amici sunt dona tribuentis.
7 Ohiani abusuafo nyinaa po no, na saa ara na ne nnamfonom po no! Mpo ɔhwehwɛ wɔn, pɛ sɛ ɔpa wɔn kyɛw, nanso onhu wɔn baabiara.
Fratres hominis pauperis oderunt eum: insuper et amici procul recesserunt ab eo. Qui tantum verba sectatur, nihil habebit:
8 Nea onya nyansa no dɔ ne kra; nea ɔpɛ nhumu no nya nkɔso.
qui autem possessor est mentis, diligit animam suam, et custos prudentiæ inveniet bona.
9 Adansekurumni benya asotwe, na nea otwa nkontompo no bɛyera.
Falsus testis non erit impunitus: et qui loquitur mendacia, peribit.
10 Ɛmfata sɛ ɔkwasea bedi taamu, anaasɛ akoa bedi mmapɔmma so!
Non decent stultum deliciæ: nec servum dominari principibus.
11 Onipa nyansa ma no ntoboase; ɛyɛ anuonyam ma obi sɛ obebu nʼani gu mfomso bi so.
Doctrina viri per patientiam noscitur: et gloria eius est iniqua prætergredi.
12 Ɔhene abufuw te sɛ gyata mmubomu, na nʼadom te sɛ sare so bosu.
Sicut fremitus leonis, ita et regis ira: et sicut ros super herbam, ita et hilaritas eius.
13 Ɔba kwasea yɛ nʼagya ɔsɛe, ɔyere tɔkwapɛfo te sɛ ɔdan a ne nwini to ntwa da.
Dolor patris, filius stultus: et tecta iugiter perstillantia, litigiosa mulier.
14 Afi ne ahonyade yɛ agyapade a efi awofo, na ɔyere nimdefo fi Awurade.
Domus, et divitiæ dantur a parentibus: a Domino autem proprie uxor prudens.
15 Akwadworɔ de nnahɔɔ ba, na ɔkɔm de ɔkwadwofo.
Pigredo immittit soporem, et anima dissoluta esuriet.
16 Nea odi nkyerɛkyerɛ so no bɔ ne nkwa ho ban, na nea ogyaagyaa ne ho no bewu.
Qui custodit mandatum, custodit animam suam: qui autem negligit viam suam, mortificabitur.
17 Nea ɔyɛ adɔe ma ohiani no yɛ de fɛm Awurade, na obetua no nea ɔyɛ no so ka.
Fœneratur Domino qui miseretur pauperis: et vicissitudinem suam reddet ei.
18 Teɛ wo ba, na ɛno mu na anidaso wɔ, na nyɛ wɔn a wɔde no kɔ owu mu no mu baako.
Erudi filium tuum, ne desperes: ad interfectionem autem eius ne ponas animam tuam.
19 Ɛsɛ sɛ onipa a ne koma haw no no nya so asotwe; sɛ woka ma no a, wobɛyɛ bio.
Qui impatiens est, sustinebit damnum: et cum rapuerit, aliud apponet.
20 Tie afotu na gye nkyerɛkyerɛ to mu, na awiei no, wubehu nyansa.
Audi consilium, et suscipe disciplinam, ut sis sapiens in novissimis tuis.
21 Nhyehyɛe bebree wɔ onipa koma mu, nanso nea Awurade pɛ no na ɛba mu.
Multæ cogitationes in corde viri: voluntas autem Domini permanebit.
22 Nea onipa pɛ ne nokware dɔ; eye sɛ wobɛyɛ ohiani sen sɛ wobɛyɛ ɔtorofo.
Homo indigens misericors est: et melior est pauper quam vir mendax.
23 Awurade suro kɔ nkwa mu; na onipa de abotɔyam home a ɔhaw bi nni mu.
Timor Domini ad vitam: et in plenitudine commorabitur, absque visitatione pessima.
24 Ɔkwadwofo de ne nsa si aduan mu, na ɛyɛ no anihaw sɛ obeyi akɔ nʼano.
Abscondit piger manum suam sub ascella, nec ad os suum applicat eam.
25 Twa ɔfɛwdifo mmaa, na atetekwaa bɛfa adwene; ka nea ɔwɔ nhumu anim, na obenya nimdeɛ.
Pestilente flagellato stultus sapientior erit: si autem corripueris sapientem, intelliget disciplinam.
26 Nea ɔbɔ nʼagya korɔn na ɔpam ne na no yɛ ɔba a ɔde aniwu ne animguase ba.
Qui affligit patrem, et fugat matrem, ignominiosus est et infelix.
27 Me ba, sɛ wugyae nkyerɛkyerɛ tie a, wobɛman afi nimdeɛ nsɛm ho.
Non cesses fili audire doctrinam, nec ignores sermones scientiæ.
28 Adansekurumni di atɛntrenee ho fɛw; na omumɔyɛfo ano mene bɔne.
Testis iniquus deridet iudicium: et os impiorum devorat iniquitatem.
29 Wɔasiesie asotwe ama fɛwdifo, ne mmaabɔ ama nkwaseafo akyi.
Parata sunt derisoribus iudicia: et mallei percutientes stultorum corporibus.