Mmebusɛm 15
1 Mmuae pa sianka abufuwhyew, nanso asɛm a ano yɛ den hwanyan abufuw mu.
Mildt svar døyver harm, men eit kvast ord vekkjer vreide.
2 Onyansafo tɛkrɛma yi nimdeɛ ayɛ, nanso ɔkwasea ano woro agyimisɛm.
Tunga åt vismenner gjev god kunnskap, men narreskap gøyser or munnen på dårar.
3 Awurade ani hu baabiara, na ɛhwɛ amumɔyɛfo ne apapafo.
Allstad hev Herren augo sine, dei ser etter vonde og gode.
4 Tɛkrɛma a ɛde abodwo ba yɛ nkwadua, nanso nnaadaa tɛkrɛma dwerɛw honhom.
Linnmælt tunga er livsens tre, men range tunga gjev hjartesår.
5 Ɔkwasea mfa nʼagya nteɛso nyɛ hwee, na nea otie nteɛso no kyerɛ sɛ ɔyɛ onitefo.
Ein uviting vanvyrder far sin’s age, men den som agtar på refsing, vert klok.
6 Ahonya bebree wɔ ɔtreneeni fi, nanso amumɔyɛfo adenya de ɔhaw brɛ wɔn.
Rettferdig manns hus eig stor rikdom, men d’er ugreida med ugudleg manns inntekt.
7 Anyansafo ano trɛtrɛw nimdeɛ mu, nanso ɛnyɛ saa na nkwaseafo koma te.
Vismanns-lippor strår ut kunnskap, men so er ei med dårehjarta.
8 Awurade kyi amumɔyɛfo afɔrebɔ, nanso teefo mpaebɔ sɔ nʼani.
Gudløysings offer er ei gruv for Herren, men bøn frå ærlege han likar godt.
9 Awurade kyi amumɔyɛfo akwan, nanso ɔdɔ wɔn a wotiw trenee.
Gudløysings veg er ei gruv for Herren, men han elskar den som renner etter rettferd.
10 Asotwe dennen wɔ hɔ ma nea ɔman fi ɔkwan no so, nea ɔtan nteɛso no bewu.
Hard refsing fær den som gjeng ut av vegen, den som hatar age, skal døy.
Helheim og avgrunn ligg i dagen for Herren, kor mykje meir då menneskje-hjarto. (Sheol h7585)
12 Ɔfɛwdifo mpɛ nteɛso; onkobisa anyansafo hwee.
Spottaren likar ikkje at ein lastar honom, til vismenner gjeng han ikkje.
13 Anigye koma ma anim yɛ sereserew, na koma a abotow dwerɛw honhom.
Gladværugt hjarta gjer andlitet ljost, men modet vert brote i hjartesorg.
14 Nhumufo koma hwehwɛ nimdeɛ, nanso ɔkwasea ano ka agyimisɛm.
Vitug manns hjarta søkjer kunnskap, men dåremunn fer berre med narreskap.
15 Wɔn a wɔhyɛ wɔn so nna nyinaa yɛ mmɔbɔmmɔbɔ, nanso anigye koma wɔ daa ahosɛpɛw mu.
Alle ein armings dagar er vonde, men den glade i hjarta hev gjestebod alltid.
16 Ketewa bi a yenya a Awurade suro ka ho no ye sen ahonyade bebree a ɔhaw bata ho.
Betre er lite med otte for Herren enn eigedom stor med uro attåt.
17 Nhabamma aduan a ɔdɔ wɔ mu no ye sen nantwi sradenam a ɔtan bata ho.
Betre ei nista av kål med kjærleik til enn gjødde uksen med hat attåt.
18 Nea ne bo fuw ntɛm no de mpaapaemu ba, nanso nea ɔwɔ ntoboase pata ntɔkwaw.
Brålyndt mann valdar trætta, men den toluge stiller kiv.
19 Nsɔe ama onihawfo kwan asiw, nanso teefo kwan yɛ ɔtempɔn.
Vegen for letingen er som eit klungergjerde, men stigen er brøytt for dei ærlege.
20 Ɔba nyansafo ma nʼagya ani gye, nanso ɔba kwasea bu ne na animtiaa.
Ein vis son gjer far sin gleda, men eit dårlegt menneskje vanvyrder mor si.
21 Agyimisɛm ma nea onni adwene ani gye, nanso nea ɔwɔ ntease no fa ɔkwan a ɛteɛ so.
Dårskap er gleda for vitlaus mann, men ein vitug mann gjeng beint fram.
22 Nhyehyɛe a enni afotu no sɛe, nanso afotufo bebree ma ɛyɛ yiye.
Råder vert til inkjes utan rådleggjing, men med mange rådgjevarar kjem dei i stand.
23 Onipa a ɔma mmuae a ɛfata no ani gye, asɛm a ɛba bere pa mu no nso ye.
Mannen gled seg når munnen kann svara, og eit ord i rette tid, kor godt det er!
Den vituge gjeng livsens veg uppetter, for han vil sleppa burt frå helheimen der nede. (Sheol h7585)
25 Awurade sɛe ɔhantanni fi, na ɔma akunafo ahye yɛ pɛpɛɛpɛ.
Herren riv huset ned for dei ovmodige, men for enkja let han merkesteinen standa.
26 Awurade kyi amumɔyɛfo nsusuwii, nanso nʼani sɔ wɔn a wɔyɛ kronkron no de.
Vonde tankar er ei gruv for Herren, men milde ord er reine.
27 Odifudepɛfo de ɔhaw brɛ nʼabusua, nanso nea okyi kɛtɛasehyɛ no benya nkwa.
Den vinnekjære fær sitt hus i ulag, men den som hatar mutor, han skal liva.
28 Ɔtreneeni koma kari ne mmuae, nanso omumɔyɛfo ano woro bɔne.
Rettferdig tenkjer i sitt hjarta korleis han skal svara, men gudlause let vondskap gøysa ut or munnen.
29 Awurade mmɛn amumɔyɛfo koraa, nanso ɔte ɔtreneeni mpaebɔ.
Langt er Herren burte frå dei gudlause, men bøni frå rettferdige han høyrer.
30 Anim a ɛtew ma koma nya ahomeka, na asɛm pa ma nnompe ahoɔden.
Ljos i augo hjarta gled, tidend god gjev merg i beini.
31 Nea otie animka a ɛma nkwa no ne anyansafo bɛbɔ mu atena ase.
Det øyra som høyrer på rettleiding til livet, held seg gjerne med vismenn i lag.
32 Nea ɔmfa ahohyɛso no bu ne ho animtiaa, na nea otie nteɛso no nya nhumu.
Den som vandar age, vanvyrder si sjæl, den som høyrer på rettleiding, vinn seg vit.
33 Awurade suro kyerɛ onipa nyansa, ahobrɛase di anuonyam anim.
Otte for Herren er age til visdom, og fyre æra gjeng andmykt.
