Mateo 22
1 Yesu de mmebu ahorow kyerɛɛ sɛnea Ɔsoro Ahenni no te.
Əysa ularƣa yǝnǝ tǝmsillǝr bilǝn mundaⱪ dedi:
2 Ose, “Ɔsoro Ahenni no te sɛ ɔhene bi a ne babarima hyiaa ayeforo na ɔtoo pon maa no.
Ərx padixaⱨliⱪi huddi ɵz oƣli üqün toy ziyapitini tǝyyarliƣan bir padixaⱨⱪa ohxaydu.
3 Ɔtoo nsa frɛɛ nnipa pii. Bere no dui no, ɔnam tumi so somaa nʼasomfo sɛ wɔnkɔfrɛfrɛ nnipa no na wɔmmra. Nanso nnipa no amma.
U qakarlirini toy ziyapitigǝ tǝklip ⱪilinƣanlarni qaⱪirixⱪa ǝwǝtiptu, lekin ular kelixkǝ unimaptu.
4 “Ɔsan somaa nʼasomfo afoforo se, ‘Monkɔka nkyerɛ wɔn se, wɔawie biribiara. Wɔakum mʼanantwi ne me nyɛmmoa de anoa aduan awie. Mommra ayeforo no ase mmedidi!’
U yǝnǝ baxⱪa qakarlirini ǝwǝtip, ularƣa tapilap: «Qaⱪirilƣanlarƣa: — Mana, mǝn ziyapitimni tǝyyar ⱪildim; mening torpaⱪlirim, bordaⱪ mallirim soyuldi, ⱨǝmmǝ nǝrsǝ tǝyyar. Ziyapǝtkǝ mǝrⱨǝmǝt ⱪilƣay, dǝydu, dǝp eytinglar, — dǝptu.
5 “Nanso wɔammua no. Obi kɔɔ nʼafum. Ɔfoforo nso kodii ne gua.
Biraⱪ ular tǝklipini etibarƣa almay, birsi etizliⱪiƣa kǝtsǝ, yǝnǝ biri sodisiƣa ketiptu.
6 Afoforo nso kyeree nʼasomfo no hwee wɔn, pirapiraa wɔn, kunkum ebinom nso.
Ⱪalƣanliri bolsa [padixaⱨning] qakarlirini tutuwelip, horlap ɵltürüwetiptu.
7 Ɔhene no tee nea nnipa no ayɛ nʼasomfo no, ne bo fuwii. Ɔsomaa nʼasraafo ma wokokunkum awudifo no, hyew wɔn kurow no pasaa.
Padixaⱨ buni anglap ⱪattiⱪ ƣǝzǝplinip, ǝskǝrlirini qiⱪirip, u ⱪatillarni yoⱪitip, ularning xǝⱨirigǝ ot ⱪoyuwetiptu.
8 “Ɔsan frɛɛ nʼasomfo ka kyerɛɛ wɔn se, ‘Wɔawie ayeforo aduan no. Nanso wɔn a mefrɛɛ wɔn no mfata sɛ wɔba aponto no ase.
Andin u qakarliriƣa: «Toy ziyapiti tǝyyar boldi, lekin qaⱪirilƣanlar [meⱨmanliⱪⱪa] munasip kǝlmidi.
9 Enti monkɔ mmɔnten so na obiara a mubehu no no, momfrɛ no mmra aponto no ase.’
Əmdi silǝr aqa yollarƣa berip, udul kǝlgǝn adǝmlǝrning ⱨǝmmisini toy ziyapitigǝ tǝklip ⱪilinglar» dǝptu.
10 Asomfo no fii adi kɔɔ mmɔnten so kɔfrɛɛ nnipa dodow a wohuu wɔn no nyinaa. Wɔfrɛɛ nnipa pa ne nnipa bɔne, maa ɔdan a wɔtoo pon wɔ mu no yɛɛ ma.
Buning bilǝn qakarlar yollarƣa qiⱪip, yahxi bolsun, yaman bolsun, udul kǝlgǝnliki adǝmlǝrning ⱨǝmmisini yiƣip ǝkǝptu. Toy soruni meⱨmanlar bilǝn liⱪ toluptu.
11 “Ɔhene no baa hɔ sɛ ɔrebɛhwɛ nnipa a wɔaba no, ohuu obi a ɔnhyɛ ayeforohyia atade wɔ hɔ.
Padixaⱨ meⱨmanlar bilǝn kɵrüxkili kirgǝndǝ, u yǝrdǝ ziyapǝt kiyimi kiymigǝn bir kixini kɵrüptu.
12 Obisaa no se, ‘Damfo, ɛyɛɛ dɛn na wonhyɛ ayeforohyia atade, na wutumi baa ha?’ Nanso damfo no antumi ammua.
Padixaⱨ uningdin: «Buradǝr, ziyapǝt kiyimi kiymǝy, bu yǝrgǝ ⱪandaⱪ kirding?» dǝp soraptu, biraⱪ u kixi jawab berǝlmǝy ⱪaptu.
13 “Afei ɔhene no ka kyerɛɛ nʼasomfo no se, ‘Monkyekyere ne nan ne ne nsa na monkɔtow no nkyene akyirikyiri sum mu, nea osu ne setwɛre wɔ no.’
Padixaⱨ qakarliriƣa: «Uni put-ⱪolliridin baƣlap, texidiki ⱪarangƣuluⱪⱪa aqiⱪip taxlanglar! U yǝrdǝ yiƣa-zarlar kɵtürülidu, qixlirini ƣuqurlitidu» dǝptu.
14 “Wɔafrɛ bebree, nanso kakraa bi na wɔpaw wɔn.”
Qünki qaⱪirilƣanlar kɵp, lekin tallanƣanlar azdur.
15 Farisifo no tuu Yesu ho agyina, pɛɛ ɔkwan bi a wɔbɛfa nʼanom asɛm so anya no akyere no.
Buning bilǝn Pǝrisiylǝr u yǝrdin qiⱪip, ⱪandaⱪ ⱪilip uni ɵz sɵzi bilǝn tuzaⱪⱪa qüxürüx ⱨǝⱪⱪidǝ mǝsliⱨǝtlǝxti.
16 Wosii no gyinae se, wɔbɛsoma wɔn nnipa bi ne Herodefo aba Yesu nkyɛn abebisa no se, “Owura, yenim sɛ woyɛ ɔnokwafo, na wonam nokware kwan so kyerɛ nnipa kwan a ɛkɔ Onyankopɔn nkyɛn a wunsuro akyi asɛm, efisɛ wonhwɛ nnipa anim.
Ular muhlislirini Ⱨerodning tǝrǝpdarliri bilǝn billǝ uning yeniƣa ǝwǝtip: — Ustaz, silini sǝmimiy adǝm, kixilǝrgǝ Hudaning yolini sadiⱪliⱪ bilǝn ɵgitip keliwatidu wǝ adǝmlǝrgǝ ⱪǝt’iy yüz-hatirǝ ⱪilmay ⱨeqkimgǝ yan basmaydu, dǝp bilimiz.
17 Ka ma yentie. Eye sɛ woyi tow ma Roma Hempɔn Kaesare anaa enye?”
Ⱪeni, ⱪandaⱪ oylayla? [Rim imperatori] Ⱪǝysǝrgǝ baj-seliⱪ tapxurux Tǝwrat ⱪanuniƣa uyƣunmu-yoⱪ? — deyixti.
18 Yesu huu wɔn adwemmɔne no ma ɔka kyerɛɛ wɔn se, “Mo nyaatwomfo! Adɛn nti na mopɛ sɛ mode nnaadaa sɔ me hwɛ?
Lekin Əysa ularning rǝzil niyitini bilip: — Əy sahtipǝzlǝr, meni nemixⱪa sinimaⱪqisilǝr?
19 Momfa sika a wɔde yi tow no bi nkyerɛ me.” Wɔde bi kyerɛɛ no.
Ⱪeni, bajƣa tapxurulidiƣan bir tǝnggǝ manga kɵrsitinglar, — dedi. Ular bir dinar pulini ǝkǝldi.
20 Obisaa wɔn se, “Hena mfoni na ɛda so, na hena din nso na ɛwɔ so?”
U ulardin: — Buning üstidiki sürǝt wǝ nam-isim kimning? — dǝp soridi.
21 Wobuaa se, “Kaesare.” Yesu ka kyerɛɛ wɔn se, “Ɛno de, momfa Kaesare de mma Kaesare, na momfa Onyankopɔn de mma Onyankopɔn.”
Ⱪǝysǝrning, — dǝp jawab bǝrdi ular. U ularƣa: — Undaⱪ bolsa, Ⱪǝysǝrning ⱨǝⱪⱪini Ⱪǝysǝrgǝ, Hudaning ⱨǝⱪⱪini Hudaƣa tapxurunglar, — dedi.
22 Ne mmuae a ɔmaa wɔn no maa wɔn ho dwiriw wɔn ma wogyaw no hɔ kɔe.
Ular bu sɵzni anglap, ⱨǝyran bolup ⱪelixti-dǝ, uning yenidin ketip ⱪaldi.
23 Da no ara, Sadukifo a wonnye owusɔre nni no baa Yesu nkyɛn bebisaa no se,
Xu küni, «Ɵlgǝnlǝr tirilmǝydu» dǝydiƣan Saduⱪiylar uning aldiƣa kelip ⱪistap soal ⱪoydi:
24 “Owura, Mose kae se, ‘Sɛ ɔbarima bi anwo na owu a, ne nuabarima mfa ne yere no kunabea na ɔne no nwo mma owufo no.
— Ustaz, Musa [pǝyƣǝmbǝr Tǝwratta]: «Bir kixi pǝrzǝntsiz ɵlüp kǝtsǝ, uning aka yaki inisi tul yǝnggisini ǝmrigǝ elip, ⱪerindixi üqün nǝsil ⱪalduruxi lazim» dǝp tapiliƣan.
25 Anuanom baason bi ne yɛn tenaa ha. Ɔpanyin no waree a wanwo ba na owui. Enti ne nua a ɔto so abien no faa ne yere no kunabea.
Burun arimizda yǝttǝ aka-uka bar idi. Qongi ɵylǝngǝndin keyin ɵlüp kǝtti. Pǝrzǝnt kɵrmigǝnliktin, ayalini ikkinqi ⱪerindixining ǝmrigǝ ⱪaldurdi.
26 Nea ɔto so abien no nso wui, maa nea ɔto so abiɛsa no faa ɔbea no kunabea. Ɔno nso wui a wanwo ba, maa ɔfoforo nso faa ɔbea no kunabea. Eyi toaa so ara kosii sɛ anuanom baason no nyinaa waree ɔbea no.
Biraⱪ ikkinqisidiki ǝⱨwalmu uningkigǝ ohxax boldi, andin bu ix üqinqisidǝ taki yǝttinqi ⱪerindaxⱪiqǝ ohxax dawamlaxti.
27 Nea edi akyi ne sɛ, ɔbea no nso wui.
Ahirda, u ayalmu ɵlüp kǝtti.
28 Ɛno nti, owusɔrebere no, nnipa baason yi mu hena na ɔbea no bɛyɛ ne yere? Efisɛ wɔn nyinaa waree no!’”
Əmdi tirilix künidǝ bu ayal yǝttǝ aka-ukining ⱪaysisining ayali bolidu? Qünki uni ⱨǝmmisi ǝmrigǝ alƣan-dǝ!
29 Yesu buaa wɔn se, “Mo mfomso a moayɛ no fi nim a munnim Kyerɛwsɛm no ne Onyankopɔn tumi a ɔwɔ no!
Əysa ularƣa mundaⱪ jawab bǝrdi: — Silǝr nǝ muⱪǝddǝs yazmilarni nǝ Hudaning ⱪudritini bilmigǝnlikinglar üqün azƣansilǝr.
30 Na owusɔrebere no, aware nni hɔ; obiara bɛyɛ sɛ abɔfo a wɔwɔ ɔsoro no.
Qünki ɵlümdin tirilgǝndǝ insanlar ɵylǝnmǝydu, ǝrgǝ tǝgmǝydu, bǝlki Hudaning ǝrxtiki pǝrixtilirigǝ ohxax bolidu.
31 Nea ɛfa owusɔre no ho no nso, monkenkan nea Onyankopɔn aka afa ho no pɛn? Munhu sɛ Onyankopɔn kasa kyerɛɛ mo bere a ɔkae se,
Əmdi ɵlümdin tirilix mǝsilisi ⱨǝⱪⱪidǝ Hudaning silǝrgǝ eytⱪan:
32 ‘Mene Abraham Nyankopɔn, Isak Nyankopɔn ne Yakob Nyankopɔn no?’ Eyi kyerɛ sɛ, Onyankopɔn nyɛ awufo Nyankopɔn na mmom, ateasefo Nyankopɔn.”
«Mǝn Ibraⱨim, Isⱨaⱪ wǝ Yaⱪuplarning Hudasidurmǝn!» degǝn xu sɵzini oⱪumidinglarmu? Huda ɵlüklǝrning ǝmǝs, bǝlki tiriklǝrning Hudasidur!».
33 Nnipadɔm no tee ne nkyerɛkyerɛ no, ɛyɛɛ wɔn nwonwa.
Bu sɵzni angliƣan hǝlⱪ uning tǝlimidin ⱨǝyranuⱨǝs ⱪelixti.
34 Farisifo no tee sɛ Yesu abu afa Sadukifo no so no, wokohyiaa Yesu.
Pǝrisiylǝr uning Saduⱪiylarning aƣzini tuwaⱪliƣanliⱪini anglap, bir yǝrgǝ jǝm boluxti.
35 Wɔn mu baako a ɔyɛ mmaranimfo bisaa Yesu se,
Ularning arisidiki bir Tǝwrat-ⱪanun ustazi uni sinax mǝⱪsitidǝ uningdin:
36 “Owura, Mose mmaransɛm no mu nea ɛwɔ he koraa na ɛkyɛn ne nyinaa?”
— Ustaz, Tǝwrat ⱪanunidiki ǝng muⱨim ǝmr ⱪaysi? — dǝp ⱪistap soridi.
37 Yesu buaa no se, “‘Dɔ Awurade, wo Nyankopɔn, wo koma nyinaa mu ne wo kra nyinaa mu ne wʼadwene nyinaa mu.’
U uningƣa mundaⱪ dedi: — «Pǝrwǝrdigar Hudayingni pütün ⱪǝlbing, pütün jening, pütün zeⱨning bilǝn sɵygin»
38 Eyi ne mmaransɛm no mu nea edi kan na ɛkyɛn ne nyinaa.
— ǝng uluƣ, birinqi orunda turidiƣan ǝmr mana xu.
39 Nea ɛto so abien no te sɛ ɛno ara: ‘Dɔ wo yɔnko sɛ wo ho.’
Uningƣa ohxaydiƣan ikkinqi ǝmr bolsa «Ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygǝndǝk sɵy».
40 Mose mmaransɛm ne adiyifo no nkyerɛkyerɛ no nyinaa gyina saa mmaransɛm abien yi so.”
Pütün Tǝwrat ⱪanuni wǝ pǝyƣǝmbǝrlǝrning sɵzliri bu ikki ǝmrgǝ esilƣan ⱨalda mangidu.
41 Farisifo no twaa Yesu ho hyiae no, obisaa wɔn se,
Pǝrisiylǝr jǝm bolup turƣan waⱪitta, Əysa ulardin:
42 “Dɛn na mususuw fa Agyenkwa no ho? Hena ba ne no?” Wobuaa no se, “Dawid Ba.”
— Mǝsiⱨ toƣrisida ⱪandaⱪ oylawatisilǝr? U kimning oƣli? — dǝp soridi. Dawutning oƣli, — deyixti ular.
43 Yesu bisaa wɔn se “Ɛno de, adɛn na Dawid nam Honhom Kronkron so frɛ no ‘Awurade?’ Efisɛ Dawid kae se,
U ularƣa mundaⱪ dedi: Undaⱪta, nemǝ üqün [Zǝburda] Dawut uni Roⱨta «Rǝbbim» dǝp atap, —
44 “‘Awurade ka kyerɛɛ me wura se, “Tena me nifa kosi sɛ mɛma woadi wʼatamfo nyinaa so.”’
«Pǝrwǝrdigar mening Rǝbbimgǝ eyttiki: — «Mǝn sening düxmǝnliringni ayiƣing astida dǝssǝtküqǝ, Ong yenimda olturƣin!» — dǝydu?
45 Sɛ Dawid frɛ no ‘Awurade’ a, ɛno de, ɛyɛɛ dɛn na Kristo no yɛ ne ba?”
Dawut [Mǝsiⱨni] xundaⱪ «Rǝbbim» dǝp atiƣan tursa, ǝmdi u ⱪandaⱪmu Dawutning oƣli bolidu?
46 Obiara antumi ammua. Eyi akyi nso, obiara antumi ammisa no nsɛm bio.
Wǝ ⱨeqkim uningƣa jawabǝn bir eƣizmu sɵz ⱪayturalmidi; xu kündin etibarǝn, ⱨeqkim uningdin soal soraxⱪimu petinalmidi.
