< 1 Mose 48 >
1 Mmere bi akyi no, wɔka kyerɛɛ Yosef se, “Wʼagya yare.” Enti Yosef faa ne mmabarima baanu, Efraim ne Manase kaa ne ho kɔsraa no.
Nda dooꞌ sa ma, atahori rema rafadꞌe Yusuf rae ama na namahedꞌi. De no ana nara ruꞌa se, Manase ma Efraim, reu seꞌu baꞌi Yakob na.
2 Bere a wɔbɔɔ Yakob amanneɛ se, “Wo ba Yosef aba wo nkyɛn rebɛsra wo” no, Yakob miaa nʼani sɔre tenaa ne mpa so.
Yakob rena Yusuf se rema ma, ana naꞌamamateꞌ ao na endoꞌ sia koi.
3 Yakob ka kyerɛɛ Yosef se, “Otumfo Nyankopɔn yii ne ho adi kyerɛɛ me wɔ Lus a ɛwɔ Kanaan asase so. Ɛhɔ na ohyiraa me,
Ana nafadꞌe Yusuf nae, “Ana Usu e! Lamatualain koasa manaseli na, natudꞌu Ao na nema au mia kambo Lus sia rae Kanaꞌan. Sia naa, Ana helu au,
4 ka kyerɛɛ me se, ‘Mɛma woawo, ama wʼase afɛe. Mɛma wʼasefo ayɛ ɔman kɛse. Mede saa asase yi bɛma wʼasefo afebɔɔ sɛ wɔn agyapade.’
nae, ‘Dei fo au fee umbu-ana mara ramaheta, fo tititi-nonosi mara dadꞌi leo monaeꞌ. Ma nusaꞌ ia, Au fee neu tititi-nonosi mara, fo dadꞌi sira hata-heto na losa nduꞌu-dꞌoo na neu.’
5 “Ɛno nti, mede wo mma baanu a wɔwoo wɔn maa wo ansa na mereba wo nkyɛn wɔ Misraim asase so ha no bɛka me mma no ho. Efraim ne Manase bɛka me mma ho, sɛnea Ruben ne Simeon yɛ me mma no.
De ia naa, ana ma Efraim no Manase, hak nara taꞌo ia: au uma sia Masir ia, ruꞌa se au umbu nggara. Mae onaꞌ naa o, ia naa, au tao se dadꞌi ana nggara, onaꞌ a Ruben ma Simeon.
6 Mma foforo biara a wobɛwo wɔn wɔ Efraim ne Manase akyi no na wɔbɛyɛ wo de. Wɔde wɔn bɛka wɔn nuanom no ho wɔ asase a wɔde bɛma wɔn sɛ wɔn agyapade no so.
Te mete ma ho hambu anaꞌ fai, naa ho ana mara. Au nda tao se onaꞌ au ana nggara sa. De ara simbo hata-hetoꞌ mia aꞌa nara Manase no Efraim.
7 Bere a mifi Paddan-Aram reba no, ababaa Rahel wuu wɔ ɔkwan mu ma ɛyɛɛ me yaw. Na aka akwansin kakraa bi na yɛadu Efrat. Ɛno nti, misiee no wɔ Eufrate, a wɔfrɛ no Betlehem no kwankyɛn baabi.”
Au tao taꞌo naa, fo musunedꞌa ina ma Rahel. Leleꞌ hai baliꞌ mia Mesopotamia misiꞌ Kanaꞌan, ina ma bꞌonggi de mate mia dalaꞌ taladꞌa na deka kambo Efrata sia rae Kanaꞌan. Leleꞌ naa, au susa ala seli. De au uꞌoi e sia dalaꞌ suu na nae nisiꞌ kambo Efrata.” (Kamboꞌ naa aleꞌ ia, ara babꞌae e, Betlehem.)
8 Bere a Israel huu Yosef mmabarima no, obisae se, “Na eyinom yɛ hefo?”
Yakob olaꞌ basa ma, ana botiꞌ mata na, nita Yusuf ana nara sia naa. Natane Yusuf nae, “We! Seka ana nara ia ra?”
9 Yosef buaa nʼagya se, “Wɔyɛ mmabarima a Onyankopɔn de wɔn adom me wɔ ha.” Na Israel kae se, “Fa wɔn bra mʼanim ha na minhyira wɔn.”
Yusuf nataa nae, “Anaꞌ ia ra, Lamatualain fee au sia Masir ia.” Yakob olaꞌ nae, “Mete ma taꞌo naa, naa mo se deka ro au, fo au hule-oꞌe Lamatualain fee papala-babꞌanggiꞌ neu se.”
10 Saa bere no, esiane onyin nti, na Israel ani so ayɛ wusiwusi a onhu ade papa. Ne saa nti, Yosef de ne mma no kɔɔ ne nkyɛn pɛɛ ma ɔyɛɛ wɔn atuu, fifew wɔn ano.
Yakob lasiꞌ ena, de mata nara poke ena. Naa de ana nda nita malole sa. Yusuf no ana nara, deka ro Yakob, de ana holu ma idu se.
11 Israel ka kyerɛɛ Yosef se, “Manna mannwene sɛ mehu wʼanim bio da, nanso hwɛ nea Onyame ayɛ. Wama me ho kwan ama mahu wo mma nso.”
Ana olaꞌ no Yusuf nae, “Dꞌoo basa ia, au duꞌa na, nda undaa o nggo sa ena. Te ia naa, Lamatualain tao lenaꞌ naa fai, sambe au o feꞌe ita ana mara.”
12 Yosef maa wɔn so fii Israel kotodwe anim, na ɔno ara nso buu nkotodwe de nʼanim butuw fam.
Basa naa ma, Yusuf naꞌadꞌodꞌooꞌ ana nara mia Yakob, de sendeꞌ lululangga na ma beꞌutee losa rae, mia ama na matan.
13 Ɔsɔre no, ɔde ne nsa nifa soo Efraim mu, de no gyinaa Yakob benkum so, na ɔde ne nsa benkum soo Manase mu, de no gyinaa Yakob nifa so bɛn no pɛɛ.
Basa boe ma Yusuf fela. Noꞌe nala ana nara de fee se rambariiꞌ deka ro aman. Ana ulu na, Manase, neu Yakob bobꞌoa onan, ma ana ka rua na, Efraim, neu Yakob bobꞌoa diin.
14 Israel teɛɛ ne nsa nifa de too Efraim a ɔyɛ akumaa no apampam, na ɔde ne nsa benkum no too Manase nso apampam. Ɛwɔ mu sɛ na Manase yɛ abakan de, nanso ɔde ne nsa benkum na ɛtoo nʼapampam.
Yakob loo lima na fo hule-oꞌe fee se, te ana lali lima ona na neu Efraim langga na, ma lima dii na neu Manase langga na.
15 Ohyiraa Yosef se, “Onyankopɔn a mʼagyanom Abraham ne Isak nantew nʼanim, ne me Nyankopɔn a ɔhwɛɛ me sɛ oguanhwɛfo de besi nnɛ no,
Ana hule-oꞌe noꞌe Lamatualain pala-banggi fee Yusuf nae, “Ho baꞌi Isak ma no ama na Abraham, ruꞌa se tungga Lamatualain hiihii-nanau na. Lamatualain o naꞌaboi au mia feꞌe soru ngga losa oras ia.
16 ɔsoro bɔfo a ogyee me fii ɔhaw nyinaa mu no, onhyira saa mmarimaa yi. Wɔmfa me din ne mʼagyanom, Abraham ne Isak din ntoto wɔn, na wɔn ase mfɛe wɔ asase so.”
Ana mboꞌi au mia basa deꞌulakaꞌ ra. De au o oꞌe fo Ana pala banggi fee anaꞌ ia ra ro tititi-nonosi nara. Boe ma, mete ma ara hule-oe neu Lamatualain, ara afiꞌ liliiꞌ ingga baꞌi Abraham, baꞌi Isak, ma au nara ngga. Fo tititi-nonosi nara boe ramaheta, dadꞌi leo monaeꞌ sia raefafoꞌ ia.”
17 Bere a Yosef huu sɛ nʼagya de ne nsa nifa ato Efraim apampam no, anyɛ no dɛ. Enti oyii nʼagya nsa nifa no fii Efraim apampam, kɔtoo Manase apampam.
Yusuf nita aman tao lima ona na neu Efraim langga na, de ana toꞌu aman lima na, ma lali nisiꞌ Manase langga na.
18 Yosef ka kyerɛɛ nʼagya se, “Dabi, mʼagya, oyi ne mʼabakan, nti fa wo nsa nifa to nʼapampam.”
Nafadꞌe ama na nae, “Amaꞌ e! Afiꞌ tao taꞌo naa. Te Efraim odꞌiꞌ. Eni nda ana uluꞌ sa. Amaꞌ musi tao lima ona ma sia Manase langga na ata. Huu naa, ana uluꞌ a hak na.”
19 Nanso nʼagya ampene so kae se, “Me ba, minim saa. Ɔno nso bɛyɛ ɔman, na wayɛ ɔkɛse. Nanso ne nua kumaa no bɛyɛ ɔkɛse asen no, na nʼasefo bɛyɛ aman bebree.”
Te ama na Yakob nda nau sa. Olaꞌ nae, “Ana ngge. Au memaꞌ uhine. Te dei fo Manase dadꞌi manaseliꞌ, ma tititi-nonosi nara o ramaheta losa dadꞌi leo monaeꞌ. Te odꞌi na Efraim, dei fo lenaꞌ e fai. Tititi-nonosi nara, nae na seli losa ara dadꞌi leo hetar manaseliꞌ fai.”
20 Enti da no, Yakob hyiraa mmarimaa no se, “Israelfo nyinaa nam mo din so behyirahyira wɔn ho wɔn ho. Wɔbɛka se, ‘Onyankopɔn behyirahyira mo, ama moakɔ so frɔmfrɔm te sɛ Efraim ne Manase.’” Saa ɔkwan yi so na Yakob fa maa Efraim bedii Manase anim.
De ana nafadꞌe ana karuꞌaꞌ ra nae, “Dei fo mete ma atahori Israꞌel roꞌe Lamatualain pala banggi fee atahori, ara ingga hei ruꞌa nggi nara mara boe. Ara roꞌe rae, ‘Hule-huleꞌ a Lamatualain pala banggi fee nggo, onaꞌ a Ana fee Efraim no Manase.’” No taꞌo naa, Yakob ingga Efraim naran naꞌahuluꞌ aꞌan Manase naran.
21 Na Israel ka kyerɛɛ Yosef se, “Merebewu, nanso Onyankopɔn bɛhwɛ mo so, na wasan de mo akɔ Kanaan, mo agyanom asase so bio.
Boe ma Yakob nafadꞌe Yusuf nae, “Ana ngge! Nda dooꞌ sa, te au mate. Te dei fo Lamatualain tulu-fali hei, ma no baliꞌ hei misiꞌ bei-baꞌiꞌ mara nusa na.
22 Wo a mprempren woabɛyɛ wo nuanom nyinaa so panyin no, mede asase a menam me afoa ne mʼagyan so gye fii Amorifo nkyɛn no rema wo.”
Te ia naa, au fee nggo lenaꞌ odꞌi-aꞌa mara. Au fee seluꞌ nggo mbukuꞌ sia rae Kanaꞌan fo dalahulu na au haꞌi mia atahori Amori leleꞌ utati o se.”