Mmebusɛm 17
1 Aduan sakoo a asomdwoe wɔ ho ye sen ofi a aponto ahyɛ no ma nanso basabasayɛ wɔ mu.
Betre er ein turr brødmole med ro attåt enn huset fullt av høgtidskost med trætta til.
2 Ɔsomfo nyansafo bedi ɔba nimguasefo so, na obenya ne kyɛfa wɔ agyapade no mu sɛ anuanom no mu baako.
Den kloke tenar skal råda yver ein uvisleg son, og millom brøder fær han skifta arv.
3 Kyɛmfɛre wɔ hɔ ma dwetɛ na fononoo wɔ hɔ ma sikakɔkɔɔ nanso Awurade na ɔsɔ koma hwɛ.
Diglen røyner sylvet og omnen gullet, men den som røyner hjarto, det er Herren.
4 Omumɔyɛfo tie nsusuwii bɔne; ɔtorofo yɛ aso ma adwene bɔne tɛkrɛma.
Den vonde lyder på vondskapslippa, ljugaren lyder på tyningstunga.
5 Nea odi ahiafo ho fɛw no bu wɔn Yɛfo animtiaa; na nea ɔfoa amanehunu so no benya asotwe.
Spear du den fatige, so spottar du hans skapar, den som gled seg yver ulukka, skal få si refsing.
6 Nananom yɛ mmasiriwa anuonyam, na awofo yɛ wɔn mma ahohoahoa.
Ein krans for dei gamle er barneborn, og ei æra for borni er federne deira.
7 Anotew nye mma ɔkwasea, saa ara na ano a edi atoro mfata ɔhene.
Det høver ikkje for ein dåre å tala store ord, enn mindre for ein fagnamann å ljuga.
8 Nea ɔma adanmude no hu sɛ ɛyɛ suman; osusuw sɛ nkonimdi bɛba bere biara.
Gåva er ein glimestein for den som fær ho; kvar ho vender seg, der fær ho framgang.
9 Nea obu nʼani gu mfomso so no ma ɔdɔ kwan, na nea ɔkɔ so bɔ so no tetew nnamfonom ntam.
Søkjer du kjærleik, skyler du misgjerd, men riv du upp att ei sak, skil ven frå ven.
10 Animka sɔ onipa a ɔwɔ nhumu ani sen mmaa ɔha a wɔbɔ ɔkwasea.
Vondord gjer meir på den vituge enn hundrad hogg på dåren.
11 Onipa bɔnefo ani wɔ atuatew nko ara so na wɔbɛsoma odwumayɛni tirimuɔdenfo akɔ no so.
Berre upprør søkjer den vonde, men ein hard bodberar vert send imot han.
12 Eye sɛ wubehyia sisi a wɔawia ne mma sen ɔkwasea a ɔregyimi.
Møt heller ei binna som hev mist sine ungar enn ein dåre med narreskapen hans!
13 Sɛ obi de bɔne tua papa so ka a, bɔne rempa ne fi da.
Den som løner godt med vondt, frå hans hus skal ikkje det vonde vika.
14 Ntɔkwaw mfiase te sɛ nea wɔretue suka; enti gyae ma ɛnka na ankɔfa ɔham amma.
Å taka til med strid er som å sleppa vatn ut, haldt difor upp med trætta fyrr nokon gliser med tennerne!
15 Sɛ wobegyaa nea odi fɔ ne sɛ wobebu nea odi bem kumfɔ no, Awurade kyi nʼabien no nyinaa.
Den som frikjenner ein ugudleg og den som domfeller ein rettferdig, dei er båe tvo ein styggedom for Herren.
16 Sika a ɛwɔ ɔkwasea nsam so nni mfaso, efisɛ onni botae biara sɛ obehu nyansa.
Kva skal pengar i handi på dåren? Å kjøpa visdom hev han’kje vit til.
17 Adamfo kyerɛ ɔdɔ bere nyinaa mu, wɔwo onuabarima ma ahokyere bere.
Venen elskar alltid, og bror vert fødd til hjelp i naud.
18 Obi a onni adwene no na ɔde ne nsa hyɛ krataa ase di akagyinamu nam so de si awowa ma ne yɔnko.
Ein vitlaus mann er den som handtekst, som gjeng i borg hjå grannen sin.
19 Nea ɔpɛ ntɔkwaw no dɔ bɔne; nea osi ɔpon tenten no frɛfrɛ ɔsɛe.
Den som elskar trætta, elskar misgjerning, den som byggjer døri si høg, søkjer fall.
20 Onipa a ɔwɔ porɔwee koma no nnya nkɔso; nea ɔwɔ nnaadaa tɛkrɛma no tɔ amane mu.
Den som hev eit rangt hjarta, vinn ikkje lukka, og den som forvender tunga si, fell i ulukka.
21 Nea ɔwo ɔbakwasea no di awerɛhow, ɔbakwasea agya nni anigye.
Den som avlar eit narr, fær sorg, og ikkje gled seg far til ein dåre.
22 Koma mu anigye yɛ aduru, ɛsa ɔyare, nanso honhom a abotow no yoyow nnompe.
Gladværugt hjarta gjev lækjedom god, men nedslege mod fær beini te visna.
23 Omumɔyɛfo gye adanmude wɔ sum ase de kyea atɛntrenee.
Gudlaus mann tek gåva i løynd til å bøygja rettargangen.
24 Onipa a ɔwɔ nhumu no ani kɔ nyansa so, na ɔkwasea toto nʼani kosi asase ano.
Den vituge hev visdom for augo, men dåren hev augo ved heimsens ende.
25 Ɔbakwasea hyɛ nʼagya awerɛhow, na ɔma nea onyinsɛn no no di yaw.
Uvitug son er til gremme for far sin, og beisk sorg for henne som fødde’n.
26 Enye sɛ wɔtwe nea odi bem aso, anaasɛ wotwa adwumayɛfo mmaa wɔ wɔn nokwaredi nti.
Det er’kje godt at og rettferdige fær refsing, og ei at fagna folk fær slag for det som rett er.
27 Onimdefo dwene nʼanom kasa ho, na nea ɔwɔ nhumu no wɔ abodwo.
Den skynsame sparer på ordi, og den vituge mann er kald i hugen.
28 Mpo sɛ ɔkwasea yɛ dinn a wobu no sɛ onyansafo, na sɛ omua nʼano a wobu no sɛ ɔwɔ nhumu.
Um dåren tagde, gjekk han og for vismann, og for ein vitug mann når han heldt munn.
