< Mateo 22 >
1 Yesu de mmebu ahorow kyerɛɛ sɛnea Ɔsoro Ahenni no te.
Yesuusi asaas zaaridi hayssada yaagidi leemiso odis.
2 Ose, “Ɔsoro Ahenni no te sɛ ɔhene bi a ne babarima hyiaa ayeforo na ɔtoo pon maa no.
“Xoossaa kawotethay ba na7aas yaagano giigisida kawuwa daanees.
3 Ɔtoo nsa frɛɛ nnipa pii. Bere no dui no, ɔnam tumi so somaa nʼasomfo sɛ wɔnkɔfrɛfrɛ nnipa no na wɔmmra. Nanso nnipa no amma.
He kawoy yaagano yaana mela odi wothida asata xeeganaw ba aylleta kiittis. Shin asati yaanaw koyibookkona.
4 “Ɔsan somaa nʼasomfo afoforo se, ‘Monkɔka nkyerɛ wɔn se, wɔawie biribiara. Wɔakum mʼanantwi ne me nyɛmmoa de anoa aduan awie. Mommra ayeforo no ase mmedidi!’
Qassi hara aylleta xeegidi, xeegettida asatakko bidi, ‘Taani ta sanggatanne modhdhida gatarmenthota shukkas; ubbabay giigis. Ta yaaganuwa haa yiite yaagite’ yaagidi kiittis.
5 “Nanso wɔammua no. Obi kɔɔ nʼafum. Ɔfoforo nso kodii ne gua.
Shin xeegettidayssati xeessaa ixxidi, bantta oosos oosos bidosona. Issoy ba goshshaas, hankkoy ba zal77iyas bis.
6 Afoforo nso kyeree nʼasomfo no hwee wɔn, pirapiraa wɔn, kunkum ebinom nso.
Harati qassi kawuwa aylleta oykkidi, kawushshi wadhdhidi wodhidosona.
7 Ɔhene no tee nea nnipa no ayɛ nʼasomfo no, ne bo fuwii. Ɔsomaa nʼasraafo ma wokokunkum awudifo no, hyew wɔn kurow no pasaa.
“Kawoy daro yilottidi, ba wotaaddareta yeddidi shemppo wodhidayssata wodhisis, entta katamakka xuuggis.
8 “Ɔsan frɛɛ nʼasomfo ka kyerɛɛ wɔn se, ‘Wɔawie ayeforo aduan no. Nanso wɔn a mefrɛɛ wɔn no mfata sɛ wɔba aponto no ase.
Hessafe guye, ba aylletakko, ‘Yaaganoy giigis, shin xeegettidayssati yaaganuwas bessiya asi gidokkona.
9 Enti monkɔ mmɔnten so na obiara a mubehu no no, momfrɛ no mmra aponto no ase.’
Hessa gisho, wogga ogeta bidi, demmida asi ubbaa yaaganuwa yaana mela xeegite’ yaagis.
10 Asomfo no fii adi kɔɔ mmɔnten so kɔfrɛɛ nnipa dodow a wohuu wɔn no nyinaa. Wɔfrɛɛ nnipa pa ne nnipa bɔne, maa ɔdan a wɔtoo pon wɔ mu no yɛɛ ma.
Aylleti ogiya bolla bidi bantta demmida asi ubbaa lo77otanne iitata ehidi yaagano shaqara gelssidi kunthidosona.
11 “Ɔhene no baa hɔ sɛ ɔrebɛhwɛ nnipa a wɔaba no, ohuu obi a ɔnhyɛ ayeforohyia atade wɔ hɔ.
“Shin kawoy kathaa maanaw uttida asaa be7anaw gelida wode yaagano ma7o ma77iboonna issi asi demmis.
12 Obisaa no se, ‘Damfo, ɛyɛɛ dɛn na wonhyɛ ayeforohyia atade, na wutumi baa ha?’ Nanso damfo no antumi ammua.
Iyaakko, ‘Laa, ne yaagano ma7o ma77onna waanada hayssa geladii?’ yaagis. Shin uray si7i gis.
13 “Afei ɔhene no ka kyerɛɛ nʼasomfo no se, ‘Monkyekyere ne nan ne ne nsa na monkɔtow no nkyene akyirikyiri sum mu, nea osu ne setwɛre wɔ no.’
“Kawoy ba aylletakko, ‘Ha uraa kushiyanne tohuwa qachchidi, kare dhumaa kessi yeggite. Yan iyaw yeehonne achcha garccethi gidana’ yaagis.
14 “Wɔafrɛ bebree, nanso kakraa bi na wɔpaw wɔn.”
“Hessadakka, Xoossaa kawotethaas xeegettidayssati daro shin doorettidayssati guutha” yaagis.
15 Farisifo no tuu Yesu ho agyina, pɛɛ ɔkwan bi a wɔbɛfa nʼanom asɛm so anya no akyere no.
Hessafe guye, Farisaaweti bidi, Yesuusa waati odan oykkaneekko zorettidosona.
16 Wosii no gyinae se, wɔbɛsoma wɔn nnipa bi ne Herodefo aba Yesu nkyɛn abebisa no se, “Owura, yenim sɛ woyɛ ɔnokwafo, na wonam nokware kwan so kyerɛ nnipa kwan a ɛkɔ Onyankopɔn nkyɛn a wunsuro akyi asɛm, efisɛ wonhwɛ nnipa anim.
Bantta tamaaretanne Heroodisa baggatappe issota issota kiittidosona. Enttika, “Asttamaariyaw, ne tuma odeyssa nu eroos. Neeni asappe ase shaakkaka, asa woyganddes gada aykkoka oothaka, Xoossaa ogiya tumatethan tamaarssasa.
17 Ka ma yentie. Eye sɛ woyi tow ma Roma Hempɔn Kaesare anaa enye?”
Ane nuus oda, nuuni Roome Kawuwas giira giiranaw bessi bessennee?” yaagidosona.
18 Yesu huu wɔn adwemmɔne no ma ɔka kyerɛɛ wɔn se, “Mo nyaatwomfo! Adɛn nti na mopɛ sɛ mode nnaadaa sɔ me hwɛ?
Shin Yesuusi entta iita qofaa eridi, “Ha cubboto, tana ays paacetii?
19 Momfa sika a wɔde yi tow no bi nkyerɛ me.” Wɔde bi kyerɛɛ no.
Giira giiriya miishiya tana bessite” yaagis. Enttika iyaw santime ehidosona.
20 Obisaa wɔn se, “Hena mfoni na ɛda so, na hena din nso na ɛwɔ so?”
I, “Ha sunthaynne malay oodebaye?” yaagis.
21 Wobuaa se, “Kaesare.” Yesu ka kyerɛɛ wɔn se, “Ɛno de, momfa Kaesare de mma Kaesare, na momfa Onyankopɔn de mma Onyankopɔn.”
Entti, “Roome Kawuwayssa” yaagidosona. Yaatin Yesuusi enttako, “Hiza, Kawuwas besseyssa kawuwas, Xoossas besseyssa Xoossas immite” yaagis.
22 Ne mmuae a ɔmaa wɔn no maa wɔn ho dwiriw wɔn ma wogyaw no hɔ kɔe.
Entti hessa si7ida wode malaalettidi iya matappe aggidi bidosona.
23 Da no ara, Sadukifo a wonnye owusɔre nni no baa Yesu nkyɛn bebisaa no se,
He gallas hayqoppe denddoy baawa yaagiya Saduqaaweti Yesuusakko yidi, yaagidi iya oychchidosona.
24 “Owura, Mose kae se, ‘Sɛ ɔbarima bi anwo na owu a, ne nuabarima mfa ne yere no kunabea na ɔne no nwo mma owufo no.
“Asttamaariyaw, ‘Musey, issi asi na7a yelonna hayqqiko, he hayqqidayssa ishay iya machchiw ekkidi, ba ishaas na7a yelo’ yaagidi kiittis.
25 Anuanom baason bi ne yɛn tenaa ha. Ɔpanyin no waree a wanwo ba na owui. Enti ne nua a ɔto so abien no faa ne yere no kunabea.
Nu eriya laappun ishati de7oosona. Bayray machcho ekkidi na7a yelonna hayqqis. Iya machchiw iya kaalo ishay ekkis.
26 Nea ɔto so abien no nso wui, maa nea ɔto so abiɛsa no faa ɔbea no kunabea. Ɔno nso wui a wanwo ba, maa ɔfoforo nso faa ɔbea no kunabea. Eyi toaa so ara kosii sɛ anuanom baason no nyinaa waree ɔbea no.
Hessadakka, he maccasiw ekkida nam77anthoyka, heedzanthoyka, bidi laappunati wurana gakkanaw ubbay hayqqidosona.
27 Nea edi akyi ne sɛ, ɔbea no nso wui.
Ubbaafe guye he maccasiya hayqqasu.
28 Ɛno nti, owusɔrebere no, nnipa baason yi mu hena na ɔbea no bɛyɛ ne yere? Efisɛ wɔn nyinaa waree no!’”
Yaatin, laappunati ubbay iyo ekkida gisho, hayqoppe denddiya gallas, he maccasiya laappunatappe awussas machcho gidanee?” yaagidosona.
29 Yesu buaa wɔn se, “Mo mfomso a moayɛ no fi nim a munnim Kyerɛwsɛm no ne Onyankopɔn tumi a ɔwɔ no!
Yesuusi zaaridi, “Hintte Xoossaa qaalay tamaarssiyabaa woykko iya wolqqaa eronna gisho baleeta.
30 Na owusɔrebere no, aware nni hɔ; obiara bɛyɛ sɛ abɔfo a wɔwɔ ɔsoro no.
Asay hayqoppe denddiya wode salon de7iya kiitanchchota mela gidanaappe attin ekkokona gelokkona.
31 Nea ɛfa owusɔre no ho no nso, monkenkan nea Onyankopɔn aka afa ho no pɛn? Munhu sɛ Onyankopɔn kasa kyerɛɛ mo bere a ɔkae se,
Qassi hayqqida asati hayqoppe denddanabaa Xoossay hinttew odidayssa nabbabibeekketii?
32 ‘Mene Abraham Nyankopɔn, Isak Nyankopɔn ne Yakob Nyankopɔn no?’ Eyi kyerɛ sɛ, Onyankopɔn nyɛ awufo Nyankopɔn na mmom, ateasefo Nyankopɔn.”
Xoossay, ‘Taani Abrahaame Xoossaa, Yisaaqa Xoossaa, Yayqooba Xoossaa’ yaagis. Hessa gisho, Xoossay paxa de7eyssata Xoossaafe attin hayqqidayssata Xoossaa gidenna” yaagis.
33 Nnipadɔm no tee ne nkyerɛkyerɛ no, ɛyɛɛ wɔn nwonwa.
Daro asay hessa si7idi, iya timirttiyan malaalettidosona.
34 Farisifo no tee sɛ Yesu abu afa Sadukifo no so no, wokohyiaa Yesu.
Yesuusi Saduqaawetas gaanabaa dhayssidayssa Farisaaweti si7ida wode issife shiiqidosona.
35 Wɔn mu baako a ɔyɛ mmaranimfo bisaa Yesu se,
Entta giddofe issi higge asttamaarey Yesuusa paace oysho oychchis.
36 “Owura, Mose mmaransɛm no mu nea ɛwɔ he koraa na ɛkyɛn ne nyinaa?”
“Asttamaariyaw, higge ubbaafe aadhdheyssi awussee?” yaagidi oychchis.
37 Yesu buaa no se, “‘Dɔ Awurade, wo Nyankopɔn, wo koma nyinaa mu ne wo kra nyinaa mu ne wʼadwene nyinaa mu.’
Yesuusi zaaridi, “‘Ne Godaa, ne Xoossaa, ne kumetha wozanappe, ne kumetha shemppuwafe, ne kumetha qofaappe dosa.
38 Eyi ne mmaransɛm no mu nea edi kan na ɛkyɛn ne nyinaa.
Ubbaafe aadhdheyssinne bayra kiitay hayssa.
39 Nea ɛto so abien no te sɛ ɛno ara: ‘Dɔ wo yɔnko sɛ wo ho.’
Nam77antho ubbaafe aadhdhiya kiitay, ase ubbaa ne huu7iya ne doseyssada dosa’ yaageyssa.
40 Mose mmaransɛm ne adiyifo no nkyerɛkyerɛ no nyinaa gyina saa mmaransɛm abien yi so.”
Muse higgeynne nabeta timirttey ubbay ha kiitata bolla katoosona” yaagis.
41 Farisifo no twaa Yesu ho hyiae no, obisaa wɔn se,
Farisaaweti issi bolla shiiqidi de7ishin, Yesuusi enttana,
42 “Dɛn na mususuw fa Agyenkwa no ho? Hena ba ne no?” Wobuaa no se, “Dawid Ba.”
“Kiristtoosabaa hintte woygetii? I oode na7ee?” yaagidi oychchis. Entti, “I Kawuwa Dawite na7a” yaagidi zaaridosona.
43 Yesu bisaa wɔn se “Ɛno de, adɛn na Dawid nam Honhom Kronkron so frɛ no ‘Awurade?’ Efisɛ Dawid kae se,
Yesuusi enttako, “Yaatin, Dawitey Geeshsha Ayyaanan gididi waattidi Kiristtoosa, ‘Godaa’ gidi xeegii? Dawitey gishe,
44 “‘Awurade ka kyerɛɛ me wura se, “Tena me nifa kosi sɛ mɛma woadi wʼatamfo nyinaa so.”’
‘Godaa Xoossay, ta Godaakko, ne morkketa ne tohoy yedhdhiyaso oothana gakkanaw, hayssan taappe ushachcha baggan utta’ gis.
45 Sɛ Dawid frɛ no ‘Awurade’ a, ɛno de, ɛyɛɛ dɛn na Kristo no yɛ ne ba?”
Hiza, Dawitey Kiristtoosa Godaa gidi xeegikko, waanidi Kiristtoosi Dawite na7a gidii?” yaagis.
46 Obiara antumi ammua. Eyi akyi nso, obiara antumi ammisa no nsɛm bio.
Yesuusas issi qaala zaaranaw dandda7ida asi oonikka baawa. Qassi he gallasappe doomidi hara oysha oychchanaw oonikka dandda7ibeenna.