Mmebusɛm 1
1 Dawid babarima Salomo, Israelhene, mmebusɛm ni:
Ordtøke av Salomo, son til David, konge yver Israel.
2 Ne botae ne sɛ ɛbɛkyerɛ nnipa nyansa ne ahohyɛso; ne sɛ ɛbɛboa ama wɔate nsɛm a emu dɔ ase;
Av deim kann ein læra visdom og age og skyna vituge ord.
3 sɛ wobenya akwankyerɛ wɔ abrabɔ pa mu, a ɛbɛma wɔayɛ ade pa, nea ɛteɛ na ho nni asɛm;
Og få age so ein vert klok, rettferd og rett og rettvisa.
4 sɛ ɛbɛma nea nʼadwene mu nnɔ anya nyansa na mmabun anya nimdeɛ ne adwene,
Dei kann gjeva dei urøynde klokskap, ungdomen kunnskap og ettertanke -
5 anyansafo ntie na wɔmfa nka nea wonim ho, na nea ɔwɔ nhumu nya akwankyerɛ a
so den vise kann høyra og auka sin lærdom og den vituge verta rådklok.
6 ɛbɛma wate mmɛ ne kasammebu, anyansafo nsɛnka ne abisaa ase.
Dei gjev skyn på ordtak og myrke ord, ord frå dei vise og gåtorne deira.
7 Awurade suro yɛ nimdeɛ mfiase, na nkwaseafo bu nyansa ne ahohyɛso animtiaa.
Otte for Herren er upphav til kunnskap, uvitingar vanvyrder visdom og age.
8 Me ba, tie wʼagya akwankyerɛ na mpo wo na nkyerɛkyerɛ.
Høyr etter, son min, når far din deg agar, og kasta’kje frå deg det mor di deg lærer!
9 Ɛbɛyɛ wo ti anuonyam abotiri ne wo kɔn mu atweaban.
For det er ein yndeleg krans for ditt hovud, og kjedor kring halsen din.
10 Me ba, sɛ nnebɔneyɛfo twetwe wo a, mma wɔn ho kwan.
Son min, når syndarar lokkar deg, samtykk ikkje!
11 Sɛ wɔka se, “Bra ma yɛnkɔ; ma yɛnkɔtetɛw na yenkum obi, ma yɛnkɔtɛw ntwɛn mmɔborɔni bi;
Um dei segjer: «Kom med oss! Me vil lura etter blod, setja fella for den skuldlause utan grunn;
Me vil gløypa deim som helheimen livande, og heile som når dei fer i gravi; (Sheol h7585)
13 yebenya nneɛma a ɛsom bo ahorow na yɛde asade ahyɛ yɛn afi ma;
Me vinna oss alle slag skattar, og fyller husi våre med rov;
14 fa wo ho bɛhyɛ mu, na wubenya wo kyɛfa wɔ ahonyade no mu.”
du skal få lutskifte saman med oss, alle skal me ha same pungen.» -
15 Me ba, wo ne wɔn nnantew, mfa wo nan nsi wɔn akwan so;
Son min, gakk ikkje då på vegen med deim, haldt foten din burte frå deira stig!
16 Wɔn anan de ntɛmpɛ kɔ bɔne mu, na wɔde ahoɔhare ka mogya gu.
For føterne deira spring til vondt og er snøgge til å renna ut blod.
17 So nni mfaso sɛ obi besum nnomaafiri wɔ beae a anomaa biara hu!
Men fåfengt breier dei netet for augo på alle fuglar.
18 Saa nnipa yi tetɛw pɛ wɔn ankasa mogya; wɔtetɛw wɔn ankasa wɔn ho!
Dei lurer på sitt eige blod og set eit garn for sitt eige liv.
19 Saa na wɔn a wodi akorɔnne akyi no awiei te; ɛma wɔhwere wɔn nkwa!
So gjeng det kvar som riv til seg med ran, det drep sin eigen herre.
20 Nyansa teɛ mu wɔ mmɔnten so, ɔma ne nne so wɔ aguabɔbea,
Vismøyi ropar på gata og lyfter si røyst på torgi.
21 ɔteɛ mu wɔ afasu no atifi, ɔkasa wɔ kuropɔn no apon ano se,
På gatehyrna preikar ho midt i ståket, i porthallar og kring i byen ho talar:
22 “Mo adwenharefo, mobɛyɛ adwenhare akosi da bɛn? Fɛwdifo bedi fɛw akosi da bɛn? Nkwaseafo bekyi nimdeɛ akosi da bɛn?
«Kor lenge vil de fåkunnige elska fåkunna, og kor lenge vil spottarar ha hug til spott, og dårar hata kunnskap?
23 Sɛ mutiee mʼanimka a, anka mekaa me koma mu nsɛm nyinaa kyerɛɛ mo ma muhuu me nsusuwii.
Snu dykk hit når eg refser! So skal åndi mi fløyma for dykk, og eg skal kunngjera dykk mine ord.
24 Nanso sɛ muyii mo aso, bere a mefrɛɛ mo na amfa obiara ho, bere a meteɛɛ me nsa mu,
Eg ropa og de vilde ikkje høyra, og ingen agta på at eg rette ut handi,
25 sɛ mopoo mʼafotu, na moampɛ mʼanimka nti,
De brydde dykk ei um all mi råd, og ansa ikkje mitt refsings ord,
26 me nso mɛserew mo wɔ mo amanehunu mu; sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so a, midi mo ho fɛw,
So skal eg då læ når de ulukka fær, eg skal spotta når det som de ræddast kjem,
27 sɛ abɛbrɛsɛ bi bu fa mo so te sɛ ahum, na amanehunu bi bɔ fa mo so sɛ mfɛtɛ, na awerɛhow ne ɔhaw mene mo a,
når det de ræddast kjem som eit uver, og uferdi dykkar fer hit som ein storm, når trengsla og naud kjem på dykk.
28 “Afei wɔbɛfrɛ me, nanso meremmua; wɔbɛhwehwɛ me, nanso wɔrenhu me.
Då vil eg ikkje svara når de ropar på meg, dei skal naudleita etter meg, men ikkje finna meg.
29 Esiane sɛ wokyii nimdeɛ na wɔampɛ sɛ wobesuro Awurade,
Av di dei hata kunnskap og forsmådde otte for Herren,
30 sɛ wɔpoo mʼafotu, na wobuu me nteɛso animtiaa nti,
ikkje lydde på mi råd, vanyrde all mi påminning,
31 wobedi wɔn akwan so aba; na wɔn nhyehyɛe mu aduan bɛmee wɔn.
skal dei eta frukt av si åtferd og verta mette av sine råder.
32 Na ntetekwaafo asoɔden bekum wɔn, na nkwaseafo tirimudɛ bɛsɛe wɔn;
For einvisa drep dei einfaldne, og tryggleiken dårarne tyner.
33 Nanso obiara a obetie me no, ɔbɛtena ase asomdwoe mu na ne ho bɛtɔ no a ɔrensuro ɔhaw biara.”
Men den bur trygt, som høyrer på meg, verna um ulukke-rædsla.»
