Mmebusɛm 16
1 Koma mu nhyehyɛe yɛ onipa de, na tɛkrɛma mmuae fi Awurade.
hominis est animum praeparare et Dei gubernare linguam
2 Ɛyɛ onipa sɛ nʼakwan nyinaa yɛ kronkron, nanso Awurade na ɔpɛɛpɛɛ adwene mu.
omnes viae hominum patent oculis eius spirituum ponderator est Dominus
3 Fa nea woyɛ nyinaa hyɛ Awurade nsam, na wo nhyehyɛe besi yiye.
revela Domino opera tua et dirigentur cogitationes tuae
4 Awurade yɛ biribiara ma nʼankasa botae, mpo, ɔhwɛ omumɔyɛfo so kosi amanehunu da.
universa propter semet ipsum operatus est Dominus impium quoque ad diem malum
5 Awurade kyi koma mu ahantanfo nyinaa. Nya saa ntease yi sɛ, wɔremfa wɔn ho nni.
abominatio Domini omnis arrogans etiam si manus ad manum fuerit non erit innocens
6 Wɔnam ɔdɔ ne nokware so pata bɔne; onipa nam Awurade suro so yi bɔne akwa.
misericordia et veritate redimitur iniquitas et in timore Domini declinatur a malo
7 Sɛ onipa akwan sɔ Awurade ani a, ɔma nʼatamfo mpo ne no tena asomdwoe mu.
cum placuerint Domino viae hominis inimicos quoque eius convertet ad pacem
8 Kakraa bi a wɔnam trenee kwan so nya no ye sen mfaso pii a wɔnam ntɛnkyew so nya.
melius est parum cum iustitia quam multi fructus cum iniquitate
9 Onipa yɛ ne nhyehyɛe wɔ ne koma mu, nanso Awurade na ɔhwɛ nʼanammɔntu.
cor hominis disponet viam suam sed Domini est dirigere gressus eius
10 Ɔhene anom kasa te sɛ nkɔmhyɛ, enti ɛnsɛ sɛ nʼano ka nea ɛnyɛ atɛntrenee.
divinatio in labiis regis in iudicio non errabit os eius
11 Nsania ne abrammo a asisi nni mu fi Awurade; nkaribo a ɛwɔ kotoku mu no, ɔno na ɔyɛe.
pondus et statera iudicia Domini sunt et opera eius omnes lapides sacculi
12 Ahemfo kyi bɔneyɛ, efisɛ ahengua si trenee so.
abominabiles regi qui agunt impie quoniam iustitia firmatur solium
13 Ahemfo ani sɔ ano a ɛka nokware; na wobu onipa a ɔka nokware.
voluntas regum labia iusta qui recta loquitur diligetur
14 Ɔhene abufuwhyew yɛ owu somafo, nanso onyansafo bedwudwo ano.
indignatio regis nuntii mortis et vir sapiens placabit eam
15 Sɛ ɔhene anim tew a, ɛyɛ nkwa, nʼadom te sɛ asusowbere mu omununkum.
in hilaritate vultus regis vita et clementia eius quasi imber serotinus
16 Eye sɛ wubenya nyansa sen sɛ wubenya sikakɔkɔɔ, sɛ wubenya nhumu sen sɛ wubenya dwetɛ!
posside sapientiam quia auro melior est et adquire prudentiam quia pretiosior est argento
17 Ɔtreneeni tempɔn kwati bɔne; nea ɔhwɛ nʼakwan yiye no bɔ ne nkwa ho ban.
semita iustorum declinat mala custos animae suae servat viam suam
18 Ahantan di ɔsɛe anim, na ahomaso honhom nso di asehwe anim.
contritionem praecedit superbia et ante ruinam exaltatur spiritus
19 Eye sɛ wobɛyɛ honhom mu hiani wɔ wɔn a wɔhyɛ wɔn so mu sen sɛ wo ne ahantanfo bɛkyɛ asade.
melius est humiliari cum mitibus quam dividere spolia cum superbis
20 Nea ɔyɛ osetie ma nkyerɛkyerɛ no nya nkɔso; nhyira nka nea ɔde ne ho to Awurade so.
eruditus in verbo repperiet bona et qui in Domino sperat beatus est
21 Wɔfrɛ koma mu anyansafo se nhumufo, na kasa pa ma nkyerɛkyerɛ kɔ so.
qui sapiens corde est appellabitur prudens et qui dulcis eloquio maiora percipiet
22 Ntease yɛ nkwa asuti ma wɔn a wɔwɔ bi, nanso agyimisɛm de asotwe brɛ nkwaseafo.
fons vitae eruditio possidentis doctrina stultorum fatuitas
23 Onyansafo koma kyerɛ nʼano kwan, na nʼanofafa ma nkyerɛkyerɛ kɔ so.
cor sapientis erudiet os eius et labiis illius addet gratiam
24 Abodwosɛm te sɛ ɛwokyɛm; ɛyɛ ɔkra dɛ, na ɛsa nnompe yare.
favus mellis verba conposita dulcedo animae et sanitas ossuum
25 Ɔkwan bi wɔ hɔ a ɛteɛ wɔ onipa ani so, nanso awiei no, ɛkɔ owu mu.
est via quae videtur homini recta et novissimum eius ducit ad mortem
26 Apaafo akɔnnɔ ma wɔyɛ adwumaden; efisɛ wɔpɛ sɛ wokum wɔn kɔm.
anima laborantis laborat sibi quia conpulit eum os suum
27 Ohuhuni bɔ pɔw bɔne, ne kasa te sɛ ogya a ɛhyew ade.
vir impius fodit malum et in labiis eius ignis ardescit
28 Onipa kɔntɔnkye de mpaapaemu ba, na ɔsututufo tetew nnamfonom ntam.
homo perversus suscitat lites et verbosus separat principes
29 Kitikitiyɛni daadaa ne yɔnko, na ɔde no fa ɔkwammɔne so.
vir iniquus lactat amicum suum et ducit eum per viam non bonam
30 Nea obu nʼani no redwene bɔneyɛ ho; na nea omua nʼano no ani wɔ bɔne so.
qui adtonitis oculis cogitat prava mordens labia sua perficit malum
31 Dwen yɛ anuonyam abotiri; trenee mu asetena na ɛde ba.
corona dignitatis senectus in viis iustitiae repperietur
32 Nea ɔwɔ abodwokyɛre no ye sen ɔkofo, na nea ɔmfa abufuw ye sen nea ɔko fa kuropɔn.
melior est patiens viro forte et qui dominatur animo suo expugnatore urbium
33 Wɔbɔ ntonto de hwehwɛ nea Awurade pɛ, nanso ne gyinaesi biara fi Awurade.
sortes mittuntur in sinu sed a Domino temperantur
