Süleyman'In Özdeyişleri 6
1 Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, Onun borcunu yüklendinse,
Fili mi, si spoponderis pro amico tuo, defixisti apud extraneum manum tuam,
2 Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, Ağzının sözleriyle yakalandınsa,
illaqueatus es verbis oris tui, et captus propriis sermonibus.
3 O kişinin eline düştün demektir. Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: Git, yere kapan onun önünde, Ona yalvar yakar.
Fac ergo quod dico fili mi, et temetipsum libera: quia incidisti in manum proximi tui. Discurre, festina, suscita amicum tuum:
4 Gözlerine uyku girmesin, Ağırlaşmasın göz kapakların.
ne dederis somnum oculis tuis, nec dormitent palpebrae tuae.
5 Avcının elinden ceylan gibi, Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.
Eruere quasi damula de manu, et quasi avis de manu aucupis.
6 Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, Onların yaşamından bilgelik öğren.
Vade ad formicam o piger, et considera vias eius, et disce sapientiam:
7 Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,
quae cum non habeat ducem, nec praeceptorem, nec principem,
8 Yazın erzaklarını biriktirirler, Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.
parat in aestate cibum sibi, et congregat in messe quod comedat.
9 Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? Ne zaman kalkacaksın uykundan?
Usquequo piger dormies? quando consurges e somno tuo?
10 “Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım” demeye kalmadan,
Paululum dormies, paululum dormitabis, paululum conseres manus ut dormias:
11 Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.
et veniet tibi quasi viator, egestas, et pauperies quasi vir armatus. Si vero impiger fueris, veniet ut fons messis tua, et egestas longe fugiet a te.
12 Ağzında yalanla dolaşan kişi, Soysuz ve fesatçıdır.
Homo apostata, vir inutilis, graditur ore perverso,
13 Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, El kol hareketleri yapar,
annuit oculis, terit pede, digito loquitur,
14 Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, Çekişmeler yaratır durmadan.
pravo corde machinatur malum, et omni tempore iurgia seminat.
15 Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, Birdenbire çaresizce yok olacak.
huic extemplo veniet perditio sua, et subito conteretur, nec habebit ultra medicinam.
16 RAB'bin nefret ettiği altı şey, İğrendiği yedi şey vardır:
Sex sunt, quae odit Dominus, et septimum detestatur anima eius:
17 Gururlu gözler, Yalancı dil, Suçsuz kanı döken eller,
Oculos sublimes, linguam mendacem, manus effundentes innoxium sanguinem,
18 Düzenbaz yürek, Kötülüğe seğirten ayaklar,
cor machinans cogitationes pessimas, pedes veloces ad currendum in malum,
19 Yalan soluyan yalancı tanık Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.
proferentem mendacia testem fallacem, et eum, qui seminat inter fratres discordias.
20 Oğlum, babanın buyruklarına uy, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
Conserva fili mi praecepta patris tui, et ne dimittas legem matris tuae.
21 Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, Tak onları boynuna.
Liga ea in corde tuo iugiter, et circumda gutturi tuo.
22 Yolunda sana rehber olacak, Seni koruyacaklar yattığın zaman; Söyleşecekler seninle uyandığında.
Cum ambulaveris, gradiantur tecum: cum dormieris, custodiant te, et evigilans loquere cum eis.
23 Bu buyruklar sana çıra, Öğretilenler ışıktır. Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.
quia mandatum lucerna est, et lex lux, et via vitae increpatio disciplinae:
24 Seni kötü kadından, Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden Koruyacak olan bunlardır.
ut custodiant te a muliere mala, et a blanda lingua extraneae.
25 Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, Bakışları seni tutsak etmesin.
Non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum, nec capiaris nutibus illius:
26 Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur.
pretium enim scorti vix est unius panis: mulier autem viri pretiosam animam capit.
27 İnsan koynuna ateş alır da, Giysisi yanmaz mı?
Numquid potest homo abscondere ignem in sinu suo, ut vestimenta illius non ardeant?
28 Korlar üzerinde yürür de, Ayakları kavrulmaz mı?
aut ambulare super prunas, ut non comburantur plantae eius?
29 Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.
sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui, non erit mundus cum tetigerit eam.
30 Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, Kimse onu hor görmez.
Non grandis est culpa, cum quis furatus fuerit: ut esurientem impleat animam:
31 Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.
deprehensus tamen reddet septuplum, et omnem substantiam domus suae tradet.
32 Zina eden adam sağduyudan yoksundur. Yaptıklarıyla kendini yok eder.
Qui autem adulter est, propter cordis inopiam perdet animam suam:
33 Payına düşen dayak ve onursuzluktur, Asla kurtulamaz utançtan.
turpitudinem et ignominiam congregat sibi, et opprobrium illius non delebitur.
34 Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, Öç alırken acımasız olur.
quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae,
35 Hiçbir fidye kabul etmez, Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.
nec acquiescet cuiusquam precibus, nec suscipiet pro redemptione dona plurima.
