Mmebusɛm 18

1 Ɔhonamkani yɛ pɛsɛmenkominya; na nea ɛmfa atɛntrenee mma no turuw ɔham.

آدم خودخواه خود را از دیگران کنار می‌کشد و با عقاید درستشان مخالفت می‌ورزد.

2 Ɔkwasea nni nhumu ho anigye, na mmom nea ɔpɛ ara ne sɛ ɔde nʼadwene bɛto gua.

نادان برای حکمت ارزش قائل نیست و فقط دوست دارد خود را دانا نشان دهد.

3 Sɛ amumɔyɛsɛm ba a animtiaabu di so, na aniwu nso di animguase akyi.

گناه ننگ و رسوایی به بار می‌آورد.

4 Onipa anom nsɛm yɛ nsu a emu dɔ, na nyansa asuti yɛ asuwa a ɛrefi ahuru.

سخنان شخص دانا مانند اقیانوس عمیق است و مثل چشمه گوارا.

5 Enye sɛ wodi ma omumɔyɛfo anaasɛ wobu nea odi bem ntɛnkyew.

طرفداری از مجرمی که باعث می‌شود حق بی‌گناه پایمال شود کار نادرستی است.

6 Nkwaseafo ano de akasakasa ba, na wɔn ano frɛfrɛ ɔhwe.

سخنان شخص نادان، منجر به نزاع و کتک خوردنش می‌شود.

7 Nkwaseafo ano yɛ wɔn ara wɔn sɛe, na wɔn anofafa yɛ wɔn ara wɔn kra afiri.

زبان شخص نادان چون دامی است که او را به هلاکت می‌کشاند.

8 Osekuni ano asɛm te sɛ aduan a ɛyɛ dɛ; ɛhyɛnhyɛn onipa akwaa mu nyinaa.

سخنان آدم سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذت بلعیده می‌شود.

9 Nea ɔtoto nʼadwuma ase no yɛ ɔsɛefo nuabarima.

کسی که در کار سستی می‌کند به اندازهٔ یک خرابکار مخرب است.

10 Awurade din yɛ abantenten a ɛyɛ den; ahotefo guan kɔtoa na wonya bammɔ.

اسم خداوند قلعه‌ای است محکم که شخص درستکار به آن پناه می‌برد و در امان می‌ماند.

11 Adefo ahonyade ne wɔn kuropɔn a wɔabɔ ho ban wɔfa no sɛ ɔfasu tenten a wontumi mforo.

اما قلعۀ شخص ثروتمند، ثروت اوست که گمان می‌کند او را محافظت خواهد کرد.

12 Ansa na onipa bɛhwe ase no onya ahomaso koma, na ahobrɛase di anuonyam anim.

تکبر به سقوط می‌انجامد و فروتنی به سربلندی.

13 Nea ontie asɛm ansa na wama mmuae no, ɛno ne ne gyimi ne nʼanimguase.

چقدر زشت و ابلهانه است که انسان قبل از گوش دادن به سخنی، به آن جواب دهد.

14 Onipa honhom na ɛhyɛ no den wɔ ɔyare mu na honhom a abotow de, hena na ɔpɛ?

وقتی انسان روحیه‌اش قوی است بیماری را تحمل می‌کند، اما روحیهٔ شکسته را چه کسی می‌تواند تحمل کند؟

15 Nhumu koma nya nimdeɛ; na anyansafo aso nso hwehwɛ.

اشخاص دانا همیشه مشتاق و آماده کسب حکمتند.

16 Akyɛde bue kwan ma nea ɔde ma na ɛde no ba atitiriw anim.

هدیه دادن راه را برای انسان باز می‌کند و او را به حضور اشخاص مهم می‌رساند.

17 Ɛyɛ nea ɔbɔ ne nkuro kan no sɛ nʼasɛm yɛ dɛ, kosi sɛ ɔfoforo bɛba abebisa no nsɛm no mu.

دلایل کسی که در دادگاه اول صحبت می‌کند به نظر درست می‌آید ولی این تا زمانی است که طرف مقابل هنوز دلایلش را ارائه نداده باشد.

18 Ntontobɔ twa akyinnyegye so, na ɛpata atamfo.

قرعه، دعوا را می‌خواباند و به منازعهٔ بین حریفان زورمند خاتمه می‌دهد.

19 Onua a wɔafom no no asɛm yɛ den sen kuropɔn a ɛwɔ bammɔ, akyinnyegye te sɛ abankɛse apon a wɔabram akyi.

به دست آوردن دل برادر رنجیده، سختتر از تصرف یک شهر حصاردار است. منازعه بین دو برادر، دیوار جدایی ایجاد می‌کند.

20 Onipa anom asɛm so aba ma ɔyafunu mee, nnɔbae a nʼanofafa twa no mee no.

انسان نتیجهٔ سخنانی را که از دهانش بیرون می‌آید خواهد دید.

21 Tɛkrɛma kura nkwa ne owu tumi, na wɔn a wɔdɔ no no bedi nʼaba.

مرگ و زندگی در قدرت زبان است؛ کسانی که دوست می‌دارند حرف بزنند، عواقب سخنانشان را خواهند دید.

22 Nea wanya yere no anya ade pa na onya adom fi Awurade hɔ.

وقتی مردی همسری پیدا می‌کند نعمتی می‌یابد. آن زن برای او برکتی است از جانب خداوند.

23 Ohiani srɛ ahummɔbɔ, nanso ɔdefo de kasaden bua no.

درخواست فقرا با التماس توأم است و پاسخ ثروتمندان با خشونت.

24 Ɔbarima a ne nnamfonom dɔɔso betumi ahwe ase, nanso adamfo bi wɔ hɔ a ɔbɛfam ne ho asen onua.

هستند دوستانی که انسان را به نابودی می‌کشند، اما دوستی هم هست که از برادر نزدیکتر است.